قۇستار
جىرتقىش قۇستار.
قۇستاردىڭ اراسىندا جىرتقىشتارى بار. ولار - قىران، بۇركىت، كەزقۇيرىق، جاپالاق، ۇكى جانە تاعى باسقالارى. جىرتقىش قۇستاردىڭ قاناتى ۇلكەن، كوزى قىراعى، تۇمسىعى وتكىر جانە تىرناعى تۇتقىر بولادى. ولار الۋان ءتۇرلى جانۋارلاردى - تىشقان، قويان، قۇستاردى اۋلايدى. ال ۇلكەن قىران تىرناعىمەن قوزىنى ءىلىپ الىپ كەتە الادى.
بۇركىت - قاسقىردى دا الاتىن، وتە كۇشتى، ءىرى دەنەلى جىرتقىش قۇس. ول تاۋلى جەرلەردى مەكەندەيدى. ۇياسىن اعاشتىڭ ۇشار باسىنا سالادى. وتە ساق، ادام كوزىنە سيرەك شالىنادى.
دالا قىرانى - جازىق پەن ۇساق شوقىلاردى مەكەندەيدى. ۇياسىن جەرگە سالادى. نەگىزىنەن سۋىر، قويان سياقتى كەمىرگىشتەرمەن قورەكتەنەدى. سونداي - اق قۇستاردى باۋىرىمەن جورعالاۋشىلاردى اۋلايدى، ولىمتىكتەر جەيدى.
كەزقۇيرىق - جىرتقىش جىل قۇسى. ورماندى جەرلەردى مەكەندەگەندى ۇناتادى. ورتا كولەمدى جانۋارلار، سۇتقورەكتىلەرمەن، قۇستارمەن، رەپتيليالارمەن قورەكتەنەدى. ءولى بالىقتاردى جانە قالدىقتاردى قۇمارلانا جەيدى.
جاپالاق پەن ۇكى جەمىن تۇندە اۋلايدى. ولار وتە ساققۇلاق، ۇلكەن كوزدەرى قاراڭعىدا جاقسى كورەدى.
ورمان - توعاي قۇستارى
كەيبىر قۇستار ۇياسىن شالعىندى جەرگە سالادى. بودەنە قالىڭ ءشوپتىڭ اراسىن شۇڭقىرلاپ، ۇيا سالادى. بودەنە - قىرعاۋىل تۇقىمداس، قالىڭ ءشوپ اراسىندا جۇرەتىن، اقشىل جولاقتى، كىشكەنە سۇر، جىل قۇسى.
بوزتورعاي - ءتۇسى قوڭىر-الا، قاناتى ۇزىن، باۋىرى اقشىل كىشكەنە تورعاي. بوزتورعايدىڭ شىرىلى كىشكەنە كۇمىس قوڭىراۋدىڭ سىڭعىرى سياقتى قۇيقىلجىپ تۇرادى.
بۇلبۇل - ورمان - توعايدا، نۋلى جەردە، باقتا جۇرەتىن، داۋىسى ادەمى كىشكەنە ءانشى قۇس. ول ۇياسىن بيىك بۇتا باسىنا سالادى. ول ءوزىنىڭ تاماشا انىمەن كوڭىلىمىزدى شاتتىققا بولەيدى. ولاردىڭ قورەگى - وسىمدىككە زياندى جاندىكتەر.
ءبىزدىڭ ورماندارىمىزدا الا توقىلداق تىرشىلىك ەتەدى. ول جازدا دا، قىستا دا اعاشتىڭ ءدىڭىن توقىلداتۋمەن بولادى. ول اعاش قابىعىنىڭ استىنان قابىقجەگى مەن اعاشجەگىنىڭ دەرناسىلدەرىن بۇلجىتپاي تابادى. توقىلداق اعاشقا زياندى جاندىكتەردى قۇرتادى. ونى ورمان دارىگەرى دەپ بەكەر ايتپاعان.
كوكەك تە ورمان قۇسى. كوكەكتىڭ ءوزى ۇيا جاسامايدى، باسقا قۇستاردىڭ ۇياسىنا جۇمىرتقالاپ كەتەدى. كوكەكتىڭ بالاپانى جۇمىرتقادان ءبىرىنشى جارىپ شىعادى دا، بىردەن باسقا جۇمىرتقالاردىڭ ءبارىن ۇيادان شىعارىپ تاستايدى. قۇستار كوكەكتىڭ تاستاندى بالاپانىن اسىرايدى. قالاي دەگەنمەن، كوكەك - پايدالى قۇس. ول ەشبىر قۇس جەمەيتىن تۇكتى جۇلدىزقۇرتتاردى جەيدى.
جىل قۇستارى.
ءبىزدىڭ ەلىمىزدە قۇستاردىڭ كوپشىلىگى - جىل قۇستارى. ولار ءبىزدىڭ جەرىمىزگە ۇيا سالىپ، بالاپان شىعارۋ ءۇشىن كوكتەمدە ۇشىپ كەلەدى. ال كۇزدە قايتادان ۇشىپ كەتەدى.
جىل قۇستارىنا: ۇزاق، اققۋ، تىرنا، لايلەك جانە تاعى باسقا قۇستار جاتادى.
اققۋ - موينى ۇزىن، قاز تۇقىمداس جىل قۇسى. ناۋرىزدىڭ باسى مەن ءساۋىردىڭ اياعىندا ورالىپ، قازان ايلارىندا ۇشىپ كەتەدى. سۋ وسىمدىگىنىڭ جاپىراعىمەن، تامىرىمەن، كەيدە ۇساق جاندىكتەرمەن قورەكتەنەدى. سۇلۋ، دوستىققا ادال قۇس، ماحابباتتىڭ سيمۆولى.
قارلىعاش - جىلقۇسى. قارلىعاشتار وتە ءۇشۇىر. باسقا قۇستاردان ايىرماشىلىعى - جەمىن ۇشىپ ءجۇرىپ اۋلايدى. ولاردىڭ ءارقايسىسى كۇنىنە مىڭنان استام ماسا جەپ، زور پايدا كەلتىرەدى.
تىرنا - قازاقستان دالالارى مەن ءشول دالالارىندا كەڭىنەن تاراعان جىل قۇسى. ءىرى وزەن جاعالاۋلارىندا مەكەندەيدى. نەگىزىنەن وسىمدىكپەن، جاندىكتەرمەن قورەكتەنەدى.
لايلەك - موينى، تۇمسىعى ۇزىن سيدام سيراقتى جىل قۇسى. ول سۋ جاعالاۋىندا تىرشىلىك ەتەدى. بالىقتارمەن، سۋ وسىمدىگىنىڭ جاپىراقتارىمەن، جاندىكتەرمەن قورەكتەنەدى.
وتىرىقشى قۇستار.
ساۋىسقان، قارعا، تورعاي، كوكشىمشىق، كوگەرشىن ەشقايدا ۇشىپ كەتپەيدى. ولار قىس كەزىندە ادامداردىڭ تۇراعىنا جاقىن كەلەدى. وسىمدىكتەردىڭ تۇقىمىن، تاماق قالدىقتارىن قورەك ەتەدى جانە سۋىققا ءتوزىمدى.
ساۋىسقان - قارعا تۇقىمداسىنا جاتاتىن، قىسقا تۇمسىقتى قۇس. دەنەسىنىڭ كوپ بولىگى قارا، تەك كەۋدەسى اق بولادى. قۇرت - قۇمىرسقا، ازداپ ءشوپ تە جەيدى.
قارعا - ساۋىسقانعا ۇقساس قۇس. دەنەسىنىڭ ءتۇسى قارا. ساۋىسقان سياقتى قورەكتەنەدى.
كوگەرشىن - بەيبىتشىلىك قۇسى، ادامزاتىڭ دوسى، قىسى - جازى ءبىر جەردە مەكەن ەتەدى. ولار ءدان، نان قيقىمدارىمەن قورەكتەنەدى. سالماعى 200 - 250 گرامم، 12 جىل ءومىر سۇرەدى.
تورعاي - ءسۇيىر تۇمسىقتى كىشكەنە قۇس. ولار ۇساق جاندىكتەرمەن، وسىمدىك داندەرىمەن، تاماق قالدىقتارىمەن قورەكتەنەدى.
وتىرىقشى قۇستارعا ادامدار ۇيا جاساپ، جەم شاشارلار قۇرادى. قىستا توڭىپ، اشىعىپ قالماۋىنا جاعداي جاساپ، قورعايدى.
توپتاعى بالالار بىرلەسىپ وتىرىپ وقىپ، سلايد بويىنشا، مازمۇنىن تۇسىندىرەدى
قۇستاردىڭ اراسىندا جىرتقىشتارى بار. ولار - قىران، بۇركىت، كەزقۇيرىق، جاپالاق، ۇكى جانە تاعى باسقالارى. جىرتقىش قۇستاردىڭ قاناتى ۇلكەن، كوزى قىراعى، تۇمسىعى وتكىر جانە تىرناعى تۇتقىر بولادى. ولار الۋان ءتۇرلى جانۋارلاردى - تىشقان، قويان، قۇستاردى اۋلايدى. ال ۇلكەن قىران تىرناعىمەن قوزىنى ءىلىپ الىپ كەتە الادى.
بۇركىت - قاسقىردى دا الاتىن، وتە كۇشتى، ءىرى دەنەلى جىرتقىش قۇس. ول تاۋلى جەرلەردى مەكەندەيدى. ۇياسىن اعاشتىڭ ۇشار باسىنا سالادى. وتە ساق، ادام كوزىنە سيرەك شالىنادى.
دالا قىرانى - جازىق پەن ۇساق شوقىلاردى مەكەندەيدى. ۇياسىن جەرگە سالادى. نەگىزىنەن سۋىر، قويان سياقتى كەمىرگىشتەرمەن قورەكتەنەدى. سونداي - اق قۇستاردى باۋىرىمەن جورعالاۋشىلاردى اۋلايدى، ولىمتىكتەر جەيدى.
كەزقۇيرىق - جىرتقىش جىل قۇسى. ورماندى جەرلەردى مەكەندەگەندى ۇناتادى. ورتا كولەمدى جانۋارلار، سۇتقورەكتىلەرمەن، قۇستارمەن، رەپتيليالارمەن قورەكتەنەدى. ءولى بالىقتاردى جانە قالدىقتاردى قۇمارلانا جەيدى.
جاپالاق پەن ۇكى جەمىن تۇندە اۋلايدى. ولار وتە ساققۇلاق، ۇلكەن كوزدەرى قاراڭعىدا جاقسى كورەدى.
ورمان - توعاي قۇستارى
كەيبىر قۇستار ۇياسىن شالعىندى جەرگە سالادى. بودەنە قالىڭ ءشوپتىڭ اراسىن شۇڭقىرلاپ، ۇيا سالادى. بودەنە - قىرعاۋىل تۇقىمداس، قالىڭ ءشوپ اراسىندا جۇرەتىن، اقشىل جولاقتى، كىشكەنە سۇر، جىل قۇسى.
بوزتورعاي - ءتۇسى قوڭىر-الا، قاناتى ۇزىن، باۋىرى اقشىل كىشكەنە تورعاي. بوزتورعايدىڭ شىرىلى كىشكەنە كۇمىس قوڭىراۋدىڭ سىڭعىرى سياقتى قۇيقىلجىپ تۇرادى.
بۇلبۇل - ورمان - توعايدا، نۋلى جەردە، باقتا جۇرەتىن، داۋىسى ادەمى كىشكەنە ءانشى قۇس. ول ۇياسىن بيىك بۇتا باسىنا سالادى. ول ءوزىنىڭ تاماشا انىمەن كوڭىلىمىزدى شاتتىققا بولەيدى. ولاردىڭ قورەگى - وسىمدىككە زياندى جاندىكتەر.
ءبىزدىڭ ورماندارىمىزدا الا توقىلداق تىرشىلىك ەتەدى. ول جازدا دا، قىستا دا اعاشتىڭ ءدىڭىن توقىلداتۋمەن بولادى. ول اعاش قابىعىنىڭ استىنان قابىقجەگى مەن اعاشجەگىنىڭ دەرناسىلدەرىن بۇلجىتپاي تابادى. توقىلداق اعاشقا زياندى جاندىكتەردى قۇرتادى. ونى ورمان دارىگەرى دەپ بەكەر ايتپاعان.
كوكەك تە ورمان قۇسى. كوكەكتىڭ ءوزى ۇيا جاسامايدى، باسقا قۇستاردىڭ ۇياسىنا جۇمىرتقالاپ كەتەدى. كوكەكتىڭ بالاپانى جۇمىرتقادان ءبىرىنشى جارىپ شىعادى دا، بىردەن باسقا جۇمىرتقالاردىڭ ءبارىن ۇيادان شىعارىپ تاستايدى. قۇستار كوكەكتىڭ تاستاندى بالاپانىن اسىرايدى. قالاي دەگەنمەن، كوكەك - پايدالى قۇس. ول ەشبىر قۇس جەمەيتىن تۇكتى جۇلدىزقۇرتتاردى جەيدى.
جىل قۇستارى.
ءبىزدىڭ ەلىمىزدە قۇستاردىڭ كوپشىلىگى - جىل قۇستارى. ولار ءبىزدىڭ جەرىمىزگە ۇيا سالىپ، بالاپان شىعارۋ ءۇشىن كوكتەمدە ۇشىپ كەلەدى. ال كۇزدە قايتادان ۇشىپ كەتەدى.
جىل قۇستارىنا: ۇزاق، اققۋ، تىرنا، لايلەك جانە تاعى باسقا قۇستار جاتادى.
اققۋ - موينى ۇزىن، قاز تۇقىمداس جىل قۇسى. ناۋرىزدىڭ باسى مەن ءساۋىردىڭ اياعىندا ورالىپ، قازان ايلارىندا ۇشىپ كەتەدى. سۋ وسىمدىگىنىڭ جاپىراعىمەن، تامىرىمەن، كەيدە ۇساق جاندىكتەرمەن قورەكتەنەدى. سۇلۋ، دوستىققا ادال قۇس، ماحابباتتىڭ سيمۆولى.
قارلىعاش - جىلقۇسى. قارلىعاشتار وتە ءۇشۇىر. باسقا قۇستاردان ايىرماشىلىعى - جەمىن ۇشىپ ءجۇرىپ اۋلايدى. ولاردىڭ ءارقايسىسى كۇنىنە مىڭنان استام ماسا جەپ، زور پايدا كەلتىرەدى.
تىرنا - قازاقستان دالالارى مەن ءشول دالالارىندا كەڭىنەن تاراعان جىل قۇسى. ءىرى وزەن جاعالاۋلارىندا مەكەندەيدى. نەگىزىنەن وسىمدىكپەن، جاندىكتەرمەن قورەكتەنەدى.
لايلەك - موينى، تۇمسىعى ۇزىن سيدام سيراقتى جىل قۇسى. ول سۋ جاعالاۋىندا تىرشىلىك ەتەدى. بالىقتارمەن، سۋ وسىمدىگىنىڭ جاپىراقتارىمەن، جاندىكتەرمەن قورەكتەنەدى.
وتىرىقشى قۇستار.
ساۋىسقان، قارعا، تورعاي، كوكشىمشىق، كوگەرشىن ەشقايدا ۇشىپ كەتپەيدى. ولار قىس كەزىندە ادامداردىڭ تۇراعىنا جاقىن كەلەدى. وسىمدىكتەردىڭ تۇقىمىن، تاماق قالدىقتارىن قورەك ەتەدى جانە سۋىققا ءتوزىمدى.
ساۋىسقان - قارعا تۇقىمداسىنا جاتاتىن، قىسقا تۇمسىقتى قۇس. دەنەسىنىڭ كوپ بولىگى قارا، تەك كەۋدەسى اق بولادى. قۇرت - قۇمىرسقا، ازداپ ءشوپ تە جەيدى.
قارعا - ساۋىسقانعا ۇقساس قۇس. دەنەسىنىڭ ءتۇسى قارا. ساۋىسقان سياقتى قورەكتەنەدى.
كوگەرشىن - بەيبىتشىلىك قۇسى، ادامزاتىڭ دوسى، قىسى - جازى ءبىر جەردە مەكەن ەتەدى. ولار ءدان، نان قيقىمدارىمەن قورەكتەنەدى. سالماعى 200 - 250 گرامم، 12 جىل ءومىر سۇرەدى.
تورعاي - ءسۇيىر تۇمسىقتى كىشكەنە قۇس. ولار ۇساق جاندىكتەرمەن، وسىمدىك داندەرىمەن، تاماق قالدىقتارىمەن قورەكتەنەدى.
وتىرىقشى قۇستارعا ادامدار ۇيا جاساپ، جەم شاشارلار قۇرادى. قىستا توڭىپ، اشىعىپ قالماۋىنا جاعداي جاساپ، قورعايدى.
توپتاعى بالالار بىرلەسىپ وتىرىپ وقىپ، سلايد بويىنشا، مازمۇنىن تۇسىندىرەدى
You Might Also Like
