قيمىل-قوزعالىس ويىندارى
«قاقپان»
شارتى: ويىنشىلار ەكى توپقا بولىنەدى. ءبىرىنشى توپ از دا ەكىنشى توپ كوپ. از توپ قاقپان، كوبى - تىشقاندار بولادى. قاقپانداعى بالالار ءبىر - ءبىرىنىڭ قولدارىنان ۇستاپ جۇرەدى. تىشقاندار قاشىپ ۇستاتپايدى. تاربيەشىنىڭ بەلگىسىمەن قاقپانداعى بالالار قولدارىن ۇستاپ تۇرادى دا، تىشقاندار شەڭبەر ارقىلى جۇگىرىپ وتەدى. سوندا تاربيەشىنىڭ بەلگىسىمەن «جاپ» دەگەندە بالالار قاقپاندى جاۋىپ قالادى. وسىلاي تىشقانداردى ۇستاپ بولعان سوڭ، ورىندارى اۋىسادى.
«جانۋارلار»
شارتى: الاڭدا تاربيەشىنىڭ بەلگىسىمەن بالالار جان - جاققا جۇگىرەدى. تاربيەشى «جانۋارعا اينالىڭدار» - دەگەندە بالالار توقتاپ، ءبىر - ءبىر جانۋاردى كورسەتىپ تۇرادى. تاربيەشى الدىن الا بالاعا ءوزى جانۋاردى تاڭداۋ كەرەكتىگىن ەسكەرتۋ كەرەك. ويىندى 3 - 4 رەت قايتالاۋعا بولادى.
«جاپالاق»
شارتى: بولمەنىڭ بۇرىشىندا جاپالاق (جۇرگىزۋشى) وتىرادى. قالعان بالالار تىشقان مەن شىمشىقتار بولادى. كۇندىز ءبارى جۇگىرىپ جۇرەدى. تاربيەشى «تۇندە» دەگەندە ولار قوزعالماي وتىرۋى كەرەك. تۇندە جاپالاق اڭ اۋلاۋعا شىعادى. ەگەر كىم قوزعالسا، سونى جاپالاق ۇستاپ ۇياسىنا تاسيدى. كەلەسى جولى باسقا جاپالاقتى تاڭداپ، ويىن جالعاسادى.
«مايمىل مەن جولبارىس»
شارتى: بۇل ويىندارى كوبىنەسە ساتىلارى بار سپورت بار الاڭىندا ويناتسا وتە ءتيىمدى. بىرەۋى جولبارىس بولىپ، قالعاندارى مايمىل بولىپ بانان تەرۋگە اعاشقا شىعادى. جولبارىس كەلىپ مايمىلداردى قۋالايدى، ۇستاسا ءوز ۇڭگىرىنە تاسيدى.
«دۇرىس كوزدە»
شارتى: بالالار شەڭبەر بولىپ تۋرادى. ءارقايسىسىندا ءبىر - ءبىر اسىق. ورتادا جاشىك تۇرادى. بالا مەن جاشىكتىڭ اراسى مەتردەن اسپاۋى كەرەك. بەرىلگەن سيگنال بويىنشا بالالار بىردەن جاشىككە اسىقتاردى لاقتىرادى. ءبارى لاقتىرىپ بىتكەن سوڭ، اسىقتى الىپ قايتادان ويىندى قايتالاۋعا بولادى. ەگەر اسىق شەڭبەرگە تۇسپەسە دە بالالار اسىقتى الىپ، شەڭبەرگە تۇرادى.
«دياگنوستيكالىق ورتالىقتا»
ماقساتى: اۋرۋحانا تۋرالى تۇسىنىكتەرىن كەڭەيتە ءبىلۋ، اۋرۋحاناعا قاجەتتى زاتتاردى اتاپ بىلۋگە ۇيرەتۋ. بالالاردى مەيىرىمدىلىككە، جاناشىرلىققا تاربيەلەۋ.
«دۇكەنشى»
بارلىق زاتتىڭ جاڭاسىن،
ساتۋشىدان تاباسىڭ.
تولەپ تولىق باعاسىن
كەرەگەڭدى الاسىڭ.
ماقساتى: بالالاردى ەڭبەككە، ەڭبەكتى قۇرمەتتەي بىلۋگە، سىپايىلىققا، ىزگىلىككە، ادالدىققا باۋلي وتىرىپ، ساتىپ العان زاتىنىڭ اتىن، ءتۇسىن ايتا بىلۋگە، ساناۋعا، توپتاستىرۋعا، تەڭەستىرۋگە، كوپ، از، ۇعىمىن ايىرا بىلۋگە ۇيرەتۋ.
«قۇرىلىسشى»
تاسپەن ساراي قالادىم،
ادەمى ۇيلەر سالامىن.
كىرگىزەمىن شىرايىن -
اۋىل مەنەن قالانىڭ
ماقساتى: ويىن ارقىلى بالالاردىڭ بىلىمدەرىن، تۇسىنىكتەرىن تەرەڭىرەك كەڭەيتۋ، ويلاۋ قابىلەتتەرىن، ءتىلىن دامىتۋ. قۇرىلىسشى ماماندىعىن قۇرمەتتەۋگە تاربيەلەۋ.
قالادا كوپ، بيىك ءۇي،
سونىڭ ءبىرى ءبىزدىڭ ءۇي.
بارادى ۇيلەر بيىكتەپ،
توبەسىنە ءتيىپ كوك.
«شاشتاراز»
ادەمىلىك - ۇرانىم،
قايشى، تاراق - قۇراعىم،
شاشىڭدى الىپ ءايباتتاپ،
ءاپ - ادەمى قىلامىن.
ماقساتى: بالالارعا شاشتارازىنىڭ ەڭبەگىن باعالاي بىلۋگە ۇيرەتۋ جانە پايدالاناتىن زاتتاردى اتاي بىلۋگە داعدىلاندىرۋ (قايشى، تاراق، الجاپقىش، سۋ، اينا)
«ناۋبايحاناشى»
ماقساتى: بالالاردى ناۋبايحاناشىنىڭ قىزمەتىمەن تانىستىرۋ. ويىن ارقىلى بالالاردىڭ وي - قيالىن، ءتىل بايلىعىن دامىتۋ. ناۋبايحاناشىنىڭ ەڭبەگىن باعالاۋعا تاربيەلەۋ.
نان قوقىمىن شاشپاڭدار،
جەردە جاتسا باسپاڭدار.
تەرىپ الىپ قاستەرلەپ،
تورعايلارعا تاستاڭدار.
ونەر ماماندىعى «كۇيشى، كومپوزيتور»
ماماندىعى: بالالاردىڭ جان - جاقتى مۋزىكالىق، شىعارماشىلىق قابىلەتتەرىن، سەزىمى مەن كوزقاراسىن جانە تالعامىن دامىتۋ. ۇلتتىق اسپاپتار، كۇيشى كومپوزيتورلار جانە ولاردىڭ شىعارمالارى جايىندا، ونەر ماماندىقتارى تۋرالى بىلىمدەرىن كەڭەيتۋ. ەستە ساقتاۋ، ءان سالۋ، اسپاپتاردى ۇنىنەن اجىراتۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋ، مۋزىكادان العان سەزىمدى بي قيمىلدارى ارقىلى بەرە بىلۋگە ۇيرەتۋ.
دومبىرانىڭ اۋەنىمەن ۇندەس ەدىم،
وزىڭمەن سىرلاسىمداي تىلدەسەمىن.
بابامنان قالعان مۇرا سەن بولماساڭ،
ونەردىڭ نە ەكەنىن بىلمەس ەدىم.
شارتى: ويىنشىلار ەكى توپقا بولىنەدى. ءبىرىنشى توپ از دا ەكىنشى توپ كوپ. از توپ قاقپان، كوبى - تىشقاندار بولادى. قاقپانداعى بالالار ءبىر - ءبىرىنىڭ قولدارىنان ۇستاپ جۇرەدى. تىشقاندار قاشىپ ۇستاتپايدى. تاربيەشىنىڭ بەلگىسىمەن قاقپانداعى بالالار قولدارىن ۇستاپ تۇرادى دا، تىشقاندار شەڭبەر ارقىلى جۇگىرىپ وتەدى. سوندا تاربيەشىنىڭ بەلگىسىمەن «جاپ» دەگەندە بالالار قاقپاندى جاۋىپ قالادى. وسىلاي تىشقانداردى ۇستاپ بولعان سوڭ، ورىندارى اۋىسادى.
«جانۋارلار»
شارتى: الاڭدا تاربيەشىنىڭ بەلگىسىمەن بالالار جان - جاققا جۇگىرەدى. تاربيەشى «جانۋارعا اينالىڭدار» - دەگەندە بالالار توقتاپ، ءبىر - ءبىر جانۋاردى كورسەتىپ تۇرادى. تاربيەشى الدىن الا بالاعا ءوزى جانۋاردى تاڭداۋ كەرەكتىگىن ەسكەرتۋ كەرەك. ويىندى 3 - 4 رەت قايتالاۋعا بولادى.
«جاپالاق»
شارتى: بولمەنىڭ بۇرىشىندا جاپالاق (جۇرگىزۋشى) وتىرادى. قالعان بالالار تىشقان مەن شىمشىقتار بولادى. كۇندىز ءبارى جۇگىرىپ جۇرەدى. تاربيەشى «تۇندە» دەگەندە ولار قوزعالماي وتىرۋى كەرەك. تۇندە جاپالاق اڭ اۋلاۋعا شىعادى. ەگەر كىم قوزعالسا، سونى جاپالاق ۇستاپ ۇياسىنا تاسيدى. كەلەسى جولى باسقا جاپالاقتى تاڭداپ، ويىن جالعاسادى.
«مايمىل مەن جولبارىس»
شارتى: بۇل ويىندارى كوبىنەسە ساتىلارى بار سپورت بار الاڭىندا ويناتسا وتە ءتيىمدى. بىرەۋى جولبارىس بولىپ، قالعاندارى مايمىل بولىپ بانان تەرۋگە اعاشقا شىعادى. جولبارىس كەلىپ مايمىلداردى قۋالايدى، ۇستاسا ءوز ۇڭگىرىنە تاسيدى.
«دۇرىس كوزدە»
شارتى: بالالار شەڭبەر بولىپ تۋرادى. ءارقايسىسىندا ءبىر - ءبىر اسىق. ورتادا جاشىك تۇرادى. بالا مەن جاشىكتىڭ اراسى مەتردەن اسپاۋى كەرەك. بەرىلگەن سيگنال بويىنشا بالالار بىردەن جاشىككە اسىقتاردى لاقتىرادى. ءبارى لاقتىرىپ بىتكەن سوڭ، اسىقتى الىپ قايتادان ويىندى قايتالاۋعا بولادى. ەگەر اسىق شەڭبەرگە تۇسپەسە دە بالالار اسىقتى الىپ، شەڭبەرگە تۇرادى.
«دياگنوستيكالىق ورتالىقتا»
ماقساتى: اۋرۋحانا تۋرالى تۇسىنىكتەرىن كەڭەيتە ءبىلۋ، اۋرۋحاناعا قاجەتتى زاتتاردى اتاپ بىلۋگە ۇيرەتۋ. بالالاردى مەيىرىمدىلىككە، جاناشىرلىققا تاربيەلەۋ.
«دۇكەنشى»
بارلىق زاتتىڭ جاڭاسىن،
ساتۋشىدان تاباسىڭ.
تولەپ تولىق باعاسىن
كەرەگەڭدى الاسىڭ.
ماقساتى: بالالاردى ەڭبەككە، ەڭبەكتى قۇرمەتتەي بىلۋگە، سىپايىلىققا، ىزگىلىككە، ادالدىققا باۋلي وتىرىپ، ساتىپ العان زاتىنىڭ اتىن، ءتۇسىن ايتا بىلۋگە، ساناۋعا، توپتاستىرۋعا، تەڭەستىرۋگە، كوپ، از، ۇعىمىن ايىرا بىلۋگە ۇيرەتۋ.
«قۇرىلىسشى»
تاسپەن ساراي قالادىم،
ادەمى ۇيلەر سالامىن.
كىرگىزەمىن شىرايىن -
اۋىل مەنەن قالانىڭ
ماقساتى: ويىن ارقىلى بالالاردىڭ بىلىمدەرىن، تۇسىنىكتەرىن تەرەڭىرەك كەڭەيتۋ، ويلاۋ قابىلەتتەرىن، ءتىلىن دامىتۋ. قۇرىلىسشى ماماندىعىن قۇرمەتتەۋگە تاربيەلەۋ.
قالادا كوپ، بيىك ءۇي،
سونىڭ ءبىرى ءبىزدىڭ ءۇي.
بارادى ۇيلەر بيىكتەپ،
توبەسىنە ءتيىپ كوك.
«شاشتاراز»
ادەمىلىك - ۇرانىم،
قايشى، تاراق - قۇراعىم،
شاشىڭدى الىپ ءايباتتاپ،
ءاپ - ادەمى قىلامىن.
ماقساتى: بالالارعا شاشتارازىنىڭ ەڭبەگىن باعالاي بىلۋگە ۇيرەتۋ جانە پايدالاناتىن زاتتاردى اتاي بىلۋگە داعدىلاندىرۋ (قايشى، تاراق، الجاپقىش، سۋ، اينا)
«ناۋبايحاناشى»
ماقساتى: بالالاردى ناۋبايحاناشىنىڭ قىزمەتىمەن تانىستىرۋ. ويىن ارقىلى بالالاردىڭ وي - قيالىن، ءتىل بايلىعىن دامىتۋ. ناۋبايحاناشىنىڭ ەڭبەگىن باعالاۋعا تاربيەلەۋ.
نان قوقىمىن شاشپاڭدار،
جەردە جاتسا باسپاڭدار.
تەرىپ الىپ قاستەرلەپ،
تورعايلارعا تاستاڭدار.
ونەر ماماندىعى «كۇيشى، كومپوزيتور»
ماماندىعى: بالالاردىڭ جان - جاقتى مۋزىكالىق، شىعارماشىلىق قابىلەتتەرىن، سەزىمى مەن كوزقاراسىن جانە تالعامىن دامىتۋ. ۇلتتىق اسپاپتار، كۇيشى كومپوزيتورلار جانە ولاردىڭ شىعارمالارى جايىندا، ونەر ماماندىقتارى تۋرالى بىلىمدەرىن كەڭەيتۋ. ەستە ساقتاۋ، ءان سالۋ، اسپاپتاردى ۇنىنەن اجىراتۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋ، مۋزىكادان العان سەزىمدى بي قيمىلدارى ارقىلى بەرە بىلۋگە ۇيرەتۋ.
دومبىرانىڭ اۋەنىمەن ۇندەس ەدىم،
وزىڭمەن سىرلاسىمداي تىلدەسەمىن.
بابامنان قالعان مۇرا سەن بولماساڭ،
ونەردىڭ نە ەكەنىن بىلمەس ەدىم.
You Might Also Like
