تاتۋلىعى جاراسقان ۇلتتار
ساباقتىڭ تاقىرىبى: تاتۋلىعى جاراسقان ۇلتتار.
ساباقتىڭ ماقساتى: 1. ۇلتتار دوستىعى، ءبىر مەملەكەتتە 106 ۇلت بار ەكەنىن، ولاردىڭ ءبىر - بىرىمەن تاتۋ، بەيبىت ءسۇرىپ جاتقانىن ءتۇسىندىرۋ.
2. وي - ءورىسىن، سويلەۋ ءتىلىن دامىتۋ. سوزدىك قورىن مولايتۋ.
3. تاتۋ، دوس، بولۋعا تاربيەلەۋ.
ساباق ءتيپى: ارالاس ساباق.
كورنەكىلىگى: سۋرەتتەر.
ءادىسى: ءتۇسىندىرۋ، سۇراق - جاۋاپ، اڭگىمەلەۋ.
بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
ساباققا دايىندىق
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ كەزەڭى:
مازمۇنىنى سۇراۋ. شىعارماسىن وقىتۋ.
ءىىى. ءبىلىمدى تەكسەرۋ كەزەڭى:
- ق. ر. تاۋەلسىزدىگىن قاشان جاريالاندى؟
تاۋەلسىزدىك دەگەندى قالاي تۇسىنەسىڭ؟
قازاقستان رەسپۋبليكاسى بۇۇ قۇرامىنا قاشان مۇشە بولدى؟
كارتادان ماتىندەگى اتالعان مەملەكەتتەردى تاپ.
ءىV. ماقساتىن قويۋ كەزەڭى: تاقىرىبىن، ماقساتىن حابارلاۋ.
V. جاڭا ماتەريالداردى ءتۇسىندىرۋ كەزەڭى:
قازاق حالقى ءوزىنىڭ كوپ عاسىرلىق تاريحىندا نەبىر قيىن - قىستاۋ كەزەڭدەردى باسىنان وتكەردى. ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىس كەزىندە جانە يگەرۋ جىلدارى قازاقستانعا قانشاما ۇلت وكىلدەرى قونىس اۋداردى. حالىقتىڭ قۇرامى كۇرت وزگەردى. ۇجىمداستىرۋ جىلدارى قۋعىنعا ۇشىراعان قازاقتار شەت ەلدەرگە قونىس اۋدارىپ، سوندا مەكەن ەتىپ قالدى. ال كەرىسىنشە يندۋستريالاندىرۋ، تىڭ يگەرۋ جىلدارى كەلگەن باسقا ۇلت وكىلدەرى ءۇشىن قازاقستان ەكىنشى وتانىنا اينالدى. 1937 جىلى ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىس قارساڭىندا قيىر شىعىستان 96 مىڭ كارىس وتباسىمەن كوشىرىلىپ اكەلىندى. 1940 - 1941 جىلدارى باتىس شەكارادان 105 مىڭ پولياك قازاقستانعا كۇشپەن جەر اۋدارىلدى. ۇلى وتان سوعىسى باستالىسىمەن ەدىل وزەنى بويىن مەكەندەيتىن 1 ميلليوننان اسا نەمىس شىعىسقا كوشىرىلدى. ولاردىڭ 400 مىڭى قازاق دالاسىنا كەلدى. 1943 - 1944 جىلدارى مىڭداعان قالماقتار، قاراشاي، قىرىم، قىرىم تاتارلارى، بالكارلار، چەشەندەر، ينگۋشتار ءبىزدىڭ ەلگە جەر اۋدارىلدى. سوعىس كەزىندە 2، 5 ميلليونداي باسقا ۇلت وكىلدەرى قازاقستانعا قونىستاندى. تىڭ يگەرۋ جىلدارى 2 ميلليونداي باسقا ۇلت وكىلدەرى تاعى كوشىرىلىپ اكەلىندى. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ اتا زاڭىندا دىنىنە، تىلىنە، شىققان تەگىنە قاراماستان، قازاقستاندى مەكەن ەتەتىن بارلىق ۇلتتاردىڭ تەڭ ەكەندىگى جازىلعان. ءقازىر ەلىمىزدە كوپتەگەن ۇلتتىق جانە جەكسەنبىلىك مەكتەپتەر جۇمىس ىستەيدى. ولاردا بالالار انا ءتىلىن ۇيرەنەدى. ءتۇرلى ۇلت تىلدەرىندە گازەتتەر شىعىپ تۇرادى، تەاترلار جۇمىس ىستەيدى. قانشاما ءتۇرلى ۇلت تۇرسا دا مەملەكەتتىك ءتىل قازاق ءتىلى بولىپ قالا بەرەدى.
وقۋلىقپەن جۇمىس. داۋىستاپ تىزبەكتەي وقىتۋ.
Vءى. جاڭا ماتەريالدى مەڭگەرگەنىن تەكسەرۋ كەزەڭى:
قازاق جەرىنە باسقا ۇلت وكىلدەرى قالاي كەلگەن ەكەن؟ ۇلى وتان سوعىسى تۋرالى، تىڭ يگەرۋ جىلدارى جايلى نە بىلەمىز؟ اشارشىلىققا ۇشىراعان جىلدارىنا كىمدەر كىنالى دەپ ويلايسىڭ؟ وسى سۇراقتارعا جاۋاپ الۋ.
Vءىى. بەكىتۋ كەزەڭى: قورىتىندىلاۋ.
- قازاق جەرىندە قازاقتار سانى قانشا ەكەن؟
- قازاقستان كەيىن كوپ حالىق سانى قانشا ەكەن؟
- كارىستەر قاي جىلى كەلگەن؟
- نەمىستەر مەن پولياكتار قالاي كەلگەن ەكەن؟
- اتا زاڭىمىزدا باسقا ۇلت وكىلدەرى جايلى نە دەلىنگەن؟
Vءىىى. ۇيگە تاپسىرما بەرۋ كەزەڭى: 139 - 171 - بەتتەردى وقۋ مازمۇنى. قازاقستانداعى ءوزىڭ بىلەتىن ۇلتتاردى جازىپ كەلۋ.
ءىح. باعالاۋ.
ساباقتىڭ ماقساتى: 1. ۇلتتار دوستىعى، ءبىر مەملەكەتتە 106 ۇلت بار ەكەنىن، ولاردىڭ ءبىر - بىرىمەن تاتۋ، بەيبىت ءسۇرىپ جاتقانىن ءتۇسىندىرۋ.
2. وي - ءورىسىن، سويلەۋ ءتىلىن دامىتۋ. سوزدىك قورىن مولايتۋ.
3. تاتۋ، دوس، بولۋعا تاربيەلەۋ.
ساباق ءتيپى: ارالاس ساباق.
كورنەكىلىگى: سۋرەتتەر.
ءادىسى: ءتۇسىندىرۋ، سۇراق - جاۋاپ، اڭگىمەلەۋ.
بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
ساباققا دايىندىق
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ كەزەڭى:
مازمۇنىنى سۇراۋ. شىعارماسىن وقىتۋ.
ءىىى. ءبىلىمدى تەكسەرۋ كەزەڭى:
- ق. ر. تاۋەلسىزدىگىن قاشان جاريالاندى؟
تاۋەلسىزدىك دەگەندى قالاي تۇسىنەسىڭ؟
قازاقستان رەسپۋبليكاسى بۇۇ قۇرامىنا قاشان مۇشە بولدى؟
كارتادان ماتىندەگى اتالعان مەملەكەتتەردى تاپ.
ءىV. ماقساتىن قويۋ كەزەڭى: تاقىرىبىن، ماقساتىن حابارلاۋ.
V. جاڭا ماتەريالداردى ءتۇسىندىرۋ كەزەڭى:
قازاق حالقى ءوزىنىڭ كوپ عاسىرلىق تاريحىندا نەبىر قيىن - قىستاۋ كەزەڭدەردى باسىنان وتكەردى. ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىس كەزىندە جانە يگەرۋ جىلدارى قازاقستانعا قانشاما ۇلت وكىلدەرى قونىس اۋداردى. حالىقتىڭ قۇرامى كۇرت وزگەردى. ۇجىمداستىرۋ جىلدارى قۋعىنعا ۇشىراعان قازاقتار شەت ەلدەرگە قونىس اۋدارىپ، سوندا مەكەن ەتىپ قالدى. ال كەرىسىنشە يندۋستريالاندىرۋ، تىڭ يگەرۋ جىلدارى كەلگەن باسقا ۇلت وكىلدەرى ءۇشىن قازاقستان ەكىنشى وتانىنا اينالدى. 1937 جىلى ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىس قارساڭىندا قيىر شىعىستان 96 مىڭ كارىس وتباسىمەن كوشىرىلىپ اكەلىندى. 1940 - 1941 جىلدارى باتىس شەكارادان 105 مىڭ پولياك قازاقستانعا كۇشپەن جەر اۋدارىلدى. ۇلى وتان سوعىسى باستالىسىمەن ەدىل وزەنى بويىن مەكەندەيتىن 1 ميلليوننان اسا نەمىس شىعىسقا كوشىرىلدى. ولاردىڭ 400 مىڭى قازاق دالاسىنا كەلدى. 1943 - 1944 جىلدارى مىڭداعان قالماقتار، قاراشاي، قىرىم، قىرىم تاتارلارى، بالكارلار، چەشەندەر، ينگۋشتار ءبىزدىڭ ەلگە جەر اۋدارىلدى. سوعىس كەزىندە 2، 5 ميلليونداي باسقا ۇلت وكىلدەرى قازاقستانعا قونىستاندى. تىڭ يگەرۋ جىلدارى 2 ميلليونداي باسقا ۇلت وكىلدەرى تاعى كوشىرىلىپ اكەلىندى. قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ اتا زاڭىندا دىنىنە، تىلىنە، شىققان تەگىنە قاراماستان، قازاقستاندى مەكەن ەتەتىن بارلىق ۇلتتاردىڭ تەڭ ەكەندىگى جازىلعان. ءقازىر ەلىمىزدە كوپتەگەن ۇلتتىق جانە جەكسەنبىلىك مەكتەپتەر جۇمىس ىستەيدى. ولاردا بالالار انا ءتىلىن ۇيرەنەدى. ءتۇرلى ۇلت تىلدەرىندە گازەتتەر شىعىپ تۇرادى، تەاترلار جۇمىس ىستەيدى. قانشاما ءتۇرلى ۇلت تۇرسا دا مەملەكەتتىك ءتىل قازاق ءتىلى بولىپ قالا بەرەدى.
وقۋلىقپەن جۇمىس. داۋىستاپ تىزبەكتەي وقىتۋ.
Vءى. جاڭا ماتەريالدى مەڭگەرگەنىن تەكسەرۋ كەزەڭى:
قازاق جەرىنە باسقا ۇلت وكىلدەرى قالاي كەلگەن ەكەن؟ ۇلى وتان سوعىسى تۋرالى، تىڭ يگەرۋ جىلدارى جايلى نە بىلەمىز؟ اشارشىلىققا ۇشىراعان جىلدارىنا كىمدەر كىنالى دەپ ويلايسىڭ؟ وسى سۇراقتارعا جاۋاپ الۋ.
Vءىى. بەكىتۋ كەزەڭى: قورىتىندىلاۋ.
- قازاق جەرىندە قازاقتار سانى قانشا ەكەن؟
- قازاقستان كەيىن كوپ حالىق سانى قانشا ەكەن؟
- كارىستەر قاي جىلى كەلگەن؟
- نەمىستەر مەن پولياكتار قالاي كەلگەن ەكەن؟
- اتا زاڭىمىزدا باسقا ۇلت وكىلدەرى جايلى نە دەلىنگەن؟
Vءىىى. ۇيگە تاپسىرما بەرۋ كەزەڭى: 139 - 171 - بەتتەردى وقۋ مازمۇنى. قازاقستانداعى ءوزىڭ بىلەتىن ۇلتتاردى جازىپ كەلۋ.
ءىح. باعالاۋ.
You Might Also Like
