سايىن مۇراتبەكوۆ «جۋسان ءيىسى»
جاڭاوزەن قالاسى №17 ورتا مەكتەبىنىڭ
قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتى ءپانى ءمۇعالىمى
نۋرماشوۆا گۋلنارا
تاقىرىبى: سايىن مۇراتبەكوۆ «جۋسان ءيىسى»
ماقساتى: بىلىمدىلىك – شىعارمانىڭ مازمۇنىن تالداي وتىرىپ، يدەياسىن اشۋ جازۋشىنىڭ كەيىپكەر بەينەسىن اشۋداعى شەبەرلىگىن تانىتۋ؛ كەيىپكەرلەرگە تالداۋ جاساۋ؛
دامىتۋشىلىق – توپتىق جۇمىس جاساۋ داعدىلارىن جەتىلدىرۋ، شىعارماداعى قاجەتتى ۇزىندىلەردى تاڭداپ، وي ءتۇيىنىن ايتۋعا ۇيرەتۋ؛ تاربيەلىك – ۇجىمداسىپ ءوزارا كومەك كورسەتە بىلۋگە باۋلۋ، ءوزارا سىيلاستىققا ۇيرەتۋ، ەلىمىزدەگى ۇلتجاندى تۇلعانى قالىپتاستىرۋ.
ساباقتىڭ ءتيپى: ارالاس ساباق
ساباقتىڭ ءتۇرى: توپتىق ساباق
ساباق بارىسى:
ۇيىمداستىرۋ:
جاڭا تاقىرىپ:
وتكەن تاقىرىپقا شولۋ
• پوەزيالىق شىعارما دەگەنىمىز نە؟
• ق. مىرزالييەۆتىڭ «كارى قىران» شىعارماسىندا كارى قىراندى قالاي سۋرەتتەيدى؟
• «كارى قىران» شىعارماسىن باللادا جانرىنا جاتقىزۋعا بولا ما؟
جاڭا تاقىرىپ:
اڭگىمەنىڭ تاقىرىبى: «جۋسان ءيىسى»
يدەياسى: اۋىل بالالارىنىڭ مىنەز - قۇلقىن، كوڭىل كۇيىن، تۇرمىسىن سۋرەتتەۋ. ينتەراكتيۆتى تاقتاداعى سۇراقتار نومەرىن تاڭداپ، بەرىلگەن تاپسىرمالارعا جاۋاپ بەرۋ.
الىستا قالعان بالالىق شاعىم. اڭگىمەنىڭ بۇل قاي ءبولىمى؟
(اڭگىمەنىڭ كىرىسپە ءبولىمى)
العاشقى كەزدەگى اياننىڭ كورىنىسى قانداي بولدى؟
(شولاق جەڭ اق جەيدە، تىزەدەن جوعارى قىسقا قارا شالبار كيگەن كەكىل شاشى بار، مۇنتازداي تازا ءبىر بالا تۇر ەكەن).
- كەكىلىن قارا، ەي، ءوزىنىڭ جامان الىنە قاراماي،- دەپ قاعىتقان كىم؟ (ەسىكباي)
- مەنىڭ كوكەم دە جوق، اپام دا جوق، سوندىقتان توبەلەسسەم اجەم ۇرسادى عوي. بۇل كىم؟ (اجەم).
- اۋىل بالالارىن وقىتقان ءمۇعالىمنىڭ اتى - ءجونى كىم؟ (يمانجانوۆ).
تاپسىرما: اياننىڭ سۋرەتىن سالۋ
ينتەرتاكتيۆتى تاقتادا سوعىس كەزىندەگى جانە قازىرگى كەزدەگى جەتىم بالالاردىڭ سۋرەتتەرى مەن بەينەبايان كورسەتىلەدى.
سۇراقتار: اياننىڭ جەتىم نەگە جەتىم قالدى دەپ ويلايسىڭ؟
- قازىرگى ۋاقىتتاعى بالالار نەگە جەتىم بوپ ءجۇر؟ وعان كىم كىنالى؟ وسى ايان تۋرالى وقيعانى بىزگە جەتكىزۋشى كىم دەپ ويلايسىڭدار؟
- ارينە، اۆتور: سايىن مۇراتبەكوۆ
«شىنىندا دا بۇل سوعىستان كەيىن ايان قايدا بولدى؟ ءتىرى قالدى ما؟ ونداي بالا تارينە ءتىرى قالادى. مۇنداي بالا الدىنا نەندەي مۇراتتى قويسا دا جەتەدى. ال ءتىرى بولسا، جۋساندى توبەگە ءبىر ورالماۋى قالاي؟! جۋساننىڭ ءىسىن ساعىنباۋى مۇمكىن ەمەس قوي» - دەگەن اۆتور ويىن، ياعني اڭگىمەنى ءوز ويىڭشا جالعاستىر:
ايان سوعىستان سوڭ، قايدا بولدى دەپ ويلايسىڭ؟
اياننىڭ ءپروتوتيپى ناۋقان كەرىموۆ سوعىستان كەيىن ەسكەلدى اۋدانىنداعى اقىن سارا اۋىلىندا تۇرعان. ەڭبەك ارداگەرى، ءارى قۇرمەتتى زەينەتكەر.
اڭگىمەنىڭ «جۋسان ءيىسى» دەپ اتاعانىن ءوز ويىڭمەن ايتىپ كور.
جۋسان ءيىسى اتالۋ سەبەبى جۋسان بۇل ءشوپتىڭ اتاۋى. جەڭىس ىسقاقوۆانىڭ ورىنداۋىنداعى ءاندى تىڭداتامىن. جۋسان ءشوبىن اكەلىپ، ءيىسىن يىسكەيمىز، سودان ءيىسىن ءيىسىن سەزىندىرۋگە تىرامىن. ال ەندى قانداي كۇيدە وتىرسىزدار؟ نەنى سەزىندىڭىزدەر؟
ساباق سوڭىندا ايان ايتاتىن ەرتەگىنى “باياعىدا ءبىر جەتىم بالا بولىپتى” جالعاستىرىپ ايتىپ كورەلىك.
ءۇي جۇمىسى: “باياعىدا ءبىر جەتىم بالا بولىپتى” دەگەن تاقىرىپتا قىسقا ەرتەگى قۇراستىرىپ كەلۋ.
قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتى ءپانى ءمۇعالىمى
نۋرماشوۆا گۋلنارا
تاقىرىبى: سايىن مۇراتبەكوۆ «جۋسان ءيىسى»
ماقساتى: بىلىمدىلىك – شىعارمانىڭ مازمۇنىن تالداي وتىرىپ، يدەياسىن اشۋ جازۋشىنىڭ كەيىپكەر بەينەسىن اشۋداعى شەبەرلىگىن تانىتۋ؛ كەيىپكەرلەرگە تالداۋ جاساۋ؛
دامىتۋشىلىق – توپتىق جۇمىس جاساۋ داعدىلارىن جەتىلدىرۋ، شىعارماداعى قاجەتتى ۇزىندىلەردى تاڭداپ، وي ءتۇيىنىن ايتۋعا ۇيرەتۋ؛ تاربيەلىك – ۇجىمداسىپ ءوزارا كومەك كورسەتە بىلۋگە باۋلۋ، ءوزارا سىيلاستىققا ۇيرەتۋ، ەلىمىزدەگى ۇلتجاندى تۇلعانى قالىپتاستىرۋ.
ساباقتىڭ ءتيپى: ارالاس ساباق
ساباقتىڭ ءتۇرى: توپتىق ساباق
ساباق بارىسى:
ۇيىمداستىرۋ:
جاڭا تاقىرىپ:
وتكەن تاقىرىپقا شولۋ
• پوەزيالىق شىعارما دەگەنىمىز نە؟
• ق. مىرزالييەۆتىڭ «كارى قىران» شىعارماسىندا كارى قىراندى قالاي سۋرەتتەيدى؟
• «كارى قىران» شىعارماسىن باللادا جانرىنا جاتقىزۋعا بولا ما؟
جاڭا تاقىرىپ:
اڭگىمەنىڭ تاقىرىبى: «جۋسان ءيىسى»
يدەياسى: اۋىل بالالارىنىڭ مىنەز - قۇلقىن، كوڭىل كۇيىن، تۇرمىسىن سۋرەتتەۋ. ينتەراكتيۆتى تاقتاداعى سۇراقتار نومەرىن تاڭداپ، بەرىلگەن تاپسىرمالارعا جاۋاپ بەرۋ.
الىستا قالعان بالالىق شاعىم. اڭگىمەنىڭ بۇل قاي ءبولىمى؟
(اڭگىمەنىڭ كىرىسپە ءبولىمى)
العاشقى كەزدەگى اياننىڭ كورىنىسى قانداي بولدى؟
(شولاق جەڭ اق جەيدە، تىزەدەن جوعارى قىسقا قارا شالبار كيگەن كەكىل شاشى بار، مۇنتازداي تازا ءبىر بالا تۇر ەكەن).
- كەكىلىن قارا، ەي، ءوزىنىڭ جامان الىنە قاراماي،- دەپ قاعىتقان كىم؟ (ەسىكباي)
- مەنىڭ كوكەم دە جوق، اپام دا جوق، سوندىقتان توبەلەسسەم اجەم ۇرسادى عوي. بۇل كىم؟ (اجەم).
- اۋىل بالالارىن وقىتقان ءمۇعالىمنىڭ اتى - ءجونى كىم؟ (يمانجانوۆ).
تاپسىرما: اياننىڭ سۋرەتىن سالۋ
ينتەرتاكتيۆتى تاقتادا سوعىس كەزىندەگى جانە قازىرگى كەزدەگى جەتىم بالالاردىڭ سۋرەتتەرى مەن بەينەبايان كورسەتىلەدى.
سۇراقتار: اياننىڭ جەتىم نەگە جەتىم قالدى دەپ ويلايسىڭ؟
- قازىرگى ۋاقىتتاعى بالالار نەگە جەتىم بوپ ءجۇر؟ وعان كىم كىنالى؟ وسى ايان تۋرالى وقيعانى بىزگە جەتكىزۋشى كىم دەپ ويلايسىڭدار؟
- ارينە، اۆتور: سايىن مۇراتبەكوۆ
«شىنىندا دا بۇل سوعىستان كەيىن ايان قايدا بولدى؟ ءتىرى قالدى ما؟ ونداي بالا تارينە ءتىرى قالادى. مۇنداي بالا الدىنا نەندەي مۇراتتى قويسا دا جەتەدى. ال ءتىرى بولسا، جۋساندى توبەگە ءبىر ورالماۋى قالاي؟! جۋساننىڭ ءىسىن ساعىنباۋى مۇمكىن ەمەس قوي» - دەگەن اۆتور ويىن، ياعني اڭگىمەنى ءوز ويىڭشا جالعاستىر:
ايان سوعىستان سوڭ، قايدا بولدى دەپ ويلايسىڭ؟
اياننىڭ ءپروتوتيپى ناۋقان كەرىموۆ سوعىستان كەيىن ەسكەلدى اۋدانىنداعى اقىن سارا اۋىلىندا تۇرعان. ەڭبەك ارداگەرى، ءارى قۇرمەتتى زەينەتكەر.
اڭگىمەنىڭ «جۋسان ءيىسى» دەپ اتاعانىن ءوز ويىڭمەن ايتىپ كور.
جۋسان ءيىسى اتالۋ سەبەبى جۋسان بۇل ءشوپتىڭ اتاۋى. جەڭىس ىسقاقوۆانىڭ ورىنداۋىنداعى ءاندى تىڭداتامىن. جۋسان ءشوبىن اكەلىپ، ءيىسىن يىسكەيمىز، سودان ءيىسىن ءيىسىن سەزىندىرۋگە تىرامىن. ال ەندى قانداي كۇيدە وتىرسىزدار؟ نەنى سەزىندىڭىزدەر؟
ساباق سوڭىندا ايان ايتاتىن ەرتەگىنى “باياعىدا ءبىر جەتىم بالا بولىپتى” جالعاستىرىپ ايتىپ كورەلىك.
ءۇي جۇمىسى: “باياعىدا ءبىر جەتىم بالا بولىپتى” دەگەن تاقىرىپتا قىسقا ەرتەگى قۇراستىرىپ كەلۋ.
You Might Also Like
