سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 6 كۇن بۇرىن)
سايقىمازاقپەن وينايىق
№ 1 «ايگولەك» ەستيار توبىنا ارنالعان
ءبىلىم بەرۋ سالاسى: «تانىم»، «قاتىناس»، «الەۋمەتتىك ورتا»
ۇيىمداستىرىلعان وقۋ ءىس - ارەكەتى: قمۇق، «ءتىل دامىتۋ»
تاقىرىبى: «سايقىمازاقپەن وينايىق»
ماقساتى: بالالارعا زاتتاردىڭ تۇستەرىن اجىراتا بىلۋگە جانە تۇستەردى دۇرىس اتاۋعا ۇيرەتۋ.
1. بىلىمدىلىك: تۇستەردى اجىراتا بىلۋگە، گەومەتريالىق پىشىندەردى كولەمىنە، تۇسىنە بايلانىستى ءار ءتۇرلى زاتتار قۇراستىرۋعا، ۇزىن – قىسقا ۇعىمداردى ويىن ارقىلى بەكىتۋ.
2. دامىتۋشىلىق: ويىن ارقىلى ويلاۋ، ەستە ساقتاۋ، باقىلاۋ قابىلەتتەرىن، تالداۋ، قورىتىندىلاۋ داعدى مەن ىسكەرلىكتەرىن جەتىلدىرۋ، سوزدىك قورىن بايىتۋ، ءتىلىن، زەيىنىن دامىتۋ.
3. تاربيەلىك: سۇيىسپەنشىلىككە، ءبىرىن – ءبىرى سىيلاۋعا، ۇيىمشىلدىققا تاربيەلەۋ.
كورنەكىلىكتەر: حات، سايىقمازاقتىن سۋرەتى، گۇلدەر، كوبەلەكتەر، گەومەتريالىق پىشىندەر، لەنتالار، سايقىمازاق، شار، اسپاپتار.
قوستىلدىك كومپونەنت: قىزىل – كراسنىي، سارى – جەلتىي، جاسىل – زەلەننىي، ت. س. س، پىشىندەر – فيگۋرى، ۇزىن – دلينني، قىسقا – كوروتكيي. اسپاپتار – ينسترۋمەنتى.
ارەكەت كەزەندەرى
تاربيەشىنىڭ ءىس - ارەكەتى
بالانىڭ ءىس - ارەكەتى
موتيۆاسيالىق قوزعاۋشى
شاتتىق شەڭبەرى:
- سالەم دەيمىن كۇنگە مەن،
- سالەم دەيمىن مەن ساعان.
- سالەم دەيمىن باقشاعا،
- سالەم دەيمىن ايناگۇل بولاتقىزىنا.
- سالەم بەردىك بارشاعا!
بالالار شەڭبەرگە تۇرىپ مازمۇنىنا قاراي قيمىلدايدى.
ىزدەنۋ - ۇيىمداستىرۋشىلىق - بالالار قاراڭدارشى ءبىزدىڭ پوشتاعا حات كەلىپتى، كىمنەن ەكەن؟
- حاتتى اشىپ وقيىق پا؟

«سالەمەتسىڭدەر مە، بالالار! مەنىڭ سەندەر مەن ويناعىم كەلەدى. سەندەردىڭ توپتارىندا جاسىرىنىپ وتىرمىن. مەنى تابۋ ءۇشىن تاپسىرمالارىمدى ورىنداۋلارىن كەرەك. مەن كوڭىلدى، مەيىرىمدى، بالالاردى جاقسى كورەمىن»
- ول كىم دەپ ويلايسىڭدار؟
- كىم ەكەنىڭ ناقتى ءبىلۋ ءۇشىن مىنا حاتتىڭ ىشىندە ءبىر نەشە بولىككە بولىنگەن سۋرەت بار. ونى قۇراستىرىپ كورەيىك. (ءتار. بالالارعا كەسىلگەن سۋرەتتى تاراتىپ ودان ءبىر ءبۇتىن سۋرەت شىعارۋىن سۇرايدى)
- بىلمەيمىز.
- ءيا

- ءوز ويلارىن ايتادى.
بالالار سۋرەتتى قۇراستىرۋعا كىرىسەدى.
- سەندەر تانىدىڭدار ما، ول كىم؟
- دۇرىس ايتاسىڭدار. ول قانداي ادام؟
دومبىرانىڭ داۋىسى ەستىلەدى.
- ەستىدىڭدەر مە، بالالار! بۇل نەنىن داۋىسى؟
- ول سايقىمازاق ءبىزدى شاقىرىپ تۇر.
- مىنە دومبىرانىڭ داۋىسى قايدان شىقتى دەسەم.
- دومبىرا جايلى نە بىلەسىڭدەر؟

- بالالار، قاراڭدارشى ءبىز گۇلدەر القابىندا تۇرمىز. مىنا جەردە تاپسىر ما جاتىر ەكەن.
1. گۇلدەردىڭ ءتۇسىن اتاندار
2. ءبىر – ءبىر كوبەلەكتەن الىڭدار
3. گۇلدەردىڭ تۇسىنە قاراي كوبەلەكتەردى قوندىرىڭدار.
- جارايسىڭدار. ال ەندى كىم ءوزىنىن كوبەلەگى جايلى ايتقىسى كەلەدى؟
وسى كەزدە داۋىلپازدىڭ دىبىسى ەستىلەدى.
- بۇل نەنىڭ دىبىسى؟
- قاي جاقتان شىقتى؟

- مىنە قىزىق مىناۋ نە ءوزى؟
- بۇل جاي جولعا ۇقسامايدى ەكەن، نەدەن جاسالىنعان ەكەن؟
- ءيا، دۇرىس ايتاسىڭدار. قانداي پىشىندەردى كورىپ وتىرسىڭدار؟
- ولار بىردەي مە؟
- ءتورتبۇرىش قانداي؟
- ءۇشبۇرىش شە؟
- ال مىنا دوڭگەلەك؟

- قانداي اقىلدى بالالار! ولاي بولسا جول اشىق، جولدان وتەيىك.
- شارشاعان سياقتىمىز. بويلارىمىزدى سەرگىتىپ الايىق.
بويدى سەرگەك تىك ۇستا،
ەمىن – ەركىن تىنىستا،
دەمىڭدى ىشكە تەز ال دا،

- سايقىمازاق
- كوڭىلدى، مەيرىمدى، بالالاردى جاقسى كورەدى.
- دومبىرانىڭ
- دومبىرانى كورەدى.
- دومبىرا ۇلتتىق اسپاپ، كۇي شەرتەدى، ءان ايتادى، ايتىسادى. تاپسىرمانى تىڭدايدى.

تۇستەرىن اتايدى.
كوبەلەكتەردى الادى.
گۇلدىن تۇسىنە قاراپ كوبەلەكتى قوندىرادى.
بالالار ءوز ويلارىن ايتادى.

- داۋىلپازدىڭ دىبىسى
دىبىس شىققان جاققا بارادى.

- بۇل جول
- گەومەتريالىق پىشىندەردەن

- ءۇشبۇرىش، ءتورتبۇرىش، دوڭگەلەك
- جوق. پىشىندەر ءارتۇرلى.
- ءتۇسى جاسىل. ۇلكەن، ورتاشا، كىشكەنتاي
- ءتۇسى قىزىل. ورتاشا، كىشكەنتاي، ۇلكەن.
- ءتۇسى سارى. كىشكەنتاي، ۇلكەن، ورتاشا
بالالار جولدان وتەدى.

بويلارىن سەرگىتىپ الادى.
وڭ قولىڭدى سوز العا
قول ۇشىنا قارا دا
ءۇشبۇرىش سىز اۋا دا.
سول قول بوسقا تۇرماسىن
شەڭبەر جاساپ تىنباسىن.
- مىنا ۇستەلدىڭ ۇستىندە ءار ءتۇرلى سۋرەتتەر بەرىلگەن. سۋرەتىندە نە بەينەلەنگەنىن ايت؟
تاپسىرما: الدارىنداعى سۋرەتتى شىعىنقى عىپ جاساڭدار: ول ءۇشىن گەوم. ءپىشىن سەندەردىڭ الدارىندا تۇرعان سۋرەتتىڭ تۇسىنە، كولەمىنە سايكەس كەلۋ كەرەك.
سىبىزعىنىڭ دىبىسى ەستىلەدى.
- ەستىدىڭدەر مە؟ سايقىمازاق بىزدەن ءالى تىعىلىپ ءجۇر. كەلەسى تاپسىرماسى «كىم لەنتانى تەز ورايدى». ءبارىمىز ءبىر – ءبىر لەنتادان الايىق. لەنتالاردىڭ تۇستەرى قانداي؟
- ويىننىڭ شارتى مىنانداي: كىم تەز لەنتانى ورايدى. ءبىر، ەكى، ءۇش – ويىن باستالدى.
تالداۋ جۇرگىزىلەدى. نەلىكتەن كەيبىر بالالار تەز وراپ ءبىتىردى، ال باسقالار باياۋ. سالىستىرادى. سوزىنە قاراي قيمىلمەن كورسەتەدى.

- كولىك، شىرشا، بالمۇزداق ت. س. س
بالالار تاپسىرمانى ورىنداپ گەوم. پىشىندەردى ەكى تىلدە ايتادى.
سىبىزعىنىڭ دىبىسىن ەستيدى.
بالالار ءبىر – ءبىر لەنتادان الادى.
تۇستەرىن اتايدى.
لەنتانى ورايدى.
- ويتكەنى لەنتالار ءار ءتۇرلى. ءبىرى – ۇزىن، ەكىنشىسى قىسقا
رەفلەكسيۆتى كورريگيالىق

- مىنە قىزىق سايقىمازاق قايدا تىعىلىپ قالدى ەكەن؟
وسى كەزدە توپقا سايقىمازاق سىلدىرماقتى سىلدىرلاتىپ كىرەدى. ءار بالامەن جەكە-جەكە امانداسادى.
- مەن سەندەرمەن ويىندار وينادىم. سەندەر ماعان وتە ۇنادىڭدار. بارلىق تاپسىرمانى دۇرىس تاپتىڭدار. قانداي مۋزىكالىق اسپاپتاردىڭ دىبىسىن ەستىدىڭدەر؟
- بالاباقشادا ويىن ويناۋ ماعان ۇنادى. ءبىراق ماعان باسقا جاققا قوناققا بارۋىم كەرەك. ال سەندەرگە مەن سىيلىققا وزىممەن شار الىپ كەلدىم.(بالالارعا شار سىيلايدى.)
- كەلەسى كەزدەسكەنشە ساۋ بولىڭدار!
- ساۋ بولىڭىز سايقىمازاق!
- بالالار سەندەرگە بۇگىنگى ويىندار ۇنادى ما؟
بالالار ويلانىپ قالادى.

امانداسادى.
- دومبىرا، داۋىلپاز، سىبىزعى، سىلدىرماق.
شارلارىن الادى.
قوشتاسادى.
- ءيا
- ول ويىنداردى كىم بىزگە ۇيىمداستىردى؟
- قانداي تاپسىرمالار دايىنداپ قويىپتى؟
- جارايسىڭدار!
- بالالار الاقاندارىمىزدى ءبىر – بىرىمىزگە تيگىزەيىك، نە سەزىپ تۇرسىڭدار؟
- ءيا، دۇرىس ايتاسىڭدار. وسى بويىمىزداعى جىلۋدى كەلگەن قوناقتارعا تاراتۋ ءۇشىن جىلى سوزدەر ايتايىق. - سايقىمازاق
- كوبەلەكتەردى گۇلدەرگە قوندىردىق، پىشىندەردەن ءار ءتۇرلى زاتتار قۇراستىردىق، لەنتامەن ويىن وينادىق.
- جىلۋ.

- كۇن، مەن سەنى سۇيەمىن،
- كۇن مەن سەنەن وتىنەمىن،
- بەرشى ماعان التىن كۇن،
بەيبىتشىلىك، مەيىرىمدىلىك،
- بەرشى ماعان التىن كۇن،
دەنساۋلىق پەن جىلىلىق.

- ساۋ بولىڭىزدار!
بولجامدى ناتيجە:
ءبىلۋ كەرەك: تۇستەردى، پىشىندەردى، ۇزىن – قىسقا ۇعىمداردى اجىراتا ءبىلۋ كەرەك جانە مۋزىكالىق اسپاپتاردىڭ دىبىسىن اجىراتۋ.
قالىپتاسقان ادەت: سۇراقتارعا تولىق، انىق جاۋاپ بەرۋى قالىپتاسقان.
ىستەي بىلەدى: ۇجىممەن، سۋرەتپەن جۇمىس ىستەي الادى.

You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما