InfoHub Logo

ءالى كۇنگە دەيىن كوپتەگەن ادامدار سەمەي قالاسىن وتە ءقاۋىپتى ايماق رەتىندە سانايدى. سەمەي قالاسىندا كاسىپورىنداردىڭ ورنالاسۋىن قۇپ كورمەي دە جاتادى. ءبىر جاعىنان ءقاۋىپتى، ەكىنشى جاعىنان ەكولوگيالىق قىزمەتتە ءوز ءرولىن اتقارماعاندىعىن قولدايدى. ءبىراق، كاسىپورىنداردىڭ بولۋى زاڭدى. سەمەي قالاسىندا كاسىپورىنداردىڭ ورنالاسۋى قاتە دەسەڭىز، وندا ءسىز قاتەلەسەسىز. كاسىپورىنداردىڭ زيانسىزدىق تاراۋى شەتكە

ءدال وسى ماقالامنىڭ نەگىزگىسىنە كوشپەس بۇرىن سەمەي قالاسىنداعى كاسىپورىنداردىڭ قىزمەتىنە تولىعىراق انىقتاما بەرە وتەيىن.

سەمەي قالاسىنىڭ اكىمشىلىك اۋماعىندا تاس كومىردىڭ، قۇرامىندا التىنى بار جانە پوليمەتالدىق رۋدا، سونداي-اق ءمارماردىڭ، گرانيتتىڭ، گاببرو جانە وزگە رۋدا ەمەس پايدالى قازبالاردىڭ ءبىرشاما كەنىشتەرى بار. قازاقستان پايدالى قازبالارعا باي عوي، شىركىن...

سەمەي قالاسىنداعى ونەركاسىپ كاسىپورىندارى نەگىزگى ءتورت سالالارعا اجىراتىلادى. ولار:

• تاۋ-كەن ونەركاسىبى،
•  وڭدەۋ ونەركاسىبى،
• ەلەكترمەن جابدىقتاۋ،
• سۋمەن جابدىقتاۋ سالالارى.

سەمەي قالاسىنىڭ تاۋ-كەن ونەركاسىبىنەن «قاراجىرا لتد» ج ش س، «فيك «الەل» اق، «دانك» ج ش س، «جەرەك» ج ش س، «تەمك» اق سياقتى كاسىپورىندارى ۇسىنىلادى. ال، وڭدەۋ ونەركاسىبىن كەلەسى سالالار قامتيدى:

– مەتاللۋرگيالىق ونەركاسىپ التىن قازۋ كەشەنى كاسىپورىندارى: «دانك» ج ش س، «فيك «الەل» اق، «جەرەك» ج ش س؛

– قالانىڭ ماشينا جاساۋ كەشەنى: «سەمەي ماشينا جاساۋ زاۋىتى» جانە «سەمەي ينجينيرينگ» اكسيونەرلىك قوعامدارى، «سەماز» ج ش س، «Daewoo Bus Kazakhstan» ج ش س، «يبرايەۆ +ك» وك، «EAST INDUSTRI COMPANI LTD» ج ش س، «كازاحكابەل» ج ش س، «كازەلەكتروماش» ج ش س، «مەتالليست» ج ش س، «سەمەي مەتيز زاۋىتى» ج ش س؛

–قۇرىلىس ماتەريالدارى كاسىپورنى: «سەمەي سەمەنت زاۋىتى»، «سيليكات»، «سەمەي اسبەستسەمەنت بۇيىمدارى زاۋىتى»، «پوسجب»، «ALINA PRO»، «ەسكور» ج ش س؛

– اعاش بۇيىمدارى وندىرىسىمەن «جاڭا سەمەي شپال زاۋىتى» اق اينالىسادى؛

– قاعاز جانە قاعاز ءونىمى وندىرىسىندە ءىرى ءوندىرۋشى كاسىپورىنداردىڭ ءبىرى «كازپوليگراف» ج ش س بولىپ تابىلادى؛

– جەڭىل ونەركاسىپتەن «سەمەي بىلعارى-تەرى كومبيناتى» ج ش س، «روزا-ۆۆك» ج ش س، «سەمسپەسسناب» ج ش س، «سەمەي اياق-كيىم فابريكاسى» ج ش س سىندى كاسىپورىندارى بار.

ەلەكتر ەنەرگياسىنان – «اەس ءشۇلبى گەس» ج ش س جانە «ۆك رەك» اق سف-ىنى، ال جىلۋەنەرگياسىنان – «تەپلوكوممۋنەنەرگو» مقك،  گازدى – «امانات گاز» ج ش س جانە «ەرتىسترانسگاز» ج ش س كاسىپورىندارىن دا اتاپ وتۋگە بولادى.

ينفلياسيالىق ۇدەرىستەردى تەجەۋ ءۇشىن بولشەك باعالاردى مونيتورينگىلەۋ جانە ينفلياسيالىق ۇدەرىستەردى باقىلاۋ بويىنشا قالالىق شتابتار قۇرىلىپ، جۇمىس ىستەۋدە. الەۋمەتتىك ماڭىزى بار ازىق-تۇلىك تاۋارلارىنىڭ باعالارىنا 27 اتاۋ بويىنشا كۇندەلىكتى مونيتورينگ جۇرگىزىلەدى. جۇمىس توبى جەرگىلىكتى جەرلەرگە شىعا وتىرىپ، ازىق-تۇلىك تاۋارلارى بويىنشا اي سايىنعى مونيتورينگ جۇرگىزەدى. مۇنىڭ بارلىعى كاسىپورىن قاۋىپسىزدىگىنە جاتقىزىلادى.

كاسىپورىننىڭ ساقتاندىرىلاتىن قاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋ ماقساتىندا قاۋىپسىزدىكتى، ماقساتتى ارالاۋدى تىركەۋ باعدارلاماسى قىزمەت ىستەيدى. ياعني، كاسىپورىن قىزمەتىن زيانسىزداندىرۋ بارىسىندا ارنايى باعدارلامالار ءوز جۇمىسىن اتقارادى.

زيانسىزدىقتى تالاداۋ كەزىندە زيانسىزدىق نۇكتەسىن انىقتاۋ قاجەت. زيانسىزدىق نۇكتەسى – كاسىپورىننىڭ بارلىق كىرىستەرىن كوبەيتۋگە جۇمىس ىستەيدى.

زيانسىزدىقتى تالداۋدىڭ ماقساتى – ءوندىرىستىڭ كولەم دەڭگەيىن كوپجىلدىق ناتيجە قانداي بولاتىنىن انىقتاۋ بولىپ تابىلادى.

ءوندىرىس كولەمى – جيىنتىق شىعىننىڭ، ساتۋدان تۇسكەن ءتۇسىمنىڭ وزگەرۋىنە اسەر ەتەتىن باستى فاكتورلاردىڭ ءبىرى. زيانسىزدىقتى تالداعاندا ەڭ ءبىرىنشى ءوندىرىس كولەمىنىڭ كريتيكالىق نۇكتەسىن انىقتاپ الۋ كەرەك.

زيانسىزدىقتى تالداۋعا نەگىزدەلگەن اقپاراتتى دايىنداۋ نە قولدانۋ كەزىندە، بۇل دايىندالعان اقپاراتقا نەگىز بولعان، قابىلدانعان ۇستانىمدار تۋرالى ءبىلۋ قاجەت. ەگەر بۇل ۇستانىمداردى ەسكەرمەسەك، وندا ءقاۋىپتى قاتەلەرگە بوي الدىرىپ، تالداۋ كەزىندە بۇرمالانعان قورىتىندى الۋىمىز مۇمكىن.

سەمەي قالاسىنداعى كاسىپورىنداردىڭ زيانسىزدىعى دا وسىعان سايىپ كەلەدى.

ورازعالييەۆا جانسايا قۋات قىزى

---