InfoHub Logo

نۇر-سۇلتان قالاسىندا ورنالاسقان №65 مەكتەپ-گيمنازياسى 2010 جىلى 1 قىركۇيەگىندە گيمنازيالىق كومپونەنتتى جانە ينكليۋزيۆتى ءبىلىم بەرۋگە ارنالعان سىنىپتار اشقان العاشقى ءبىلىم ورداسى. بۇگىنگى تاڭدا مەكتەبىمىزدە 3108 وقۋشى بار، ونىڭ 114ء-ى ينكليۋزيۆتى جانە 104 تۇزەتۋ سىنىپتارىندا ءبىلىم الادى. ءبىزدىڭ مەكتەپ جالپى ەرەكشە قامقورلىقتى قاجەت ەتەتىن وقۋشىلاردى وقىتۋى تىرەك-قوزعالىس اپپاراتىندا بۇزىلىستارى بار بالالار جانە ەستۋ، سويلەۋ قابىلەتتەرىندە اقاۋلارى بار وقۋشىلار بولىپ ەكىگە بولىنەدى. 2010 جىلى ەرەكشە قامقورلىقتى قاجەت ەتەتىن وقۋشىلاردىڭ سانى بەسەۋ بولعان بولسا، بۇگىنگى تاڭدا ولاردىڭ سانى 200-دەن اسىپ وتىر. بۇل ەلىمىزدە دەنساۋلىقتارىندا كىناراتتارى بار مۇگەدەكتەردىڭ سانىنىڭ كۇرت ارتىپ وتىرعانىن كورسەتەدى.

ەرەكشە قامقورلىقتى قاجەت ەتەتىن وقۋشىلاردىڭ مەكتەپتە كۇندەلىكتى ساباقتارى مەملەكەتتىك ءبىلىم ستاندارتتارىنا سايكەس جۇرگىزىلەدى. اسىرەسە، قاشىقتان وقىتۋ كەزىندە مۇعالىمدەر ارنايى وقۋ جوسپارلارىن قۇرۋ ارقىلى ينكليۋزيۆتى ءبىلىم بەرۋدىڭ ادىستەمەلىك تاجىريبەسىن قولدانىپ كەلەدى. وسىعان وراي ءبىزدىڭ پەداگوگتار قالالىق، رەسپۋبليكالىق دەڭگەيدە اۆتورلىق ادىستەمەلىك جۇمىستارىن جازىپ، تاجىريبەلەرىن ارتتىرىپ كەلەدى. سونداي-اق، پەداگوگتاردىڭ سىني تۇرعىدا ويلاۋ جانە ءوزىن-وزى باعالاۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋ ماقساتىندا ينكليۋزيۆتى ءبىلىم بەرۋ ماسەلەسى بويىنشا كاسىبي بىلىكتىلىكتەرىن ارتتىرۋدى ۇنەمى قامتاماسىز ەتۋدى ۇيىمداستىردىق.

2019-2020 وقۋ جىلىنىڭ ناۋرىز ايىنان باستاپ ەلىمىزدە Covid-19 بۇكىلالەمدىك پاندەميا بەلەڭ الىپ، مۇعالىمدەر قاشىقتان ءبىلىم بەرۋگە كوشتى. بۇل ورايدا وقىتۋدا ەرەكشە قاجەتتىلىگى بار وقۋشىلاردىڭ قاشىقتان ءبىلىم الۋىن ۇيىمداستىرۋ ماڭىزدى ماسەلە بولدى. پاندەميا سالدارىنان جاپپاي جابىلعان ءبىلىم وردالارىنىڭ وقىتۋشىلارى فيزيكالىق قارىم-قاتىناس ارقىلى،  كوز الدىندا وقىتىپ كەلگەن ءداستۇرلى جۇيەدەن قاشىقتان وقىتۋعا كوشۋ كوپتەگەن ماسەلەلەردىڭ بەتىن اشتى.   ءداستۇرلى مەكتەپتە وقىتۋدان ونلاين ءبىلىم بەرۋگە بىردەن كوشۋ ءمۇعالىم مەن وقۋشى اراسىنداعى سۋبەكتيۆتىك قارىم-قاتىناستى الىستاتقاندىقتان، ەرەكشە قامقورلىقتى قاجەت ەتەتىن وقۋشىلاردىڭ قاجەتتىلىكتەرىن انىقتاۋ ماسەلەسى دە قيىندىقتارعا تاپ بولدى.

قازاقستان رەسپۋبليكاسى ءبىلىم جانە عىلىم ءمينيسترىنىڭ  2020 جىلعى «13» تامىزداعى № 345 بۇيرىعىنا سايكەس 2020-2021 وقۋ جىلىنا ارنالعان ادىستەمەلىك نۇسقاۋلىق حاتىنىڭ «كوروناۆيرۋستىق ينفەكسيانىڭ تارالۋىنا بايلانىستى شەكتەۋ شارالارى كەزەڭىندە ورتا ءبىلىم بەرۋ ۇيىمدارىندا وقۋ پروسەسىن ىسكە اسىرۋ جونىندەگى   ادىستەمەلىك ۇسىنىمدار» بولىمىندە قازاق ءتىلى ءپانىن وقىتۋدى ۇيىمداستىرۋدا ادىستەمەلىك نۇسقاۋلىقتار بەرىلگەن. ءار ءپان ءمۇعالىمى وزدەرى ساباق بەرەتىن سىنىپتارداعى ەرەكشە قامقورلىقتى قاجەت ەتەتىن وقۋشىلارعا جەكە وقىتۋ جوسپارىن (يپر-ينديۆيدۋالنىي پلان رابوتى) وقۋ جىلىنىڭ باسىندا قۇراستىرىپ بەكىتتىرەدى. مەكتەپتەگى ساباق كەستەسى ءبىلىم الۋشىلاردىڭ شامادان تىس جۇكتەمەسىن بولدىرماۋ ماقساتىندا مەملەكەتتىك جالپى ءبىلىم بەرۋ ستاندارتىنا، ۇلگىلىك وقۋ جوسپارلارى مەن باعدارلامالارىنا سايكەس بارلىق سىنىپتار ءۇشىن وقۋ كۇنى مەن اپتا بويى سينحروندى جانە اسينحروندى فورماتتاعى ساباقتاردىڭ كەزەكتەسۋىن ەسكەرە وتىرىپ جاسالدى. سينحروندى فورماتتا جۇرگىزىلەتىن قازاق ءتىلى ءپانى ساباقتارىندا ءبىلىم الۋشىلاردىڭ  نازارىن جاڭا ماتەريالدى وقىپ ۇيرەنۋگە قاجەت بولۋى مۇمكىن ءبىلىم مەن داعدىلارعا (وقىلىم-تىڭدالىم، ايتىلىم-جازىلىم) اۋدارۋ ماڭىزدى. ۇيدە وقيتىن، ەرەكشە ءبىلىم بەرىلۋىنە قاجەتتىلىگى بار بالالار ءۇشىن ءمۇعالىم وقۋ جۇكتەمەسىن جانە ولار وقىعان وقۋ ماتەريالدارىن ەسكەرە وتىرىپ جەكە تاپسىرمالار ازىرلەيدى.

2020-2021 وقۋ جىلىنا ارنالعان ادىستەمەلىك نۇسقاۋلىق حاتىنداعى قازاق ءتىلى ءپانى بويىنشا وقۋ تاپسىرمالارىنىڭ بولجالدى كولەمى

№	ءپان	سىنىپ	تاپسىرمالار كولەمى
1	قازاق ءتىلى	5-سىنىپ	- 1 اۋىزشا جاتتىعۋ (55-65 ءسوز)، ساباق تاقىرىبى بويىنشا 1 جازباشا جاتتىعۋ
2	قازاق ءتىلى	6-سىنىپ	- 1 اۋىزشا جاتتىعۋ (65-75 ءسوز)، ساباق تاقىرىبى بويىنشا 1 جازباشا جاتتىعۋ
3	قازاق ءتىلى	7-سىنىپ	- 1 اۋىزشا جاتتىعۋ (75-85 ءسوز)، ساباق تاقىرىبى بويىنشا 1 جازباشا جاتتىعۋ
4	قازاق ءتىلى	8-سىنىپ	- 1 اۋىزشا جاتتىعۋ (85-95 ءسوز)، ساباق تاقىرىبى بويىنشا 1 جازباشا جاتتىعۋ
5	قازاق ءتىلى	9-سىنىپ	- 1 اۋىزشا جاتتىعۋ (90-100 ءسوز)، ساباق تاقىرىبى بويىنشا 1 جازباشا جاتتىعۋ
6	قازاق ءتىلى	10-سىنىپ قگب	- 1 اۋىزشا جاتتىعۋ (100-110 ءسوز)، ساباق تاقىرىبى بويىنشا 1 جازباشا جاتتىعۋ
7	قازاق ءتىلى	10-سىنىپ جمب	- 1 اۋىزشا جاتتىعۋ (100-110 ءسوز)، ساباق تاقىرىبى بويىنشا 1 جازباشا جاتتىعۋ
8	قازاق ءتىلى	11-سىنىپ قگب	- 1 اۋىزشا جاتتىعۋ (110-115 ءسوز)، ساباق تاقىرىبى بويىنشا 1 جازباشا جاتتىعۋ
9	قازاق ءتىلى	11-سىنىپ جمب	- 1 اۋىزشا جاتتىعۋ (110-115 ءسوز)، ساباق تاقىرىبى بويىنشا 1 جازباشا جاتتىعۋ

ءوز كەزەگىندە مۇعالىمدەر ەلەكتروندىق پلاتفورمالار ارقىلى قاجەتتى سىلتەمەلەردى بەرە وتىرىپ، جاڭا ساباقتىڭ تاقىرىبىن، ماقساتىن ەگجەي-تەگجەيلى سيپاتتاي وتىرىپ، ءبىلىم الۋشىلارعا وقۋ تاپسىرماسىن جىبەرەدى. كەيىننەن كەرى بايلانىس رەتىندە ورىندالعان جۇمىستاردى قابىلدايدى جانە ەلەكتروندىق جۋرنالداردا باعالايدى.

قازاق ءتىلى ءپانى تاقىرىپتارىن مەڭگەرۋ كەزىندە ءبىلىم الۋشىلارعا، ونىڭ ىشىندە ەرەكشە ءبىلىم الۋعا قاجەت ەتەتىن بالالارعا  جەكە كەڭەس بەرۋ ماڭىزدى. اسىرەسە، پەداگوگ-اسسيستەنتتەر (تيۋتورلاردىڭ) كومەگىمەن ورىندايتىن جەكە تاپسىرمالاردى قۇراستىرادى. مۇمكىندىگى شەكتەۋلى وقۋشىلاردىڭ دەنساۋلىقتارىندا اقاۋلارى بولعاندىقتان، ينكليۋزيۆتى ءبىلىم بەرۋ باعدارلاماسى بويىنشا ەرەكشە نازار اۋدارۋدى تالاپ ەتەدى. ەرەكشە باقىلاۋدى قاجەت ەتەتىن وقۋشىلاردى قاشىقتان وقىتۋ جاعدايىندا ۇلگەرىمىندە، ءپاندى يگەرۋىندە، تاپسىرمالاردى ءوز بەتىنشە ورىنداي الماۋى سەبەپتەرىن Lesson Study ساباقتى زەرتتەۋ توپتارىنىڭ جۇمىستارىندا انىقتالىپ وتىرادى. بۇل ورايدا قاشىقتان وقىتۋ جاعدايىندا كوپتەگەن ماسەلەلەر ورىن الىپ جاتتى. مىسالى: قاشىقتان وقىتۋ كەزىندە مۇمكىندىگى شەكتەۋلى وقۋشىلاردىڭ قازاق ءتىلى ءپانى ساباقتارىندا تىڭدالىم داعدىلارى سينحروندى ساباقتاردا اقساپ جاتقانى، ول وقۋشىلارعا ساباقتى پەداگوگ-اسسيستەنتتەر قايتالاپ ءتۇسىندىرىپ وتىرۋعا تۋرا كەلدى. سوندىقتان ينكليۋزيۆتى وقۋشىلاردىڭ سينحروندى ساباقتارعا پەداگوگ-اسسيستەنتتەرىمەن (تيۋتورلارى) بىرگە قاتىسۋ قاجەتتىلىگىن انىقتادىق. مۇنداي وقۋشىلاردىڭ كورۋ، ەستۋ قابىلەتتەرىندە دە اقاۋلارى بولعاندىقتان، ونلاين ساباقتاردا تاپسىرمالاردى تەز تۇسىنە الماي، ەرەكشە نازار اۋدارۋدى قاجەتتىلىگى ارتىپ وتىردى.

ەرەكشە ءبىلىم بەرۋ قاجەتتىلىكتەرى بار بالالاردىڭ ءبىلىمى مەن بىلىكتەرى كريتەريالدى باعالاۋدىڭ ناقتى ينديكاتورلارى جوق. /«ينكليۋزيۆتى ءبىلىم بەرۋ جاعدايىندا ەرەكشە قاجەتتىلىكتەرى بار وقۋشىلاردىڭ وقۋ جەتىستىكتەرىن كريتەريالدى باعالاۋ جۇيەسى» ادىستەمەلىك قۇرال، استانا، 2016ج/. قازاق ءتىلى ءپانى مۇعالىمدەرى قىسقا مەرزىمدى جوسپارداعى ماقساتتارعا جانە وقۋ باعدارلاماسىنا سايكەس وقىتۋ ناتيجەلەرىنە وقۋشىلاردىڭ قول جەتكىزۋلەرىن ءوز بەتىنشە تالدايدى، وقۋ ماتەريالىن مەڭگەرۋ جانە وقۋ ۇدەرىسىن ۇيىمداستىرۋداعى ەرەكشەلىكتەردى انىقتاۋ ءۇشىن ءمۇعالىم مەن وقۋشى اراسىندا جەدەل ءوزارا بايلانىستى ورناتۋدى كوزدەيدى.

بۇگىنگى تاڭدا قاشىقتان وقىتۋ جاعدايىندا ەرەكشە قامقورلىقتى قاجەت ەتەتىن وقۋشىلاردى وقىتۋ ادىستەمەسى دە وزگەرىستەرگە ۇشىرادى. مۇعالىمدەر ينكليۋزيۆتى بالالارمەن جەكە وقىتۋ جوسپارى نەگىزىندە جەكە دەڭگەيلىك تاپسىرمالار قۇراستىرىپ، جەتەلەۋشى تيۋتورلارىمەن بىرگەلىكتە ينتەرنەت پلاتفورمالاردى قولدانۋ، كەرى بايلانىس جۇمىستارىن ءارى قاراي جانداندىرۋدى جالعاستىرۋ ماڭىزدى دەپ ەسەپتەيمىن.

مىرزاحمەتوۆا مايرا ايىپحان قىزى

---