شاعىن جيناقتالعان مەكتەپتە مودۋلدىك وقىتۋ تەحنولوگياسىنىڭ ەلەمەنتتەرىن قولدالدانۋ
شاعىن جيناقتالعان مەكتەپتە مودۋلدىك وقىتۋ تەحنولوگياسىنىڭ ەلەمەنتتەرىن قولدانۋ
قازىرگى كەزدەگى رەسپۋبليكامىزدا قولعا الىنعان ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىن رەفورمالاۋ ءىسى وسى سانالى جان - جاقتى وزگەرتۋگە باعىتتالعان كەشەندى شىعارمالارمەن تىعىز بايلانىستى. ءبىلىم بەرۋ ىسىندەگى جاڭا ءۇردىستىڭ ماقساتى، باعىتى، سيپاتى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ تاۋەلسىز ەگەمەندى مەملەكەت بولۋىنا، ۇلتتىق ءبىلىم بەرۋ ءىسىنىڭ الەمدىك ءبىلىم جۇيەسىنە كىرىگۋىنە تىعىز بايلانىستى. بۇل باعىتتا ءبىلىم بەرۋدىڭ ءارتۇرلى نۇسقاۋداعى مازمۇنى، قۇرىلىمى، عىلىمعا جانە تاجىريبەگە نەگىزدەلگەن جاڭا يدەيالار، جاڭا تەحنولوگيالار بار.
جاس جەتكىنشەكتەرگە بۇگىنگى كۇن تالابىنا ساي ءبىلىم مەن تاربيە بەرۋ ءىسى پەداگوگ - ماماندارعا ۇلكەن جۇك ارتادى. «ءتالىم - تاربيە مەن وقىتۋ ءىسىنىڭ ناتيجەسى ءىس - ارەكەتتەردەن گورى مۇعالىمدەرگە كوبىرەك تاۋەلدى» - دەگەن ى. ءالتىنساريننىڭ ايتقان پىكىرىنىڭ قازىرگى ۋاقىتتا دا ماڭىزدى بولىپ وتىرعانى دا وسىنىڭ ايعاعى. ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىندە بولىپ جاتقان تۇبەگەيلى وزگەرىستەر وقىتۋ ءۇردىسىن وزىق تەحنولوگيالارمەن قامتىپ جەتىلدىرۋدى تالاپ ەتەدى. وسى تۇرعىدا وقىتۋدىڭ جاڭا تەحنولوگيالارىن جەتە مەڭگەرىپ، ونى وقۋشىلاردىڭ پسيحولوگيالىق جاس ەرەكشەلىكتەرىنە وراي ورىندى قولدانۋدىڭ ءمانى ەرەكشە. جاڭا تەحنولوگيانى جەتىك مەڭگەرۋ سونىمەن قاتار ءمۇعالىمنىڭ ينتەلەكتۋالدىق، كاسىپتىك، ادامگەرشىلىك، رۋحاني، ازاماتتىق جانە باسقا دا كوپتەگەن ادامي قابىلەتىنىڭ قالىپتاسۋىنا يگى اسەرىن تيگىزەدى، ءوزىن - ءوزى دامىتىپ، وقۋ – تاربيە ءۇردىسىن ءتيىمدى ۇيىمداستىرۋىنا كومەكتەسەدى.
ءبىلىم بەرۋدىڭ دامۋ باعىتى مەن تەحنولوگيالارىن قامتيتىن كوپتەگەن پەداگوگيكالىق تەحنولوگيا قولدانىلىپ جۇرگەندىگى ءمالىم. مىسالى: د. ب ەلكونين، ۆ. ۆ داۆىدوۆتاردىڭ «دامىتا وقىتۋ»، ج. قارايەۆتىڭ «دەڭگەيلەپ سارالاۋ» تەحنولوگياسى، م. م. جانپەيىسوۆانىڭ «مودۋلدىك وقىتۋ» تەحنولوگياسى، دجوردج سوروستىڭ اشىق قوعام ينستيتۋتى «سوروس - قازاقستان» قورى ارقىلى كەلگەن «سىن تۇرعىسىنان ويلاۋدى، وقۋ جانە جازۋ ارقىلى دامىتۋ» تەحنولوگياسى، «ىنتىماقتاستىققا وقىتۋ» تەحنولوگياسى ت. ب.
مەن وقىتۋدىڭ ۇتىمدى ادىستەرىن، سونىڭ ىشىندە جانپەيىسوۆانىڭ «مودۋلدىك وقىتۋ» باعدارلاماسىنان جۇمىس جاساۋ ارقىلى العان ءبىلىم نەگىزىن دامىتا وتىرىپ تاجىريبەگە ەنگىزۋ جۇمىس ىستەۋگە قۇشتارلىق تۋعىزىپ ءبىلىم بەرۋدە ناتيجەگە جەتكىزەتىنىن بايقادىم. وقۋشى بۇرىن تەك تىڭداۋشى بولسا، ەندى ىزدەنۋشى، ويلانۋشى، ءوز ويىن دالەلدەۋشى بولادى، ال ءمۇعالىم وسى ارەكەتكە باعىتتاۋدا، وقۋدى ۇيىمداستىرۋدا جەتەكشى ءرول اتقارادى. شاعىن جيناقتالعان مەكتەپتە مودۋلدىك وقىتۋ تەحنولوگياسىنىڭ ەلەمەنتتەرىن قولدانۋدى وتە ءتيىمدى دەپ ويلايمىن.
مىسالى: نە بىلەسىڭ جانە نە بىلەمىن دەپ ويلايسىڭ؟ (قورىتىندى، قايتالاۋ ساباقتارىندا قولدانۋ وتە ءتيىمدى).
سونىمەن قاتار مىسالى: (1 جانە 4) ماتەماتيكا ساباعىندا، 1 - سىنىپ كورنەكى - بەينەلەپ ويلاۋ «ءتورتىنشى ارتىق» ادىستەمەسى.
نۇسقاۋ: ءبىر كارتوچكادا 4 سۋرەت سالىنعان. كارتوچكاداعى 3 سۋرەت جالپى ءبىر تاقىرىپقا جاتادى، ال 1 سۋرەت باسقا ماعىنا بەرەدى. كارتوچكالاردىڭ ورتاق تاقىرىبىن انىقتايدى. مىسالى: قىس ارتىعى قايىق.
ناتيجەسىن وڭدەۋ: جاۋاپتارىن كىلتپەن تەكسەرۋ. ءاربىر دۇرىس جاۋاپ ءۇشىن 10 ۇپاي.
ال 4 - سىنىپ سول كەزدە بەينەنى ەستە ساقتاۋ (بەينەلىك جادى)
زەرتتەۋشىلەرگە 10 - 16 بەينە بار كەستە كورسەتىلەدى. 20 سەك. ىشىندە بەرىلگەن بەينەلەردى ەستە ساقتاپ، 2 مين. ىشىندە ونى قاعاز بەتىنە ءتۇسىرۋ كەرەك.
ناتيجەلەرىن وڭدەۋ: س=ا ح 100% ا – دۇرىس جازعان نەمەسە سالعان
ۆ
سۋرەتتەردىڭ سانى، ۆ – بەرىلگەن سۋرەتتەردىڭ سانى.
سانداردى ەستە ساقتاۋ. 1 – سىنىپ جانە 4 – سىنىپ.
وقۋشىلار از ۋاقىت ىشىندە سانداردى قانشالىقتى كورىپ ەستە ساقتاۋىن (مولشەرى مەن دالدىگىن) باعالاۋعا ارنالعان. تاپسىرما 10 - 15 سەك. سوڭ كەستە الىنادى 1 - سىنىپ ءۇشىن ءبىر تاڭبالى 4 – سىنىپ ءۇشىن ەكى جانە ءۇش تاڭبالى ساندار جازىلادى. ال وقۋشىلار ەستەرىنە قالعان سانداردى قاعاز بەتىنە تۇسىرۋلەرى كەرەك.
ناتيجەلەردى وڭدەۋ: كىم كوپ سان ەسىنە ساقتادى.
تىرەك سىزبا ارقىلى جاڭا تاقىرىپتى مەڭگەرۋ.
مىسالى: (1 جانە 4 سىنىپ). 1 – سىنىپقا تىرەك سىزبا ارقىلى ساباقتى ءتۇسىندىرۋ، ال 4 – سىنىپ تىرەك سىزبا ارقىلى وزدەرى تالداپ ءتۇسىنىپ الۋ، تالداۋ، ەرەجە شىعارۋ.
قازىرگى كەزدەگى رەسپۋبليكامىزدا قولعا الىنعان ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىن رەفورمالاۋ ءىسى وسى سانالى جان - جاقتى وزگەرتۋگە باعىتتالعان كەشەندى شىعارمالارمەن تىعىز بايلانىستى. ءبىلىم بەرۋ ىسىندەگى جاڭا ءۇردىستىڭ ماقساتى، باعىتى، سيپاتى قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ تاۋەلسىز ەگەمەندى مەملەكەت بولۋىنا، ۇلتتىق ءبىلىم بەرۋ ءىسىنىڭ الەمدىك ءبىلىم جۇيەسىنە كىرىگۋىنە تىعىز بايلانىستى. بۇل باعىتتا ءبىلىم بەرۋدىڭ ءارتۇرلى نۇسقاۋداعى مازمۇنى، قۇرىلىمى، عىلىمعا جانە تاجىريبەگە نەگىزدەلگەن جاڭا يدەيالار، جاڭا تەحنولوگيالار بار.
جاس جەتكىنشەكتەرگە بۇگىنگى كۇن تالابىنا ساي ءبىلىم مەن تاربيە بەرۋ ءىسى پەداگوگ - ماماندارعا ۇلكەن جۇك ارتادى. «ءتالىم - تاربيە مەن وقىتۋ ءىسىنىڭ ناتيجەسى ءىس - ارەكەتتەردەن گورى مۇعالىمدەرگە كوبىرەك تاۋەلدى» - دەگەن ى. ءالتىنساريننىڭ ايتقان پىكىرىنىڭ قازىرگى ۋاقىتتا دا ماڭىزدى بولىپ وتىرعانى دا وسىنىڭ ايعاعى. ءبىلىم بەرۋ جۇيەسىندە بولىپ جاتقان تۇبەگەيلى وزگەرىستەر وقىتۋ ءۇردىسىن وزىق تەحنولوگيالارمەن قامتىپ جەتىلدىرۋدى تالاپ ەتەدى. وسى تۇرعىدا وقىتۋدىڭ جاڭا تەحنولوگيالارىن جەتە مەڭگەرىپ، ونى وقۋشىلاردىڭ پسيحولوگيالىق جاس ەرەكشەلىكتەرىنە وراي ورىندى قولدانۋدىڭ ءمانى ەرەكشە. جاڭا تەحنولوگيانى جەتىك مەڭگەرۋ سونىمەن قاتار ءمۇعالىمنىڭ ينتەلەكتۋالدىق، كاسىپتىك، ادامگەرشىلىك، رۋحاني، ازاماتتىق جانە باسقا دا كوپتەگەن ادامي قابىلەتىنىڭ قالىپتاسۋىنا يگى اسەرىن تيگىزەدى، ءوزىن - ءوزى دامىتىپ، وقۋ – تاربيە ءۇردىسىن ءتيىمدى ۇيىمداستىرۋىنا كومەكتەسەدى.
ءبىلىم بەرۋدىڭ دامۋ باعىتى مەن تەحنولوگيالارىن قامتيتىن كوپتەگەن پەداگوگيكالىق تەحنولوگيا قولدانىلىپ جۇرگەندىگى ءمالىم. مىسالى: د. ب ەلكونين، ۆ. ۆ داۆىدوۆتاردىڭ «دامىتا وقىتۋ»، ج. قارايەۆتىڭ «دەڭگەيلەپ سارالاۋ» تەحنولوگياسى، م. م. جانپەيىسوۆانىڭ «مودۋلدىك وقىتۋ» تەحنولوگياسى، دجوردج سوروستىڭ اشىق قوعام ينستيتۋتى «سوروس - قازاقستان» قورى ارقىلى كەلگەن «سىن تۇرعىسىنان ويلاۋدى، وقۋ جانە جازۋ ارقىلى دامىتۋ» تەحنولوگياسى، «ىنتىماقتاستىققا وقىتۋ» تەحنولوگياسى ت. ب.
مەن وقىتۋدىڭ ۇتىمدى ادىستەرىن، سونىڭ ىشىندە جانپەيىسوۆانىڭ «مودۋلدىك وقىتۋ» باعدارلاماسىنان جۇمىس جاساۋ ارقىلى العان ءبىلىم نەگىزىن دامىتا وتىرىپ تاجىريبەگە ەنگىزۋ جۇمىس ىستەۋگە قۇشتارلىق تۋعىزىپ ءبىلىم بەرۋدە ناتيجەگە جەتكىزەتىنىن بايقادىم. وقۋشى بۇرىن تەك تىڭداۋشى بولسا، ەندى ىزدەنۋشى، ويلانۋشى، ءوز ويىن دالەلدەۋشى بولادى، ال ءمۇعالىم وسى ارەكەتكە باعىتتاۋدا، وقۋدى ۇيىمداستىرۋدا جەتەكشى ءرول اتقارادى. شاعىن جيناقتالعان مەكتەپتە مودۋلدىك وقىتۋ تەحنولوگياسىنىڭ ەلەمەنتتەرىن قولدانۋدى وتە ءتيىمدى دەپ ويلايمىن.
مىسالى: نە بىلەسىڭ جانە نە بىلەمىن دەپ ويلايسىڭ؟ (قورىتىندى، قايتالاۋ ساباقتارىندا قولدانۋ وتە ءتيىمدى).
زات ەسىم
سونىمەن قاتار مىسالى: (1 جانە 4) ماتەماتيكا ساباعىندا، 1 - سىنىپ كورنەكى - بەينەلەپ ويلاۋ «ءتورتىنشى ارتىق» ادىستەمەسى.
نۇسقاۋ: ءبىر كارتوچكادا 4 سۋرەت سالىنعان. كارتوچكاداعى 3 سۋرەت جالپى ءبىر تاقىرىپقا جاتادى، ال 1 سۋرەت باسقا ماعىنا بەرەدى. كارتوچكالاردىڭ ورتاق تاقىرىبىن انىقتايدى. مىسالى: قىس ارتىعى قايىق.
ناتيجەسىن وڭدەۋ: جاۋاپتارىن كىلتپەن تەكسەرۋ. ءاربىر دۇرىس جاۋاپ ءۇشىن 10 ۇپاي.
ال 4 - سىنىپ سول كەزدە بەينەنى ەستە ساقتاۋ (بەينەلىك جادى)
زەرتتەۋشىلەرگە 10 - 16 بەينە بار كەستە كورسەتىلەدى. 20 سەك. ىشىندە بەرىلگەن بەينەلەردى ەستە ساقتاپ، 2 مين. ىشىندە ونى قاعاز بەتىنە ءتۇسىرۋ كەرەك.
ناتيجەلەرىن وڭدەۋ: س=ا ح 100% ا – دۇرىس جازعان نەمەسە سالعان
ۆ
سۋرەتتەردىڭ سانى، ۆ – بەرىلگەن سۋرەتتەردىڭ سانى.
سانداردى ەستە ساقتاۋ. 1 – سىنىپ جانە 4 – سىنىپ.
وقۋشىلار از ۋاقىت ىشىندە سانداردى قانشالىقتى كورىپ ەستە ساقتاۋىن (مولشەرى مەن دالدىگىن) باعالاۋعا ارنالعان. تاپسىرما 10 - 15 سەك. سوڭ كەستە الىنادى 1 - سىنىپ ءۇشىن ءبىر تاڭبالى 4 – سىنىپ ءۇشىن ەكى جانە ءۇش تاڭبالى ساندار جازىلادى. ال وقۋشىلار ەستەرىنە قالعان سانداردى قاعاز بەتىنە تۇسىرۋلەرى كەرەك.
ناتيجەلەردى وڭدەۋ: كىم كوپ سان ەسىنە ساقتادى.
تىرەك سىزبا ارقىلى جاڭا تاقىرىپتى مەڭگەرۋ.
مىسالى: (1 جانە 4 سىنىپ). 1 – سىنىپقا تىرەك سىزبا ارقىلى ساباقتى ءتۇسىندىرۋ، ال 4 – سىنىپ تىرەك سىزبا ارقىلى وزدەرى تالداپ ءتۇسىنىپ الۋ، تالداۋ، ەرەجە شىعارۋ.
You Might Also Like
