شەرحان مۇرتازا
شەرحان مۇرتازا (1932جىل) (سلايد)
ومىرىنەن دەرەكتەر
ومىرىنەن دەرەكتەر
جىلدار ---- مازمۇنى
1932 ج دۇنيەگە كەلدى.
1937 ج اكەسى مۇرتازا ستاليندىك رەپرەسسيانىڭ قۇربانى بولدى.
1941 ج تالاپتى مەكتەبىنىڭ تابالدىرىعىن اتتادى.
1950 ج جامبىلدا ينتەرنات ۇيىندە ءجۇرىپ، جامبىل اتىنداعى قازاق ورتا مەكتەبىن بىتىرەدى.
1955 ج ماسكەۋدىڭ مەملەكەتتىك لومونوسوۆ اتىنداعى ۋنيۆەرسيتەتىندە جۋرناليستيكا فاكۋلتەتىن بىتىرەدى.
1955 - 1956 جج قازاق مەملەكەت كوركەم ادەبيەت باسپاسىندا.
1956 - 1960 جج “لەنينشىل جاس” (قازىرگى “جاس الاش”)
1960 - 1963 جج “سوسياليستىك قازاقستان” (قازىرگى “ەگەمەن قازاقستان”) گازەتتەرىندە ءتىلشى، ادەبي قىزمەتكەر، رەداكتور.
1970 - 1972 جج “جازۋشى” باسپاسى جانىنداعى بالالار مەن جاستار ادەبيەتى باس رەداكسياسىنىڭ جانە “جالىن” الماناحىنىڭ باس رەداكتورى.
1972 - 1975 جج “جۇلدىز” جۋرنالىنىڭ باس رەداكتورى.
1975 - 1980 جج قازاقستان جازۋشىلار وداعى باسقارماسىنىڭ 2 - حاتشىسى.
1980 - 1989 جج “قازاق ادەبيەتى” گازەتىنىڭ باس رەداكتورى.
1989 - 1992 جج “ەگەمەن قازاقستان” گازەتىنىڭ باس رەداكتورى.
1992 - 1994 جج “قازاقستان” مەملەكەت تەلەراديو كومپانياسىنىڭ ءتوراعاسى قىزمەتتەرىن اتقاردى.
1999 ج “قۇرمەت بەلگىسى”، “وتان” وردەندەرىمەن جانە بىرنەشە مەدالدارمەن ماراپاتتالعان.
شىعارماشىلىعى
شەرحان مۇرتازا شىعارماشىلىق جولىن ستۋدەنت كەزىندە ل. لاگيننىڭ “حوتتابىچ قارت”، م. كارىمنىڭ “ءبىزدىڭ ءۇيدىڭ قۋانىشى” شىعارمالارىن قازاق تىلىنە اۋدارۋمەن باستادى. ال تۇڭعىش كىتابى — “قۇرىلىسشى داكۋ” وچەركتەر جيناعى 1958 جىلى جارىق كوردى. قازىرگى زامانداس بەينەسى، سوعىس جىلدارىنداعى تىلداعى ادامداردىڭ قاجىرلى ەڭبەگىن بايانداعان “تابىلعان تەڭىز” (1963)، “بۇلتسىز كۇنگى نايزاعاي” (1965)، “بەلگىسىز سولداتتىڭ بالاسى” (1967)، “مىلتىقسىز مايدان” (1969)، “41 - جىلعى كەلىنشەك” (1972)، “احمەتجاننىڭ انتى” (1973)، ت. ب. پوۆەستەر مەن “ينتەرنات نانى” (1974) اتتى اڭگىمەلەر جيناقتارى جاريالاندى. ءوندىرىستىڭ دامۋى جونىندە، ادام مەن قورشاعان ورتاعا قامقورلىق تۋرالى ماڭىزدى ماسەلەلەر كوتەرگەن، عىلىمي - تەحنيكالىق توڭكەرىس جايىن سيپاتتاعان “قارا مارجان” (1976؛ ق ر مەملەكەت سىيلىعى، 1978) رومانى، مەملەكەت قايراتكەرى ت. رىسقۇلوۆتىڭ ومىرىنە ارنالعان (“قىزىل جەبە”، 1، 2 - كىت. 1980؛ “جۇلدىز كوپىر”، 3 كىت.، 1984) رومان - تريلوگياسى باسىلدى.
دراماتۋرگيا سالاسىندا جازۋشىنىڭ “قىزىل جەبە” (1987، ق.ىسقاقوۆپەن بىرگە)، “ستالينگە حات” (1988)، سونداي-اق “بەسەۋدىڭ حاتى” (1989) اتتى پەسالارى قويىلدى. ول گ.ح. اندەرسەننىڭ اڭگىمەلەرىن، ۆەنگر حالىق ەرتەگىلەرىن، ش.ايتماتوۆتىڭ “بوتاگوز”، “قوش بول، گۇلسارى”، “تەڭىز جاعالاپ جۇگىرگەن تارعىل توبەت” پوۆەستەرىن، “بوراندى بەكەت”، “جانپيدا” روماندارىن قازاق تىلىنە اۋداردى. شەرحان مۇرتازا شىعارماشىلىق جۇمىستارمەن قاتار قازاقستان رەسپۋبليكاسى تاۋەلسىزدىگى مەن مەملەكەتتىگىن نىعايتۋ ىسىنە دە بەلسەنە ارالاستى. قازىرگى زاماننىڭ، قوعامدىق ءومىردىڭ ماڭىزدى ماسەلەلەرىن، ەل، جەر، ءتىل ماسەلەلەرىن كوتەرەتىن كوپتەگەن ماقالا-ەسسەلەر جازدى.
ومىرىنەن دەرەكتەر
ومىرىنەن دەرەكتەر
جىلدار ---- مازمۇنى
1932 ج دۇنيەگە كەلدى.
1937 ج اكەسى مۇرتازا ستاليندىك رەپرەسسيانىڭ قۇربانى بولدى.
1941 ج تالاپتى مەكتەبىنىڭ تابالدىرىعىن اتتادى.
1950 ج جامبىلدا ينتەرنات ۇيىندە ءجۇرىپ، جامبىل اتىنداعى قازاق ورتا مەكتەبىن بىتىرەدى.
1955 ج ماسكەۋدىڭ مەملەكەتتىك لومونوسوۆ اتىنداعى ۋنيۆەرسيتەتىندە جۋرناليستيكا فاكۋلتەتىن بىتىرەدى.
1955 - 1956 جج قازاق مەملەكەت كوركەم ادەبيەت باسپاسىندا.
1956 - 1960 جج “لەنينشىل جاس” (قازىرگى “جاس الاش”)
1960 - 1963 جج “سوسياليستىك قازاقستان” (قازىرگى “ەگەمەن قازاقستان”) گازەتتەرىندە ءتىلشى، ادەبي قىزمەتكەر، رەداكتور.
1970 - 1972 جج “جازۋشى” باسپاسى جانىنداعى بالالار مەن جاستار ادەبيەتى باس رەداكسياسىنىڭ جانە “جالىن” الماناحىنىڭ باس رەداكتورى.
1972 - 1975 جج “جۇلدىز” جۋرنالىنىڭ باس رەداكتورى.
1975 - 1980 جج قازاقستان جازۋشىلار وداعى باسقارماسىنىڭ 2 - حاتشىسى.
1980 - 1989 جج “قازاق ادەبيەتى” گازەتىنىڭ باس رەداكتورى.
1989 - 1992 جج “ەگەمەن قازاقستان” گازەتىنىڭ باس رەداكتورى.
1992 - 1994 جج “قازاقستان” مەملەكەت تەلەراديو كومپانياسىنىڭ ءتوراعاسى قىزمەتتەرىن اتقاردى.
1999 ج “قۇرمەت بەلگىسى”، “وتان” وردەندەرىمەن جانە بىرنەشە مەدالدارمەن ماراپاتتالعان.
شىعارماشىلىعى
شەرحان مۇرتازا شىعارماشىلىق جولىن ستۋدەنت كەزىندە ل. لاگيننىڭ “حوتتابىچ قارت”، م. كارىمنىڭ “ءبىزدىڭ ءۇيدىڭ قۋانىشى” شىعارمالارىن قازاق تىلىنە اۋدارۋمەن باستادى. ال تۇڭعىش كىتابى — “قۇرىلىسشى داكۋ” وچەركتەر جيناعى 1958 جىلى جارىق كوردى. قازىرگى زامانداس بەينەسى، سوعىس جىلدارىنداعى تىلداعى ادامداردىڭ قاجىرلى ەڭبەگىن بايانداعان “تابىلعان تەڭىز” (1963)، “بۇلتسىز كۇنگى نايزاعاي” (1965)، “بەلگىسىز سولداتتىڭ بالاسى” (1967)، “مىلتىقسىز مايدان” (1969)، “41 - جىلعى كەلىنشەك” (1972)، “احمەتجاننىڭ انتى” (1973)، ت. ب. پوۆەستەر مەن “ينتەرنات نانى” (1974) اتتى اڭگىمەلەر جيناقتارى جاريالاندى. ءوندىرىستىڭ دامۋى جونىندە، ادام مەن قورشاعان ورتاعا قامقورلىق تۋرالى ماڭىزدى ماسەلەلەر كوتەرگەن، عىلىمي - تەحنيكالىق توڭكەرىس جايىن سيپاتتاعان “قارا مارجان” (1976؛ ق ر مەملەكەت سىيلىعى، 1978) رومانى، مەملەكەت قايراتكەرى ت. رىسقۇلوۆتىڭ ومىرىنە ارنالعان (“قىزىل جەبە”، 1، 2 - كىت. 1980؛ “جۇلدىز كوپىر”، 3 كىت.، 1984) رومان - تريلوگياسى باسىلدى.
دراماتۋرگيا سالاسىندا جازۋشىنىڭ “قىزىل جەبە” (1987، ق.ىسقاقوۆپەن بىرگە)، “ستالينگە حات” (1988)، سونداي-اق “بەسەۋدىڭ حاتى” (1989) اتتى پەسالارى قويىلدى. ول گ.ح. اندەرسەننىڭ اڭگىمەلەرىن، ۆەنگر حالىق ەرتەگىلەرىن، ش.ايتماتوۆتىڭ “بوتاگوز”، “قوش بول، گۇلسارى”، “تەڭىز جاعالاپ جۇگىرگەن تارعىل توبەت” پوۆەستەرىن، “بوراندى بەكەت”، “جانپيدا” روماندارىن قازاق تىلىنە اۋداردى. شەرحان مۇرتازا شىعارماشىلىق جۇمىستارمەن قاتار قازاقستان رەسپۋبليكاسى تاۋەلسىزدىگى مەن مەملەكەتتىگىن نىعايتۋ ىسىنە دە بەلسەنە ارالاستى. قازىرگى زاماننىڭ، قوعامدىق ءومىردىڭ ماڭىزدى ماسەلەلەرىن، ەل، جەر، ءتىل ماسەلەلەرىن كوتەرەتىن كوپتەگەن ماقالا-ەسسەلەر جازدى.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
