InfoHub Logo

كوبىمىز اگرەسسيۆتى ادامداردى انىقتاي الامىز: ولار ءتىل تيگىزەدى، سىناپ-مىنەيدى جانە كەمسىتىپ-قورلايدى. ولاردىڭ ءجۇرىس-تۇرىسى كوزگە بىردەن كورىنىپ تۇرادى، بۇنداي ادامدار قيقارلىق تانىتادى، وندايلاردان قاشقىڭ كەلەدى دە، بۇل ۇرىس-كەرىسكە ۇلاسادى. بۇدان بولەك، اشىق دۇشپاندىعى جوق، ءبىراق سويلەسىپ-پىكىرلەسكەن سوڭ كوڭىل كۇيىڭدى ناشارلاتىپ جىبەرەتىن ادامدار دا بولادى. بۇنىڭ سەبەبى - ولاردىڭ پاسسيۆ-اگرەسسيۆتى مىنەز كورسەتەتىندىگىندە. ونى قالاي بايقاۋعا بولاتىنىن جانە ول كورىنىس بەرگەندە ونى قالاي ەڭسەرۋ كەرەك ەكەنىن بۇگىنگى ماقالامىزدا ايتىپ بەرەمىز.

پاسسيۆ-اگرەسسيۆتى مىنەز-قۇلىق — بۇل ومىردە بولىپ تۇراتىن بەلگىلى ءبىر جاعدايلار كەزىندە ادامنىڭ جاسىرىن تۇردە بىلدىرەتىن نەگاتيۆتى سەزىمدەرى مەن ەموسيالارى. بۇل نەشە ءتۇرلى تۇسپالدار، ەكىۇشتى ماقتاۋ-ماداقتاۋلار، «اڭقاۋلىقپەن» ايتىلعان كەمسىتىپ قورلاۋ، ۇندەمەي قويۋ، ىرگەسىن اۋلاق سالۋ بولۋى مۇمكىن.    

بۇنداي مىنەز-قۇلىق جاسىرىن تۇردە بىلدىرىلەتىندىكتەن، ونى ايىرا ءبىلۋدىڭ ماڭىزى زور. اۋەلى، ءبىراز مىسالدى قاۋزاپ كورەيىك.  

پاسسيۆ-اگرەسسيۆتى مىنەز-قۇلىقتىڭ مىسالدارى

پاسسيۆ-اگرەسسيۆتى مىنەز-قۇلىق ءار الۋان تۇردە كورىنىس بەرۋى مۇمكىن. مىسالى، ءبىر كىسى ۇنەمى بەلگىلى ءبىر ادامداردان بويىن اۋلاق سالىپ جۇرۋگە تىرىسادى، ولارمەن ارالاسپاۋ ءۇشىن ءتۇرلى-تۇرلى جەلەۋلەر ايتادى — بۇل ول كىسىنىڭ سول ادامدارعا دەگەن جاقتىرماۋشىلىعىن نەمەسە نارازىلىعىن ءبىلدىرۋ امالى.  

پاسسيۆ-اگرەسسيۆتى ادام اشۋلانعان كەزدەرى، ءتىپتى دولدانىپ تۇرعان دا، ول اشۋلانىپ، ءبارى دۇرىس ەكەنىن نەشە قايتالاپ ايتۋى مۇمكىن. ءوزىنىڭ سەزىمدەرىن جوققا شىعارۋ ارقىلى ول ارى قارايعى تالقىنىڭ جولىن جاۋىپ، پروبلەماسىن تالقىلاۋدان باس تارتادى.   

پاسسيۆ-اگرەسسيۆتى ادام بىرەۋگە دەگەن جەككورىنىشىن كورسەتىپ، شەشىم قابىلداۋدى نەمەسە جۇمىستى اتقارۋدى كەشەۋىلدەتە بەرۋى مۇمكىن. مىسالى، ەگەر قانداي دا ءبىر ماسەلەنى ءبىر جاقتى قىلۋدى وتىنسەڭىز، ول ءسىزدى جازالاۋ ءۇشىن سوڭعى مينۋت قالعانشا ساۋساعىن دا قيمىلداتپايدى. 

بۇنداي مىنەز-قۇلىقتىڭ سەبەبى نە؟ 

پاسسيۆ-اگرەسسيۆتى مىنەز-قۇلىقتىڭ وتباسىندا، جۇمىس ورنىندا، سونىمەن قاتار ادامدار ارەكەتتەسەتىن كەز كەلگەن جەردە ادامدار اراسىنداعى قارىم-قاتىناسقا ەداۋىر كەرى اسەرىن تيگىزۋى مۇمكىن. كوبىنەسە دەسترۋكتيۆتى بولىپ كەلەتىن بۇنداي مىنەز-قۇلىق نەگە سونشا كوپ تارالىپ كەتكەن؟ بۇعان ءوز سەپتىگىن تيگىزەتىن بىرنەشە جاعداي بار:  

— تاربيە: كەيبىرەۋلەر پاسسيۆ-اگرەسسيۆتى مىنەز-قۇلىق ەموسيانى جاسىرماي بىلدىرۋگە رۇقسات جوق ورتادا پايدا بولادى دەپ بىلەدى. اتا-اناسى نەگاتيۆتى ەموسيالار جوق سياقتى ءجۇرىپ نەمەسە ولاردى ءپوزيتيۆتى ەموسيالارمەن الماستىرۋ كەرەك دەپ، بالالارعا جىلاۋعا، ىزالانۋعا، كوڭىلىن تۇسىرۋگە رۇقسات ەتپەگەن. بۇنداي ادامدار وسە كەلە وزدەرىنىڭ شىنايى سەزىمدەرىن اشىق تۇردە بىلدىرە المايتىندىقتارىن ءتۇسىنىپ، وسى سەبەپتى ءوزىنىڭ ىزاسىن نەمەسە قالعان كوڭىلىن ءپاسسيۆتى تۇردە جەتكىزۋگە بولاتىن باسقا دا امالدار تابادى.   

— سيتۋاسيالىق مىنەزدەمە: مىنەز-قۇلىققا، سونىمەن قاتار، ناقتى جاعدايدىڭ دا ىقپال ەتۋى مۇمكىن. مىسالى، كەي كەزدەرى اگرەسسيانى اشىق تۇردە كورسەتكەن ادامدى كىنالاپ شىعاتىندار بولۋى مۇمكىن، سوندىقتان ادام باسقا جولدارىن ىزدەپ، ەموسيالارىن بايقاتپاي بىلدىرەدى.   

— وڭاي جولدى تاڭداپ الۋ: اگرەسسيۆتى جانە ەموسيالىق تۇرعىدا ۇنەمى اشىق بولۋ وڭاي بولا بەرمەيدى، سول ءۇشىن ادام ءوزىن قورعانسىز قالعانداي سەزىنۋى مۇمكىن. كوڭىل قوشىڭىز بولماي تۇرعان كەزدە ءپاسسيۆتى اگرەسسيا ەموسيالارىڭىزدى تۋرا بىلدىرمەي-اق، ولاردى ىرقىڭىزدا ۇستاۋدىڭ وڭاي ءادىسى سياقتى كورىنۋى مۇمكىن.   

ءوزىڭىزدىڭ پاسسيۆ-اگرەسسيۆتى مىنەز-قۇلقىڭىزدى قالاي كورىپ-بايقاۋعا بولادى؟

البەتتە، ءبىز، ەڭ اۋەلى، پاسسيۆ-اگرەسسيۆتى مىنەز-قۇلىقتىڭ نىشاندارىن باسقا ادامداردىڭ بويىنان ىزدەيمىز، ءبىراق ماسەلە وزىمىزگە قاتىستى بولسا شە؟  

وزگە ادامداردى جاقسارتپاي تۇرىپ، الدىمەن ءوزىمىزدى جوندەپ الايىق. ارتقا قاراي ءبىر قادام ءجۇرىپ، ءوزىڭىزدىڭ مىنەز-قۇلىقىنىزعا بەيتاراپ كوز تاستاپ كورىڭىز.  

— ءبىر نارسەگە كوڭىلىڭىز تولماي تۇرعان كەزدەرى باسقا ادامدارعا ءۇنسىز اشۋلانۋىڭىز ءجيى بولىپ تۇرا ما؟  

— اشۋىڭىزدى كەلتىرگەن ادامداردان اۋلاق جۇرۋگە تىرىساسىز با؟  

— ادامدارعا اشۋلانعاندا ولارمەن سويلەسپەي قويعان كەزدەرىڭىز بولدى ما؟  

— بىرەۋدى جازالاۋ ءۇشىن ماسەلەنىڭ ءبىر جاقتى بولۋىن كەيىنگە شەگەرىپ قوياسىز با؟  

— ماڭىزدى اڭگىمەلەرگە ات سالىسپاۋ ءۇشىن كەلەكە-مىسقىلدى ءجيى قولدانىپ تۇراسىز با؟  

مىنەز-قۇلىق تەرەپايەۆتى الەكس حەدجەر دە ءبىز باسقالارعا قوياتىن سۇراقتارىمىزعا قۇلاق اسۋ ارقىلى وزىمىزدەگى ءپاسسيۆتى اگرەسسيانى بايقاي الامىز دەگەن پىكىردە. ادەتتە ول سۇراقتار سىن، كوڭىل تولماعاندىق، ءتىپتى بوپسا سيپاتىندا بولادى. مىسالى: «سەن بۇل تۋرالى بۇرىن نەگە ويلامادىڭ؟»، «ەسىڭىز دۇرىس پا؟» (ارينە، سىزبەن سويلەسىپ وتىرعان ادام جىندىنىڭ ساندىراعىن، مىسالى، سامعاۋ بيىكتەن ءپاراشيۋتسىز سەكىرۋ تۋرالى ايتىپ وتىرماسا).   

بۇنداي پاسسيۆ-اگرەسسيۆتى سۇراقتار اڭگىمەلەسۋشىنى قورعانۋعا ماجبۇرلەيدى. بۇنىڭ ناتيجەسىندە ءسىز ىزدەگەن جاۋابىڭىزدى الا الماي عانا قالمايسىز، سونداي-اق ول كىسىمەن قارىم-قاتىناسىڭىزدى ناشارلاتىپ الۋىڭىز مۇمكىن.    

سونىمەن بىرگە مۇنداي مىنەز-قۇلىق ءسىز ءبىر نارسەنى قالاپ، ءبىراق ءوز قالاۋىڭىز جايىندا تۋرا ايتپايتىن كەزدە دە پايدا بولادى. بۇنىڭ ورنىنا ءسىز ادامنىڭ جەكە وزىنە سوقتىعىسۋدى بىلدىرەتىن نەمەسە جاسىرىن ءتىل تيگىزۋدى بىلدىرەتىن سوزدەردى قولداناسىز. مىسالى، بىرەۋ كەڭسەگە جاڭا ادەمى تۋفلي كيىپ كەلسە، ءسىز: «وسىنداي ءتۋفليدى ساتىپ الا المايتىنىم جامان، مەنىڭ اقشام پاتەر جالداۋعا جۇمسالىپ كەتىپ جاتىر» دەيسىز. بۇنداي كوممەنتاريي ادامدى ءوزىن كىنالى سەزىنۋگە ماجبۇرلەيدى.  

ەكىۇشتى ماقتاۋ دا ايتىپ قالاتىن شىعارسىز؟ كەي كەزدەرى كورەالماۋشىلىق پەن پاسسيۆ-اگرەسسيۆتى مىنەز-قۇلىق ءبىر بىرىنە ىلەسىپ جۇرەدى. ول ادام ءۇشىن شىن كوڭىلدەن قۋانۋدىڭ ورنىنا ءسىز ءوز سەزىمدەرىڭىزدى دورەكى تۇردە بىلدىرەسىز. مىسالى، ءسىزدىڭ قۇربىڭىز جاڭا عانا نەكەلەسسە، ءسىز قۋانىپ، ءبىراق سول بويدا: «بريلليانتى ايتقانداي ۇلكەن ەمەس ەكەن، ءبىراق، باستىسى ماحاببات قوي، سولاي ەمەس پە؟» دەي سالۋىڭىز مۇمكىن.    

ەگەر پاسسيۆ-اگرەسسيۆتى مىنەز-قۇلىق ءسىزدىڭ قارىم-قاتىناسىڭىزعا نۇقسان كەلتىرىپ جاتقانىن سەزسەڭىز، جاعدايدى وزگەرتۋ ءۇشىن مىنا  قادامداردىڭ ىسكە اسۋىن قامداڭىز.  

— ءوزىڭىزدىڭ جەتە تۇسىنۋشىلىگىڭىزدى جاقسارتىڭىز. پاسسيۆ-اگرەسسيۆتى قام-قارەكەتتەر كەيدە نە ءۇشىن كەيىپ نەمەسە ناقتى نەنى سەزىنىپ تۇرعانىڭىزدى بىلمەگەندىكتەن پايدا بولادى. ءارتۇرلى ادامدار مەن جاعدايلارعا رەاكسياڭىز نەگاتيۆتى بولعان كەزدەرى كوڭىلىڭىزدىڭ تۇبىندە نە بولىپ جاتقانىنا زەيىن قويىڭىز.  

— وزىڭىزگە وزگەرۋگە ۋاقىت بەرىڭىز. ءوزىڭىزدىڭ مىنەز-قۇلىقىڭىزدىڭ بۇلدىرگىشتىگىن مويىنداۋ — وزگەرىستەرگە قاراي جاسالعان جاقسى جانە ەرەسەك ادامنىڭ قادامى، الايدا مىنەز-قۇلىقتىڭ قالىپتاسىپ قالعان مودەلدەرى مەن رەاكسيالارىنىڭ ترانفورماسياسىنا ەداۋىر ۋاقىت كەتۋى مۇمكىن.   

— بۇقپانتايلاماۋدى ۇيرەنىڭىز. ءوزىڭىزدىڭ ەموسيالارىڭىزدى ءتۇسىنىپ الۋ سەزىمدەرىڭىزدى ءتيىستى تۇردە ءبىلدىرىپ وتىرۋعا سەپتىگىن تيگىزەدى، بۇل پاسسيۆ-اگرەسسيۆتى مىنەز-قۇلىقتان ارىلۋداعى ماڭىزدى مەجە. جانجال — ءومىردىڭ اجىراعىسىز بولىگى، ءبىراق ءوز سەزىمدەرىڭىزدى قالايشا ءتيىمدى ءبىلدىرۋ كەرەكتىگىن ءبىلۋ داۋ-جانجالداردى ءبىتىرىپ ىمىرالاستىرۋ ماشىعىن جەتىلدىرەدى.   

پاسسيۆ-اگرەسسيۆتى ادامدارمەن قالاي ءتىل تابىسۋعا بولادى؟  

ەندى، ءوز قالپىڭىزدى تالداپ، ءوزىڭىز دە وسىنداي مىنەز-قۇلىق تانىتۋعا بەيىم بولۋىڭىز مۇمكىن ەكەنىن انىقتاپ العان سوڭ، باسقالار تانىتاتىن بۇنداي مىنەز-قۇلىققا قالاي جاۋاپ قاتۋ كەرەكتىگىن ويلانايىق.  

سونىمەن، ءسىزدىڭ دوسىڭىز، تۋىسقانىڭىز، ارىپتەسىڭىز نەمەسە جۇبايىڭىز پاسسيۆ-اگرەسسيۆتى مىنەز-قۇلىق تانىتقاندا نە ىستەي الاسىز؟    

ەڭ الدىمەن بۇنداي مىنەز-قۇلىق بايقالاتىن بىرنەشە قالىپتى جاعدايلاردى ءتىزىپ شىعايىق، ويتكەنى ولار از ەمەس:   

— ادەيىلەپ ىستەلەتىن قاتەلىكتەر.

— ايقىن كورىنبەيتىن قاستىق قارىم-قاتىناس.   

— ادىلەتسىزدىككە قارسى ايىپتالاتىن شاعىمدار.  

— ماقتاۋ مەن سىناۋدى ارالاستىرىپ سويلەۋ.  

— استىرتىن پسيحولوگيالىق سوققىلار.  

— ادەيىلەپ سويلەمەي قويۋ.

— تابالاۋشىلىق. 

— قاسارىسۋشىلىق.

— تىكە ايتىلمايتىن وتىنىشتەر (جاناي نەمەسە باسقا ادامدار ارقىلى ايتىلاتىن وتىنىشتەر: «وعان ايت…»)  

— سابوتاج.

— شۋ-جانجال تۋدىرۋى مۇمكىن سۇراقتار.  

— ءسىزدىڭ قاتەلىكتەرىڭىزدى ءتىزىپ وتىرۋ.  

— قۇرباندىق كەيپىندە ءجۇرۋ.  

كوڭىلىڭىزدە پايدا بولاتىن العاشقى قالاۋىڭىز تەكەتىرەسۋ نەمەسە كىمنىڭ كىم ەكەنىن انىقتاۋ بولۋى مۇمكىن. كەي كەزدەرى بۇل شىنىمەن-اق جالعىز جول، ءبىراق ول جىلدار بويى قۇرىلعان سىيلاستىعىڭىزدى بۇزعىڭىز كەلمەيتىن جاقىن ادامىڭىز نەمەسە باستىعىڭىز بولسا قايتەسىز؟  

شىنىنا كەلگەندە بۇل كىسىلەر كوڭىلىنىڭ تۇبىندە وزدەرىن جاس بالاداي بولىپ جۇرگەنىن بىلەدى، سول سەبەپتى وكپەسىن جاسىرىن ءبىلدىرىپ، رەنىشىن ىشىندە ساقتايدى.   

ءسىز بۇعان ەڭ سوڭىندا، باسقا امال قالماعاندا عانا، اگرەسسيامەن جاۋاپ قاتۋعا بولاتىنىن تۇسىنۋگە ءتيىسسىز. بۇل جانجال تۋدىرادى، ءىس ناسىرعا شاۋىپ جاتسا، ءسىز كىنالى بولاسىز، ويتكەنى بوگدە ادامدار سولبىر اگرەسسيانى بايقامايدى، ەسەسىنە ءسىزدىڭ اشۋلانعانىڭىزدى كورىپ، سۇحباتتاسىڭىزدىڭ جاعىنا شىعادى.     

ءبىرىنشى ءتاسىل — ەشتەڭە بايقاماعان سىڭاي تانىتۋ. بۇنداي ءادىس ءسىز بايسالدى جانە پاراساتتى ادام بولعان جاعدايدا جاقسى. شىنىمەن-اق، ەگەر سۇحباتتاسىڭىز ءوزىنىڭ پسيحيكاسىندا باعدارىنان ايىرىلىپ قالعانىن جانە ءوزىنىڭ ەموسيالارىن ادەكۆاتتى تۇردە بىلدىرە المايتىنىن بىلسەڭىز، وعان اشۋلانۋدىڭ قاجەتى بار ما؟ بۇل ستراتەگيا ادامدى تەز ساباسىنا تۇسىرەدى، ويتكەنى ول كوڭىلىنىڭ تۇبىندە جانجال شىعۋىنا ۇمىتتەنەدى، ال جاقسى قارىم-قاتىناستىڭ اگرەسسيانىڭ تەگەۋرىنىن ەڭسەرىپ كەتۋى وتە ءجيى بولىپ تۇرادى.   

ەكىنشى ءتاسىل — ادامنان مەيلىنشە الشاقتاپ كەتۋ. الايدا بۇل ستراتەگيا، ەگەر ول ادام ءسىز ءۇشىن ماڭىزسىز بولسا عانا، ىسكە جارامدى. ەگەر دە ول تۋىسقانىڭىز بولسا، ءوزىنىڭ ويلارى مەن ەموسيالارىن ءوزى جايعاپ الۋى ءۇشىن، ونى ەركىنە قويىپ بەرىڭىز. بۇل ءۇشىن جاي عانا: «مەن ءقازىر كەتەمىن، ال سەن مىنا قىلىعىڭ تۋرالى ويلان. مەن ءوزىمنىڭ قىلىعىم تۋرالى ويلانايىن. سابىر ساقتايىق.» دەڭىز. ادام  دۇرىس قىلىق كورسەتىپ جاتپاعانىن ءوزى ءتۇسىنىپ تۇرعانى قاپەرىڭىزدە بولسىن.  

ءۇشىنشى ءتاسىل — ادامنىڭ مىنەز-قۇلىقىنىڭ ۇلگىلەرىن باقىلاپ كورىڭىز. ول ۇلگىلەر وننان كوپ بولا قويمايدى. ءوزىڭىزدىڭ سەزىمدەرىڭىزدى باقىلاڭىز. ەكەۋىڭىزدىڭ دە كوڭىل كۇيىڭىز جاقسى بولعان كەزدە ول كىسىنىڭ سوڭعى كەزدەرى كورسەتىپ جۇرگەن مىنەز-قۇلقىنا كوڭىلىڭىز تولماي جۇرگەنىن بىلدىرگىڭىز كەلەتىنىن ايتىڭىز. باستى شارتى — جاعىمدى اتموسفەرا. كەز كەلگەن ادامدى، ەگەر ول ءوزىن جاقسى سەزىنسە، اقىلعا شاقىرۋعا بولادى. ول قولداناتىن بارلىق ستراتەگيانى ءتىزىپ شىعىڭىز.    

بۇدان نە شىعادى؟ ادام ءبارىن تەرىسكە شىعارۋى مۇمكىن، بۇل قالىپتان اۋىتقۋشىلىق ەمەس. بۇنداي سىندى ادەكۆاتتى تۇردە قابىلدايتىن ادامدار نەكەن ساياق. ءبىراق، ءسىز ونى (سىن) بارىنشا دوستىق كوڭىلمەن ايتقاندىقتان، ول سىنعا زەيىن قويادى. سول ساتتە بولماۋى مۇمكىن، ءبىراق بۇل بولماي قويمايدى، ارى قاراي ول بۇنداي مىنەز-قۇلىق كورسەتەتىنىن ءوزى بايقاپ قويىپ، ونى تۇزەتىپ وتىرادى. بەلگىلى بولعانداي، جامان ادەتتى تەزگە سالۋدىڭ العاشقى قادامى — ونى ءجيى-جيى كورىپ، ەسكەرىپ وتىرۋ.

ساتتىلىك تىلەيمىز!

---