سيقىرلى الەمگە ساياحات
تاقىرىبى: سيقىرلى الەمگە ساياحات (ساياحات ساباق)
ساباق كەزەڭدەرى
تاربيەشىنىڭ ءىس - ارەكەتى
موتيۆاسيالىق قوزعاۋشىلىق
- سالەمەتسىڭدەر مە، بالالار! بۇگىن بىزگە قوناقتار كەلدى. قانە، امانداسىپ جىبەرەيىك؟!
شاتتىق شەڭبەرى. بالالار قول ۇستاسا دوڭگەلەنە تۇرىپ ءۇش تىلدە “قايىرلى تاڭ» ءانىن ورىندايدى.
- بالالار، ءقازىر جىلدىڭ قاي مەزگىلى؟
- كوكتەمنەن سوڭ قاي مەزگىل كەلەدى؟
- جازدا ءبىز سەندەردىڭ مەرەكەلەرىڭ «بالالاردى قورعاۋ كۇنىن» تويلايمىز. – بالالار ءبىز نەشە ءتىل بىلەمىز؟
- جارايسىڭدار، بالالار. ەندەشە، جىل بويىنا العان بىلىمدەرىمىزدى تەكسەرۋ ماقساتىندا ءبىز «سيقىرلى الەمگە ساياحات» جاسايىق.
- سالەمەتسىزدەر مە ءقادىرلى قوناقتار! زدراۆستۆۋيتە، دوروگيە گوستي! Good morning، dear teachers!
بالالار ءاندى ءۇش تىلدە ورىندايدى.
كوكتەم – ۆەسنا – spring
جاز - لەتو – summer
- قازاق ءتىلى، ورىس ءتىلى، اعىلشىن ءتىلىن بىلەمىز.
بالالار ساياحاتقا دايىندالادى.
ۇيىمداستىرۋشى ىزدەنۋشى
- ساياحاتىمىزدى باستاماس بۇرىن مىنا دۇكەنگە كىرىپ جولىمىزعا قاجەتتى ازىق - تۇلىكتەردى الايىق. بۇل دۇكەن «سيقىرلى دۇكەن» دەپ اتالادى. ەگەر ءبىز كەرەك زاتتاردى ءۇش ىلدە اتاساق ساتۋشى بىزگە تەگىن بەرەدى ەكەن.
ساتۋشى: سالەم، بالاقايلار! مەن سەندەردىڭ مەرەكەلەرىڭە وراي سەندەر قانداي زات الساڭدار دا تەگىن بەرەمىن. تەك ءبىر شارتىم بار، العان زاتتارىڭدى ءۇش تىلدە اتاۋلارىڭ كەرەك.
بالالار كەرەك زاتتارىن ءۇش تىلدە اتاپ الادى.
نان – حلەب - a bread
شىرىن – سوك – a juice
جۇمىرتقا – يايسو – an egg
ايران – كەفير – a kefir
پەچەنە – پەچەنە – a biscuit
راحمەت. سپاسيبو.
- ساۋ بولىڭىز!
- جارايسىڭدار، بالالار! وتە ءبىلىمدى ەكەنسىڭدەر. Well done! ساۋ بولىڭدار، بالاقايلار!
پەداگوگ: دوستار، قاراڭدارشى الدىمىزدا كوپتەگەن ارىقتار بار ەكەن. قانە ءبارىمىز ارىقتان اتتاپ وتەيىك.
- بالالار، ءبىز قاي جەرگە كەلدىك؟ نە كورىپ تۇرمىز؟
- دۇرىس ايتاسىڭدار! قانداي ادەمى جەمىستەر! بىزگە سيقىرلى المانىڭ تاپسىرماسى بار سەكىلدى. ەندەشە سيقىرلى المانى تىڭدايىق.
سيقىرلى الما: سالەم دوستار! مەن سيقىرلى المامىن، جاڭا عانا قاتتى جەل تۇرىپ مىنا جەمىستەردى شاشىپ كەتتى. سول جەمىستى ءۇش تىلدە اتاپ سەبەتكە سالۋعا كومەكتەسىڭدەرشى...
- مى گوتوۆى؟
الما –
بانان –
المۇرت –
قۇلپىناي –
ءجۇزىم -
ورىك –
اپەلسين –
شابدالى -
- جارايدى، الما. ءبىز كومەكتەسەمىز.
- دا!
- يابلوكو – an apple
- بانان - a banana
- گرۋشا – a pear
- كلۋبنيكا – a straberry
- ۆينوگراد - a grape
- ابريكوس – an apricot
- اپەلسين – an orange
- پەرسيك – a peach
سيقىرلى الما: جارايسىڭدار! راحمەت!
پەداگوگ: بالالار، ءبىز سيقىرلى الماعا كومەكتەستىك. مىنا ءىزدى قاراڭدارشى. بۇل ىزدەر قاي اڭنىڭ ىزدەرى؟
قانە، ىزبەن ءجۇرىپ كورەيىكشى؟!
بۇل ىزدەر ايۋدىڭ جانە مايمىلدىڭ ءىزى سياقتى.
بالالار ىزبەن جۇرەدى.
- قانداي ادەمى اڭدار! ءبىز جانۋارلار الەمىنە كەلىپ جەتكەن سەكىلدىمىز. Repeat after me:
ايۋ - مەدۆەد - a bear
قاسقىر – ۆولك - a wolf
تۇلكى – ليسا – a fox
قويان – زاياس – a rabbit
ءتيىن – بەلكا – a squarrel
بالالار پەد - تان كەيىن قايتالايدى.
- دوستار بىزگە ايۋ بىردەڭە ايتاتىن سەكىلدى، تىڭدالىق.
ەكراننان ايۋ «جانۇيا» ساۋساق گيمناستيكاسىن ورىندايدى. جانە ايۋ ءوز وتباسىلارىڭ تۋرالى ايتىپ بەرىڭدەر دەپ تاپسىرما بەرەدى.
«مەنىڭ وتباسىم»
باس بارماعىم - اكەم
بالان ۇيرەك – انام
ورتان تەرەك – اعام
كىشكەنە بوبەك - اپكەم
شىلدىر شۇمەك - ءوزىم
مىنە، مەنىڭ وتباسىم!
«مويا سەميا»
ەتوت پالچيك پاپا
ەتوت پالچيك ماما
ەتوت پالچيك برات.
ەتوت پالچيك سەسترا
ەتوت پالچيك يا
ۆوت ي مويا سەميا!
ايۋ: جارايسىڭدار، بالالار!
پەداگوگ: وتە تاماشا بالالار! وتە كەرەمەت ورىندادىڭدار! ەندى الدىمىزداعى كەدەرگى تاستاردان وتەيىك.
- بالالار مىنا ۇيدە كىم تۇرادى ەكەن؟
ورمانشى اتاي:
- امانسىڭدار ما، قاراقتارىم! مەن ورمانشى اتالارىڭمىن. سەندەر قايدان جۇرگەن بالالارسىڭدار؟
- امانسىز با، اتا! ءبىز «بالدىرعان» بالاباقشاسىنىڭ بوبەكتەرىمىز. سيقىرلى الەمگە ساياحاتقا شىعىپ ەدىك سىزگە جولىقتىق.
بالالار كوگالعا العان ازىق - تۇلىكتەرىن قويىپ وتىرادى.
- بالاقايلار، وزدەرىڭ سۇيكىمدى ەكەنسىڭدەر. شارشاعان بولارسىڭدار وتىرىپ كوگالعا دەمالىڭدار. ال مەن سەندەردىڭ تاپقىرلىقتارىڭدى تەكسەرەيىن. مەن سەندەرگە جۇمباق جاسىرامىن، سەندەر شەشىمىن ءۇش تىلدە اتاپ بەرۋلەرىڭ كەرەك.
جۇمباقتار:
1. ءوز قالپاعىن جاسىنان،
تاستامايدى باسىنان.
(ساڭىراۋقۇلاق - گريب - a mashroom )
2. شاڭق – شۇڭق ەتكەن ءۇنى جوق
سۋسىز ونىڭ كۇنى جوق.
(بالىق – رىبا – a fish )
3. قۇلپىرسا قادىرلەيدى، ايالايدى.
قۋراسا سىپىرعىشقا جارامايدى.
(گۇل - سۆەتوك - a flower)
4. اسپانعا جايىپ قويعان،
اق ماقتام عايىپ بولعان.
(بۇلت – وبلاكو - a cloud)
ورم. اتاي: بالالار قانداي اسەم ساڭىراۋقۇلاقتار مەن گۇلدەر. سانايىقشى.
بالالار جۇمباقتاردىڭ شەشىمىن تاۋىپ ءۇش تىلدە اتايدى.
بالالار ءۇش تىلدە ساناپ شىعادى.
- راحمەت، اتا!
- وي، راحمەت بالاپاندارىم. سەندەردەن كوپتەگەن سوزدەردىڭ اۋدارمالارىن ۇيرەندىم. وتە ءبىلىمدى ءارى تاپقىر بالالار ەكەنسىڭدەر. جولدارىڭ بولسىن! الدارىڭدا ۇلكەن كوپىر بار، ابايلاپ وتىڭدەر. بۋدتە وستورجنو!
پەداگوگ: بالالار، كوپىردەن ابايلاپ وتەيىك.
- قانداي ۇلكەن ادەمى وزەن! ەندى ءبىزدىڭ جولىمىز قالاي باعىتتالادى ەكەن؟
- اپاي، ءبىز اداسقان سياقتىمىز. ءبىزدىڭ بالاباقشاعا قايتقىمىز كەلەدى.
بالالار بالىق اۋلاۋعا رۇقسات سۇراپ، بالىق اۋلايدى.
- بالالار مىنا وزەننىڭ سۋى قاندا؟
ال اسپاننىڭ ءتۇسى قانداي؟
كۇننىڭ ءتۇسى قانداي؟
ءشوپتىڭ ءتۇسى قانداي؟
بالالار سۇراقتارعا جاۋاپ بەرەدى. بالالار التىن بالىق ۇستاپ الادى.
ەكراننان التىن بالىق كورسەتىلىپ سويلەيدى.
التىن بالىق: سەندەر، قانداي مەيىرىمدىسىڭدەر! مەنى بوساتىڭدارشى، مەن سەندەردىڭ قالاعان تىلەكتەرىڭدى ورىندايمىن.
- ءبىزدىڭ ءبىر عانا تىلەگىمىز بار. ءبىز بالاباقشامىزعا ورالعىمىز كەلەدى.
- تىلەكتەرىڭ ورىندالادى. مىنا جولمەن سەندەر بالاباقشاعا ءارى تەز، ءارى وڭاي جەتەسىڭدەر. (جول اكەلىنىپ سالىنادى)
- مىناۋ سەندەرگە سىيلىعىم، مۇنى تەك بالاباقشاعا بارعان سوڭ اشىڭدار! راحمەت سەندەرگە جۇرەگى تازا بالعىندار! ساۋ بولىڭدار!
- راحمەت ساعان التىن بالىق.
- جارايدى التىن بالىق. ساۋ بول!
بالالار بالاباقشاعا ورالادى.
- ەندى التىن بالىق سىيلاعان قوراپشانى اشايىق.(قوراپشادان تىلەك جازىلعان التىن بالىقتار شىعادى).
الاقاي! مۇنى ءبىز اپايلارعا سىيلايىق.
بالالار تىلەكتەرىن ايتىپ اپايلارعا سىيلايدى.
- جارايسىڭدار! مەنىڭ دوستارىم قانداي اقىلدى. ەندەشە بالا جۇرەكپەن جارىپ شىققان اق تىلەكتى دانا جۇرەكپەن قابىل العايسىزدار، ۇستازدار! بۇل التىن بالىقتار سىزدەردىڭ تىلەكتەرىڭىزدى ورىنداسىن.
- وسىمەن ءبىزدىڭ ساياحاتىمىز اياقتالدى. «Don’t worry، be happy!»
- قوناقتارمەن قوشتاسايىق، بالالار!
«Don’t worry، be happy!»
- ساۋ بولىڭىزدار!
- دو سۆيدانيا!
- Good Bye!
كۇتىلەتىن ناتيجە:
بىلەدى: ءۇش تىلدە وتكەن تاقىرىپتارىن قايتالاۋ ارقىلى سوزدەردى ەسكە تۇسىرەدى.
مەڭگەرەدى: ساياحات جاساۋ ارقىلى العان بىلىمدەرىن كەڭەيتەدى.
جاساي الادى: سۇراقتارعا جاۋاپ بەرەدى، تاپسىرمالاردى ورىندايدى.
ساباق كەزەڭدەرى
تاربيەشىنىڭ ءىس - ارەكەتى
موتيۆاسيالىق قوزعاۋشىلىق
- سالەمەتسىڭدەر مە، بالالار! بۇگىن بىزگە قوناقتار كەلدى. قانە، امانداسىپ جىبەرەيىك؟!
شاتتىق شەڭبەرى. بالالار قول ۇستاسا دوڭگەلەنە تۇرىپ ءۇش تىلدە “قايىرلى تاڭ» ءانىن ورىندايدى.
- بالالار، ءقازىر جىلدىڭ قاي مەزگىلى؟
- كوكتەمنەن سوڭ قاي مەزگىل كەلەدى؟
- جازدا ءبىز سەندەردىڭ مەرەكەلەرىڭ «بالالاردى قورعاۋ كۇنىن» تويلايمىز. – بالالار ءبىز نەشە ءتىل بىلەمىز؟
- جارايسىڭدار، بالالار. ەندەشە، جىل بويىنا العان بىلىمدەرىمىزدى تەكسەرۋ ماقساتىندا ءبىز «سيقىرلى الەمگە ساياحات» جاسايىق.
- سالەمەتسىزدەر مە ءقادىرلى قوناقتار! زدراۆستۆۋيتە، دوروگيە گوستي! Good morning، dear teachers!
بالالار ءاندى ءۇش تىلدە ورىندايدى.
كوكتەم – ۆەسنا – spring
جاز - لەتو – summer
- قازاق ءتىلى، ورىس ءتىلى، اعىلشىن ءتىلىن بىلەمىز.
بالالار ساياحاتقا دايىندالادى.
ۇيىمداستىرۋشى ىزدەنۋشى
- ساياحاتىمىزدى باستاماس بۇرىن مىنا دۇكەنگە كىرىپ جولىمىزعا قاجەتتى ازىق - تۇلىكتەردى الايىق. بۇل دۇكەن «سيقىرلى دۇكەن» دەپ اتالادى. ەگەر ءبىز كەرەك زاتتاردى ءۇش ىلدە اتاساق ساتۋشى بىزگە تەگىن بەرەدى ەكەن.
ساتۋشى: سالەم، بالاقايلار! مەن سەندەردىڭ مەرەكەلەرىڭە وراي سەندەر قانداي زات الساڭدار دا تەگىن بەرەمىن. تەك ءبىر شارتىم بار، العان زاتتارىڭدى ءۇش تىلدە اتاۋلارىڭ كەرەك.
بالالار كەرەك زاتتارىن ءۇش تىلدە اتاپ الادى.
نان – حلەب - a bread
شىرىن – سوك – a juice
جۇمىرتقا – يايسو – an egg
ايران – كەفير – a kefir
پەچەنە – پەچەنە – a biscuit
راحمەت. سپاسيبو.
- ساۋ بولىڭىز!
- جارايسىڭدار، بالالار! وتە ءبىلىمدى ەكەنسىڭدەر. Well done! ساۋ بولىڭدار، بالاقايلار!
پەداگوگ: دوستار، قاراڭدارشى الدىمىزدا كوپتەگەن ارىقتار بار ەكەن. قانە ءبارىمىز ارىقتان اتتاپ وتەيىك.
- بالالار، ءبىز قاي جەرگە كەلدىك؟ نە كورىپ تۇرمىز؟
- دۇرىس ايتاسىڭدار! قانداي ادەمى جەمىستەر! بىزگە سيقىرلى المانىڭ تاپسىرماسى بار سەكىلدى. ەندەشە سيقىرلى المانى تىڭدايىق.
سيقىرلى الما: سالەم دوستار! مەن سيقىرلى المامىن، جاڭا عانا قاتتى جەل تۇرىپ مىنا جەمىستەردى شاشىپ كەتتى. سول جەمىستى ءۇش تىلدە اتاپ سەبەتكە سالۋعا كومەكتەسىڭدەرشى...
- مى گوتوۆى؟
الما –
بانان –
المۇرت –
قۇلپىناي –
ءجۇزىم -
ورىك –
اپەلسين –
شابدالى -
- جارايدى، الما. ءبىز كومەكتەسەمىز.
- دا!
- يابلوكو – an apple
- بانان - a banana
- گرۋشا – a pear
- كلۋبنيكا – a straberry
- ۆينوگراد - a grape
- ابريكوس – an apricot
- اپەلسين – an orange
- پەرسيك – a peach
سيقىرلى الما: جارايسىڭدار! راحمەت!
پەداگوگ: بالالار، ءبىز سيقىرلى الماعا كومەكتەستىك. مىنا ءىزدى قاراڭدارشى. بۇل ىزدەر قاي اڭنىڭ ىزدەرى؟
قانە، ىزبەن ءجۇرىپ كورەيىكشى؟!
بۇل ىزدەر ايۋدىڭ جانە مايمىلدىڭ ءىزى سياقتى.
بالالار ىزبەن جۇرەدى.
- قانداي ادەمى اڭدار! ءبىز جانۋارلار الەمىنە كەلىپ جەتكەن سەكىلدىمىز. Repeat after me:
ايۋ - مەدۆەد - a bear
قاسقىر – ۆولك - a wolf
تۇلكى – ليسا – a fox
قويان – زاياس – a rabbit
ءتيىن – بەلكا – a squarrel
بالالار پەد - تان كەيىن قايتالايدى.
- دوستار بىزگە ايۋ بىردەڭە ايتاتىن سەكىلدى، تىڭدالىق.
ەكراننان ايۋ «جانۇيا» ساۋساق گيمناستيكاسىن ورىندايدى. جانە ايۋ ءوز وتباسىلارىڭ تۋرالى ايتىپ بەرىڭدەر دەپ تاپسىرما بەرەدى.
«مەنىڭ وتباسىم»
باس بارماعىم - اكەم
بالان ۇيرەك – انام
ورتان تەرەك – اعام
كىشكەنە بوبەك - اپكەم
شىلدىر شۇمەك - ءوزىم
مىنە، مەنىڭ وتباسىم!
«مويا سەميا»
ەتوت پالچيك پاپا
ەتوت پالچيك ماما
ەتوت پالچيك برات.
ەتوت پالچيك سەسترا
ەتوت پالچيك يا
ۆوت ي مويا سەميا!
ايۋ: جارايسىڭدار، بالالار!
پەداگوگ: وتە تاماشا بالالار! وتە كەرەمەت ورىندادىڭدار! ەندى الدىمىزداعى كەدەرگى تاستاردان وتەيىك.
- بالالار مىنا ۇيدە كىم تۇرادى ەكەن؟
ورمانشى اتاي:
- امانسىڭدار ما، قاراقتارىم! مەن ورمانشى اتالارىڭمىن. سەندەر قايدان جۇرگەن بالالارسىڭدار؟
- امانسىز با، اتا! ءبىز «بالدىرعان» بالاباقشاسىنىڭ بوبەكتەرىمىز. سيقىرلى الەمگە ساياحاتقا شىعىپ ەدىك سىزگە جولىقتىق.
بالالار كوگالعا العان ازىق - تۇلىكتەرىن قويىپ وتىرادى.
- بالاقايلار، وزدەرىڭ سۇيكىمدى ەكەنسىڭدەر. شارشاعان بولارسىڭدار وتىرىپ كوگالعا دەمالىڭدار. ال مەن سەندەردىڭ تاپقىرلىقتارىڭدى تەكسەرەيىن. مەن سەندەرگە جۇمباق جاسىرامىن، سەندەر شەشىمىن ءۇش تىلدە اتاپ بەرۋلەرىڭ كەرەك.
جۇمباقتار:
1. ءوز قالپاعىن جاسىنان،
تاستامايدى باسىنان.
(ساڭىراۋقۇلاق - گريب - a mashroom )
2. شاڭق – شۇڭق ەتكەن ءۇنى جوق
سۋسىز ونىڭ كۇنى جوق.
(بالىق – رىبا – a fish )
3. قۇلپىرسا قادىرلەيدى، ايالايدى.
قۋراسا سىپىرعىشقا جارامايدى.
(گۇل - سۆەتوك - a flower)
4. اسپانعا جايىپ قويعان،
اق ماقتام عايىپ بولعان.
(بۇلت – وبلاكو - a cloud)
ورم. اتاي: بالالار قانداي اسەم ساڭىراۋقۇلاقتار مەن گۇلدەر. سانايىقشى.
بالالار جۇمباقتاردىڭ شەشىمىن تاۋىپ ءۇش تىلدە اتايدى.
بالالار ءۇش تىلدە ساناپ شىعادى.
- راحمەت، اتا!
- وي، راحمەت بالاپاندارىم. سەندەردەن كوپتەگەن سوزدەردىڭ اۋدارمالارىن ۇيرەندىم. وتە ءبىلىمدى ءارى تاپقىر بالالار ەكەنسىڭدەر. جولدارىڭ بولسىن! الدارىڭدا ۇلكەن كوپىر بار، ابايلاپ وتىڭدەر. بۋدتە وستورجنو!
پەداگوگ: بالالار، كوپىردەن ابايلاپ وتەيىك.
- قانداي ۇلكەن ادەمى وزەن! ەندى ءبىزدىڭ جولىمىز قالاي باعىتتالادى ەكەن؟
- اپاي، ءبىز اداسقان سياقتىمىز. ءبىزدىڭ بالاباقشاعا قايتقىمىز كەلەدى.
بالالار بالىق اۋلاۋعا رۇقسات سۇراپ، بالىق اۋلايدى.
- بالالار مىنا وزەننىڭ سۋى قاندا؟
ال اسپاننىڭ ءتۇسى قانداي؟
كۇننىڭ ءتۇسى قانداي؟
ءشوپتىڭ ءتۇسى قانداي؟
بالالار سۇراقتارعا جاۋاپ بەرەدى. بالالار التىن بالىق ۇستاپ الادى.
ەكراننان التىن بالىق كورسەتىلىپ سويلەيدى.
التىن بالىق: سەندەر، قانداي مەيىرىمدىسىڭدەر! مەنى بوساتىڭدارشى، مەن سەندەردىڭ قالاعان تىلەكتەرىڭدى ورىندايمىن.
- ءبىزدىڭ ءبىر عانا تىلەگىمىز بار. ءبىز بالاباقشامىزعا ورالعىمىز كەلەدى.
- تىلەكتەرىڭ ورىندالادى. مىنا جولمەن سەندەر بالاباقشاعا ءارى تەز، ءارى وڭاي جەتەسىڭدەر. (جول اكەلىنىپ سالىنادى)
- مىناۋ سەندەرگە سىيلىعىم، مۇنى تەك بالاباقشاعا بارعان سوڭ اشىڭدار! راحمەت سەندەرگە جۇرەگى تازا بالعىندار! ساۋ بولىڭدار!
- راحمەت ساعان التىن بالىق.
- جارايدى التىن بالىق. ساۋ بول!
بالالار بالاباقشاعا ورالادى.
- ەندى التىن بالىق سىيلاعان قوراپشانى اشايىق.(قوراپشادان تىلەك جازىلعان التىن بالىقتار شىعادى).
الاقاي! مۇنى ءبىز اپايلارعا سىيلايىق.
بالالار تىلەكتەرىن ايتىپ اپايلارعا سىيلايدى.
- جارايسىڭدار! مەنىڭ دوستارىم قانداي اقىلدى. ەندەشە بالا جۇرەكپەن جارىپ شىققان اق تىلەكتى دانا جۇرەكپەن قابىل العايسىزدار، ۇستازدار! بۇل التىن بالىقتار سىزدەردىڭ تىلەكتەرىڭىزدى ورىنداسىن.
- وسىمەن ءبىزدىڭ ساياحاتىمىز اياقتالدى. «Don’t worry، be happy!»
- قوناقتارمەن قوشتاسايىق، بالالار!
«Don’t worry، be happy!»
- ساۋ بولىڭىزدار!
- دو سۆيدانيا!
- Good Bye!
كۇتىلەتىن ناتيجە:
بىلەدى: ءۇش تىلدە وتكەن تاقىرىپتارىن قايتالاۋ ارقىلى سوزدەردى ەسكە تۇسىرەدى.
مەڭگەرەدى: ساياحات جاساۋ ارقىلى العان بىلىمدەرىن كەڭەيتەدى.
جاساي الادى: سۇراقتارعا جاۋاپ بەرەدى، تاپسىرمالاردى ورىندايدى.
You Might Also Like
-
باتىس قازاقستان وبلىسى، جاڭاقالا اۋدانى،
