تابيعات كەشەندەرىن قورعاۋ
اتىراۋ وبلىسى، قىزىلقوعا اۋدانى، ميالى سەلوسى.
ح. دوسمۇحامەد ۇلى اتىنداعى ورتا مەكتەبىنىڭ
گەوگرافيا ءپانى ءمۇعالىمى نۇرمۇحانوۆا قارىلعاش باقتيار قىزى
ساباقتىڭ تاقىرىبى: تابيعات كەشەندەرىن قورعاۋ
ساباقتىڭ ماقساتتارى:
بىلىمدىلىك: تابيعات كەشەندەرىن قورعاۋ قاجەتتىلىگىن نەگىزگە الا وتىرىپ ەكولوگيالىق ءبىلىمىن بەكىتۋ، تەرەڭدەتۋ؛
تاربيەلىك: وقۋشىلاردى ءوز بەتىنشە جۇمىس ىستەۋگە، ءوزارا تەكسەرۋگە، ۇيىمشىلدىققا، بەلسەندىلىككە، جاۋاپكەرشىلىككە تاربيەلەۋ. ەستەتيكالىق تاربيە بەرۋ، ەكولوگيالىق ساۋاتتىلىققا باۋلۋ؛
دامىتۋشىلىق: جاڭا تەحنولوگيانى مەڭگەرتۋ جانە قوسىمشا تاپسىرمالار بەرۋ نەگىزىندە، لوگيكالىق ءوي-ورىستى دامىتۋ، ءبىلىم دەڭگەيىن تەرەڭدەتۋ، تەحنيكالىق قۇرالدار ارقىلى قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ؛
ساباقتىڭ ءتيپى: قايتالاۋ ساباق
ساباقتىڭ ءتۇرى: ءداستۇرلى ەمەس. سايىس ساباعى
ساباق ءادىسى: سۇراق-جاۋاپ، توپتاستىرۋ ءادىسى، تەرميندەر
ەكولوگيالىق ەسەپتەر شىعارۋ، كارتامەن جۇمىس، گەوگرافيالىق ديكتانت، ءسوزجۇمباق.
كورنەكىلىگى: وقۋلىق، جارتى شارلار كارتاسى، ماراپاتتاۋلار، ينتەراكتيۆتى تاقتا
ءپانارالىق بايلانىس: گەوگرافيا، ەكولوگيا، ماتەماتيكا، جاراتىلىستانۋ
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ
ساباق ماقساتىن جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن سىنىپتى ءۇش توپقا بولەمىز.
1توپ - «جاسىل جەلەك»
2توپ - «سامال جەل»
3توپ - «ءمولدىر بۇلاق»
ءار توپتىڭ توپ باسشىلارى بولادى. ولار وقۋشىلاردىڭ ءبىلىمىن باعالايدى.
1-تاپسىرما «كىم كوپ بىلەدى؟»
2- تاپسىرما «ەكولوگيالىق ەسەپ» سايىسى
3- تاپسىرما «تەز جاۋاپ»
4- تاپسىرما «كارتامەن ساياحات»
5- تاپسىرما «بۇل نە؟»
6- تاپسىرما «بىلگىر گەوگراف»
ءىىى. قورىتىندىلاۋ
ءىV. باعالاۋ. ماراپاتتاۋ
V. ۇيگە تاپسىرما
ءى. ۇيىمداستىرۋ.
وقۋشىلارمەن سالەمدەسۋ. وقۋ-قۇرال جابدىقتارىن قاداعالاي وتىرىپ، تۇگەندەۋ.
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ.
1-تاپسىرما. وقۋشىلاردىڭ نازارىن ءۇي تاپسىرماسىنا اۋدارامىن دا، تومەنگى سۇراقتاردى قويامىن:
1. تابيعات كەشەنى دەگەنىمىز نە؟
2. جەر شارىنداعى ەڭ ۇلكەن تابيعات كەشەنى؟
3. ادام جەر بەتى تابيعات كەشەندەرىنىڭ جالپى كولەمىنىڭ قانشا پايىزىن يگەرگەن؟
4. ادامداردىڭ شارۋاشىلىق ارەكەتىنەن تابيعاتتىڭ وزگەرۋىن نەدەن بايقاۋعا بولادى؟
5. ۇلكەن قالالاردىڭ شوعىرلانۋى تابيعي ورتاعا قانداي اسەرىن تيگىزدى؟
6. جەر شارىنداعى ادام سانىنىڭ كۇرت كوبەيۋ نەگە اكەپ سوقتى؟
7. تابيعي جۇيەنىڭ تۇپكىلىكتى وزگەرۋىنەن قانداي پروبلەمالار تۋىنداۋى مۇمكىن؟
8. ءوز جەرىڭدە تابيعات كەشەندەرىنىڭ وزگەرۋى بايقالا ما؟
2- تاپسىرما. «ەكولوگيالىق ەسەپ» سايىسى
1. شوشقا وسىرەتىن كەشەندەردەن تاۋلىگىنە 350مەتر كۋب لاس زاتتار وزەنگە قۇيىلادى. جىلىنا قانشا مولشەردە وزەندەرگە لاس زات قۇيىلادى؟
شەشۋى: 365*350=127 750م(كۋب)
2. ءبىر اۆتوموبيل تاۋلىگىنە 20كگ گاز ءبولىپ شىعارسا، 6 اۆتوموبيل 1ايدا قانشا گاز ءبولىپ شىعارادى؟
شەشۋى: 6*20=120؛ 120*30=3 600(كگ)
3. ءار ادام 1جىلدا 3 اعاشتان جاسالعان قاعازدى پايدالانادى. 1جىلدا 5 ادامنان تۇراتىن وتباسىنا قانشا قاعاز كەرەك؟
شەشۋى:3*5=15(اعاش)
3- تاپسىرما. «تەز جاۋاپ» وقۋشىلار ءيا نەمەسە جوق ارقىلى جاۋاپ بەرەدى.
1. تابيعات كەشەندەرىن مۇلدە تيىسپەي، العاشقى قالپىندا ساقتاۋعا بولا ما؟ (جوق)
2. پلانەتا حالقىنىڭ 1/3 بولىگىنە سۋ جەتىسپەيدى مە؟ (ءيا)
3. تابيعات كەشەندەرىنىڭ وزگەرىسى ادام ارەكەتىنەن بولدى ما؟(ءيا)
4. تابيعاتتى قورعاۋ – كۇندەلىكتى جاي پروبلەماعا جاتادى ما؟ (جوق)
5. قورشاعان ورتانى قورعاۋ ءبىزدىڭ زاڭىمىزدا قارالعان با؟(ءيا)
6. اتموسفەرانىڭ جىلىنۋى ءبىزدىڭ قازاقستانعا ءتان قۇبىلىس پا؟ (جوق)
4- تاپسىرما. «كارتامەن ساياحات»
1. تەڭىزدىڭ سۋ ايدىنى 2/3-گە قىسقاردى. سۋدىڭ تۇزدىلىعى 2، 5 ەسەدەي ارتۋى سالدارىنان بالىق تۇرلەرى جويىلۋدا. تابيعي ورتانىڭ جاعىمسىز وزگەرىسى حالىق شارۋاشىلىعىنا زيانىن مىقتاپ تيگىزۋدە. كەمە قاتىناسى، بالىق اۋلاۋ مۇلدە توقتاتىلدى. بۇل قاي جەر تۋرالى ايتىلىپ وتىر، كارتادان كورسەت.
2. ادام قونىستانباعان ۋاقىتتا قالىڭ نۋ ورمان بولاتىن. كەيىن پورتۋگال تەڭىزشىلەر ەشكى اكەلىپ، تاستاپ كەتكەن. كەيىن 200جىل وتكەن سوڭ ولجەر قۇر شولگە اينالعان. بۇل اڭگىمە قاي جەر تۋرالى، كارتادان تاپ.
3. وسى وڭىردە جارىلعان 500-گە جۋىق...سويقانى، ادامداردى اقىرزامان ىندەتىنە شالدىقتىرىپ، جەر-انانى وسىنەن تايدىرىپ جىبەرە جازدادى. ۋلى توزاڭ مەن اجداھا وشاعى جارتى الەمدى ويرانداپ، ورتا ازيانى توزاڭعا تۇنشىقتىردى. ويتكەنى، وسى جەردىڭ ماڭىنداعى قازاقتاردىڭ كوبى، دارىگەرلەردىڭ ءوزى انىقتاي المايتىن اۋرۋلاردان قىرىلعانى بەلگىلى. وسى ايماقتا تۇراتىن 1،5 ميلليونعا جۋىق ادام جازىلمايتىن دەرتكە شالدىعىپ، ۇرپاقتان-ۇرپاققا جالعاساتىن كەسەلگە دۋشار بولعانى جاسىرىن ەمەس. بۇل قاي جەر؟ كارتادان تاپ.
5- تاپسىرما. «بۇل نە؟»
حتقو- حالىقارالىق تابيعاتتى جانە تابيعي قورلاردى قورعاۋ وداعى. (125ەلدەن 800ادام مۇشە)
حەەق- حالىقارالىق ەكولوگيالىق ەكونوميكا قوعامى. (49 ەلدەن 500 مۇشە)
ۆۆف - عالامشار توعايلارىن قورعاۋدىڭ حالىقارالىق ينتەرناسيونالدى جاستار قورى؛ دانياداعى جاستاردىڭ «جاسىلدار قوزعالىسى»
گرينپيس («جاسىل الەم») - بۇكىل دۇنيەجۇزىلىك تابيعات قورعاۋ ۇيىمى. 1970 جىلى قۇرىلعان. 17 مەملەكەتتە توپتارى بار، 2،5 ملن ادام مۇشە
مسوپ - حالىقارالىق تابيعاتتى قورعاۋ جانە تابيعات رەسۋرستارى ۇيىمى.
ۆفوپ - بۇكىل دۇنيەجۇزىلىك تابيعاتتى قورعاۋ قورى. (دج فاۋنا مەن ەكوجۇيەنى ساقتاۋ پروبلەماسىمەن اينالىسادى؛ حالىقارالىق جاستار كۋرسىن، لاگەرلەر مەن تابيعات قورعاۋ كلۋبتارىن جانە ت. ب. شارالاردى ۇيىمداستىرادى)
6- تاپسىرما. «بىلگىر گەوگراف»
ەكولوگيا - ادامنىڭ تابيعاتقا اسەرىن زەرتتەيتىن عىلىم.
ەكولوگ - تابيعاتتىڭ لاستانۋىن زەرتتەيتىن ادام.
ەكولوگيا تۇرلەرى - ادام ەكولوگياسى، اۋا ەكولوگياسى، سۋ ەكولوگياسى، توپىراق ەكولوگياسى.
ءىىى. قورىتىندىلاۋ. توپتاستىرۋ ءادىسى بويىنشا
وقۋشىلارمەن بىرىگىپ مىناداي قورىتىندى جاسايمىن.
1. ءوندىرىس ورىندارىندا بىرتىندەپ تازالاۋشى قوندىرعىلاردى ورناتۋ.
2. زيانى از دەگەن وتىن تۇرلەرىن پايدالانۋ.
3. قالدىقسىز تەحنولوگياعا كوشۋ.
4. تابيعي بايلىقتى ءتيىمدى پايدالانۋ.
5. فلورا مەن فاۋنانىڭ جويىلىپ كەتۋىنەن ساقتايتىن ءىس-شارالاردى جەدەل تۇردە ۇيىمداستىرۋ.
6. اعاشتار ەگۋ.
7. تابيعات تازالىعىن ساقتاۋ.
ءسوزجۇمباق سۇراقتارى:
1. قورشاعان ورتا تۋرالى عىلىم
2. جەردىڭ سۋ قاباتى
3. اتموسفەرانى نەگىزگى لاستاۋشى كوزدەر
4. سەمەي پوليگونىن دا قانداي سىناقتار جۇرگىزىلدى
5. جەردىڭ اۋا قاباتى
6. زاۋىتتاردان، اۆتوكولىكتەردەن شىعاتىن زياندى زات
1) ەكولوگيا، 2) گيدروسفەرا، 3)اۆتوموبيل، 4)يادرولىق، 5)اتموسفەرا، 6) ءتۇتىن
ءىV. باعالاۋ. ماراپاتتاۋ. ءار توپتىڭ ۇپاي سانىن شىعارىپ، باعالاۋ. توپتاعى بەلسەندىلىك كورسەتكەن توپتى اتاپ، ماراپاتتاۋ.
V. ۇيگە تاپسىرما. «ەلىم باي بولسىن دەسەڭ، جەرىڭنىڭ بابىن تاپ» نەمەسە «تابيعات كەشەندەرىن قورعاۋ» تاقىرىبىنا ءمانجازبا جازۋ.
ح. دوسمۇحامەد ۇلى اتىنداعى ورتا مەكتەبىنىڭ
گەوگرافيا ءپانى ءمۇعالىمى نۇرمۇحانوۆا قارىلعاش باقتيار قىزى
ساباقتىڭ تاقىرىبى: تابيعات كەشەندەرىن قورعاۋ
ساباقتىڭ ماقساتتارى:
بىلىمدىلىك: تابيعات كەشەندەرىن قورعاۋ قاجەتتىلىگىن نەگىزگە الا وتىرىپ ەكولوگيالىق ءبىلىمىن بەكىتۋ، تەرەڭدەتۋ؛
تاربيەلىك: وقۋشىلاردى ءوز بەتىنشە جۇمىس ىستەۋگە، ءوزارا تەكسەرۋگە، ۇيىمشىلدىققا، بەلسەندىلىككە، جاۋاپكەرشىلىككە تاربيەلەۋ. ەستەتيكالىق تاربيە بەرۋ، ەكولوگيالىق ساۋاتتىلىققا باۋلۋ؛
دامىتۋشىلىق: جاڭا تەحنولوگيانى مەڭگەرتۋ جانە قوسىمشا تاپسىرمالار بەرۋ نەگىزىندە، لوگيكالىق ءوي-ورىستى دامىتۋ، ءبىلىم دەڭگەيىن تەرەڭدەتۋ، تەحنيكالىق قۇرالدار ارقىلى قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ؛
ساباقتىڭ ءتيپى: قايتالاۋ ساباق
ساباقتىڭ ءتۇرى: ءداستۇرلى ەمەس. سايىس ساباعى
ساباق ءادىسى: سۇراق-جاۋاپ، توپتاستىرۋ ءادىسى، تەرميندەر
ەكولوگيالىق ەسەپتەر شىعارۋ، كارتامەن جۇمىس، گەوگرافيالىق ديكتانت، ءسوزجۇمباق.
كورنەكىلىگى: وقۋلىق، جارتى شارلار كارتاسى، ماراپاتتاۋلار، ينتەراكتيۆتى تاقتا
ءپانارالىق بايلانىس: گەوگرافيا، ەكولوگيا، ماتەماتيكا، جاراتىلىستانۋ
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ
ساباق ماقساتىن جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن سىنىپتى ءۇش توپقا بولەمىز.
1توپ - «جاسىل جەلەك»
2توپ - «سامال جەل»
3توپ - «ءمولدىر بۇلاق»
ءار توپتىڭ توپ باسشىلارى بولادى. ولار وقۋشىلاردىڭ ءبىلىمىن باعالايدى.
1-تاپسىرما «كىم كوپ بىلەدى؟»
2- تاپسىرما «ەكولوگيالىق ەسەپ» سايىسى
3- تاپسىرما «تەز جاۋاپ»
4- تاپسىرما «كارتامەن ساياحات»
5- تاپسىرما «بۇل نە؟»
6- تاپسىرما «بىلگىر گەوگراف»
ءىىى. قورىتىندىلاۋ
ءىV. باعالاۋ. ماراپاتتاۋ
V. ۇيگە تاپسىرما
ءى. ۇيىمداستىرۋ.
وقۋشىلارمەن سالەمدەسۋ. وقۋ-قۇرال جابدىقتارىن قاداعالاي وتىرىپ، تۇگەندەۋ.
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ.
1-تاپسىرما. وقۋشىلاردىڭ نازارىن ءۇي تاپسىرماسىنا اۋدارامىن دا، تومەنگى سۇراقتاردى قويامىن:
1. تابيعات كەشەنى دەگەنىمىز نە؟
2. جەر شارىنداعى ەڭ ۇلكەن تابيعات كەشەنى؟
3. ادام جەر بەتى تابيعات كەشەندەرىنىڭ جالپى كولەمىنىڭ قانشا پايىزىن يگەرگەن؟
4. ادامداردىڭ شارۋاشىلىق ارەكەتىنەن تابيعاتتىڭ وزگەرۋىن نەدەن بايقاۋعا بولادى؟
5. ۇلكەن قالالاردىڭ شوعىرلانۋى تابيعي ورتاعا قانداي اسەرىن تيگىزدى؟
6. جەر شارىنداعى ادام سانىنىڭ كۇرت كوبەيۋ نەگە اكەپ سوقتى؟
7. تابيعي جۇيەنىڭ تۇپكىلىكتى وزگەرۋىنەن قانداي پروبلەمالار تۋىنداۋى مۇمكىن؟
8. ءوز جەرىڭدە تابيعات كەشەندەرىنىڭ وزگەرۋى بايقالا ما؟
2- تاپسىرما. «ەكولوگيالىق ەسەپ» سايىسى
1. شوشقا وسىرەتىن كەشەندەردەن تاۋلىگىنە 350مەتر كۋب لاس زاتتار وزەنگە قۇيىلادى. جىلىنا قانشا مولشەردە وزەندەرگە لاس زات قۇيىلادى؟
شەشۋى: 365*350=127 750م(كۋب)
2. ءبىر اۆتوموبيل تاۋلىگىنە 20كگ گاز ءبولىپ شىعارسا، 6 اۆتوموبيل 1ايدا قانشا گاز ءبولىپ شىعارادى؟
شەشۋى: 6*20=120؛ 120*30=3 600(كگ)
3. ءار ادام 1جىلدا 3 اعاشتان جاسالعان قاعازدى پايدالانادى. 1جىلدا 5 ادامنان تۇراتىن وتباسىنا قانشا قاعاز كەرەك؟
شەشۋى:3*5=15(اعاش)
3- تاپسىرما. «تەز جاۋاپ» وقۋشىلار ءيا نەمەسە جوق ارقىلى جاۋاپ بەرەدى.
1. تابيعات كەشەندەرىن مۇلدە تيىسپەي، العاشقى قالپىندا ساقتاۋعا بولا ما؟ (جوق)
2. پلانەتا حالقىنىڭ 1/3 بولىگىنە سۋ جەتىسپەيدى مە؟ (ءيا)
3. تابيعات كەشەندەرىنىڭ وزگەرىسى ادام ارەكەتىنەن بولدى ما؟(ءيا)
4. تابيعاتتى قورعاۋ – كۇندەلىكتى جاي پروبلەماعا جاتادى ما؟ (جوق)
5. قورشاعان ورتانى قورعاۋ ءبىزدىڭ زاڭىمىزدا قارالعان با؟(ءيا)
6. اتموسفەرانىڭ جىلىنۋى ءبىزدىڭ قازاقستانعا ءتان قۇبىلىس پا؟ (جوق)
4- تاپسىرما. «كارتامەن ساياحات»
1. تەڭىزدىڭ سۋ ايدىنى 2/3-گە قىسقاردى. سۋدىڭ تۇزدىلىعى 2، 5 ەسەدەي ارتۋى سالدارىنان بالىق تۇرلەرى جويىلۋدا. تابيعي ورتانىڭ جاعىمسىز وزگەرىسى حالىق شارۋاشىلىعىنا زيانىن مىقتاپ تيگىزۋدە. كەمە قاتىناسى، بالىق اۋلاۋ مۇلدە توقتاتىلدى. بۇل قاي جەر تۋرالى ايتىلىپ وتىر، كارتادان كورسەت.
2. ادام قونىستانباعان ۋاقىتتا قالىڭ نۋ ورمان بولاتىن. كەيىن پورتۋگال تەڭىزشىلەر ەشكى اكەلىپ، تاستاپ كەتكەن. كەيىن 200جىل وتكەن سوڭ ولجەر قۇر شولگە اينالعان. بۇل اڭگىمە قاي جەر تۋرالى، كارتادان تاپ.
3. وسى وڭىردە جارىلعان 500-گە جۋىق...سويقانى، ادامداردى اقىرزامان ىندەتىنە شالدىقتىرىپ، جەر-انانى وسىنەن تايدىرىپ جىبەرە جازدادى. ۋلى توزاڭ مەن اجداھا وشاعى جارتى الەمدى ويرانداپ، ورتا ازيانى توزاڭعا تۇنشىقتىردى. ويتكەنى، وسى جەردىڭ ماڭىنداعى قازاقتاردىڭ كوبى، دارىگەرلەردىڭ ءوزى انىقتاي المايتىن اۋرۋلاردان قىرىلعانى بەلگىلى. وسى ايماقتا تۇراتىن 1،5 ميلليونعا جۋىق ادام جازىلمايتىن دەرتكە شالدىعىپ، ۇرپاقتان-ۇرپاققا جالعاساتىن كەسەلگە دۋشار بولعانى جاسىرىن ەمەس. بۇل قاي جەر؟ كارتادان تاپ.
5- تاپسىرما. «بۇل نە؟»
حتقو- حالىقارالىق تابيعاتتى جانە تابيعي قورلاردى قورعاۋ وداعى. (125ەلدەن 800ادام مۇشە)
حەەق- حالىقارالىق ەكولوگيالىق ەكونوميكا قوعامى. (49 ەلدەن 500 مۇشە)
ۆۆف - عالامشار توعايلارىن قورعاۋدىڭ حالىقارالىق ينتەرناسيونالدى جاستار قورى؛ دانياداعى جاستاردىڭ «جاسىلدار قوزعالىسى»
گرينپيس («جاسىل الەم») - بۇكىل دۇنيەجۇزىلىك تابيعات قورعاۋ ۇيىمى. 1970 جىلى قۇرىلعان. 17 مەملەكەتتە توپتارى بار، 2،5 ملن ادام مۇشە
مسوپ - حالىقارالىق تابيعاتتى قورعاۋ جانە تابيعات رەسۋرستارى ۇيىمى.
ۆفوپ - بۇكىل دۇنيەجۇزىلىك تابيعاتتى قورعاۋ قورى. (دج فاۋنا مەن ەكوجۇيەنى ساقتاۋ پروبلەماسىمەن اينالىسادى؛ حالىقارالىق جاستار كۋرسىن، لاگەرلەر مەن تابيعات قورعاۋ كلۋبتارىن جانە ت. ب. شارالاردى ۇيىمداستىرادى)
6- تاپسىرما. «بىلگىر گەوگراف»
ەكولوگيا - ادامنىڭ تابيعاتقا اسەرىن زەرتتەيتىن عىلىم.
ەكولوگ - تابيعاتتىڭ لاستانۋىن زەرتتەيتىن ادام.
ەكولوگيا تۇرلەرى - ادام ەكولوگياسى، اۋا ەكولوگياسى، سۋ ەكولوگياسى، توپىراق ەكولوگياسى.
ءىىى. قورىتىندىلاۋ. توپتاستىرۋ ءادىسى بويىنشا
وقۋشىلارمەن بىرىگىپ مىناداي قورىتىندى جاسايمىن.
1. ءوندىرىس ورىندارىندا بىرتىندەپ تازالاۋشى قوندىرعىلاردى ورناتۋ.
2. زيانى از دەگەن وتىن تۇرلەرىن پايدالانۋ.
3. قالدىقسىز تەحنولوگياعا كوشۋ.
4. تابيعي بايلىقتى ءتيىمدى پايدالانۋ.
5. فلورا مەن فاۋنانىڭ جويىلىپ كەتۋىنەن ساقتايتىن ءىس-شارالاردى جەدەل تۇردە ۇيىمداستىرۋ.
6. اعاشتار ەگۋ.
7. تابيعات تازالىعىن ساقتاۋ.
ءسوزجۇمباق سۇراقتارى:
1. قورشاعان ورتا تۋرالى عىلىم
2. جەردىڭ سۋ قاباتى
3. اتموسفەرانى نەگىزگى لاستاۋشى كوزدەر
4. سەمەي پوليگونىن دا قانداي سىناقتار جۇرگىزىلدى
5. جەردىڭ اۋا قاباتى
6. زاۋىتتاردان، اۆتوكولىكتەردەن شىعاتىن زياندى زات
1) ەكولوگيا، 2) گيدروسفەرا، 3)اۆتوموبيل، 4)يادرولىق، 5)اتموسفەرا، 6) ءتۇتىن
ءىV. باعالاۋ. ماراپاتتاۋ. ءار توپتىڭ ۇپاي سانىن شىعارىپ، باعالاۋ. توپتاعى بەلسەندىلىك كورسەتكەن توپتى اتاپ، ماراپاتتاۋ.
V. ۇيگە تاپسىرما. «ەلىم باي بولسىن دەسەڭ، جەرىڭنىڭ بابىن تاپ» نەمەسە «تابيعات كەشەندەرىن قورعاۋ» تاقىرىبىنا ءمانجازبا جازۋ.
You Might Also Like
