تابيعاتتى ايالايىق قورعايىق
ءبىلىم سالاسى: الەۋمەتتىك ورتا
ءبىلىم ءبولىمى: قورشاعان ورتا
تاقىرىبى: «تابيعاتتى ايالايىق قورعايىق»
ماقساتى: بالالارعا تابيعات ادامزاتتىڭ ءومىر ءسۇرىپ، ەڭبەك ەتىپ وتىرعان ورتاسى ەكەنىن ايتىپ ءوتۋ، تابيعاتقا قامقورلىق جاساۋعا ايالاپ قورعاي بىلۋگە تاربيەلەۋ. تابيعاتتىڭ ءاربىر بولشەگى، ادامزات بالاسى ءۇشىن اسقان بايلىق، قازىنا ەكەنىن ادام ءومىرىنىڭ قورعاۋشىسى دەنساۋلىقتىڭ كەپىلى ەكەنىن بالالارعا كەڭىنەن تولىق ۇعىندىرۋ.
كورنەكىلىگى: سلايد كورسەتۋ. جەر انانىڭ ادام قولدارىنان ازىپ - توزعان بەينەسى جانە اسەم تابيعات بەينەلەرى.
ءادىس - ءتاسىلى: سۇراق - جاۋاپ، ءتۇسىندىرۋ، جۇمباقتار جاسىرۋ، ويىن ارەكەتتەرى.
ۇيىمداستىرۋ. بالالار «سالەم - ءسوزدىڭ اناسى» امانداسۋ - ادامگەرشىلىكتىڭ، ادەپتىلىكتىڭ بەلگىسى. سوندىقتان الدىمەن قوناقتارمەن امانداسىپ الايىق.
بالالار. قايىرلى كۇن، دوسىم.
قايىرلى كۇن!
قايىرلى كۇن!
كۇلىپ شىقتى كۇن بۇگىن.
سالاماتسىزدار ما، قوناقتار!
تاربيەشى. قازاقستان تۋعان ولكەم،
جەر كوپ سەندەي كوركەم.
كورسىن دەپ كۇللى الەمگە
جالاۋىڭدى جەلگە جەلپەم.
كوز الدىڭدا كوگىلدىر تاۋ مۇنارتىپ،
اسپانىمدا اققۋدىڭ ءانى قالقىپ.
قۇشاقتاپ ءبىر ءوزىڭدى تۋعان دالام،
جاتامىن كوك شالعىندا جانىم بالقىپ.
تاسىپ جاتقان وزەندەر جاعاسىنان،
سارى بەلگە ساعىمدار اراسىنان.
تارايدى ءدان جۇپارى بار الەمگە،
قازاقتىڭ قاسيەتتى دالاسىنان.
تابيعات ادام بالاسىن دۇنيەگە كەلتىرىپ، بويىنداعى بار ماحاببات مەيىرىمىمەن شۇعىلالى شۋاعىن جۇرەگىمىزگە ۇيالاتقان اياۋلى انا. ەندەشە تابيعات جايىندا بالالاردىڭ سوزدەرىنەن بايقاپ كورەيىك.
1 - بالا. بىزگە اتا - بابامىز جەردى سەنىپ تاپسىردى، قيىن كەزدى باسىنان وتكىزدى ءوز وتانىمىزدىڭ تابيعاتىن قورعايمىز.
2 - بالا. ءوزىم تۇراتىن تۋعان جەرىمنىڭ تازالىعىن ساقتايمىن.
3 - بالا. مەن اعاش ەككەندى ۇناتامىن، جاسىل جەلەكتەردى كۇتەمىن.
4 - بالا. تابيعات اياسىندا دەمالۋدى سۋعا شومىلعاندى ۇناتامىن.
5 - بالا. تابيعاتتىڭ اسەمدىگىن، كوركەمدىگىن، سۇلۋلىعىن ءوزىم سۋرەتكە تۇسىرگەندى ۇناتامىن.
تاربيەشى. مىنە، ادام مەن تابيعات ەگىز، تابيعاتتى اسىراۋشىڭ، قامقورشىڭ دەسە دە بولادى. اتا - بابامىز جەر - قازىنا، سۋ - التىن، مال – بايلىق دەپ تەگىن ايتپاعان. كۇندەلىكتى ءىشىپ جەگەن تاماعىمىز، ۇستىمىزدەگى كيىمىمىز، وقيتىن كىتابىمىز، جازاتىن قاعازىمىز، مىنەر كولىگىمىز، اۋىرعاندا پايدالاناتىن ءدارىمىز، تىنىس الار اۋامىز، ىشەر سۋىمىز. وسىلاردىڭ ءبارى جومارت تابيعاتتىڭ بىزگە تارتقان سىيى. سوندىقتان دا ءبىز ونى ايالاپ، قورعاپ ءجۇرۋىمىز كەرەك.
مۋزىكا اۋەنى ەستىلەدى.
قورعانىڭدار دۇنيە!
قاۋىپتە قالعان قۇستاردىڭ ءتۇرىن قورعاڭدار!
تابيعات اناڭ
اناڭدى قوسا دەرتتى ەتپە
قانشاما داۋىس قانشاما تىرلىك سۇلۋلىق!
ءبىرشاما قۇرىپ كەتكەن بە؟
بالالار ءقازىر كوزىمىزدى جۇمامىز، تابيعاتتاعى قۇستار الەمىنە ساياحات جاسايمىز.
(ءۇن تاسپادان قۇستاردىڭ داۋىسى ەستىلەدى) بالالار سەندەر قانشاما قۇستىڭ داۋىسىن ەستىپ تۇرسىڭدار. سوندا ءبىزدىڭ جەرىمىزدە قۇستاردىڭ تۇرلەرى وتە كوپ ەكەن، ولار تابيعات سۇلۋلىعىن كەلتىرۋمەن قاتار اعاشتاردى، وسىمدىكتەردى زيانكەستى جاندىكتەردەن قورعايدى ەكەن. ەندى وسى قۇستار تۋرالى جۇمباق جاسىرامىن مۇقيات تىڭداپ شەشۋىن ايتىڭدار.
1. قۇستىڭ نەگىزگى باسپاناسى نە؟ (ۇيا)
2. قانداي قۇس حات تاسۋشى اتانعان؟ (كوگەرشىن)
3. قاي قۇستا ۇيا بولمايدى؟ (كوكەك)
4. ادام قاي قۇستى اڭ اۋلاۋعا پايدالانعان؟ (بۇركىت)
ەي، تابيعات! شەبەرسىڭ - اۋ شەبەرسىڭ،
كورمەگەندى كورسەتەرسىڭ بەرەرسىڭ
ۇلان - عايىر بايلىعىڭدى ءمىن ەتپەي،
اشكوزدەنگەن ادامدارعا نە دەرسىڭ؟
سۋرەت بويىنشا اڭگىمە. «تابيعاتتىڭ ازىپ - توزعان بەينەسى»
اعاش ءوسىرۋ ءۇشىن قانشاما جىل كەرەك. كەيبىر بۇزىق بالالار گۇلدەردى جۇلادى، قۇستاردىڭ ۇياسىن بۇزادى، مۇنداي جاعىمسىز قىلىقتاردان اۋلاق بولۋىمىز كەرەك. تابيعاتتى سۇيە بىلمەگەن ەلىن دە، تۋعان جەرىن دە سۇيە المايدى. سوندىقتان دا بالالار حورمەن:
تابيعاتتىڭ پاناسىمىز،
ءتۇيىپ ايتار ءسوزىمىز.
تابيعاتتىڭ پاناسى
ءبىزدىڭ مىنا ءوزىمىز.
مىنە ادامنىڭ تابيعاتسىز تىرشىلىك ەتە المايتىنىنا كوز جەتكىزۋگە بولادى. تابيعات بايلىقتارىن قورعاپ، ونى ايالاي سۇيە بىلەيىك.
ويىن «ۇيا جاساۋ»
سۋرەت بويىنشا اڭگىمە «اسەم تابيعات»
ويىن: «بالاپاندارعا جەم تاسۋ»
كۇتىلەتىن ناتيجە: تابيعاتتى ايالاپ، قورعاۋعا دەگەن تۇسىنىگى، ونىڭ اسەم كوركەمدىگىن اڭگىمەلەپ ايتا بىلەدى. قورشاعان ورتاعا سۇيىسپەنشىلىگى ارتادى.
ءبىلىم ءبولىمى: قورشاعان ورتا
تاقىرىبى: «تابيعاتتى ايالايىق قورعايىق»
ماقساتى: بالالارعا تابيعات ادامزاتتىڭ ءومىر ءسۇرىپ، ەڭبەك ەتىپ وتىرعان ورتاسى ەكەنىن ايتىپ ءوتۋ، تابيعاتقا قامقورلىق جاساۋعا ايالاپ قورعاي بىلۋگە تاربيەلەۋ. تابيعاتتىڭ ءاربىر بولشەگى، ادامزات بالاسى ءۇشىن اسقان بايلىق، قازىنا ەكەنىن ادام ءومىرىنىڭ قورعاۋشىسى دەنساۋلىقتىڭ كەپىلى ەكەنىن بالالارعا كەڭىنەن تولىق ۇعىندىرۋ.
كورنەكىلىگى: سلايد كورسەتۋ. جەر انانىڭ ادام قولدارىنان ازىپ - توزعان بەينەسى جانە اسەم تابيعات بەينەلەرى.
ءادىس - ءتاسىلى: سۇراق - جاۋاپ، ءتۇسىندىرۋ، جۇمباقتار جاسىرۋ، ويىن ارەكەتتەرى.
ۇيىمداستىرۋ. بالالار «سالەم - ءسوزدىڭ اناسى» امانداسۋ - ادامگەرشىلىكتىڭ، ادەپتىلىكتىڭ بەلگىسى. سوندىقتان الدىمەن قوناقتارمەن امانداسىپ الايىق.
بالالار. قايىرلى كۇن، دوسىم.
قايىرلى كۇن!
قايىرلى كۇن!
كۇلىپ شىقتى كۇن بۇگىن.
سالاماتسىزدار ما، قوناقتار!
تاربيەشى. قازاقستان تۋعان ولكەم،
جەر كوپ سەندەي كوركەم.
كورسىن دەپ كۇللى الەمگە
جالاۋىڭدى جەلگە جەلپەم.
كوز الدىڭدا كوگىلدىر تاۋ مۇنارتىپ،
اسپانىمدا اققۋدىڭ ءانى قالقىپ.
قۇشاقتاپ ءبىر ءوزىڭدى تۋعان دالام،
جاتامىن كوك شالعىندا جانىم بالقىپ.
تاسىپ جاتقان وزەندەر جاعاسىنان،
سارى بەلگە ساعىمدار اراسىنان.
تارايدى ءدان جۇپارى بار الەمگە،
قازاقتىڭ قاسيەتتى دالاسىنان.
تابيعات ادام بالاسىن دۇنيەگە كەلتىرىپ، بويىنداعى بار ماحاببات مەيىرىمىمەن شۇعىلالى شۋاعىن جۇرەگىمىزگە ۇيالاتقان اياۋلى انا. ەندەشە تابيعات جايىندا بالالاردىڭ سوزدەرىنەن بايقاپ كورەيىك.
1 - بالا. بىزگە اتا - بابامىز جەردى سەنىپ تاپسىردى، قيىن كەزدى باسىنان وتكىزدى ءوز وتانىمىزدىڭ تابيعاتىن قورعايمىز.
2 - بالا. ءوزىم تۇراتىن تۋعان جەرىمنىڭ تازالىعىن ساقتايمىن.
3 - بالا. مەن اعاش ەككەندى ۇناتامىن، جاسىل جەلەكتەردى كۇتەمىن.
4 - بالا. تابيعات اياسىندا دەمالۋدى سۋعا شومىلعاندى ۇناتامىن.
5 - بالا. تابيعاتتىڭ اسەمدىگىن، كوركەمدىگىن، سۇلۋلىعىن ءوزىم سۋرەتكە تۇسىرگەندى ۇناتامىن.
تاربيەشى. مىنە، ادام مەن تابيعات ەگىز، تابيعاتتى اسىراۋشىڭ، قامقورشىڭ دەسە دە بولادى. اتا - بابامىز جەر - قازىنا، سۋ - التىن، مال – بايلىق دەپ تەگىن ايتپاعان. كۇندەلىكتى ءىشىپ جەگەن تاماعىمىز، ۇستىمىزدەگى كيىمىمىز، وقيتىن كىتابىمىز، جازاتىن قاعازىمىز، مىنەر كولىگىمىز، اۋىرعاندا پايدالاناتىن ءدارىمىز، تىنىس الار اۋامىز، ىشەر سۋىمىز. وسىلاردىڭ ءبارى جومارت تابيعاتتىڭ بىزگە تارتقان سىيى. سوندىقتان دا ءبىز ونى ايالاپ، قورعاپ ءجۇرۋىمىز كەرەك.
مۋزىكا اۋەنى ەستىلەدى.
قورعانىڭدار دۇنيە!
قاۋىپتە قالعان قۇستاردىڭ ءتۇرىن قورعاڭدار!
تابيعات اناڭ
اناڭدى قوسا دەرتتى ەتپە
قانشاما داۋىس قانشاما تىرلىك سۇلۋلىق!
ءبىرشاما قۇرىپ كەتكەن بە؟
بالالار ءقازىر كوزىمىزدى جۇمامىز، تابيعاتتاعى قۇستار الەمىنە ساياحات جاسايمىز.
(ءۇن تاسپادان قۇستاردىڭ داۋىسى ەستىلەدى) بالالار سەندەر قانشاما قۇستىڭ داۋىسىن ەستىپ تۇرسىڭدار. سوندا ءبىزدىڭ جەرىمىزدە قۇستاردىڭ تۇرلەرى وتە كوپ ەكەن، ولار تابيعات سۇلۋلىعىن كەلتىرۋمەن قاتار اعاشتاردى، وسىمدىكتەردى زيانكەستى جاندىكتەردەن قورعايدى ەكەن. ەندى وسى قۇستار تۋرالى جۇمباق جاسىرامىن مۇقيات تىڭداپ شەشۋىن ايتىڭدار.
1. قۇستىڭ نەگىزگى باسپاناسى نە؟ (ۇيا)
2. قانداي قۇس حات تاسۋشى اتانعان؟ (كوگەرشىن)
3. قاي قۇستا ۇيا بولمايدى؟ (كوكەك)
4. ادام قاي قۇستى اڭ اۋلاۋعا پايدالانعان؟ (بۇركىت)
ەي، تابيعات! شەبەرسىڭ - اۋ شەبەرسىڭ،
كورمەگەندى كورسەتەرسىڭ بەرەرسىڭ
ۇلان - عايىر بايلىعىڭدى ءمىن ەتپەي،
اشكوزدەنگەن ادامدارعا نە دەرسىڭ؟
سۋرەت بويىنشا اڭگىمە. «تابيعاتتىڭ ازىپ - توزعان بەينەسى»
اعاش ءوسىرۋ ءۇشىن قانشاما جىل كەرەك. كەيبىر بۇزىق بالالار گۇلدەردى جۇلادى، قۇستاردىڭ ۇياسىن بۇزادى، مۇنداي جاعىمسىز قىلىقتاردان اۋلاق بولۋىمىز كەرەك. تابيعاتتى سۇيە بىلمەگەن ەلىن دە، تۋعان جەرىن دە سۇيە المايدى. سوندىقتان دا بالالار حورمەن:
تابيعاتتىڭ پاناسىمىز،
ءتۇيىپ ايتار ءسوزىمىز.
تابيعاتتىڭ پاناسى
ءبىزدىڭ مىنا ءوزىمىز.
مىنە ادامنىڭ تابيعاتسىز تىرشىلىك ەتە المايتىنىنا كوز جەتكىزۋگە بولادى. تابيعات بايلىقتارىن قورعاپ، ونى ايالاي سۇيە بىلەيىك.
ويىن «ۇيا جاساۋ»
سۋرەت بويىنشا اڭگىمە «اسەم تابيعات»
ويىن: «بالاپاندارعا جەم تاسۋ»
كۇتىلەتىن ناتيجە: تابيعاتتى ايالاپ، قورعاۋعا دەگەن تۇسىنىگى، ونىڭ اسەم كوركەمدىگىن اڭگىمەلەپ ايتا بىلەدى. قورشاعان ورتاعا سۇيىسپەنشىلىگى ارتادى.
You Might Also Like
-
جىلىلىق كۇننىڭ كوزىندە، تاربيە اجە سوزىندە
