سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 1 كۇن بۇرىن)
تاريح ءپانى ءمۇعالىمىنىڭ قوعامداعى الاتىن ورنى

بولاشاقتا ەڭبەك ەتىپ،ءومىر سۇرەتىندەر-بۇگىنگى مەكتەپ وقۋشىلارى، ءمۇعالىم ولاردى قالاي تاربيەلەسە، قازاقستان سول دەڭگەيدە بولادى.
سوندىقتان ۇستازعا جۇكتەلەتىن مىندەت اۋىر.

ن.ءا. نازاربايەۆ

قازاق حالقىنىڭ رۋحى تازا ۇلت بولىپ قالىپتاسۋى جانە تاۋەلسىزدىگىمىزدىڭ بەرىكتىگى ەلدىگىمىزدىڭ ساقتالۋى تىكەلەي جاس ۇرپاققا بايلانىستى. ال وسى جاس ۇرپاقتىڭ جان-جاقتى ءبىلىمدى، حالىقتىڭ ءتىلىن، تاريحىن، ادەت-عۇرپىن سىيلايتىن، وسى ەل ءۇشىن، ونىڭ باقىتتى كەلەشەگى ءۇشىن جىگەرىن ايانباي جۇمسايتىن ناعىز وتانشىل ازاماتتار مەملەكەتىمىزدىڭ بولاشاعى جاس ۇرپاقتىڭ ساناسى، ساپالى ءبىلىم، ساليقالى ۇلاعات الۋىنا بايلانىستى. جاڭا زاماننىڭ تاريحىن جازاتىن، كەزىندە قاتەلەسكەن، بۇرمالانعان تۇستارىنا ءادىل باعا بەرەتىن بۇگىنگى جاس ۇرپاق. سوندىقتاندا جاس ۇرپاقتى تاربيەلەۋدە بىزگە ۇلكەن جاۋاپكەرشىلىك جۇكتەلۋدە. جاڭا عاسىردىڭ جاڭاشا ۇستازدارى ءوز ماماندىعىن جانىمەن سۇيەتىن، ءبىلىمدى دە بىلىكتى ماماندار. الدىنا قويعان ماقساتى انىق، ىسىنە سۇيىسپەنشىلىكپەن، جاۋاپكەرشىلىكپەن قارايتىن وسىناۋ ۇستازدار بويىنان توزىمدىلىك، ءوز ىسىنە شاكىرتىنە دەگەن ەرەكشە ءىلتيپات پەن مىقتى سەنىمدىلىك توگىلىپ تۇرادى. تاريح – بۇل بارلىق ۇلتتىق قۇندىلىقتاردى جاس ۇرپاق بويىنا دارىتۋشى ءپان. تاريح ءپانى ارقىلى بۇكىل ادام بالاسىنىڭ باسىنان وتكىزگەن تىرشىلىك تاۋقىمەتىن بىلەمىز. ۇلى عۇلاما عالىم ءال-فارابي ”تاريحتى بىلمەي-قازىرگى جاعدايدى، كەلەشەكتى بولجاۋ قيىن” – دەپ ورىندى پىكىر قالدىرعان. سوندىقتاندا تاريحشى ۇستازدار – جاس ۇرپاقتى تاربيەلەۋدە مامان عانا ەمەس، ول قوعامنىڭ ساياسي حابارشىسى. قازاقستان – ساياسي دامۋ جولىندا. ەلباسىمىز ءوزىنىڭ قازاقستان 2050 باعدارلاماسىندا بىلاي دەپ جازىلعان ”تولىق وركەنيەتتى ەل بولۋ ءۇشىن الدىمەن ءوز مادەنيەتىمىزدى، ءوز تاريحىمىزدى بويىمىزعا ءسىڭىرىپ، سودلان كەيىن وزگە دۇنيەنى يگەرۋگە ۇمتىلعانىمىز ءجون” – دەلىنگەن. تاريح ءپانى مۇعالىمدەرىنىڭ نەگىزگى ماقساتى – جاس ۇرپاقتى ۇلتتىق يگىلىكتەر مەن ادامزاتتىق قۇندىلىقتار مەن رۋحاني-مادەني مۇرالار ساباقتاستىعىن ساقتاي وتىرىپ تاربيەلەۋ. تاريحتى وقۋ دەگەن قازاقستاننىڭ ازاماتى عاسىرلار توعىسىندا ءوزىنىڭ ارعى-بەرگى وي ەلەگىنەن وتكىزىپ، كەشە كىم ەدىك، بۇگىن كىمبىز؟ ەرتەڭ كىم بولامىز دەگەن توڭىرەكتە ويلانسىن دەگەن ءسوز. بۇل ءاربىر ازامات تاريح قويناۋىنا ويشا تەرەڭدەۋ ارقىلى ءوزىنىڭ اتا-بابالارى قالدىرعان كەڭ بايتاق جەرلەرىنىڭ لايىقتى مۇراگەرى بولۋعا ۇمتىلسىن دەگەن ءسوز. تاريحي وقيعالاردى جان-جاقتى دۇرىس ءتۇسىنۋ ءۇشىن اۋەلى ويلاۋ، ەلەتەتۋ،ودان كەيىن فاكتىلەردى، وقيعالاردى ويشا قورىتۋ ارقىلى تۇسىنىك قالىپتاستىرعان ءجون. سول تاريحي جاعدايلاردى ءبىلۋ، تەرەڭ تۇسىنۋگە جاعداي جاساۋ، ياعني وقۋشىنىڭ قابىلەتىن دامىتۋدى قالىپتاستىرۋ وقۋشىلاردى ءوز بەتىنشە ىزدەنۋگە اكەلىپ تىرەۋى كەرەك. تاريح ءپانىن وقىتۋ ارقىلى ۇلتىمىزدىڭ وتكەن زارلى كۇندەرىن، قايعىسى مەن مۇڭىن بىلگىزىپ، قاسىرەتىن ساناسىمەگن ءتۇيسىندىرىپ، بۇگىنىمەن سالىستىرا وتىرىپ، ەرتەڭىنە نىق سەنىممەن قارايتىن ۇرپاق تاربيەلەيمىز.

بايماعامبەتوۆ ەرلان رۋسلان ۇلى


You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما