تاۋكە حان تۇسىنداعى قازاق حاندىعى
اتىراۋ وبلىسى، قۇرمانعازى اۋدانى،
ورلى سەلوسى، ن. س. مانايەۆ اتىنداعى ورتا مەكتەپتىڭ
تاريح ءپانى ءمۇعاىلىمى تاۋپيحوۆا كلارا
قازاقستان تاريحى 10 سىنىپ
ساباق تاقىرىبى: تاۋكە حان تۇسىنداعى قازاق حاندىعى
ماقساتى
بىلىمدىلىك: تاۋكە حان تۇسىنداعى ەلدىڭ ىشكى - سىرتقى جاعدايى، تاۋكە حاننىڭ ەل ءۇشىن جاساعان ەڭبەگىن، قازاقتىڭ قۇقىقتىق جۇيەسىن قالىپتاستىرۋعا قوسقان ۇلەسىن اڭگىمەلەۋ. تاۋكەنىڭ “جەتى جارعى” زاڭدار جيناعىمەن تانىستىرۋ.
دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ تاريحي وقيعالار جونىندە ءوز كوزقاراسىن قالىپتاستىرىپ، وي قورىتۋعا داعدىلاندىرۋ. ءتۇرلى تىرەك - سىزبالار مەن تانىمدىق تاپسىرمالار ارقىلى وقۋشىلاردىڭ تاريحي تانىمىن كەڭەيتۋ، وتكەن جانە قازىرگى وقيعالارمەن سالىستىرا بىلۋگە ۇيرەتۋ.
تاربيەلىك: وقۋشىلاردى ءوز ەلىنىڭ تاريحىن بىلۋگە، قازاقستان تاريحىندا تاۋكە حانداي قۇدىرەتتى ساياساتكەر جانە كورەگەن مەملەكەت قايراتكەرىنىڭ حالقىنا سىڭىرگەن تاريحي ەڭبەگىن باعالاي بىلۋگە، قۇرمەتتەۋگە، ۇلتجاندىلىققا ادامگەرشىلىككە تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ.
(سىنىپتى توپقا ءبولۋ، ساباققا دايىنداۋ)
1. تولە بي توبى
2. قازىبەك بي توبى
3. ايتەكە بي توبى
ءىى. وتكەن ساباقتى پىسىقتاۋ.
1. ءمۇعالىم مەن وقۋشىنىڭ ديالوگى
I توپتىڭ تاپسىرماسى.
1. تاۋەكەل حاننان كەيىن ەل بيلەگەن كىم؟ (ەسىم حان)
2. ەسىم حان قاي جىلدارى ەل بيلەدى؟ (1598 - 1628 جج).
3. ەسىم حان تۇسىندا ءوزىن تاۋەلسىز حان جاريالاپ،
تاشكەنت قالاسىن استانا ەتكەن بيلەۋشى؟ (تۇرسىن حان)
4. ءبىرىنشى قازاق بۇحار شايقاسى قاي جىلى، قاي جەردە بولدى؟ (1603 جىلى ايعىرجاردا).
II توپتىڭ تاپسىرماسى
1. ەسىم حان قازاق تاريحىندا قالاي اتالعان؟ (ەڭسەگەي بويلى ەر ەسىم)
2. ەسىم حان تۇسىندا استانا بولعان قالا؟ (تۇركىستان)
3. ەسىم حان 1613 جىلى قاي قالاعا باسىپ كىردى؟ (سامارحاند)
4. تۇرسىن سۇلتان ءوزىن قاي جىلى حان دەپ جاريالادى؟ (1613 جىلى)
III توپتىڭ تاپسىرمالارى
1. 1627 جىلى قازاق - قالماق سوعىسىندا قازاق قولىن كىم باسقاردى؟ (ەسىم حان)
2. تۇرسىن حاننىڭ تىرەگى بولعان رۋ. (قاتاعان)
3. تۇرسىن حاننىڭ بۇلىگى تاريحتا قانداي اتپەن قالدى؟ (“قاتاعان قىرعىنى”)
4. ەسىم حان تۇسىنداعى ادەت - عۇرىپ زاڭى قالاي اتالادى؟ (ەسىم حاننىڭ ەسكى جولى)
2. تانىمدىق جۇمىستار. توپتاستىرۋ
I توپتىڭ تاپسىرماسى
ەسىم حانعا مىنەزدەمە
توپتاستىرۋ.
II توپتىڭ تاپسىرماسى
قاتاعان قىرعىنى دەپ نەنى اتادىق؟
III توپتىڭ تاپسىرماسى.
“ەسىم حاننىڭ ەسكى جولى” زاڭىنا سيپاتتاما
ءىىى. وتكەن ساباقتى قورىتىندىلاۋ.
وي - تۇيىندەمە.
ەسىم حان — 1598 - 1628 بيلىك قۇرعان. ەسىم حان — شىعاي حاننىڭ بالاسى. ەسىم حان قازاق تاريحىندا «ەڭسەگەي بويلى ەر ەسىم» دەگەن اتپەن ايگىلى بولدى، وعان بۇل اتاق 1598 جىلى اعاسى تاۋەكەل حانمەن بىرگە ماۋرەنناحرعا جاساعان جورىقتا ەرەكشە كوزگە تۇسكەنى ءۇشىن بەرىلگەن.
حان تاعىنا وتىرعان سوڭ بۇحارامەن ءبىتىم - شارتىن جاساسىپ، ورتا ازيا قالالارىمەن بەيبىت، ەكونوميكالىق بايلانىس ورناتۋعا ۇمتىلدى. قازاق حاندىعىن ءبىر ورتالىققا باعىنعان مەملەكەت ەتىپ قۇرۋدى كوزدەدى. «ەسىم حاننىڭ ەسكى جولى» دەپ اتالعان زاڭدى قۇراستىردى.
IV. جاڭا ساباق
تاۋكە حان تۇسىنداعى قازاق حاندىعى.
جوسپارى:
1. تاۋكەنىڭ حان بولۋ قارساڭىنداعى قازاق حاندىعىنىڭ جاعدايى.
2. تاۋكەنىڭ حان تاعىنا وتىرۋى.
تاۋكە حانعا سيپاتتاما.
3. تاۋكە حاننىڭ ىشكى - سىرتقى ساياساتى.
4. تاۋكە حاننىڭ «جەتى جارعىسى».
5. ۇلى بيلەر.
تاۋكە حان
ءومىر سۇرگەن جىلدارى: 1626 - 1718 جج.
بيلىك قۇرعان جىلدارى: 1680 - 1718 جج.
قولباسشى، ساياسي ديپلومات، ءىرى تاريحي تۇلعا، قۇدىرەتى كۇشتى حان، «قازاق ورداسىنىڭ ليكۋرگى»، «جەتى جارعى» زاڭدار جيناعىنىڭ اۆتورى.
ورلى سەلوسى، ن. س. مانايەۆ اتىنداعى ورتا مەكتەپتىڭ
تاريح ءپانى ءمۇعاىلىمى تاۋپيحوۆا كلارا
قازاقستان تاريحى 10 سىنىپ
ساباق تاقىرىبى: تاۋكە حان تۇسىنداعى قازاق حاندىعى
ماقساتى
بىلىمدىلىك: تاۋكە حان تۇسىنداعى ەلدىڭ ىشكى - سىرتقى جاعدايى، تاۋكە حاننىڭ ەل ءۇشىن جاساعان ەڭبەگىن، قازاقتىڭ قۇقىقتىق جۇيەسىن قالىپتاستىرۋعا قوسقان ۇلەسىن اڭگىمەلەۋ. تاۋكەنىڭ “جەتى جارعى” زاڭدار جيناعىمەن تانىستىرۋ.
دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ تاريحي وقيعالار جونىندە ءوز كوزقاراسىن قالىپتاستىرىپ، وي قورىتۋعا داعدىلاندىرۋ. ءتۇرلى تىرەك - سىزبالار مەن تانىمدىق تاپسىرمالار ارقىلى وقۋشىلاردىڭ تاريحي تانىمىن كەڭەيتۋ، وتكەن جانە قازىرگى وقيعالارمەن سالىستىرا بىلۋگە ۇيرەتۋ.
تاربيەلىك: وقۋشىلاردى ءوز ەلىنىڭ تاريحىن بىلۋگە، قازاقستان تاريحىندا تاۋكە حانداي قۇدىرەتتى ساياساتكەر جانە كورەگەن مەملەكەت قايراتكەرىنىڭ حالقىنا سىڭىرگەن تاريحي ەڭبەگىن باعالاي بىلۋگە، قۇرمەتتەۋگە، ۇلتجاندىلىققا ادامگەرشىلىككە تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ.
(سىنىپتى توپقا ءبولۋ، ساباققا دايىنداۋ)
1. تولە بي توبى
2. قازىبەك بي توبى
3. ايتەكە بي توبى
ءىى. وتكەن ساباقتى پىسىقتاۋ.
1. ءمۇعالىم مەن وقۋشىنىڭ ديالوگى
I توپتىڭ تاپسىرماسى.
1. تاۋەكەل حاننان كەيىن ەل بيلەگەن كىم؟ (ەسىم حان)
2. ەسىم حان قاي جىلدارى ەل بيلەدى؟ (1598 - 1628 جج).
3. ەسىم حان تۇسىندا ءوزىن تاۋەلسىز حان جاريالاپ،
تاشكەنت قالاسىن استانا ەتكەن بيلەۋشى؟ (تۇرسىن حان)
4. ءبىرىنشى قازاق بۇحار شايقاسى قاي جىلى، قاي جەردە بولدى؟ (1603 جىلى ايعىرجاردا).
II توپتىڭ تاپسىرماسى
1. ەسىم حان قازاق تاريحىندا قالاي اتالعان؟ (ەڭسەگەي بويلى ەر ەسىم)
2. ەسىم حان تۇسىندا استانا بولعان قالا؟ (تۇركىستان)
3. ەسىم حان 1613 جىلى قاي قالاعا باسىپ كىردى؟ (سامارحاند)
4. تۇرسىن سۇلتان ءوزىن قاي جىلى حان دەپ جاريالادى؟ (1613 جىلى)
III توپتىڭ تاپسىرمالارى
1. 1627 جىلى قازاق - قالماق سوعىسىندا قازاق قولىن كىم باسقاردى؟ (ەسىم حان)
2. تۇرسىن حاننىڭ تىرەگى بولعان رۋ. (قاتاعان)
3. تۇرسىن حاننىڭ بۇلىگى تاريحتا قانداي اتپەن قالدى؟ (“قاتاعان قىرعىنى”)
4. ەسىم حان تۇسىنداعى ادەت - عۇرىپ زاڭى قالاي اتالادى؟ (ەسىم حاننىڭ ەسكى جولى)
2. تانىمدىق جۇمىستار. توپتاستىرۋ
I توپتىڭ تاپسىرماسى
ەسىم حانعا مىنەزدەمە
توپتاستىرۋ.
II توپتىڭ تاپسىرماسى
قاتاعان قىرعىنى دەپ نەنى اتادىق؟
III توپتىڭ تاپسىرماسى.
“ەسىم حاننىڭ ەسكى جولى” زاڭىنا سيپاتتاما
ءىىى. وتكەن ساباقتى قورىتىندىلاۋ.
وي - تۇيىندەمە.
ەسىم حان — 1598 - 1628 بيلىك قۇرعان. ەسىم حان — شىعاي حاننىڭ بالاسى. ەسىم حان قازاق تاريحىندا «ەڭسەگەي بويلى ەر ەسىم» دەگەن اتپەن ايگىلى بولدى، وعان بۇل اتاق 1598 جىلى اعاسى تاۋەكەل حانمەن بىرگە ماۋرەنناحرعا جاساعان جورىقتا ەرەكشە كوزگە تۇسكەنى ءۇشىن بەرىلگەن.
حان تاعىنا وتىرعان سوڭ بۇحارامەن ءبىتىم - شارتىن جاساسىپ، ورتا ازيا قالالارىمەن بەيبىت، ەكونوميكالىق بايلانىس ورناتۋعا ۇمتىلدى. قازاق حاندىعىن ءبىر ورتالىققا باعىنعان مەملەكەت ەتىپ قۇرۋدى كوزدەدى. «ەسىم حاننىڭ ەسكى جولى» دەپ اتالعان زاڭدى قۇراستىردى.
IV. جاڭا ساباق
تاۋكە حان تۇسىنداعى قازاق حاندىعى.
جوسپارى:
1. تاۋكەنىڭ حان بولۋ قارساڭىنداعى قازاق حاندىعىنىڭ جاعدايى.
2. تاۋكەنىڭ حان تاعىنا وتىرۋى.
تاۋكە حانعا سيپاتتاما.
3. تاۋكە حاننىڭ ىشكى - سىرتقى ساياساتى.
4. تاۋكە حاننىڭ «جەتى جارعىسى».
5. ۇلى بيلەر.
تاۋكە حان
ءومىر سۇرگەن جىلدارى: 1626 - 1718 جج.
بيلىك قۇرعان جىلدارى: 1680 - 1718 جج.
قولباسشى، ساياسي ديپلومات، ءىرى تاريحي تۇلعا، قۇدىرەتى كۇشتى حان، «قازاق ورداسىنىڭ ليكۋرگى»، «جەتى جارعى» زاڭدار جيناعىنىڭ اۆتورى.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
