تازالىق - دەنساۋلىق كەپىلى
تاربيە ساعاتى تاقىرىبى: تازالىق – دەنساۋلىق كەپىلى
ماقساتى:
1. دەنساۋلىقتىڭ ادام ءومىر ءسۇرۋى ءۇشىن اسا قاجەتتىلىگىن، ونى ساقتاي ءبىلۋدىڭ ادام ومىرىندەگى ماڭىزى، ميكروبتاردىڭ اعزا قاۋىپتىلىگىن، كىر قولدىڭ قانداي اۋرۋلارعا ۇشىراتىنىن، جۇقپالى اۋرۋلاردان ساقتانۋ جولدارىن ءتۇسىندىرۋ.
2. وقۋشىلاردى بىلىمدىلىككە، سالاۋاتتىلىققا ءومىر سۇرۋگە باۋلۋ. وقۋشىلاردىڭ ءوز ويلارىن ايتا ءبىلۋى، وزدەرى وي - ءتۇيىن جاساي ءبىلۋ داعدىلارىن دامىتۋ.
3. دەنەسىن شىڭداۋدا شىمىر دا شاپساڭ ۇقىپتى دا جيناقى، ورتانى تازا ۇستاپ ايالاۋعا، ءوز دەنساۋلىعىن كۇتە بىلۋگە، ەڭبەكقورلىققا تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: سلايدتار، سۋرەتتەر، ناقىل سوزدەر، ماقال - ماتەلدەر، تىيىم سوزدەر.
ساباقتىڭ بارىسى:
جوسپارى
ادام دەنساۋلىعى – قوعام بايلىعى. ءاربىر ادام ءوز دەنساۋلىعىنىڭ مىقتى بولۋ جولدارىن قاراستىرۋ كەرەك. دەنى ساۋ ادامنىڭ كوڭىل - كۇيى كوتەرىڭكى بولىپ، ەڭبەككە ءارقاشان قۇلشىنا كىرىسەدى. حالقىمىز «دەنى ساۋدىڭ – جانى ساۋ» دەپ ورىندى ايتقان. وتانىمىزدىڭ كەلەشەگى، كوركەيۋى، بالالار، سەندەردىڭ قولدارىڭدا. قىزىل گۇلدىڭ ىشىنەن ءبىر اق گۇل كورسەڭ كوزىڭ سوعان تۇسەدى. ءبىزدىڭ دە ءومىرىمىزدى جارىق قىلاتىن، جان — جاعىمىزعا تاماشا ساۋلەسىن شاشاتىن، ومىردەگى باستى بايلىق نە دەپ ويلاسىڭدار؟
وقۋشىلار: دەنساۋلىق
- دەنساۋلىق – زور بايلىق. دەنساۋلىق بولسا، ءبارى دە بولادى. دەنى ساۋ ادامنىڭ كوڭىلى شات، ءومىرى
باقىتتى.
دەنساۋلىق -- تاماق
----------------- كۇش
----------------- تازالىق
- دەنساۋلىقتىڭ دوسى – تازالىق. ول ءۇشىن ءبىز جەكە باس گيگيەنامىزدى تازا ۇستاۋىمىز كەرەك.
- بالالار، بۇگىن ءبىزدىڭ ساباعىمىزعا ەرەكشە ءبىر قوناق قاتىسقالى وتىر. ول تازالىقتى وتە جاقسى كورەدى، جانە تازالىق زاتتارى ونىڭ دوستارى. ونى كىم دەپ ويلايسىڭدار؟
- كىرقويماس.
- بالالار، بۇگىن ءبىزدىڭ تازالىق تۋرالى «تازالىق – دەنساۋلىق كەپىلى» تاقىرىبىندا تاربيە ساعاتىمىز بولاتىنىن ءبىلىپ، ارنايى كەلىپ وتىر. تازالىقتىڭ دەنساۋلىققا قانشالىقتى پايداسى بار ەكەندىگىن بىلەتىنىمىز تۋرالى كورسەتەيىك، ال ەندەشە.
سۇراق - جاۋاپ ءادىسى.
• بالالار، سەندەر قالاي ويلايسىڭدار، ادامنىڭ دەنى ساۋ بولۋ ءۇشىن قانداي شارتتار ورىنداۋ قاجەت؟
• دەنەسىن، بەتى - قولىن، كيىمىن ءاردايىم تازا ۇستاۋ كەرەك.
• جاتتىعۋ جاساپ، سپورتپەن اينالىسۋ كەرەك.
• دارۋمەنى مول تاعامداردى، جەمىستەرمەن كوكونىستەردى جەۋ كەرەك.
ەندەشە بالالار، بۇگىنگى تاقىرىبىمىز «تازالىق – دەنساۋلىق كەپىلى» جايىندا نە بىلەمىز؟
وقۋشىلار ديالوگى.
1. نەلىكتەن جەمىس - جيدەكتەردى جەردىڭ الدىندا اتا - انالارىڭ مەن ۇلكەندەر «جۋىپ جە» دەيدى؟
2. سەنىڭ ويىنشا، تاماق ىشەردەن بۇرىن قولدى جۋۋ شارت پا؟
بۇل ادەت تۋرالى اقىن س. قالييەۆ
ميكروبتار قاسكۇنەم،
كورمەسەم دە بىلەمىن.
ىشەر كەزدە استى مەن،
قولدى جۋىپ جۇرەمىن،- دەگەن ەكەن. سەن دە سولاي ىستەيسىڭ بە؟
1. ەرتە دە قازاق جەرىندە قوناق كەلگەندە قۇمانعا سۋ قۇيىپ، كىشكەنتاي جەز لەگەنمەن كەلىپ، قولعا سۋ قۇيعان. سوندا ۇلكەن كىسىلەر بۇل ءۇيدىڭ بالاسىنا باتاسىن بەرگەن. ماسەلەن، «عۇمىر جاسىڭ ۇزاق بولسىڭ، بالام!» — دەپ ايتقان.
2. «تازالىق – دەنساۋلىق نەگىزى،
دەنساۋلىق – بايلىق نەگىزى»،- دەيدى حالقىمىز. بۇل ناقىل ءسوزدى بەكەر ايتپاعان.
1 - وقۋشى: نۇرايىم: بەتتى، قولدى سابىنداپ،
ءجيى جۋۋ پايدالى - اق.
2 - وقۋشى اقارىس: نان ۇستاساڭ، قول جۋماي،
نانعا جۇعىپ، ىشكە ەنىپ،
3 - وقۋشى ديلناز ءو.: ميكروب جاقسى كورەدى،
كامپيت - ءسامپيت شايناساڭ.
تۇرا الماي دامىلداپ،
ميكروبتار تايعاناپ.
ميكروبتار كوڭىلى جاي،
وتىرادى تۇستەنىپ.
جىلدام ءوسىپ - ونەدى،
اۋىزىڭدى شايماساڭ.
ماقساتى:
1. دەنساۋلىقتىڭ ادام ءومىر ءسۇرۋى ءۇشىن اسا قاجەتتىلىگىن، ونى ساقتاي ءبىلۋدىڭ ادام ومىرىندەگى ماڭىزى، ميكروبتاردىڭ اعزا قاۋىپتىلىگىن، كىر قولدىڭ قانداي اۋرۋلارعا ۇشىراتىنىن، جۇقپالى اۋرۋلاردان ساقتانۋ جولدارىن ءتۇسىندىرۋ.
2. وقۋشىلاردى بىلىمدىلىككە، سالاۋاتتىلىققا ءومىر سۇرۋگە باۋلۋ. وقۋشىلاردىڭ ءوز ويلارىن ايتا ءبىلۋى، وزدەرى وي - ءتۇيىن جاساي ءبىلۋ داعدىلارىن دامىتۋ.
3. دەنەسىن شىڭداۋدا شىمىر دا شاپساڭ ۇقىپتى دا جيناقى، ورتانى تازا ۇستاپ ايالاۋعا، ءوز دەنساۋلىعىن كۇتە بىلۋگە، ەڭبەكقورلىققا تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: سلايدتار، سۋرەتتەر، ناقىل سوزدەر، ماقال - ماتەلدەر، تىيىم سوزدەر.
ساباقتىڭ بارىسى:
جوسپارى
ادام دەنساۋلىعى – قوعام بايلىعى. ءاربىر ادام ءوز دەنساۋلىعىنىڭ مىقتى بولۋ جولدارىن قاراستىرۋ كەرەك. دەنى ساۋ ادامنىڭ كوڭىل - كۇيى كوتەرىڭكى بولىپ، ەڭبەككە ءارقاشان قۇلشىنا كىرىسەدى. حالقىمىز «دەنى ساۋدىڭ – جانى ساۋ» دەپ ورىندى ايتقان. وتانىمىزدىڭ كەلەشەگى، كوركەيۋى، بالالار، سەندەردىڭ قولدارىڭدا. قىزىل گۇلدىڭ ىشىنەن ءبىر اق گۇل كورسەڭ كوزىڭ سوعان تۇسەدى. ءبىزدىڭ دە ءومىرىمىزدى جارىق قىلاتىن، جان — جاعىمىزعا تاماشا ساۋلەسىن شاشاتىن، ومىردەگى باستى بايلىق نە دەپ ويلاسىڭدار؟
وقۋشىلار: دەنساۋلىق
- دەنساۋلىق – زور بايلىق. دەنساۋلىق بولسا، ءبارى دە بولادى. دەنى ساۋ ادامنىڭ كوڭىلى شات، ءومىرى
باقىتتى.
دەنساۋلىق -- تاماق
----------------- كۇش
----------------- تازالىق
- دەنساۋلىقتىڭ دوسى – تازالىق. ول ءۇشىن ءبىز جەكە باس گيگيەنامىزدى تازا ۇستاۋىمىز كەرەك.
- بالالار، بۇگىن ءبىزدىڭ ساباعىمىزعا ەرەكشە ءبىر قوناق قاتىسقالى وتىر. ول تازالىقتى وتە جاقسى كورەدى، جانە تازالىق زاتتارى ونىڭ دوستارى. ونى كىم دەپ ويلايسىڭدار؟
- كىرقويماس.
- بالالار، بۇگىن ءبىزدىڭ تازالىق تۋرالى «تازالىق – دەنساۋلىق كەپىلى» تاقىرىبىندا تاربيە ساعاتىمىز بولاتىنىن ءبىلىپ، ارنايى كەلىپ وتىر. تازالىقتىڭ دەنساۋلىققا قانشالىقتى پايداسى بار ەكەندىگىن بىلەتىنىمىز تۋرالى كورسەتەيىك، ال ەندەشە.
سۇراق - جاۋاپ ءادىسى.
• بالالار، سەندەر قالاي ويلايسىڭدار، ادامنىڭ دەنى ساۋ بولۋ ءۇشىن قانداي شارتتار ورىنداۋ قاجەت؟
• دەنەسىن، بەتى - قولىن، كيىمىن ءاردايىم تازا ۇستاۋ كەرەك.
• جاتتىعۋ جاساپ، سپورتپەن اينالىسۋ كەرەك.
• دارۋمەنى مول تاعامداردى، جەمىستەرمەن كوكونىستەردى جەۋ كەرەك.
ەندەشە بالالار، بۇگىنگى تاقىرىبىمىز «تازالىق – دەنساۋلىق كەپىلى» جايىندا نە بىلەمىز؟
وقۋشىلار ديالوگى.
1. نەلىكتەن جەمىس - جيدەكتەردى جەردىڭ الدىندا اتا - انالارىڭ مەن ۇلكەندەر «جۋىپ جە» دەيدى؟
2. سەنىڭ ويىنشا، تاماق ىشەردەن بۇرىن قولدى جۋۋ شارت پا؟
بۇل ادەت تۋرالى اقىن س. قالييەۆ
ميكروبتار قاسكۇنەم،
كورمەسەم دە بىلەمىن.
ىشەر كەزدە استى مەن،
قولدى جۋىپ جۇرەمىن،- دەگەن ەكەن. سەن دە سولاي ىستەيسىڭ بە؟
1. ەرتە دە قازاق جەرىندە قوناق كەلگەندە قۇمانعا سۋ قۇيىپ، كىشكەنتاي جەز لەگەنمەن كەلىپ، قولعا سۋ قۇيعان. سوندا ۇلكەن كىسىلەر بۇل ءۇيدىڭ بالاسىنا باتاسىن بەرگەن. ماسەلەن، «عۇمىر جاسىڭ ۇزاق بولسىڭ، بالام!» — دەپ ايتقان.
2. «تازالىق – دەنساۋلىق نەگىزى،
دەنساۋلىق – بايلىق نەگىزى»،- دەيدى حالقىمىز. بۇل ناقىل ءسوزدى بەكەر ايتپاعان.
1 - وقۋشى: نۇرايىم: بەتتى، قولدى سابىنداپ،
ءجيى جۋۋ پايدالى - اق.
2 - وقۋشى اقارىس: نان ۇستاساڭ، قول جۋماي،
نانعا جۇعىپ، ىشكە ەنىپ،
3 - وقۋشى ديلناز ءو.: ميكروب جاقسى كورەدى،
كامپيت - ءسامپيت شايناساڭ.
تۇرا الماي دامىلداپ،
ميكروبتار تايعاناپ.
ميكروبتار كوڭىلى جاي،
وتىرادى تۇستەنىپ.
جىلدام ءوسىپ - ونەدى،
اۋىزىڭدى شايماساڭ.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
