تىك ءتورتبۇرىشتىڭ اۋدانى
گەومەتريا 8 سىنىپ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: تىك ءتورتبۇرىشتىڭ اۋدانى
ساباقتىڭ ءتيپى: جاڭا ساباقتى مەڭگەرتۋ
ماقساتتارى: سىني ويلاۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋ، شىعارماشىلىق قيالدى كۇشەيتۋ؛ گرافيكالىق قابىلەتىن دامىتۋ. ەسەپ شارتىنا سايكەس فورمۋلالاردى قولدانا بىلۋگە ۇيرەتۋ، سول فورمۋلالار ارقىلى اۋدانداردى ەسەپتەيدى.
ءى. ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى.
3 مين ءى. توپقا ءبولۋ. ءمۇعالىمنىڭ نۇسقاۋ بەرەدى
ءىى. تاقىرىپ جوسپارى:
1. امانداسۋ (ميميكامەن)
جەرەبە تاڭداۋ ارقىلى توپتارعا ءبولۋ / تىك ءتورتبۇرىش، كۆادرات، پارەللوگرامم، تراپەسيا /تىك ءتورتبۇرىش - 1 توپقا؛ كۆادرات - 2 توپقا؛ پارەللوگرامم - 3توپقا؛ تراپەسيا
كىرىسپە 5 مين
«وي قوزعاۋ» ءمۇعالىم ايتادى «ەرتەگى ەسەپ»
... ورماندى القاپقا بارلىق ءتورتبۇرىشتىڭ تۇرلەرى جينالادى. ولار وزدەرىنىڭ ارالارىنان پاتشا سايلاماق بولادى. ءبىراق كەلىسپەي، ۇزاق داۋلاسادى. سول كەزدە كارى پاراللەلوگرامم: - - بارلىعىمىز ءتورتبۇرىشتار پاتشالىعىنا بارايىق. كىم ءبىرىنشى جەتكەن بولسا، سول پاتشا تاعىنا لايىق دەپ سانالسىن، - دەيدى. بۇعان بارلىعى كەلىسەدى. كەلە جاتقاندا الدارىنان وزەن كەزدەسەدى. سوندا وزەن: مەنى تەك كىمنىڭ دياگونالى قيىلىسادى جانە قيىلىسۋ نۇكتەسىندە قاق بولىنەدى تەك سول عانا وتە الادى، - دەپ سىلدىرلاپ قويا بەرەدى. كەيبىرى قالىپ، وتكەندەرى ارى قاراي جول جۇرەدى. الدارىنان ۇلكەن تاۋ شىعادى، ول دياگونالدارى تەڭ ءتورتبۇرىشتار عانا وتە الاتىنىن ايتادى. كەيبىر ساياحاتشىلار بۇل جەردە دە قالادى. وتكەندەرى كەلە جاتسا، الدارىنان ۇلكەن سايدى جالعاستىرىپ تۇرعان جىڭىشكە كوپىر شىعادى. ول دا ءوز شارتىن ايتادى: كىمنىڭ دياگونالدارى تىكبۇرىش جاساپ قيىلىسسا سولار عانا وتە الادى. كوپىردەن تەك ءبىر عانا ءتورتبۇرىش ءوتىپ، پاتشا سارايىنا جەتىپ، پاتشا اتانادى.
سۇراق: قاي فيگۋرا پاتشا بولدى؟ ونىڭ ەڭ ءبىرىنشى قارسىلاسى كىم بولدى؟ قايسىسى جارىستان ءبىرىنشى شىعىپ قالدى؟
ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ
«سۇراق - جاۋاپ»
تىك ءتورتبۇرىشتىڭ اۋدانى
1) تەڭ فيگۋرالاردىڭ اۋداندارى تەڭ بولادى.
2) ەگەر فيگۋرا قانداي دا ءبىر سىزىقپەن ەكى باسقا فيگۋرالارعا بولىنسە، وندا بەرىلگەن فيگۋرانىڭ اۋدانى وسى بولىكتەردىڭ اۋداندارىنىڭ قوسىندىسىنا تەڭ.
3) قابىرعاسى ءبىر ولشەم بىرلىگىنە تەڭ كۆادراتتىڭ اۋدانى 1 – گە تەڭ.
سالدار 1. ەگەر ءبىر فيگۋرا ەكىنشى فيگۋرانىڭ بولىگى بولسا، وندا بۇل فيگۋرانىڭ اۋدانى ەكىنشى فيگۋرانىڭ اۋدانىنان كەم بولادى.
سالدار 2. تەڭ قۇرامدى فيگۋرالاردىڭ اۋداندارى دا تەڭ بولادى.
ءپان ءمۇعالىمى: شاممۋحامبەتوۆا ن. گ.
تىك ءتورتبۇرىشتىڭ اۋدانى جۇكتەۋ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: تىك ءتورتبۇرىشتىڭ اۋدانى
ساباقتىڭ ءتيپى: جاڭا ساباقتى مەڭگەرتۋ
ماقساتتارى: سىني ويلاۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋ، شىعارماشىلىق قيالدى كۇشەيتۋ؛ گرافيكالىق قابىلەتىن دامىتۋ. ەسەپ شارتىنا سايكەس فورمۋلالاردى قولدانا بىلۋگە ۇيرەتۋ، سول فورمۋلالار ارقىلى اۋدانداردى ەسەپتەيدى.
ءى. ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى.
3 مين ءى. توپقا ءبولۋ. ءمۇعالىمنىڭ نۇسقاۋ بەرەدى
ءىى. تاقىرىپ جوسپارى:
1. امانداسۋ (ميميكامەن)
جەرەبە تاڭداۋ ارقىلى توپتارعا ءبولۋ / تىك ءتورتبۇرىش، كۆادرات، پارەللوگرامم، تراپەسيا /تىك ءتورتبۇرىش - 1 توپقا؛ كۆادرات - 2 توپقا؛ پارەللوگرامم - 3توپقا؛ تراپەسيا
كىرىسپە 5 مين
«وي قوزعاۋ» ءمۇعالىم ايتادى «ەرتەگى ەسەپ»
... ورماندى القاپقا بارلىق ءتورتبۇرىشتىڭ تۇرلەرى جينالادى. ولار وزدەرىنىڭ ارالارىنان پاتشا سايلاماق بولادى. ءبىراق كەلىسپەي، ۇزاق داۋلاسادى. سول كەزدە كارى پاراللەلوگرامم: - - بارلىعىمىز ءتورتبۇرىشتار پاتشالىعىنا بارايىق. كىم ءبىرىنشى جەتكەن بولسا، سول پاتشا تاعىنا لايىق دەپ سانالسىن، - دەيدى. بۇعان بارلىعى كەلىسەدى. كەلە جاتقاندا الدارىنان وزەن كەزدەسەدى. سوندا وزەن: مەنى تەك كىمنىڭ دياگونالى قيىلىسادى جانە قيىلىسۋ نۇكتەسىندە قاق بولىنەدى تەك سول عانا وتە الادى، - دەپ سىلدىرلاپ قويا بەرەدى. كەيبىرى قالىپ، وتكەندەرى ارى قاراي جول جۇرەدى. الدارىنان ۇلكەن تاۋ شىعادى، ول دياگونالدارى تەڭ ءتورتبۇرىشتار عانا وتە الاتىنىن ايتادى. كەيبىر ساياحاتشىلار بۇل جەردە دە قالادى. وتكەندەرى كەلە جاتسا، الدارىنان ۇلكەن سايدى جالعاستىرىپ تۇرعان جىڭىشكە كوپىر شىعادى. ول دا ءوز شارتىن ايتادى: كىمنىڭ دياگونالدارى تىكبۇرىش جاساپ قيىلىسسا سولار عانا وتە الادى. كوپىردەن تەك ءبىر عانا ءتورتبۇرىش ءوتىپ، پاتشا سارايىنا جەتىپ، پاتشا اتانادى.
سۇراق: قاي فيگۋرا پاتشا بولدى؟ ونىڭ ەڭ ءبىرىنشى قارسىلاسى كىم بولدى؟ قايسىسى جارىستان ءبىرىنشى شىعىپ قالدى؟
ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ
«سۇراق - جاۋاپ»
تىك ءتورتبۇرىشتىڭ اۋدانى
1) تەڭ فيگۋرالاردىڭ اۋداندارى تەڭ بولادى.
2) ەگەر فيگۋرا قانداي دا ءبىر سىزىقپەن ەكى باسقا فيگۋرالارعا بولىنسە، وندا بەرىلگەن فيگۋرانىڭ اۋدانى وسى بولىكتەردىڭ اۋداندارىنىڭ قوسىندىسىنا تەڭ.
3) قابىرعاسى ءبىر ولشەم بىرلىگىنە تەڭ كۆادراتتىڭ اۋدانى 1 – گە تەڭ.
سالدار 1. ەگەر ءبىر فيگۋرا ەكىنشى فيگۋرانىڭ بولىگى بولسا، وندا بۇل فيگۋرانىڭ اۋدانى ەكىنشى فيگۋرانىڭ اۋدانىنان كەم بولادى.
سالدار 2. تەڭ قۇرامدى فيگۋرالاردىڭ اۋداندارى دا تەڭ بولادى.
ءپان ءمۇعالىمى: شاممۋحامبەتوۆا ن. گ.
تىك ءتورتبۇرىشتىڭ اۋدانى جۇكتەۋ
You Might Also Like
-
اسان قايعى «ەدىل بول دا، جايىق بول»، «بۇل زاماندا نە ءعارىپ؟»
