جانۋارلاردىڭ تىرشىلىك ورتاسى
ابسالياموۆا د. م.
دۇنيەتانۋ 3 سىنىپ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: جانۋارلاردىڭ تىرشىلىك ورتاسى.
ساباقتىڭ ماقساتى: بىلىمدىلىگى: جانۋارلار تۋرالى العان بىلىمدەرىن توپتارعا ءبولىپ، ءۇي جانۋارلارى مەن جابايى اڭ، قۇستاردىڭ تىرشىلىگىندەگى وزگەرىستەردى ەرەكشەلىكتەردى تانىپ ءبىلۋ داعدىلارىن دامىتۋ.
دامىتۋشىلىعى: ورماندا ءومىر سۇرەتىن اڭدار الەمىن تانىپ، جانۋارلاردىڭ تابيعاتتاعى جانە ادام ومىرىندەگى پايداسىنا كوز جەتكىزۋ.
تاربيەلىگى: تابيعاتتى ايالاۋعا، جانۋارلاردى قورعاۋعا، قامقورلىققا، دوستىققا تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتيپى: جاڭا ءبىلىمدى مەڭگەرتۋ
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ
پسيحولوگيالىق دايىندىق.
جۇمباق شەشۋ
ورماندا جوعارى،
اعاشقا قونادى.
تۇمسىعىن بالتا ەتىپ،
توق - توق - توق سوعادى.
ول نە؟ (توقىلداق)
سىلدىردان قورقادى،
شوشىنىپ جورتادى. (قويان)
ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ.
جاڭا ساباق. جانۋارلاردىڭ تىرشىلىك ورتاسى مەكەن ورتاسىنا بەيىمدىلىگى.
وسىمدىكتەر سياقتى جانۋارلار دا الۋان ءتۇرلى ورتادا – سۋدا، قۇرلىقتا، توپىراق اراسىندا تىرشىلىك ەتەدى. قاي ورتا بولسىن ونداعى ءولى، ءتىرى تابيعاتتىڭ جاعدايلارى بار جەرلەردە مەكەندەيدى. وسى جانۋارلاردىڭ بارلىعى دا ءار ءتۇرلى ورتادا تىرشىلىك ەتەدى.
وقۋلىقپەن جۇمىس.
مىسالى، كامبالا دەگەن بالىق تەڭىزدە تىرشىلىك ەتەدى. ول وزىنە قاجەتتى قورەكتى تەڭىز تۇبىنەن عانا تابادى، سوندىقتان ول سۋ تۇبىنەن كوتەرىلمەيدى.
اۋزى ۇلكەن، ءبۇيىر سىزىعى ءتۇزۋ
دەنەسىنىڭ ۇزىندىعى 5 مەتر
سالماعى 300 كگ
كوزى دەنەسىنىڭ ءبىر جاعىندا بولادى.
ءتيىن - قۇرلىقتا مەكەن ەتۋگە بەيىمدەلگەن. ءبىراق ول قۇرلىقتىڭ كەز كەلگەن جەرىندە، اعاش جوق، جازىق جەردى تاڭدامايدى. تەك وزىنە ءبۇر، ساڭىراۋقۇلاق سياقتى قورەك تابىلاتىن اعاشتاردى تىرشىلىك ەتەدى.
مىسالى، ۇزىن مويىندى قۇستار ( قاز، اققۋ، ۇيرەك ) سۋدان قورەك تاۋىپ جەۋگە ماشىقتانعان. اياقتارىنداعى بارماق اراسىنداعى جالعاسىپ تۇرعان تەرى سۋدا جاقسى جۇزۋگە كومەكتەسەدى. ۇزىن دا جالپاق تۇمسىعى اۋلاعان ازىعىن ۇستاپ جەۋگە قولايلى. سونىمەن جانۋارلار وزدەرىنە قولايلى جەردە تىرشىلىك ەتۋىن مەكەن ورتاسى دەپ اتايدى.
سۋرەتپەن جۇمىس. جانۋارلاردى مەكەن ەتۋ ورتاسىنا قاراي بىرىكتىرىڭدەر.
بەكىتۋ.
تەست تاپسىرمالارى:
1. سۇتقورەكتىلەرگە قايسىسى جاتادى؟
ا) بالىق، قۇس
ءا) سيىر، بۇعى
2. جىرتقىش اڭدى تاپ
ا) ارقار، قۇلان، تۇيە
ءا) قاسقىر، تۇلكى، ايۋ
3. ءتيىن نەمەن قورەكتەنەدى؟
ا) بيداي، ارپا، س ۇلى
ءا) ساڭىراۋقۇلاق، جاڭعاق
4. بالىقتار قايدا تىرشىلىك ەتەدى؟
ا) سۋدا
ءا) ورماندا
5. باۋىرمەن جورعالاۋشىلار قايسى؟
ا) جىلان، كەسىرتكە
ءا) قوڭىز، كوبەلەك
6. باقا جانۋاردىڭ قاي تۇرىنە جاتادى؟
ا) قوسمەكەندى
ءا) باۋىرمەن جورعالاۋشى
جاۋاپتارى: 1 – ءا؛ 2 – ءا؛ 3 – ءا؛ 4 – ا؛ 5 – ا؛ 6 – ا.
باعالاۋ.
قاتەسىز - 5
1 - قاتە - 4
2 قاتە - 3
قورىتىندى.
بۇگىنگى ساباق ۇنادى ما؟
نەسىمەن ۇنادى؟
نە بىلدىڭدەر؟
ۇيگە تاپسىرما:
تابيعات، انا قۇشاعىن سايالايىق،
قورعاۋ ءۇشىن كۇش - جىگەر ايامايىق.
ول بولماسا، سەن جوقسىڭ، وسىنى ۇق.
ادامزات! تابيعاتتى ايالايىق!
دۇنيەتانۋ 3 سىنىپ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: جانۋارلاردىڭ تىرشىلىك ورتاسى.
ساباقتىڭ ماقساتى: بىلىمدىلىگى: جانۋارلار تۋرالى العان بىلىمدەرىن توپتارعا ءبولىپ، ءۇي جانۋارلارى مەن جابايى اڭ، قۇستاردىڭ تىرشىلىگىندەگى وزگەرىستەردى ەرەكشەلىكتەردى تانىپ ءبىلۋ داعدىلارىن دامىتۋ.
دامىتۋشىلىعى: ورماندا ءومىر سۇرەتىن اڭدار الەمىن تانىپ، جانۋارلاردىڭ تابيعاتتاعى جانە ادام ومىرىندەگى پايداسىنا كوز جەتكىزۋ.
تاربيەلىگى: تابيعاتتى ايالاۋعا، جانۋارلاردى قورعاۋعا، قامقورلىققا، دوستىققا تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتيپى: جاڭا ءبىلىمدى مەڭگەرتۋ
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ
پسيحولوگيالىق دايىندىق.
جۇمباق شەشۋ
ورماندا جوعارى،
اعاشقا قونادى.
تۇمسىعىن بالتا ەتىپ،
توق - توق - توق سوعادى.
ول نە؟ (توقىلداق)
سىلدىردان قورقادى،
شوشىنىپ جورتادى. (قويان)
ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ.
جاڭا ساباق. جانۋارلاردىڭ تىرشىلىك ورتاسى مەكەن ورتاسىنا بەيىمدىلىگى.
وسىمدىكتەر سياقتى جانۋارلار دا الۋان ءتۇرلى ورتادا – سۋدا، قۇرلىقتا، توپىراق اراسىندا تىرشىلىك ەتەدى. قاي ورتا بولسىن ونداعى ءولى، ءتىرى تابيعاتتىڭ جاعدايلارى بار جەرلەردە مەكەندەيدى. وسى جانۋارلاردىڭ بارلىعى دا ءار ءتۇرلى ورتادا تىرشىلىك ەتەدى.
وقۋلىقپەن جۇمىس.
مىسالى، كامبالا دەگەن بالىق تەڭىزدە تىرشىلىك ەتەدى. ول وزىنە قاجەتتى قورەكتى تەڭىز تۇبىنەن عانا تابادى، سوندىقتان ول سۋ تۇبىنەن كوتەرىلمەيدى.
اۋزى ۇلكەن، ءبۇيىر سىزىعى ءتۇزۋ
دەنەسىنىڭ ۇزىندىعى 5 مەتر
سالماعى 300 كگ
كوزى دەنەسىنىڭ ءبىر جاعىندا بولادى.
ءتيىن - قۇرلىقتا مەكەن ەتۋگە بەيىمدەلگەن. ءبىراق ول قۇرلىقتىڭ كەز كەلگەن جەرىندە، اعاش جوق، جازىق جەردى تاڭدامايدى. تەك وزىنە ءبۇر، ساڭىراۋقۇلاق سياقتى قورەك تابىلاتىن اعاشتاردى تىرشىلىك ەتەدى.
مىسالى، ۇزىن مويىندى قۇستار ( قاز، اققۋ، ۇيرەك ) سۋدان قورەك تاۋىپ جەۋگە ماشىقتانعان. اياقتارىنداعى بارماق اراسىنداعى جالعاسىپ تۇرعان تەرى سۋدا جاقسى جۇزۋگە كومەكتەسەدى. ۇزىن دا جالپاق تۇمسىعى اۋلاعان ازىعىن ۇستاپ جەۋگە قولايلى. سونىمەن جانۋارلار وزدەرىنە قولايلى جەردە تىرشىلىك ەتۋىن مەكەن ورتاسى دەپ اتايدى.
سۋرەتپەن جۇمىس. جانۋارلاردى مەكەن ەتۋ ورتاسىنا قاراي بىرىكتىرىڭدەر.
بەكىتۋ.
تەست تاپسىرمالارى:
1. سۇتقورەكتىلەرگە قايسىسى جاتادى؟
ا) بالىق، قۇس
ءا) سيىر، بۇعى
2. جىرتقىش اڭدى تاپ
ا) ارقار، قۇلان، تۇيە
ءا) قاسقىر، تۇلكى، ايۋ
3. ءتيىن نەمەن قورەكتەنەدى؟
ا) بيداي، ارپا، س ۇلى
ءا) ساڭىراۋقۇلاق، جاڭعاق
4. بالىقتار قايدا تىرشىلىك ەتەدى؟
ا) سۋدا
ءا) ورماندا
5. باۋىرمەن جورعالاۋشىلار قايسى؟
ا) جىلان، كەسىرتكە
ءا) قوڭىز، كوبەلەك
6. باقا جانۋاردىڭ قاي تۇرىنە جاتادى؟
ا) قوسمەكەندى
ءا) باۋىرمەن جورعالاۋشى
جاۋاپتارى: 1 – ءا؛ 2 – ءا؛ 3 – ءا؛ 4 – ا؛ 5 – ا؛ 6 – ا.
باعالاۋ.
قاتەسىز - 5
1 - قاتە - 4
2 قاتە - 3
قورىتىندى.
بۇگىنگى ساباق ۇنادى ما؟
نەسىمەن ۇنادى؟
نە بىلدىڭدەر؟
ۇيگە تاپسىرما:
تابيعات، انا قۇشاعىن سايالايىق،
قورعاۋ ءۇشىن كۇش - جىگەر ايامايىق.
ول بولماسا، سەن جوقسىڭ، وسىنى ۇق.
ادامزات! تابيعاتتى ايالايىق!
You Might Also Like
-
مودەراتور: قۇرمەتتى دوڭگەلەك ۇستەلگە قاتىسۋشىلار، ارىپتەستەر، قوش كەلدىڭىزدەر!
