ءتىرى جانە ءولى تابيعات
تاقىرىبى: ءتىرى جانە ءولى تابيعات
ماقساتى:
بىلىمدىلىك: بالالارعا قورشاعان ورتاداعى ءتىرى جانە ءولى تابيعات تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ. ولاردىڭ ءبىر - بىرىمەن بايلانىسى جايلى ماعلۇمات بەرۋ، تانىمدىق ارەكەتىن شىڭداۋ.
دامىتۋشىلىق: سوزدىك لوگيكالىق قابىلەتتەرىن، وي - قيالدارىن، قىزىعۋشىلىق سەزىمىن دامىتۋ.
تاربيەلىك: ءوز ويلارىن تولىق جەتكىزە ءبىلۋى، دۇنيەتانىمىن كەڭەيتىپ، تابيعاتتى قورعاۋعا، ادامگەرشىلىك قاسيەتكە تاربيەلەۋ.
كورنەكىلىكتەر: سلايد سۋرەتتەرى جانۋارلار، وسىمدىكتەر اڭدار، جەمىستەر، كوكونىستەر.
1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى:
تابيعات ءبىزدىڭ انامىز،
تابيعاتقا بالامىز.
ءيىلىپ سالەم بەرەمىز،
ءبىز ادەپتى بالامىز.
2. «سۇراق - جاۋاپ»ويىنى.
- بالالار تابيعات دەگەنىمىز نە؟
- تابيعات - ءبىزدى قورشاعان ورتا.
- تابيعات نەشەگە بولىنەدى؟
- تابيعات ءتىرى جانە ءولى بولىپ بولىنەدى.
ءتىرى تابيعات - ولار وسەدى، قورەكتەنەدى، تىنىس الادى، تۇقىم شاشادى. ولارعا ادامدار، جان - جانۋارلار، وسىمدىكتەر، قۇستار، جەمىستەر، كوكونىستەر، بالىقتار جاتادى. (سلايت سۋرەتتەرى)
ءولى تابيعات - قورەكتەنبەيدى، وسپەيدى، تۇقىم شاشپايدى. ولارعا سۋ، تاس، تاۋ، كۇن، اي، قۇم جاتادى. ءبىراق تىرشىلىك اتاۋلى ولارسىز ءومىر سۇرمەيدى.
سوندىقتان ولار ءبىر - بىرىمەن تىعىز بايلانىستى.
3. «نە جامان، نە جاقسى؟»سوزدىك ديداكتيكالىق ويىن.
4. سوزدىك جۇمىس. (تاقپاق جاتتاۋ، 2 رەت قايتالاۋ)
تابيعاتىم - تاماشا،
كوز تويمايدى قاراسا.
تابيعاتتى ايالاپ،
جۇرەيىكشى جاراسا.
5. جەكە تاپسىرما.(سۋرەتتەن ءتىرى تابيعاتتى جاسىل، ءولى تابيعاتتى قىزىلمەن بوياۋ)
6. قىزىقتى ءسات. ەسىك قاعىلادى. (تۇلكى قوناققا كەلەدى)
- بالالار، مەن ورماندا توڭىپ قالدىم. اڭداردىڭ ءبارى جىلى كيىمدەرىن كيىپتى، ال مەن جىل مەزگىلدەرىن بىلمەيمىن، قىستا كيەتىن كيىمدى اجىراتا المايمىن. ماعان كومەكتەسىڭدەرشى.
- بالالار، كومەكتەسەمىز بە؟
- ولاي بولسا، مەن سەندەرگە جىل مەزگىلىنە بايلانىستى سۇراقتار قويامىن. كىم تاپسا، سول جىل مەزگىلى بولادى.
- اققالا جاساپ، سىرعاناق تەۋىپ وينايتىن قاي جىل مەزگىلى؟
- قار ەرىپ، قۇستار كەلەتىن قاي مەزگىل؟
- كۇن ىسىپ، سۋعا شومىلاتىن قاي مەزگىل؟
- جەمىس - جيدەك پىسەتىن، استىق جينايتىن قاي مەزگىل؟
«جىل مەزگىلىن بايلانىستى كيىمدى تاپ» ويىنى.
تۇلكى بالالارعا راحمەتىن ايتىپ، كەتەدى.
7. حالىق بولجامدارى.
- تۇندە قىراۋ ءتۇسس، كۇندىز قار جاۋادى.
- قارعا قاقىلداسا، قار جاۋادى.
- ورمەكشى بۇرىشقا تىعىلسا، جەل بولادى.
- جىلقى اۋناسا، كۇن بۇزىلادى.
8. كوكتەمگى وتىرعىزۋ. (ىدىسقا بالالارمەن گۇل ەگۋ)
- بالالار، ءقازىر مىناۋ ىدىسقا جەر سالامىز، ودان كەيىن گۇلدىڭ تۇقىمىن سالامىز دا، جەرمەن جابامىز. ەندى سۋ قۇيامىز.
- كوردىڭدەر مە بالالار، ءتىرى تابيعات ءولى تابيعاتسىز وسپەيدى.
- ءبىزدىڭ گۇلىمىز ءوسۋ ءۇشىن نە كەرەك ەكەن؟
- سۋ. جەر كەرەك.
- ەندى ەككەن گۇلىمىزدى تەرەزەنىڭ الدىنا قويىپ، كۇندە كەزەكپەن سۋارىپ، باقىلاپ وتىرامىز.
9. وزدەرىن باعالاۋ.
- بالالار مىنا شىرشا جاي تۇرعان جوق.
- بالالار سەندەردىڭ الدارىڭدا جۇلدىزشا جانە دوڭگەلەك پىشىندەر تۇر. بۇگىن ساباققا وتە جاقسى، بەلسەندى قاتىستىم دەگەن بالا جۇلدىزشانى، ال ورتاشا قاتىستىم دەگەن بالا دوڭگەلەكتى شىرشاعا ىلەدى. وزدەرىڭدى باعالاپ كورىڭدەرشى.
- قاراڭدارشى شىرشامىز قانداي ادەمى بولدى.
10. قورىتىندى.
- تاس ءوسىپ كوبەيە مە؟
- سۋسىز تىرشىلىك بول ما؟
- ءبىز قانداي تابيعاتقا جاتامىز؟
ماقساتى:
بىلىمدىلىك: بالالارعا قورشاعان ورتاداعى ءتىرى جانە ءولى تابيعات تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ. ولاردىڭ ءبىر - بىرىمەن بايلانىسى جايلى ماعلۇمات بەرۋ، تانىمدىق ارەكەتىن شىڭداۋ.
دامىتۋشىلىق: سوزدىك لوگيكالىق قابىلەتتەرىن، وي - قيالدارىن، قىزىعۋشىلىق سەزىمىن دامىتۋ.
تاربيەلىك: ءوز ويلارىن تولىق جەتكىزە ءبىلۋى، دۇنيەتانىمىن كەڭەيتىپ، تابيعاتتى قورعاۋعا، ادامگەرشىلىك قاسيەتكە تاربيەلەۋ.
كورنەكىلىكتەر: سلايد سۋرەتتەرى جانۋارلار، وسىمدىكتەر اڭدار، جەمىستەر، كوكونىستەر.
1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى:
تابيعات ءبىزدىڭ انامىز،
تابيعاتقا بالامىز.
ءيىلىپ سالەم بەرەمىز،
ءبىز ادەپتى بالامىز.
2. «سۇراق - جاۋاپ»ويىنى.
- بالالار تابيعات دەگەنىمىز نە؟
- تابيعات - ءبىزدى قورشاعان ورتا.
- تابيعات نەشەگە بولىنەدى؟
- تابيعات ءتىرى جانە ءولى بولىپ بولىنەدى.
ءتىرى تابيعات - ولار وسەدى، قورەكتەنەدى، تىنىس الادى، تۇقىم شاشادى. ولارعا ادامدار، جان - جانۋارلار، وسىمدىكتەر، قۇستار، جەمىستەر، كوكونىستەر، بالىقتار جاتادى. (سلايت سۋرەتتەرى)
ءولى تابيعات - قورەكتەنبەيدى، وسپەيدى، تۇقىم شاشپايدى. ولارعا سۋ، تاس، تاۋ، كۇن، اي، قۇم جاتادى. ءبىراق تىرشىلىك اتاۋلى ولارسىز ءومىر سۇرمەيدى.
سوندىقتان ولار ءبىر - بىرىمەن تىعىز بايلانىستى.
3. «نە جامان، نە جاقسى؟»سوزدىك ديداكتيكالىق ويىن.
4. سوزدىك جۇمىس. (تاقپاق جاتتاۋ، 2 رەت قايتالاۋ)
تابيعاتىم - تاماشا،
كوز تويمايدى قاراسا.
تابيعاتتى ايالاپ،
جۇرەيىكشى جاراسا.
5. جەكە تاپسىرما.(سۋرەتتەن ءتىرى تابيعاتتى جاسىل، ءولى تابيعاتتى قىزىلمەن بوياۋ)
6. قىزىقتى ءسات. ەسىك قاعىلادى. (تۇلكى قوناققا كەلەدى)
- بالالار، مەن ورماندا توڭىپ قالدىم. اڭداردىڭ ءبارى جىلى كيىمدەرىن كيىپتى، ال مەن جىل مەزگىلدەرىن بىلمەيمىن، قىستا كيەتىن كيىمدى اجىراتا المايمىن. ماعان كومەكتەسىڭدەرشى.
- بالالار، كومەكتەسەمىز بە؟
- ولاي بولسا، مەن سەندەرگە جىل مەزگىلىنە بايلانىستى سۇراقتار قويامىن. كىم تاپسا، سول جىل مەزگىلى بولادى.
- اققالا جاساپ، سىرعاناق تەۋىپ وينايتىن قاي جىل مەزگىلى؟
- قار ەرىپ، قۇستار كەلەتىن قاي مەزگىل؟
- كۇن ىسىپ، سۋعا شومىلاتىن قاي مەزگىل؟
- جەمىس - جيدەك پىسەتىن، استىق جينايتىن قاي مەزگىل؟
«جىل مەزگىلىن بايلانىستى كيىمدى تاپ» ويىنى.
تۇلكى بالالارعا راحمەتىن ايتىپ، كەتەدى.
7. حالىق بولجامدارى.
- تۇندە قىراۋ ءتۇسس، كۇندىز قار جاۋادى.
- قارعا قاقىلداسا، قار جاۋادى.
- ورمەكشى بۇرىشقا تىعىلسا، جەل بولادى.
- جىلقى اۋناسا، كۇن بۇزىلادى.
8. كوكتەمگى وتىرعىزۋ. (ىدىسقا بالالارمەن گۇل ەگۋ)
- بالالار، ءقازىر مىناۋ ىدىسقا جەر سالامىز، ودان كەيىن گۇلدىڭ تۇقىمىن سالامىز دا، جەرمەن جابامىز. ەندى سۋ قۇيامىز.
- كوردىڭدەر مە بالالار، ءتىرى تابيعات ءولى تابيعاتسىز وسپەيدى.
- ءبىزدىڭ گۇلىمىز ءوسۋ ءۇشىن نە كەرەك ەكەن؟
- سۋ. جەر كەرەك.
- ەندى ەككەن گۇلىمىزدى تەرەزەنىڭ الدىنا قويىپ، كۇندە كەزەكپەن سۋارىپ، باقىلاپ وتىرامىز.
9. وزدەرىن باعالاۋ.
- بالالار مىنا شىرشا جاي تۇرعان جوق.
- بالالار سەندەردىڭ الدارىڭدا جۇلدىزشا جانە دوڭگەلەك پىشىندەر تۇر. بۇگىن ساباققا وتە جاقسى، بەلسەندى قاتىستىم دەگەن بالا جۇلدىزشانى، ال ورتاشا قاتىستىم دەگەن بالا دوڭگەلەكتى شىرشاعا ىلەدى. وزدەرىڭدى باعالاپ كورىڭدەرشى.
- قاراڭدارشى شىرشامىز قانداي ادەمى بولدى.
10. قورىتىندى.
- تاس ءوسىپ كوبەيە مە؟
- سۋسىز تىرشىلىك بول ما؟
- ءبىز قانداي تابيعاتقا جاتامىز؟
You Might Also Like
