ءتۇرلى تاقىرىپتاعى ماقال-ماتەلدەر
اجالدان اقشا بەرىپ قۇتىلماس.
*** *** *** ***
قارىستان سۇيەم جۋىق.
*** *** *** ***
ءبىر ەلى اۋزىڭا،
ەكى ەلى قاقپاق قوي.
*** *** *** ***
قارىستىڭ الىستىعى بار،
سۇيەمنىڭ جاقىندىعى بار.
*** *** *** ***
امانات امان ساقتايدى.
*** *** *** ***
اماناتقا قيانات جۇرمەيدى.
*** *** *** ***
ادەت — ادەت ەمەس، ءجون ادەت.
*** *** *** ***
ۇرىنىڭ مالى تۇگەل.
*** *** *** ***
تەنتەك ءوزىن ءداۋ سانايدى،
جانتاق ءوزىن باۋ سانايدى.
*** *** *** ***
ۇرىمىن دەگەنشە قۇرىدىم دە.
*** *** *** ***
بارىمتاعا — قارىمتا،
قارىمتاعا — سىرىمتا.
*** *** *** ***
كەدەيدىڭ اتى قارا بايگەدە وزادى.
*** *** *** ***
ءبىر جەتىم قۋانسا،
مىڭ پەرىشتە توي قىلادى.
*** *** *** ***
قۇدايدىڭ كۇنىنىڭ ءبارى ءساتتى.
*** *** *** ***
جەتىقاراقشىنى تانىعان اداسپاس.
*** *** *** ***
العىستىڭ جامانى بولمايدى،
قارعىستىڭ جاقسىسى بولمايدى.
*** *** *** ***
قارىز كۇلىپ بارىپ، جىلاپ قايتادى.
*** *** *** ***
ءۇمىتسىز شايتان.
*** *** *** ***
كىسىدەن سۇراعاننىڭ كوزى شىعار،
قۇدايدان سۇراعاننىڭ ءبۇيىرى شىعار.
*** *** *** ***
ۇلىق بولساڭ، كىشىك بول.
*** *** *** ***
ۇيقى مەن ءولىم تەڭ.
*** *** *** ***
وسەككە كىرمەسە، ەسەپكە كىرمەس.
*** *** *** ***
قورىققانعا قوس كورىنەر.
*** *** *** ***
ساسقاندا ساقالىڭدى تابا الماسسىڭ.
*** *** *** ***
مىسقىلدىڭ ءتۇبى — مۇشكىل.
*** *** *** ***
كوكىرەك بايعۇس تەكىرەك قاعار.
*** *** *** ***
وزگەگە نە قىسلاڭ، الدىڭنان سول كەلەر.
*** *** *** ***
ەلسىز كولگە باقا ايعىر،
قاتىندارعا جالشى ايعىر.
*** *** *** ***
كوسەۋىڭ ۇزىن بولسا قولىڭ كۇيمەس،
اعايىنىڭ كوپ بولسا ادام تيمەس.
*** *** *** ***
قۇداي تۇيەدەي بوي بەرگەنشە،
تۇيمەدەي وي بەرسىن.
*** *** *** ***
ەسەردىڭ اقىلى تۇستەن كەيىن كىرەدى.
*** *** *** ***
اشۋ — قاينار، اقىل دوس، اقىلىڭا اقىل قوس.
*** *** *** ***
اركىمنىڭ قولى ءوز اۋزىنا جاقىن.
*** *** *** ***
ەشتەن كەش جاقسى.
*** *** *** ***
قايدا بارسا دا قورقىتتىڭ كورى.
*** *** *** ***
وزىمدىكى دەگەنگە وگىز قارا كۇشىم بار،
وزگەنىكى دەگەنگە اناۋ-مىناۋ ءىسىم بار.
*** *** *** ***
اسىققان جەتپەس، بۇيىرعان كەتپەس.
*** *** *** ***
قايعىسىز ادام قارا سۋعا سەمىرەدى.
*** *** *** ***
سوقىردان قاراۋىل قويساڭ، ەلىڭدى جاۋعا الدىرار،
ناداننان بي قويساڭ، ەلىڭدى داۋعا قالدىرار.
*** *** *** ***
پاناسىز بولسا سايدان بەز،
تاتۋ بولساڭ بالداي بول،
اششى بولساڭ تۇزداي بول.
*** *** *** ***
باس ەكەۋ بولماي، مال ەكەۋ بولماس.
*** *** *** ***
ءالىن بىلمەگەن الەك.
*** *** *** ***
اسىقپاعان اربامەن قويانعا جەتەر.
جۇگىرگەن الماس، بۇيىرعان الار.
*** *** *** ***
اششى مەن تۇششىنى تاتقان بىلەر،
الىس پەن جاقىندى جورتقان بىلەر.
*** *** *** ***
ساباسىنا قاراي پىسپەگى،
ساقالىنا قاراي ىستەرى.
*** *** *** ***
ەتىگىڭ تار بولسا، دۇنيەنىڭ كەڭدىگىنەن نە پايدا.
سورلىنىڭ اۋزى اسقا تيسە، مۇرنى قانايدى.
*** *** *** ***
ساقتانساڭ، قۇداي ساقتار.
*** *** *** ***
وتىرىكشىنىڭ شىن ءسوزى زايا كەتەر.
*** *** *** ***
كوڭىل ءبىر اتىم ناسىبايدان قالادى.
*** *** *** ***
دۇمشە مولدا ەل بۇزار.
*** *** *** ***
ارتقى ايىلدىڭ باسقانىن يەسى بىلمەس، ات بىلەر،
اعايىننىڭ ازعانىن جاقىنى بىلمەس، جات بىلەر.
*** *** *** ***
تۋرا بيدە تۋعان جوق،
*** *** *** ***
اتتىعا ەرەم دەپ، جاياۋدىڭ تاڭى ايرىلادى.
*** *** *** ***
قىرسىققاندا قىمىران ءىريدى.
*** *** *** ***
ەجەلگى جاۋ ەل بولماس،
ەسكى ماقتا ءجىپ بولماس.
*** *** *** ***
ءتور كىمدىكى بولسا، بيلىك سونىكى.
*** *** *** ***
قورقاق بۇرىن جۇدىرىقتار.
*** *** *** ***
الارمانعا التاۋ از،
بەرەرمەنگە بەسەۋ كوپ.
*** *** *** ***
ادام ايداسا بارما،
قۇداي ايداسا قالما.
*** *** *** ***
جاياۋدىڭ شاڭى شىقپاس،
جالعىزدىڭ ءۇنى شىقپاس.
*** *** *** ***
سابىر ءتۇبى — سارى التىن.
*** *** *** ***
قايناعان سۋدا قاسيەت بار.
*** *** *** ***
قيلى-قيلى زامان بولادى،
قاراعاي باسىن شورتان شولادى.
*** *** *** ***
جەر استىنان جىك شىقتى،
ەكى قۇلاعى تىك شىقتى.
*** *** *** ***
جۋاستان جۋان شىعادى.
*** *** *** ***
تاتار تۇرعان جەردە، قاتەر تۇرادى.
*** *** *** ***
اتىڭ شىقپاسا، جەر ورتە.
*** *** *** ***
ەستىگەن قۇلاقتا جازىق جوق.
*** *** *** ***
تاياق ەتتەن وتەدى، ءسوز سۇيەكتەن وتەدى.
*** *** *** ***
اعاش كوركى جاپىراق،
ادام كوركى شۇبەرەك.
*** *** *** ***
تەمىر كەسسەڭ، قىسقا كەس — ۇزارتۋى وڭاي،
اعاش كەسسەڭ، ۇزىن كەس — قىسقارتۋىڭ وڭاي.
*** *** *** ***
بۇرىنعىنىڭ كىسىسى — بۇگىنگىنىڭ كىشىسى.
*** *** *** ***
ارامزانىڭ قۇيرىعى ءبىر-اق تۇتىم.
*** *** *** ***
ءوزىم ءۇشىن تۋعانمىن،
جۇرتىم ءۇشىن كۇيگەنمىن.
*** *** *** ***
جاڭىلماس جاق بولماس،
سۇرىنبەس تۇياق بولماس.
*** *** *** ***
جوعالعان پىشاقتىڭ سابى التىن.
*** *** *** ***
سىرلى اياقتىڭ سىرى كەتسە دە،
سىنى كەتپەيدى.
*** *** *** ***
سابىر ءتۇبى سارى التىن.
*** *** *** ***
يتكە توسەك نە كەرەك،
ەستىگە وسەك نە كەرەك.
*** *** *** ***
اشارشىلىقتى كوپ كورگەن،
ءوزى تويماي "ءما" دەمەس.
جەتىمدىكتى كوپ كورگەن،
ءۇش شاقىرتپاي "ءا" دەمەس.
*** *** *** ***
كۇشتى بولساڭ — ءناپسىڭدى تىي.
*** *** *** ***
شىندىق — قامال بۇزار.
*** *** *** ***
قىرىق جىل قىرعىن بولسا دا،
اجالدى ولەدى.
*** *** *** ***
ساقتىقتا قورلىق جوق،
سالەمدە زورلىق جوق.
*** *** *** ***
جازىم بولسا بىلامىققا ءتىس سىنار.
*** *** *** ***
ىرىس الدى — ىنتىماق.