تۇيىق ەتىستىك
ساباقتىڭ تاقىرىبى: تۇيىق ەتىستىك
بىلىمدىلىك - تۇيىق ەتىستىك، ونىڭ جاسالۋى مەن تۇرلەنۋى، سويلەمدەگى قىزمەتى تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ، وقۋشىلاردىڭ العان بىلىمدەرىن كەڭەيتۋ.
دامىتۋشىلىق - وقۋشىنى ءوز ەركىنشە ويلانىپ قورىتىندى جاساي بىلۋگە توسەلدىرۋ، تىلدىك قورىن مولايتۋ، ەركىن سويلەۋ داعدىلارىن دامىتۋ.
تاربيەلىك - شاپشاڭدىققا، ساۋاتتىلىققا، ادامگەرشىلىك قاسيەتتەرگە باۋلۋ.
ءتۇرى: ارالاس ساباق.
ءادىسى: سۇراق - جاۋاپ، ءتۇسىندىرۋ، توپتاستىرۋ، تالداۋ، سالىستىرۋ.
كورنەكىلىگى: سلايد.
ءپانارالىق بايلانىس: ادەبيەت.
ساباقتىڭ بارىسى: ۇيىمداستىرۋ.
وقۋشىلارمەن سالەمدەسۋ، تۇگەلدەۋ. وقۋشىلاردىڭ ساباققا دايىندىعىن قاداعالاۋ.
ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ.
جاتتىعۋدى تەكسەرۋ، وتكەن تاقىرىپتى پىسىقتاۋ.
1. كوسەمشەنىڭ جۇرناقتارىن اتاڭىز.
2. كوسەمشەنىڭ قاي جۇرناعى جىكتەلمەيدى؟
3. كوسەمشەنىڭ سويلەمدەگى قىزمەتىن ايتىڭىز.
4. سويلە دەگەن ەتىستىكتى جىكتەڭىز.
جاڭا ساباق
ەتىستىك تۇرلەرىن توپتاستىرۋ ءادىسى ارقىلى قايتالاۋ، جاڭا ساباقپەن بايلانىستىرۋ. وقۋشىلار ەتىستىكتىڭ تۇرلەرىن، جۇرناقتارىن اتايدى.
كوسەمشە ەسىمشە
ەتىستىك
ەتىس؟
«ميعا شابۋىل»
توپتاستىرۋ ادىسىمەن جاسالعان كەستەدە؟ بەلگىسى قويىلعان توركوز بار. سول توركوز بويىنشا جاڭا ساباقتىڭ تاقىرىبى مەن ماقساتى انىقتالادى. توركوزدەگى سۇراق بەلگىسىن باسقاندا - ۋ جۇرناعى شىعادى. ۋ جۇرناعى ەتىستىكتىڭ قاي تۇرىنە جالعاناتىنىن سۇراپ، ساباقتىڭ تاقىرىبىنا، ماقساتىنا توقتالۋ.
جاڭا ساباق
تۇيىق ەتىستىك - ەتىستىكتىڭ ەرەكشە ءتۇرى. ماعىناسى جاعىنان ول قيمىلدىڭ، ءىس - ارەكەتتىڭ اتىن بىلدىرەدى، شاقپەن دە، جاقپەن دە بايلانىستى بولمايدى. تۇيىق ەتىستىك ەتىستىكتىڭ نەگىزگى جانە تۋىندى تۇبىرىنە، ەتىس جانە بولىمسىز ەتىستىك تۇلعالارىنا - ۋ جۇرناعى جالعانۋ ارقىلى جاسالادى. تۇيىق ەتىستىك سەپتەلە دە، تاۋەلدەنە دە الادى، ءبىراق جىكتەلمەيدى. ءسويتىپ، زات ەسىمدەرشە تۇرلەنىپ، شاقپەن دە، جاقپەن دە بايلانىستى بولماي، قيمىلدىڭ ءىس - ارەكەتتىڭ اتىن بىلدىرەتىن ەتىستىك ءتۇرى تۇيىق ەتىستىك دەپ اتالادى.
بار - ۋ، كەل - ۋ، كور - ۋ
وينا - ۋ، سويلە - ۋ، سانا - ۋ
وقى - ۋ = وقۋ، كەمى – ۋ = كەمۋ
اق - ۋ = اعۋ، كەپ - ۋ = كەبۋ، ۇك – ۋ = ۇگۋ
جاي – ۋ = جايۋ، جي – ۋ = جيۋ
جۋ – ۋ = جۋۋ، قۋ – ۋ = قۋۋ
262 – جاتتىعۋ
جالعاۋ. كوسەۋ. قۇرساۋ. وقۋ. باسۋ. جابۋ.
جۇمباق
1. بىردە داۋىستى، بىردە داۋىسسىز. ( ۋ )
2. جەكە تۇرعاندا زات ەسىم، ەتىستىككە جالعانسا جۇرناق. ول قانداي ەتىستىك جاسايتىن جۇرناق.(ۋ)
3. ەسىمدەرشە تاۋەلدەنىپ، سەپتەلەدى، ءبىراق جىكتەلمەيدى، كوپتەلەدى.
ءسويتىپ بارىپ بار عوي، ەسىم ماعىناسىندا قولدانىلا بەرەدى.
مۇنى كىم دالەلدەپ بەرەدى؟ (تۇيىق ەتىستىك)
ويلان، تاپ!
1. وتاندى... وت باسىنان باستالادى.
2. اياققا كىسەن.... بولار،
تىلگە كىسەن سالىنباس.
3. جاقسىنىڭ قاسيەتى جاراستىرۋ،
جاماننىڭ قاسيەتى....
«سوزمەرگەن» ويىنى
قۇلاق، بەت، جاق، اۋىز (اسۋ). قۇلاق اسۋ - تىڭداۋ، نازار اۋدارۋ.
قار، سۋ، مۇز، بۋ (وتىرۋ). مۇزعا وتىرعىزۋ - الداۋ، ارباۋ.
كۇل، وت، شالا، قولامتا (ۇشىرۋ). كۇلىن كوككە ۇشىرۋ - جوق قىلۋ.
سەمانتيكالىق كارتا
1. داۋىستى دىبىستارعا بىتكەن ەتىستىكتەردەن جالعا - ۋ
2. داۋىسسىز دىبىستارعا بىتكەن ەتىستىكتەردەن بار - ۋ
3. داۋىستى ى، ءى دىبىسىنا بىتكەن ەتىستىكتەردەن توقى – ۋ = توقۋ
4. داۋىستى ي دىبىسىنا بىتكەن ەتىستىكتەردەن كيۋ، تيۋ
5. قىسقا ي دىبىسىنا بىتكەن ەتىستىكتەردەن جايۋ، ءتۇيۋ، تىيۋ
6. داۋىستى ۋ دىبىسىنا بىتكەن ەتىستىكتەردەن جۋۋ، بۋۋ
تەرمە ديكتانت
263 - جاتتىعۋدان تۇيىق ەتىستىكتى تەرىپ جازۋ.
بەكىتۋ
تۇيىق ەتىستىك دەپ نەنى ايتامىز؟
جاسالۋ جولى. مىسال كەلتىر.
تۇيىق ەتىستىكتىڭ ەملەسى.
ۇيگە تاپسىرما 260 - جاتتىعۋ
باعالاۋ
بىلىمدىلىك - تۇيىق ەتىستىك، ونىڭ جاسالۋى مەن تۇرلەنۋى، سويلەمدەگى قىزمەتى تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ، وقۋشىلاردىڭ العان بىلىمدەرىن كەڭەيتۋ.
دامىتۋشىلىق - وقۋشىنى ءوز ەركىنشە ويلانىپ قورىتىندى جاساي بىلۋگە توسەلدىرۋ، تىلدىك قورىن مولايتۋ، ەركىن سويلەۋ داعدىلارىن دامىتۋ.
تاربيەلىك - شاپشاڭدىققا، ساۋاتتىلىققا، ادامگەرشىلىك قاسيەتتەرگە باۋلۋ.
ءتۇرى: ارالاس ساباق.
ءادىسى: سۇراق - جاۋاپ، ءتۇسىندىرۋ، توپتاستىرۋ، تالداۋ، سالىستىرۋ.
كورنەكىلىگى: سلايد.
ءپانارالىق بايلانىس: ادەبيەت.
ساباقتىڭ بارىسى: ۇيىمداستىرۋ.
وقۋشىلارمەن سالەمدەسۋ، تۇگەلدەۋ. وقۋشىلاردىڭ ساباققا دايىندىعىن قاداعالاۋ.
ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ.
جاتتىعۋدى تەكسەرۋ، وتكەن تاقىرىپتى پىسىقتاۋ.
1. كوسەمشەنىڭ جۇرناقتارىن اتاڭىز.
2. كوسەمشەنىڭ قاي جۇرناعى جىكتەلمەيدى؟
3. كوسەمشەنىڭ سويلەمدەگى قىزمەتىن ايتىڭىز.
4. سويلە دەگەن ەتىستىكتى جىكتەڭىز.
جاڭا ساباق
ەتىستىك تۇرلەرىن توپتاستىرۋ ءادىسى ارقىلى قايتالاۋ، جاڭا ساباقپەن بايلانىستىرۋ. وقۋشىلار ەتىستىكتىڭ تۇرلەرىن، جۇرناقتارىن اتايدى.
كوسەمشە ەسىمشە
ەتىستىك
ەتىس؟
«ميعا شابۋىل»
توپتاستىرۋ ادىسىمەن جاسالعان كەستەدە؟ بەلگىسى قويىلعان توركوز بار. سول توركوز بويىنشا جاڭا ساباقتىڭ تاقىرىبى مەن ماقساتى انىقتالادى. توركوزدەگى سۇراق بەلگىسىن باسقاندا - ۋ جۇرناعى شىعادى. ۋ جۇرناعى ەتىستىكتىڭ قاي تۇرىنە جالعاناتىنىن سۇراپ، ساباقتىڭ تاقىرىبىنا، ماقساتىنا توقتالۋ.
جاڭا ساباق
تۇيىق ەتىستىك - ەتىستىكتىڭ ەرەكشە ءتۇرى. ماعىناسى جاعىنان ول قيمىلدىڭ، ءىس - ارەكەتتىڭ اتىن بىلدىرەدى، شاقپەن دە، جاقپەن دە بايلانىستى بولمايدى. تۇيىق ەتىستىك ەتىستىكتىڭ نەگىزگى جانە تۋىندى تۇبىرىنە، ەتىس جانە بولىمسىز ەتىستىك تۇلعالارىنا - ۋ جۇرناعى جالعانۋ ارقىلى جاسالادى. تۇيىق ەتىستىك سەپتەلە دە، تاۋەلدەنە دە الادى، ءبىراق جىكتەلمەيدى. ءسويتىپ، زات ەسىمدەرشە تۇرلەنىپ، شاقپەن دە، جاقپەن دە بايلانىستى بولماي، قيمىلدىڭ ءىس - ارەكەتتىڭ اتىن بىلدىرەتىن ەتىستىك ءتۇرى تۇيىق ەتىستىك دەپ اتالادى.
بار - ۋ، كەل - ۋ، كور - ۋ
وينا - ۋ، سويلە - ۋ، سانا - ۋ
وقى - ۋ = وقۋ، كەمى – ۋ = كەمۋ
اق - ۋ = اعۋ، كەپ - ۋ = كەبۋ، ۇك – ۋ = ۇگۋ
جاي – ۋ = جايۋ، جي – ۋ = جيۋ
جۋ – ۋ = جۋۋ، قۋ – ۋ = قۋۋ
262 – جاتتىعۋ
جالعاۋ. كوسەۋ. قۇرساۋ. وقۋ. باسۋ. جابۋ.
جۇمباق
1. بىردە داۋىستى، بىردە داۋىسسىز. ( ۋ )
2. جەكە تۇرعاندا زات ەسىم، ەتىستىككە جالعانسا جۇرناق. ول قانداي ەتىستىك جاسايتىن جۇرناق.(ۋ)
3. ەسىمدەرشە تاۋەلدەنىپ، سەپتەلەدى، ءبىراق جىكتەلمەيدى، كوپتەلەدى.
ءسويتىپ بارىپ بار عوي، ەسىم ماعىناسىندا قولدانىلا بەرەدى.
مۇنى كىم دالەلدەپ بەرەدى؟ (تۇيىق ەتىستىك)
ويلان، تاپ!
1. وتاندى... وت باسىنان باستالادى.
2. اياققا كىسەن.... بولار،
تىلگە كىسەن سالىنباس.
3. جاقسىنىڭ قاسيەتى جاراستىرۋ،
جاماننىڭ قاسيەتى....
«سوزمەرگەن» ويىنى
قۇلاق، بەت، جاق، اۋىز (اسۋ). قۇلاق اسۋ - تىڭداۋ، نازار اۋدارۋ.
قار، سۋ، مۇز، بۋ (وتىرۋ). مۇزعا وتىرعىزۋ - الداۋ، ارباۋ.
كۇل، وت، شالا، قولامتا (ۇشىرۋ). كۇلىن كوككە ۇشىرۋ - جوق قىلۋ.
سەمانتيكالىق كارتا
1. داۋىستى دىبىستارعا بىتكەن ەتىستىكتەردەن جالعا - ۋ
2. داۋىسسىز دىبىستارعا بىتكەن ەتىستىكتەردەن بار - ۋ
3. داۋىستى ى، ءى دىبىسىنا بىتكەن ەتىستىكتەردەن توقى – ۋ = توقۋ
4. داۋىستى ي دىبىسىنا بىتكەن ەتىستىكتەردەن كيۋ، تيۋ
5. قىسقا ي دىبىسىنا بىتكەن ەتىستىكتەردەن جايۋ، ءتۇيۋ، تىيۋ
6. داۋىستى ۋ دىبىسىنا بىتكەن ەتىستىكتەردەن جۋۋ، بۋۋ
تەرمە ديكتانت
263 - جاتتىعۋدان تۇيىق ەتىستىكتى تەرىپ جازۋ.
بەكىتۋ
تۇيىق ەتىستىك دەپ نەنى ايتامىز؟
جاسالۋ جولى. مىسال كەلتىر.
تۇيىق ەتىستىكتىڭ ەملەسى.
ۇيگە تاپسىرما 260 - جاتتىعۋ
باعالاۋ
You Might Also Like
