ۇلى جىبەك جولىنىڭ قالىپتاسۋى جانە تاريحي ماڭىزى
ءا. جانگەلدين اتىنداعى ورتا مەكتەپتىڭ
تاريح ءپانىنىڭ ءمۇعالىمى
تۋلەۋبايەۆا جاينا ابديجاميليەۆنا
7 سىنىپ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ۇلى جىبەك جولىنىڭ قالىپتاسۋى جانە تاريحي ماڭىزى.
ماقساتتارى: وقۋشىلارعا ۇلى جىبەك جولى تاريحىمەن تانىستىرۋ
ۇلى جىبەك جولىنىڭ ماڭىزىن، حالىقتار بىرلىگى مەن مادەنيەتتىڭ ءوزارا الماسۋىنا اسەرىن سەزىندىرۋ ارقىلى دۇنيەتانىمىن كەڭەيتۋ
وقىتۋ ناتيجەسى: مازمۇندىق ءبىلىم قالىپتاستىرۋ
ءتۇيىندى يدەيالار: ۇلى جىبەك جولىنىڭ الەمدىك وركەنيەتكە قوسقان ۇلەسى زور
ءادىس - تاسىلدەر ديولوگ، اكت، ستو
سالەمدەسۋ
وقۋشىعا جۇرەك ۇسىنا وتىرىپ، بۇگىنگى كۇنگە ساتتىلىك تىلەيمىن جانە جالعاستىرىپ ءبىر - بىرىنە ساتتىلىك تىلەۋ كەرەكتىگىن ايتام.
ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ:
وقۋ شىلاردى ترانسپورت تۇرلەرى ارقىلى توپقا ءبولۋ
1توپ: ۇشاق
2توپ: پوەزد
3 توپ: اۆتوكولىك تۇرلەرىمەن بولىنگەننەن كەيىن وقۋشىلارعا بۇگىنگى ساباقتا ساياحات ساباعى ەكەنى حابارلانادى. جانە وقۋشىلارعا سۇراقتار بەرىلەدى:
- وقۋشىلار سەندەر قانداي ترانسپورت تۇرىمەن ساياحاتقا شىعار ەدىڭدەر؟
- ولاي بولسا اتالعان ترانسپورت ءتۇرىنىڭ بارلىعىمەن دە ساياحاتقا شىقساق قالاي قارايسىڭدار؟
بالالار بىزگە تەگىن ساياحاتقا شىعۋ مۇمكىندىگى تۋىپ تۋر، ءبىز «جۇلدىز» تۋريستىك فيرماسىنىڭ جولداماسىن ۇتىپ الۋ ءۇشىن ءبىز بەرىلگەن تاپسىرمانى ورىنداۋىمىز قاجەت. الدىمەن بەرىلگەن سۇراقتارعا جاۋاپ بەرىپ، ونى دۇنيە ءجۇزى كارتاسىنىڭ ۇستىنە رەتىمەن ورنالاستىرامىز. دۇرىس ءارى تولىق ورىندالسا ساياحاتقا شىعاتىن اۋماعىمىزدىڭ اتىن بىلە الامىز.
1. قىپشاقتاردىڭ ورنالاسقان جەرىن اتا؟
2. قىپشاقتاردىڭ ەتنيكالىق قۇرامى نەشە بولىكتەن تۇرادى؟
3. اسكەري باسقارۋ جۇيەسى نەشەگە ءبولىندى جانە ول قالاي اتالدى؟
4. وڭ قاناتتىڭ ورداسىن اتا؟
5. سول قاناتتىڭ ورداسىن اتا؟
6. قىپشاق تىلىندە قۇلدى قالاي اتادى؟
7. قىپشاقتار قازاقستاننىڭ وڭتۇستىگىندەگى قالالارعا شىعۋ ءۇشىن كىمدەرمەن سوعىستى؟
8. قىپشاقتار ورتا ازيادا قانداي ەلمەن ساياسي قاتىناس جاسادى؟
9. قىپشاقتار قانداي شارۋاشىلىقپەن اينالىستى؟
10. قىپشاقتار قانداي جەرلەردى وزدەرىنە قاراتتى؟
11. ورىس دەرەكتەرىندە قىپشاقتاردى قالاي اتاعان؟
12. قىپشاقتاردىڭ اربا ۇستىنە تىگىلگەن ۇيلەرىن 10 نەمەسە 22 وگىز تارتاتىندىعىن ءوز كوزدەرىمەن كورگەنىن جازعان ساياحاتشىلاردى اتا؟
13. حاندىق بيلىكتىڭ ورتالىعىن قالاي اتادى؟
14. قىپشاقتاردىڭ ەڭ بەدەلدى تايپاسى قالاي اتالدى؟
15. قىپشاق حاندىعى قاي كەزەڭدەردە ءومىر ءسۇردى؟
16. قىپشاقتار ءوز جىلقىلارىن قانداي ەلدەرگە تاسىمالدادى؟
مىنەكي بالالار ءبىز تاپسىرمانى تولىق ورىنداپ شىقتىق ەندەشە ءبىز «ۇلى جىبەك جولىنا» ساياحاتقا شىعامىز.
- بالالار «جىبەك جولىن» بىلەمىز بە؟
-«جىبەك جولى» دەپ اتالۋىنىڭ سەبەبى نەدە؟
-«جىبەك جولى» قانداي ەلدەردىڭ ۇستىمەن وتەدى؟
بىزگە مارشرۋت كارتاسى بەرىلىپ وتىر بۇل مارشرۋت كارتاسىنداعى العاشقى ايالدامامىز ول قىتايدىڭ حۋانحە وزەنىنىڭ اڭعارىمىنان باستالادى
ءى ايالداما
جاڭا ساباق ۇلى جىبەك جولىنىڭ قالىپتاسۋى جانە تاريحي ماڭىزى
ءى توپ - ۇلى جىبەك جولىنىڭ مادەنيەتتىڭ وركەندەۋىنە تيگىزگەن ىقپالى
ءىى توپ - ۇلى جىبەك جولىنىڭ تاريحى
ءىىى توپ - ۇلى جىبەك جولى وتەتىن قالالاردىڭ ورنالاسۋى
2 ايالداما توپقا ءبولۋ
گەوگرافتار – كارتامەن جۇمىس
تاريحشىلار - جىبەك جولىنىڭ حالىقارالىق قارىم قاتىناسى ۆەنن دياگرامماسى
ساۋداگەرلەر – جىبەك جولىنان وتەتىن تاۋارلاردىڭ بىرەۋىنە جارناما جاساۋ
3 - ايالداما
ۇلى جىبەك جولىنىڭ توقتاپ قالۋ سەبەبى نەدە؟
- ءقازىر ءوز ەلىمىزدە ۇلى جىبەك جولىنىڭ ىزدەرى بار ما بولسا قانشالىقتى؟
- قازاقستان قازىرگى تاڭدا ساۋدا-ساتتىقپەن قاي ەلدەرمەن ديپلوماتيالىق قارىم قاتىناستا؟
ءۇي تاپسىرماسى:
1تاقىرىپتى وقۋ
2. ۇلى جىبەك جولىمەن تاراعان دىندەردى تالداۋ. جىبەك جولى بويىنداعى قالالارعا ساتىلاۋ كەشەنىن جاساۋ؛
باعالاۋ: ترانسپورت تۇرلەرى ارقىلى ءوز وزدەرىن باعالاۋ
تولىق نۇسقاسىن جۇكتەۋ
تاريح ءپانىنىڭ ءمۇعالىمى
تۋلەۋبايەۆا جاينا ابديجاميليەۆنا
7 سىنىپ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ۇلى جىبەك جولىنىڭ قالىپتاسۋى جانە تاريحي ماڭىزى.
ماقساتتارى: وقۋشىلارعا ۇلى جىبەك جولى تاريحىمەن تانىستىرۋ
ۇلى جىبەك جولىنىڭ ماڭىزىن، حالىقتار بىرلىگى مەن مادەنيەتتىڭ ءوزارا الماسۋىنا اسەرىن سەزىندىرۋ ارقىلى دۇنيەتانىمىن كەڭەيتۋ
وقىتۋ ناتيجەسى: مازمۇندىق ءبىلىم قالىپتاستىرۋ
ءتۇيىندى يدەيالار: ۇلى جىبەك جولىنىڭ الەمدىك وركەنيەتكە قوسقان ۇلەسى زور
ءادىس - تاسىلدەر ديولوگ، اكت، ستو
سالەمدەسۋ
وقۋشىعا جۇرەك ۇسىنا وتىرىپ، بۇگىنگى كۇنگە ساتتىلىك تىلەيمىن جانە جالعاستىرىپ ءبىر - بىرىنە ساتتىلىك تىلەۋ كەرەكتىگىن ايتام.
ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ:
وقۋ شىلاردى ترانسپورت تۇرلەرى ارقىلى توپقا ءبولۋ
1توپ: ۇشاق
2توپ: پوەزد
3 توپ: اۆتوكولىك تۇرلەرىمەن بولىنگەننەن كەيىن وقۋشىلارعا بۇگىنگى ساباقتا ساياحات ساباعى ەكەنى حابارلانادى. جانە وقۋشىلارعا سۇراقتار بەرىلەدى:
- وقۋشىلار سەندەر قانداي ترانسپورت تۇرىمەن ساياحاتقا شىعار ەدىڭدەر؟
- ولاي بولسا اتالعان ترانسپورت ءتۇرىنىڭ بارلىعىمەن دە ساياحاتقا شىقساق قالاي قارايسىڭدار؟
بالالار بىزگە تەگىن ساياحاتقا شىعۋ مۇمكىندىگى تۋىپ تۋر، ءبىز «جۇلدىز» تۋريستىك فيرماسىنىڭ جولداماسىن ۇتىپ الۋ ءۇشىن ءبىز بەرىلگەن تاپسىرمانى ورىنداۋىمىز قاجەت. الدىمەن بەرىلگەن سۇراقتارعا جاۋاپ بەرىپ، ونى دۇنيە ءجۇزى كارتاسىنىڭ ۇستىنە رەتىمەن ورنالاستىرامىز. دۇرىس ءارى تولىق ورىندالسا ساياحاتقا شىعاتىن اۋماعىمىزدىڭ اتىن بىلە الامىز.
1. قىپشاقتاردىڭ ورنالاسقان جەرىن اتا؟
2. قىپشاقتاردىڭ ەتنيكالىق قۇرامى نەشە بولىكتەن تۇرادى؟
3. اسكەري باسقارۋ جۇيەسى نەشەگە ءبولىندى جانە ول قالاي اتالدى؟
4. وڭ قاناتتىڭ ورداسىن اتا؟
5. سول قاناتتىڭ ورداسىن اتا؟
6. قىپشاق تىلىندە قۇلدى قالاي اتادى؟
7. قىپشاقتار قازاقستاننىڭ وڭتۇستىگىندەگى قالالارعا شىعۋ ءۇشىن كىمدەرمەن سوعىستى؟
8. قىپشاقتار ورتا ازيادا قانداي ەلمەن ساياسي قاتىناس جاسادى؟
9. قىپشاقتار قانداي شارۋاشىلىقپەن اينالىستى؟
10. قىپشاقتار قانداي جەرلەردى وزدەرىنە قاراتتى؟
11. ورىس دەرەكتەرىندە قىپشاقتاردى قالاي اتاعان؟
12. قىپشاقتاردىڭ اربا ۇستىنە تىگىلگەن ۇيلەرىن 10 نەمەسە 22 وگىز تارتاتىندىعىن ءوز كوزدەرىمەن كورگەنىن جازعان ساياحاتشىلاردى اتا؟
13. حاندىق بيلىكتىڭ ورتالىعىن قالاي اتادى؟
14. قىپشاقتاردىڭ ەڭ بەدەلدى تايپاسى قالاي اتالدى؟
15. قىپشاق حاندىعى قاي كەزەڭدەردە ءومىر ءسۇردى؟
16. قىپشاقتار ءوز جىلقىلارىن قانداي ەلدەرگە تاسىمالدادى؟
مىنەكي بالالار ءبىز تاپسىرمانى تولىق ورىنداپ شىقتىق ەندەشە ءبىز «ۇلى جىبەك جولىنا» ساياحاتقا شىعامىز.
- بالالار «جىبەك جولىن» بىلەمىز بە؟
-«جىبەك جولى» دەپ اتالۋىنىڭ سەبەبى نەدە؟
-«جىبەك جولى» قانداي ەلدەردىڭ ۇستىمەن وتەدى؟
بىزگە مارشرۋت كارتاسى بەرىلىپ وتىر بۇل مارشرۋت كارتاسىنداعى العاشقى ايالدامامىز ول قىتايدىڭ حۋانحە وزەنىنىڭ اڭعارىمىنان باستالادى
ءى ايالداما
جاڭا ساباق ۇلى جىبەك جولىنىڭ قالىپتاسۋى جانە تاريحي ماڭىزى
ءى توپ - ۇلى جىبەك جولىنىڭ مادەنيەتتىڭ وركەندەۋىنە تيگىزگەن ىقپالى
ءىى توپ - ۇلى جىبەك جولىنىڭ تاريحى
ءىىى توپ - ۇلى جىبەك جولى وتەتىن قالالاردىڭ ورنالاسۋى
2 ايالداما توپقا ءبولۋ
گەوگرافتار – كارتامەن جۇمىس
تاريحشىلار - جىبەك جولىنىڭ حالىقارالىق قارىم قاتىناسى ۆەنن دياگرامماسى
ساۋداگەرلەر – جىبەك جولىنان وتەتىن تاۋارلاردىڭ بىرەۋىنە جارناما جاساۋ
3 - ايالداما
ۇلى جىبەك جولىنىڭ توقتاپ قالۋ سەبەبى نەدە؟
- ءقازىر ءوز ەلىمىزدە ۇلى جىبەك جولىنىڭ ىزدەرى بار ما بولسا قانشالىقتى؟
- قازاقستان قازىرگى تاڭدا ساۋدا-ساتتىقپەن قاي ەلدەرمەن ديپلوماتيالىق قارىم قاتىناستا؟
ءۇي تاپسىرماسى:
1تاقىرىپتى وقۋ
2. ۇلى جىبەك جولىمەن تاراعان دىندەردى تالداۋ. جىبەك جولى بويىنداعى قالالارعا ساتىلاۋ كەشەنىن جاساۋ؛
باعالاۋ: ترانسپورت تۇرلەرى ارقىلى ءوز وزدەرىن باعالاۋ
تولىق نۇسقاسىن جۇكتەۋ
You Might Also Like
