ۇلىلار ۇندەستىگى
«ۇلىلار ۇندەستىگى» ادەبي - سازدى ءىس - شارا
ماقساتى:
حالقىمىزدىڭ دانا اقىندارى، عۇلاما ويشىلدارى، اباي، ىبىراي، مۇقاعالي ولەڭدەرى مەن اندەرىنىڭ تارالۋىن ناسيحاتتاۋ، بۇگىنگى ۇرپاقتارىنىڭ اقىنداردىڭ مۇراسىنا قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ، وقىپ – بىلۋگە، تاني تۇسۋگە ىنتالاندىرۋ.
عاسىرلار توعىسىندا عاسىر اقىندارىنىڭ اقىندىق تالانتتارىن شاكىرت جۇرەگىنە ۇيالاتۋ، سول ارقىلى ولاردىڭ بويىندا پوەزيا الەمىنە، جالپى ءسوز ونەرىنە سۇيىسپەنشىلىكتى بەرىك قالىپتاستىرۋ.
سالەمەتسىزدەر مە قۇرمەتتى ۇستازدار، وقۋشىلار!
بۇگىنگى وتكەلى وتىرعان «ۇلىلار ۇندەستىگى» اتتى ادەبي كەشىمىزگە قوش كەلدىڭىزدەر!
قازاق اقىندارىنىڭ ءار قايسىسى شىن مانىندەگى دارىن، قايتالانباس شىعارماشىلىق تۇلعا رەتىندە دارا.
يا، ۇلىلار، ۇلىلار!
كىم ۇلى دەسەك قازاقتا جەتەدى عوي شىركىن – اي!
ءبىراق سونىڭ ىشىندە
اباي، ىبىراي، مۇقاعالي...
ەڭ دارىندى، ەڭ شەبەر اقىندار.
بۇگىندە ءوز الدىنا تاۋەلسىزدىك الىپ، ەگەمەندى ەل، دامىعان ءوز جولى بار مەملەكەت اتانعان قازاقستان رەسپۋبليكاسى ءوز ۇل – قىزدارىن، حالىق اراسىنان شىققان دانا عۇلامالارى مەن اقىندارىن، باتىرلارى مەن ءدۇلدۇل شەشەندەرىن، كەيىنگى ۇرپاققا جەتكىزىپ، تانىتىپ وتىرادى. ولاردىڭ ءاربىر جاقسى ءسوزى مەن ءىس - ارەكەتىن ناسيحاتتاپ، مەرەيتويلارىن اتاپ وتۋدە.
اباي - ودين يز سامىح ۆەليكيح پوەتوۆ كازاحسكوگو نارودا، پەريەۆودچيك، فيلوسوف، پوليتيچەسكيي دەياتەل، مۋزىكانت.
منوگو ليريچەسكيح پەسەن و نەرازدەلوننوي ليۋبۆي ي ناپيسال پوەت، ياركوە پريزنانيە ۆ ليۋبۆي، ستراست ك رودنومۋ چەلوۆەكۋ زۆۋچات ۆ ەگو تۆورەنياح.
ىبىراي التىنسارين العاشقى ءمۇعالىم، قازاق حالقىنىڭ ءبىرتۋار ازاماتى. ونىڭ ولەڭدەرى مەن اڭگىمەلەرى تەرەڭ ويلى، حالىق جايلى.
ۆ نيح اۆتور تالانتليۆو ۆىراجاەت، وبششەچەلوۆەچەسكيە يدەي، پوەتومۋ ەتي پرويزۆەدەنيا بليزكي ي پونياتنى نە تولكو دليا ەگو سوۆرەمەننيكوۆ، نو ي دليا ناس، پوتومكوۆ.
اقيىق اقىن مۇقاعالي ماقاتايەۆ ءوز ەستەلىكتەرىندە بىلاي دەيدى: «مەن ولەڭدى ويدان قۇراستىرىپ جازبايمىن. الدەكىم قۇلاعىما سىبىرلاعانداي بولادى. سونى كوشىرەمىن. سەنەسىڭ بە؟»
دا، پوەزيا ماكاتايەۆا نەسەت ۆ سەبە وگرومنىي زارياد پاتريوتيزما، وسنوۆنىمي سوستاۆليايۋششيمي كوتوروگو ياۆليايۋتسيا ليۋبوۆ ك سۆوەمۋ نارودۋ ي رودنومۋ يازىكۋ. ناپيساننىە پوچتي سوروك لەت نازاد ستيحوتۆورەنيا ماكاتايەۆا زۆۋچات سەگودنيا وچەن سوۆرەمەننو. نەيسسياكاەمايا ليۋبوۆ پوەتا ك رودنوي زەملە، ك سۆوەمۋ نارودۋ گلۋبوكو تروگايۋت دۋشۋ.
1 - سونىمەن بالالار وزدەرىڭىز بايقاعانداي بۇگىنگى سازدى كەش وسى ۇلىلاردىڭ قۇرمەتىنە ارنالىپ وتىر.
سايىسىمىزدى باستاماس بۇرىن ءادىل قازى القاسىمەن تانىس بولايىق!
جيۋري:
ناش كونكۋرس بۋدەت پروحوديت پو ترەم نوميناسيام
1) «جۇيرىكتەن جۇيرىك وزار جارىسقاندا» ۆىرازيتەلنوە چتەنيە ستيحوۆ ابايا، ىبىرايا ي مۇقاعالي.
2) «اڭگىمە مەن قارا ءسوز» ۆ ەتوي نوميناسيي ۋچاستيكي بۋدۋت راسسكازىۆات راسسكازى ي سلاۆا نازيدانيا ابايا ي ىبىراي.
3) «كوڭىلىم ءاندى ۇعادى» پەسني ابايا ي مۇقاعالي
قالقام!
مەن لەرمونتوۆ، پۋشكين دە ەمەن،
ەسەنينمىن دەمەدىم ەشكىمگە مەن!
قازاقتىڭ قارا ولەڭى – قۇدىرەتىم،
وندا ءبىر سۇمدىق سىر بار ەستىمەگەن.
جات جەردى جاستانعاندا جازاتايىم،
قانىمەن جازدى مۇمكىن اعاتايىم.
قاسيەتىڭنەن، اينالايىن، قارا ولەڭ،
قازاقتىڭ ءدال وزىندەي قاراپايىم.
ىزدەمپازدىق مەنىڭ دە بار ونەرىم،
بۋدان جاساپ بيداي مەن تارى ەگەمىن.
قازان - ميىم ءبارىن دە قايناتادى.
دارا قويىپ قازاقتىڭ قارا ولەڭىن.
اقىنمىن دەپ مەن قالاي ايتا الامىن،
حالقىمنىڭ ءوزى ايتقانىن قايتالادىم.
كۇپى كيگەن قازاقتىڭ قارا ولەڭىن
شەكپەن جاۋىپ وزىنە قايتارامىن.
ءبىرىنشى نوميناسيا قاتىسۋشىلارى دايىندالىپ وتىرسىن.
كەزەكپەن اتى - ءجونىن سىنىبىن اتاپ شاقىرامىز.
بايقاۋ قاتىسۋشىلارىنىڭ ورىنداۋلارى
ىبىراي ءالتىنساريننىڭ اڭگىمەلەرى حالىق ومىرىمەن بايلانىستى بولىپ كەلەدى. ءوز اڭگىمەلەرىندە ىبىراي دوستىق، ءبىلىم، ەرىنشەكتىك، تاربيە تۋرالى وي قوزعايدى.
ال، اباي جازعان قارا سوزدەر قازاق ادەبيەتىنىڭ التىن قازىناسى، باعا جەتپەس قازىناسى.
«ەسلي ستراستنو پوليۋبيش ناۋكۋ، ي سامو زنانيە بۋدەش سچيتات پوداركوم، تو ونو داست تەبە ۆىسشەە بلاجەنستۆو. سترەميس ك زنانيام، سترەميس ك نيم ستراستنو» سلوۆو 32.
«چەلوۆەك - ديتيا سۆوەگو ۆرەمەني. نو ەسلي تى ءدۋرون، نە وبۆينياي ۆ ەتوم سۆويح سوۆرەمەننيكوۆ». سلوۆو 37.
«كريچاششيي ۆ گنيەۆە سمەشون، مولچاششيي ۆ گنيەۆە ستراشەن». سلوۆو 37.
اباي كۋنانبايەۆ يزۆەستەن نام نە تولكو سلوۆامي نازيدانيا، ليريچەسكيمي ستيحامي ي پەسنيامي، ون يزۆەستەن نام سۆويمي يزۋميتەلنىمي پەريەۆودامي. وسوبەننو ەگو پريۆلەكالي ليريچەسكيە پرويزۆەدەنيا رۋسسكيح پوەتوۆ 18 ۆەكا ي نەمەسكوگو دراماتۋرگا ي پوەتا گوتە.
ەكىنشى نوميناسيا اڭگىمە، قارا ءسوز
قارا ءسوز بەن اڭگىمە نوميناسياسى قاتىسۋشىلارىن تىڭدايمىز
پوەزيا ابايا ۋسيلەنا سۆەتوم، ليتەراتۋرنىمي ي فيلوسوفسكيمي اسسوسياسيامي. چيتايا ەگو، زاچاروۆىۆاەشسيا يزوبيلنوي ششەدروستيۋ حۋدوجنيكا، ەمۋ دوستۋپنى ءۆسو: پەسەننىي ناپيەۆ ي زاراجايۋششايا مۋزىكالنوست. پوەزيا ابايا پيەۆۋچا ي تاينستۆەننا. ستيحي ەگو - موششنىي پوتوك دۋشيەۆنوستي ي نەپوكولەبيموي جاجدى يسكۋپلەنيا ي ۆنۋترەننەي نەپوسرەدستۆەننوستي.
بۇگىندە مۇقاعاليدىڭ 13 كىتابى بويىنشا 1834 ولەڭ، 19 پوەماسى بار ەكەنى انىقتالىپ وتىر. مۇقاعاليدىڭ 35 مىڭ جولعا جۋىق ولەڭى پوەزيا سۇيەر قاۋىمنىڭ ىزدەپ ءجۇرىپ وقيتىن جىرىنا اينالدى. اقىن ولەڭدەرىنىڭ 100 - دەن استامىن اندەر جازىلدى. سونىڭ ىشىندە 30 - دان استام جاۋھار جىرلارىنا نۇرعيسا تىلەندييەۆ ءان جازىپ بەرگەن ەكەن.
كەلەسى كەزەكتى مەكتەبىمىزدىڭ جاس بۇلبۇل انشىلەرىنە بەرەمىز.
ال، ەندى بالالار ءقازىر ءادىلقازىلار القاسى ءوز شەشىمدەرىن شىعارعانشا ءبىز، ۇلىلار ءومىرى مەن شىعارماشىلىعىنا ارنالعان ۆيكتورينالىق سۇراقتارعا جاۋاپ بەرىپ كورەيىك!
ءادىلقازىلار القاسىنا ءسوز بەرەمىز.
ءولدى دەۋگە سىيا ما، ويلاڭدارشى،
ولمەيتۇعىن ارتىندا ءسوز قالدىرعان - دەي وتىرا، كەشىمىزدى اياقتاپ قوش ساۋ بولىڭىزدار دەيمىز!
ۆيكتورينالىق سۇراقتار
اباي قۇنانبايەۆتىڭ ءومىر سۇرگەن جىلدارى؟
ۆ كاكوم گودۋ روديلسيا ىبراي التىنسارين؟ (1841 گود).
«ءۇش باقىتىم»، «وتان» ولەڭدەرىنىڭ اۆتورى كىم؟
كاك پەريەۆوديتسيا پەسنيا «كوزىمنىڭ قاراسى» ي كتو ەگو اۆتور؟
«ءبىر قۇدايعا سيىنىپ،
كەل، بالالار، وقىلىق،
وقىعاندى كوڭىلگە
ىقىلاسپەن توقىلىق!- دەپ باستالاتىن ولەڭ كىمنىڭ ولەڭى؟ ىبىراي
شاكارىمنىڭ ابايعا قانداي تۋىستىق جاقىندىعى بولدى؟(ابايدىڭ اعاسىنىڭ بالاسى.)
ا. س. پۋشكيننىڭ اتاقتى “ەۆگەنيي ونەگين” رومانىن كىم اۋداردى؟ اباي
مۇقاعالي ماقاتايەۆتىڭ تۋعان جەرى؟ الماتى وبلىسى، قازىرگى رايىمبەك (بۇرىنعى نارىنقول) اۋدانىنىڭ قاراساز اۋىلى
كاك پەريەۆوديتسيا پەسنيا «بەزۆەترەننايا لۋننايا نوچ»نا كازاحسكيي يازىك؟
مەستو روجدەنيا ى. التىنسارينا؟ (كۋستانايسكوي وبلاستي).
اباي تۋرالى قىسقاشا مالىمەت؟
ابايدىڭ اجەسىمەن اناسىنىڭ اتى كىم؟
كتو اۆتور رومانا - ەپوپەي «پۋت ابايا»؟
ى. التىنسارين العاشقى مەكتەپتى قاشان جانە قايدااشتى؟ /1860، تورگاي
ابايدىڭ قارا سوزدەرىنىڭ سانى نەشەۋ؟
ۆ كاكوم گورودە ۋچيلسيا ىبراي التىنسارين؟ (ورەنبۋرگ).
مۇقاعالي قاي ولەڭىندە ءوزى تۋرالى جازدى؟/ انكەتا/
ستيحي كاكيح پوەتوۆ پەريەۆوديل ىبراي التىنسارين؟ (ا. پۋشكين، م. لەرمونتوۆ، ي. كرىلوۆ)
ماقاتايەۆتىڭ ماحاببات تاقىرىبىنا جازعان ولەڭدەرى قالاي اتالادى؟
ناستوياششەە يميا ابايا /يبراحيم/
«باي بالاسى مەن جارلى بالاسى»اڭگىمەسىنىڭ كەيىپكەرلەرى كىمدەر، اڭگىمەنىڭ اۆتورى؟
ابايدىڭ تابيعات تاقىرىبىنداعى ولەڭدەرىن اتا
مۇقاعالي ماقاتايەۆتىڭ پاتريوتتىق ولەڭدەرىن اتاڭدار؟
پاي! پاي! پاي! كيەلى نەتكەن جەر!
باتىرلار دۇرىلدەپ وتكەن جەر.- كىمنىڭ ولەڭى جانە قالاي اتالادى؟
«قازاق حرەستوماتياسىنىڭ» اۆتورى كىم؟
قوستاناي وبلىسى، قوستاناي اۋدانى،
جامبىل اۋىلى "جامبىل ورتا مەكتەبى "مم
قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتى پاندەرى ءمۇعالىمى
ساكۋپجانوۆا جاننا جۇماعۇل قىزى
ماقساتى:
حالقىمىزدىڭ دانا اقىندارى، عۇلاما ويشىلدارى، اباي، ىبىراي، مۇقاعالي ولەڭدەرى مەن اندەرىنىڭ تارالۋىن ناسيحاتتاۋ، بۇگىنگى ۇرپاقتارىنىڭ اقىنداردىڭ مۇراسىنا قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ، وقىپ – بىلۋگە، تاني تۇسۋگە ىنتالاندىرۋ.
عاسىرلار توعىسىندا عاسىر اقىندارىنىڭ اقىندىق تالانتتارىن شاكىرت جۇرەگىنە ۇيالاتۋ، سول ارقىلى ولاردىڭ بويىندا پوەزيا الەمىنە، جالپى ءسوز ونەرىنە سۇيىسپەنشىلىكتى بەرىك قالىپتاستىرۋ.
سالەمەتسىزدەر مە قۇرمەتتى ۇستازدار، وقۋشىلار!
بۇگىنگى وتكەلى وتىرعان «ۇلىلار ۇندەستىگى» اتتى ادەبي كەشىمىزگە قوش كەلدىڭىزدەر!
قازاق اقىندارىنىڭ ءار قايسىسى شىن مانىندەگى دارىن، قايتالانباس شىعارماشىلىق تۇلعا رەتىندە دارا.
يا، ۇلىلار، ۇلىلار!
كىم ۇلى دەسەك قازاقتا جەتەدى عوي شىركىن – اي!
ءبىراق سونىڭ ىشىندە
اباي، ىبىراي، مۇقاعالي...
ەڭ دارىندى، ەڭ شەبەر اقىندار.
بۇگىندە ءوز الدىنا تاۋەلسىزدىك الىپ، ەگەمەندى ەل، دامىعان ءوز جولى بار مەملەكەت اتانعان قازاقستان رەسپۋبليكاسى ءوز ۇل – قىزدارىن، حالىق اراسىنان شىققان دانا عۇلامالارى مەن اقىندارىن، باتىرلارى مەن ءدۇلدۇل شەشەندەرىن، كەيىنگى ۇرپاققا جەتكىزىپ، تانىتىپ وتىرادى. ولاردىڭ ءاربىر جاقسى ءسوزى مەن ءىس - ارەكەتىن ناسيحاتتاپ، مەرەيتويلارىن اتاپ وتۋدە.
اباي - ودين يز سامىح ۆەليكيح پوەتوۆ كازاحسكوگو نارودا، پەريەۆودچيك، فيلوسوف، پوليتيچەسكيي دەياتەل، مۋزىكانت.
منوگو ليريچەسكيح پەسەن و نەرازدەلوننوي ليۋبۆي ي ناپيسال پوەت، ياركوە پريزنانيە ۆ ليۋبۆي، ستراست ك رودنومۋ چەلوۆەكۋ زۆۋچات ۆ ەگو تۆورەنياح.
ىبىراي التىنسارين العاشقى ءمۇعالىم، قازاق حالقىنىڭ ءبىرتۋار ازاماتى. ونىڭ ولەڭدەرى مەن اڭگىمەلەرى تەرەڭ ويلى، حالىق جايلى.
ۆ نيح اۆتور تالانتليۆو ۆىراجاەت، وبششەچەلوۆەچەسكيە يدەي، پوەتومۋ ەتي پرويزۆەدەنيا بليزكي ي پونياتنى نە تولكو دليا ەگو سوۆرەمەننيكوۆ، نو ي دليا ناس، پوتومكوۆ.
اقيىق اقىن مۇقاعالي ماقاتايەۆ ءوز ەستەلىكتەرىندە بىلاي دەيدى: «مەن ولەڭدى ويدان قۇراستىرىپ جازبايمىن. الدەكىم قۇلاعىما سىبىرلاعانداي بولادى. سونى كوشىرەمىن. سەنەسىڭ بە؟»
دا، پوەزيا ماكاتايەۆا نەسەت ۆ سەبە وگرومنىي زارياد پاتريوتيزما، وسنوۆنىمي سوستاۆليايۋششيمي كوتوروگو ياۆليايۋتسيا ليۋبوۆ ك سۆوەمۋ نارودۋ ي رودنومۋ يازىكۋ. ناپيساننىە پوچتي سوروك لەت نازاد ستيحوتۆورەنيا ماكاتايەۆا زۆۋچات سەگودنيا وچەن سوۆرەمەننو. نەيسسياكاەمايا ليۋبوۆ پوەتا ك رودنوي زەملە، ك سۆوەمۋ نارودۋ گلۋبوكو تروگايۋت دۋشۋ.
1 - سونىمەن بالالار وزدەرىڭىز بايقاعانداي بۇگىنگى سازدى كەش وسى ۇلىلاردىڭ قۇرمەتىنە ارنالىپ وتىر.
سايىسىمىزدى باستاماس بۇرىن ءادىل قازى القاسىمەن تانىس بولايىق!
جيۋري:
ناش كونكۋرس بۋدەت پروحوديت پو ترەم نوميناسيام
1) «جۇيرىكتەن جۇيرىك وزار جارىسقاندا» ۆىرازيتەلنوە چتەنيە ستيحوۆ ابايا، ىبىرايا ي مۇقاعالي.
2) «اڭگىمە مەن قارا ءسوز» ۆ ەتوي نوميناسيي ۋچاستيكي بۋدۋت راسسكازىۆات راسسكازى ي سلاۆا نازيدانيا ابايا ي ىبىراي.
3) «كوڭىلىم ءاندى ۇعادى» پەسني ابايا ي مۇقاعالي
قالقام!
مەن لەرمونتوۆ، پۋشكين دە ەمەن،
ەسەنينمىن دەمەدىم ەشكىمگە مەن!
قازاقتىڭ قارا ولەڭى – قۇدىرەتىم،
وندا ءبىر سۇمدىق سىر بار ەستىمەگەن.
جات جەردى جاستانعاندا جازاتايىم،
قانىمەن جازدى مۇمكىن اعاتايىم.
قاسيەتىڭنەن، اينالايىن، قارا ولەڭ،
قازاقتىڭ ءدال وزىندەي قاراپايىم.
ىزدەمپازدىق مەنىڭ دە بار ونەرىم،
بۋدان جاساپ بيداي مەن تارى ەگەمىن.
قازان - ميىم ءبارىن دە قايناتادى.
دارا قويىپ قازاقتىڭ قارا ولەڭىن.
اقىنمىن دەپ مەن قالاي ايتا الامىن،
حالقىمنىڭ ءوزى ايتقانىن قايتالادىم.
كۇپى كيگەن قازاقتىڭ قارا ولەڭىن
شەكپەن جاۋىپ وزىنە قايتارامىن.
ءبىرىنشى نوميناسيا قاتىسۋشىلارى دايىندالىپ وتىرسىن.
كەزەكپەن اتى - ءجونىن سىنىبىن اتاپ شاقىرامىز.
بايقاۋ قاتىسۋشىلارىنىڭ ورىنداۋلارى
ىبىراي ءالتىنساريننىڭ اڭگىمەلەرى حالىق ومىرىمەن بايلانىستى بولىپ كەلەدى. ءوز اڭگىمەلەرىندە ىبىراي دوستىق، ءبىلىم، ەرىنشەكتىك، تاربيە تۋرالى وي قوزعايدى.
ال، اباي جازعان قارا سوزدەر قازاق ادەبيەتىنىڭ التىن قازىناسى، باعا جەتپەس قازىناسى.
«ەسلي ستراستنو پوليۋبيش ناۋكۋ، ي سامو زنانيە بۋدەش سچيتات پوداركوم، تو ونو داست تەبە ۆىسشەە بلاجەنستۆو. سترەميس ك زنانيام، سترەميس ك نيم ستراستنو» سلوۆو 32.
«چەلوۆەك - ديتيا سۆوەگو ۆرەمەني. نو ەسلي تى ءدۋرون، نە وبۆينياي ۆ ەتوم سۆويح سوۆرەمەننيكوۆ». سلوۆو 37.
«كريچاششيي ۆ گنيەۆە سمەشون، مولچاششيي ۆ گنيەۆە ستراشەن». سلوۆو 37.
اباي كۋنانبايەۆ يزۆەستەن نام نە تولكو سلوۆامي نازيدانيا، ليريچەسكيمي ستيحامي ي پەسنيامي، ون يزۆەستەن نام سۆويمي يزۋميتەلنىمي پەريەۆودامي. وسوبەننو ەگو پريۆلەكالي ليريچەسكيە پرويزۆەدەنيا رۋسسكيح پوەتوۆ 18 ۆەكا ي نەمەسكوگو دراماتۋرگا ي پوەتا گوتە.
ەكىنشى نوميناسيا اڭگىمە، قارا ءسوز
قارا ءسوز بەن اڭگىمە نوميناسياسى قاتىسۋشىلارىن تىڭدايمىز
پوەزيا ابايا ۋسيلەنا سۆەتوم، ليتەراتۋرنىمي ي فيلوسوفسكيمي اسسوسياسيامي. چيتايا ەگو، زاچاروۆىۆاەشسيا يزوبيلنوي ششەدروستيۋ حۋدوجنيكا، ەمۋ دوستۋپنى ءۆسو: پەسەننىي ناپيەۆ ي زاراجايۋششايا مۋزىكالنوست. پوەزيا ابايا پيەۆۋچا ي تاينستۆەننا. ستيحي ەگو - موششنىي پوتوك دۋشيەۆنوستي ي نەپوكولەبيموي جاجدى يسكۋپلەنيا ي ۆنۋترەننەي نەپوسرەدستۆەننوستي.
بۇگىندە مۇقاعاليدىڭ 13 كىتابى بويىنشا 1834 ولەڭ، 19 پوەماسى بار ەكەنى انىقتالىپ وتىر. مۇقاعاليدىڭ 35 مىڭ جولعا جۋىق ولەڭى پوەزيا سۇيەر قاۋىمنىڭ ىزدەپ ءجۇرىپ وقيتىن جىرىنا اينالدى. اقىن ولەڭدەرىنىڭ 100 - دەن استامىن اندەر جازىلدى. سونىڭ ىشىندە 30 - دان استام جاۋھار جىرلارىنا نۇرعيسا تىلەندييەۆ ءان جازىپ بەرگەن ەكەن.
كەلەسى كەزەكتى مەكتەبىمىزدىڭ جاس بۇلبۇل انشىلەرىنە بەرەمىز.
ال، ەندى بالالار ءقازىر ءادىلقازىلار القاسى ءوز شەشىمدەرىن شىعارعانشا ءبىز، ۇلىلار ءومىرى مەن شىعارماشىلىعىنا ارنالعان ۆيكتورينالىق سۇراقتارعا جاۋاپ بەرىپ كورەيىك!
ءادىلقازىلار القاسىنا ءسوز بەرەمىز.
ءولدى دەۋگە سىيا ما، ويلاڭدارشى،
ولمەيتۇعىن ارتىندا ءسوز قالدىرعان - دەي وتىرا، كەشىمىزدى اياقتاپ قوش ساۋ بولىڭىزدار دەيمىز!
ۆيكتورينالىق سۇراقتار
اباي قۇنانبايەۆتىڭ ءومىر سۇرگەن جىلدارى؟
ۆ كاكوم گودۋ روديلسيا ىبراي التىنسارين؟ (1841 گود).
«ءۇش باقىتىم»، «وتان» ولەڭدەرىنىڭ اۆتورى كىم؟
كاك پەريەۆوديتسيا پەسنيا «كوزىمنىڭ قاراسى» ي كتو ەگو اۆتور؟
«ءبىر قۇدايعا سيىنىپ،
كەل، بالالار، وقىلىق،
وقىعاندى كوڭىلگە
ىقىلاسپەن توقىلىق!- دەپ باستالاتىن ولەڭ كىمنىڭ ولەڭى؟ ىبىراي
شاكارىمنىڭ ابايعا قانداي تۋىستىق جاقىندىعى بولدى؟(ابايدىڭ اعاسىنىڭ بالاسى.)
ا. س. پۋشكيننىڭ اتاقتى “ەۆگەنيي ونەگين” رومانىن كىم اۋداردى؟ اباي
مۇقاعالي ماقاتايەۆتىڭ تۋعان جەرى؟ الماتى وبلىسى، قازىرگى رايىمبەك (بۇرىنعى نارىنقول) اۋدانىنىڭ قاراساز اۋىلى
كاك پەريەۆوديتسيا پەسنيا «بەزۆەترەننايا لۋننايا نوچ»نا كازاحسكيي يازىك؟
مەستو روجدەنيا ى. التىنسارينا؟ (كۋستانايسكوي وبلاستي).
اباي تۋرالى قىسقاشا مالىمەت؟
ابايدىڭ اجەسىمەن اناسىنىڭ اتى كىم؟
كتو اۆتور رومانا - ەپوپەي «پۋت ابايا»؟
ى. التىنسارين العاشقى مەكتەپتى قاشان جانە قايدااشتى؟ /1860، تورگاي
ابايدىڭ قارا سوزدەرىنىڭ سانى نەشەۋ؟
ۆ كاكوم گورودە ۋچيلسيا ىبراي التىنسارين؟ (ورەنبۋرگ).
مۇقاعالي قاي ولەڭىندە ءوزى تۋرالى جازدى؟/ انكەتا/
ستيحي كاكيح پوەتوۆ پەريەۆوديل ىبراي التىنسارين؟ (ا. پۋشكين، م. لەرمونتوۆ، ي. كرىلوۆ)
ماقاتايەۆتىڭ ماحاببات تاقىرىبىنا جازعان ولەڭدەرى قالاي اتالادى؟
ناستوياششەە يميا ابايا /يبراحيم/
«باي بالاسى مەن جارلى بالاسى»اڭگىمەسىنىڭ كەيىپكەرلەرى كىمدەر، اڭگىمەنىڭ اۆتورى؟
ابايدىڭ تابيعات تاقىرىبىنداعى ولەڭدەرىن اتا
مۇقاعالي ماقاتايەۆتىڭ پاتريوتتىق ولەڭدەرىن اتاڭدار؟
پاي! پاي! پاي! كيەلى نەتكەن جەر!
باتىرلار دۇرىلدەپ وتكەن جەر.- كىمنىڭ ولەڭى جانە قالاي اتالادى؟
«قازاق حرەستوماتياسىنىڭ» اۆتورى كىم؟
قوستاناي وبلىسى، قوستاناي اۋدانى،
جامبىل اۋىلى "جامبىل ورتا مەكتەبى "مم
قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتى پاندەرى ءمۇعالىمى
ساكۋپجانوۆا جاننا جۇماعۇل قىزى
You Might Also Like
-
بىلىمدىلىگى: ج دىبىسى مەن ءارپىن تانىتۋ. ج دىبىسىن ءسوز ىشىنەن ءبولىپ، دۇرىس ايتقىزا ءبىلۋ، ج ءارپى بار سوزدەردى تۇتاس وقۋ.
