InfoHub Logo

مۋحاررام ايى — يسلامدىق قاماري جىلدىڭ ءبىرىنشى ايى جانە قۇران كارىمدە قۇرمەتتەلگەن ءتورت ايدىڭ ءبىرى. مۋحاررام ايىنىڭ ءبىرىنشى ءتۇنى مۇسىلمانداردىڭ قاماري جاڭ جىل ءتۇنى بولىپ ەسەپتەلەدى. حيجري قاماري كۇنتىزبە مۇحاممەد پايعامباردىڭ (ساللاللاھۋ الەيھي ءۋاساللام) مەككەدەن ءماديناعا حيجرەت ەتكەن (كوشكەن) جىلىنان باستالادى. مۋحاررام ايىنىڭ ءبىرىنشى كۇنى بولعان العاشقى قاماري جاڭا جىل گريگوريان كۇنتىزبەسى بويىنشا 622 جىلدىڭ تامىز ايىنىڭ 16 جۇلدىزىنا ساي كەلەتىن جۇما كۇنى بولاتىن. قاماري كۇنتىزبەدە ءبىر جىلدا 354،367 كۇن بار. بۇل كەزەڭ ايدىڭ جەردى 12 رەت اينالعان كەزەڭى. كۇن جىلىنان 10،875 كۇن قىسقا. سول سەبەپتەن 32،5 جىلدا ءبىر جىل ارتىق بولادى.

حريستياندار ءوز جاڭا جىلدارى سانالاتىن قاڭتار ايىنىڭ 1ء-شى تۇنىندە روجدەستۆونى تويلايدى. حريستيان ءدىنى بۇيىرعان (!) كۇنالاردى، كۇپىرشىلىكتەردى ىستەيدى. مۇسىلماندار دا ءوز جاڭا جىل تۇنىندە بىر-بىرىمەن قول الىسىپ، تەلەفون نەمەسە حات ارقىلى ءبىر-بىرىن قۇتتىقتايدى. بىر-بىرلەرىنىڭ ۇيلەرىنە بارىپ، سىيلىقتار بەرەدى. گازەتتەر مەن جۋرنالدار ارقىلى دا قۇتتىقتاۋلار بەرەدى. جاڭا جىلدىڭ بۇكىل مۇسىلماندارعا بەرەكەلى جانە قايىرلى جىل بولۋى ءۇشىن تىلەك تىلەيدى. ۇلكەندەردىڭ، تۋىستاردىڭ، عالىمداردىڭ ۇيلەرىنە بارىپ، ولاردىڭ باتالارىن الادى. مەرەكە سەكىلدى تازا كيىنىپ، كەدەيلەرگە ساداقا بەرەدى. مۋحاررامنىڭ العاشقى 10 كۇنى مەن ءتۇنى قاسيەتتى كۇندەر مەن تۇندەر بولىپ سانالادى.

حاديس شاريفتە بىلاي دەلىنگەن:

«كىمدە-كىم مۋحاررام ايىنىڭ العاشقى كۇنىندە تومەندەگى دۇعانى 3 رەت وقىسا، اللاھۋ تا’الا ول ادامدى كەلەسى مۋحاررام ايىنا دەيىن بارلىق بالە-جالادان ساقتايدى:

«ءالحامدۋليللاھي ءراببيل-الامين. ۋاسسالاتۋ ءۋاسسالامۋ الا ءساييدينا مۋحاممادين ءۋا الا ءاليھي ءۋا ساحبيھي ءاجماين. اللاھۋمما ءانتال-اباديۋل-قاديم، ءال-حاييۋل كاريم، ءال-حاننان، ءال-ماننان. ھازيھي ءساناتۋن ءجاديداتۋن. اسالۋكا ءفيھال-يسماتا ءميناششايتانيرراجيم، ءۋال ءاۋنا الا ءھازيھيننافسيل-امماراتي بيسسۋي ءۋال-يشتيعالا ءبيما يۋقارريبۋني يلايكا، يا ءزال-جالالي ۋال-يكرام، بيراحماتيكا يا ءارحامارراحيمين. ءۋا ساللاللاھۋ ءۋا ءساللاما الا ءساييدينا ءۋا ءنابييينا مۋحاممادين ءۋا الا ءاليھي ءۋا ساحبيھي ءۋا ءاھلي ءبايتيھي ءاجماين».

---