حيميادان ساباق جوسپارلار
شىعىس قازاقستان وبلىسى، تارباعاتاي اۋدانى،
اقسۋات اۋىلى، ك. نۇربايەۆ اتىنداعى اقسۋات ورتا مەكتەبىنىڭ
حيميا ءپانى ءمۇعالىمى اۋباكيروۆا ارداك ماشانوۆنا
ساباق تاقىرىپتارى:
1. مۇناي. تاسكومىر. وتىن.
2. امين قىشقىلدارى. ءنارۋىزدار.
3. d-ەلەمەنتتەردىڭ پەريودتىق جۇيەدەگى ورنى، اتوم قۇرىلىسىنىڭ ەرەكشەلىگى. مىس، مىرىش، تەمىر، حروم جانە ولاردىڭ قوسىلىستارىنىڭ قازاقستانداعى كەن ورىندارى
حيميا 9 سىنىپ
ساباقتىڭ اتاۋى: مۇناي. تاسكومىر. وتىن.
سىلتەمە: حيميا «ن. نۇراحمەتوۆ، ك. سارمانوۆا، ك. جەكسەمبينا، ن. زاگرانيچنايا، ءا. تەمىربولاتوۆا» 9 - سىنىپقا ارنالعان وقۋلىق
جالپى ماقساتى وقۋشىلارعا مۇناي، تاسكومىر جانە وتىن تۋرالى قوسىمشا اقپاراتتار بەرۋ
وقۋشىلار ءۇشىن وقۋ ناتيجەلەرى: وقۋشىلار مۇناي، تاسكومىر جانە وتىن تۋرالى ايتىپ بەرە الادى
ساباقتىڭ مىندەتتەرى: اقپاراتتى الۋ، جيناقتاۋ جانە قولدانۋ
ساباقتىڭ ءتيپى: جاڭا ساباق
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: وقۋلىق، ينتەراكتيۆتى تاقتا، جاسالعان جوبالار
ساباقتا قولدانىلاتىن ءادىس - تاسىلدەر: توپتىق جۇمىس، تەست جۇمىسى، حيميالىق ەسسە جازۋ، باعالاۋ كريتەرييلەرىن قۇرۋ، توپ باسشىسىنىڭ باعالاۋى، جيىتىق باعالاۋ
ساباققا قاجەتتى قۇرال - جابدىقتار: وقۋلىق، ۆاتمان، ءتۇرلى - ءتۇستى ماركەرلەر، فلوماستەر، قايشى، كلەي، باعالاۋ كريتەرييلەرىنە ارنالعان ۇلگىلەر
1. جاعىمدى پسيحولوگيالىق احۋال تۋعىزۋ، بالالاردى تۇگەندەۋ. جاعىمدى پسيحولوگيالىق احۋال تۋعىزۋ ءۇشىن ينتەراكتيۆتى تاقتادا «مەن بۇگىنگى كۇندەرىڭىزگە ساتتىلىكتەر، قۋانىشتار تىلەيمىن» دەپ الدىن - الا جازىپ قويامىن (1 مين).
2. تەست جۇمىسى. ءۇي تاپسىرماسىن، ياعني «كومىرسۋتەكتەردىڭ تابيعي قورلارى. تابيعي گاز» تاقىرىبىن تەست جۇمىسى تۇرىندە الامىن. (5 مين). تەستتى وقۋشىلار كورشى وتىرعان وقۋشىعا تەكسەرتەدى جانە باعا قويعىزادى جانە توپ باسشىسى باعالاۋ ناتيجەلەرىن الدارىنداعى دايىن ۇلگىگە جازىپ قويادى.
1. كومىرسۋتەكتەر قايدا كەزدەسەدى: ا) تابيعي جانە مۇنايعا سەرىك گازدار قۇرامىندا؛ ب) سۋدا؛ ۆ) مۇنايدا؛ گ) جاسىل وسىمدىكتەردە؛ د) تاسكومىردە
2. 1 ت مۇناي وندىرگەندە قانشا مولشەردە سەرىكتەس گاز بولىنەدى: ا) 45 م3؛ ب) 50 م3؛ ۆ) 55 م3؛ گ) 40 م3؛ د) 60 م3
3. تابيعي گازدىڭ نەگىزگى قۇرام بولىگىنە كىرەتىن گاز: ا) پەنتان؛ ب) بەنزول؛ ۆ) گەكساديەن؛ گ) مەتان؛ د) دەكان
4. تابيعي گاز جانعاندا اۋاعا قانداي زاتتار بولىنەدى: ا) سۋ مەن كومىرقىشقىل گازى؛ ب) وتتەگى مەن مەتان؛ ۆ) سۋ مەن ازوت؛ گ) كومىرقىشقىل گازى مەن وتتەگى: د) تابيعي گاز جانبايدى
5. قازاقستاندا تابيعي گاز قورلارى قاي وبلىستا شوعىرلانعان: ا) شىعىستا: ب) ورتالىقتا؛ ۆ) باتىستا؛ گ) وڭتۇستىكتە؛ د) سولتۇستىكتە
6. تابيعي گاز قۇرامىندا مەتان مولشەرى قانشا مولشەردە بولادى: ا) 80 - 97%؛ ب) 10 - 15%؛ ۆ) 15 - 30%؛ گ) 35 - 48%؛ د) 53 - 71%
جاۋاپتارى:
1 - ا، ۆ، د
2 - ب
3 - گ
4 - ا
5 - ۆ
6 - ا
6 دۇرىس جاۋاپ – 5
5 دۇرىس جاۋاپ – 4
4 دۇرىس جاۋاپ – 3
3 نەمەسە ودان تومەن دۇرىس جاۋاپ – 2
3. جاڭا ساباققا ماقسات قويۋ. ەندى وقۋشىلارعا بۇگىنگى كۇننىڭ تاقىرىبى تانىستىرىلادى جانە وقۋشىلار بۇگىنگى جاڭا تاقىرىپ بويىنشا نە بىلگىلەرى كەلەتىندىگىن الدارىنا ماقسات ەتىپ قويادى (2 مين).
4. جوبا جاساۋ. وقۋشىلارعا 3 توپقا «مۇناي. تاسكومىر. وتىن» تاقىرىپتارى ءبولىنىپ بەرىلەدى، ولار وسى تاقىرىپتار بويىنشا الدارىنداعى ۆاتمان قاعازىنا جوبا جاسايدى (10 مين).
5. جوبانى قورعاۋ. وقۋشىلار ەندى وسى جاساعان جوبالارىن توپ بولىپ، تاقتا الدىنا شىعىپ قورعايدى (9 مين).
6. ەكولوگيالىق مازمۇنداعى سۇراقتارعا جاۋاپ بەرۋ. بۇگىنگى تاقىرىپ ەكولوگيا تاقىرىبىمەن تىعىز بايلانىستى بولعاندىقتان جانە وقۋشىلاردىڭ ءوز بەتتەرىنشە ويلاۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋ ماقساتىندا وقۋشىلارعا 3 سۇراق قويىلادى (ءاربىر توپ كەلەسى توپ قورعاعان تاقىرىپتىڭ سۇراعىنا جاۋاپ بەرەدى) (5 مين).
1. مۇنايمەن لاستانۋدى بولدىرماۋ ءۇشىن قانداي شارالار قولدانار ەدىڭ؟
2. تاسكومىردى پايدالانۋ ەكولوگياعا قانداي اسەرىن تيگىزەدى؟
3. جالپى العاندا وتىندى ەكولوگيا سوزىمەن بايلانىستىرىپ قالاي جىكتەۋگە بولادى؟
7. ەگەر مەن قورشاعان ورتا ءمينيسترى بولسام... حيميالىق ەسسە جازۋ (5 مين). بۇل تاقىرىپ وقۋشىلارعا الدىن - الا ۇيگە دايىندالۋلارىنا بەرىلەدى. سوسىن توپتاعى ەڭ جاقسى ەسسەنى تىڭدايمىز. ەڭ جاقسى ەسسەنى وقۋشىلار وزدەرى توپتا اقىلداسىپ انىقتايدى.
8. باعا كريتەرييىن قۇرۋ (3 مين). ەندى وقۋشىلار وزدەرى بۇگىنگى تاقىرىپ بويىنشا باعانى نە ءۇشىن العىلارى كەلەتىندىگىن كريتەريي رەتىندە قۇرادى جانە الدىلارىنداعى دايىن ۇلگىگە جازادى.
9. توپ باسشىسىنىڭ توپ مۇشەلەرىن باعالاۋى جانە ونى قورىتىندىلاۋى (3 مين). مۇندا توپ باسشىسى ءوز توبىنداعى ءاربىر بالاعا قانداي باعا قويعاندىعىن جانە نە ءۇشىن ول باعانى قويعانىن تۇسىندىرەدى.
10. قورىتىندى (2 مين). مۇندا ۇيگە تاپسىرما بەرىلەدى. وقۋشىلارعا الدىنداعى تەست جۇمىسىنان العان جانە توپتاعى جاساعان جۇمىستارى ءۇشىن العان باعالارىن جيناقتاپ، ورتاق «جيىنتىق باعا» قويىلادى.
ۇيگە تاپسىرما:
ساباقتى باعالاۋ
تولىق نۇسقاسىن جۇكتەۋ
اقسۋات اۋىلى، ك. نۇربايەۆ اتىنداعى اقسۋات ورتا مەكتەبىنىڭ
حيميا ءپانى ءمۇعالىمى اۋباكيروۆا ارداك ماشانوۆنا
ساباق تاقىرىپتارى:
1. مۇناي. تاسكومىر. وتىن.
2. امين قىشقىلدارى. ءنارۋىزدار.
3. d-ەلەمەنتتەردىڭ پەريودتىق جۇيەدەگى ورنى، اتوم قۇرىلىسىنىڭ ەرەكشەلىگى. مىس، مىرىش، تەمىر، حروم جانە ولاردىڭ قوسىلىستارىنىڭ قازاقستانداعى كەن ورىندارى
حيميا 9 سىنىپ
ساباقتىڭ اتاۋى: مۇناي. تاسكومىر. وتىن.
سىلتەمە: حيميا «ن. نۇراحمەتوۆ، ك. سارمانوۆا، ك. جەكسەمبينا، ن. زاگرانيچنايا، ءا. تەمىربولاتوۆا» 9 - سىنىپقا ارنالعان وقۋلىق
جالپى ماقساتى وقۋشىلارعا مۇناي، تاسكومىر جانە وتىن تۋرالى قوسىمشا اقپاراتتار بەرۋ
وقۋشىلار ءۇشىن وقۋ ناتيجەلەرى: وقۋشىلار مۇناي، تاسكومىر جانە وتىن تۋرالى ايتىپ بەرە الادى
ساباقتىڭ مىندەتتەرى: اقپاراتتى الۋ، جيناقتاۋ جانە قولدانۋ
ساباقتىڭ ءتيپى: جاڭا ساباق
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: وقۋلىق، ينتەراكتيۆتى تاقتا، جاسالعان جوبالار
ساباقتا قولدانىلاتىن ءادىس - تاسىلدەر: توپتىق جۇمىس، تەست جۇمىسى، حيميالىق ەسسە جازۋ، باعالاۋ كريتەرييلەرىن قۇرۋ، توپ باسشىسىنىڭ باعالاۋى، جيىتىق باعالاۋ
ساباققا قاجەتتى قۇرال - جابدىقتار: وقۋلىق، ۆاتمان، ءتۇرلى - ءتۇستى ماركەرلەر، فلوماستەر، قايشى، كلەي، باعالاۋ كريتەرييلەرىنە ارنالعان ۇلگىلەر
1. جاعىمدى پسيحولوگيالىق احۋال تۋعىزۋ، بالالاردى تۇگەندەۋ. جاعىمدى پسيحولوگيالىق احۋال تۋعىزۋ ءۇشىن ينتەراكتيۆتى تاقتادا «مەن بۇگىنگى كۇندەرىڭىزگە ساتتىلىكتەر، قۋانىشتار تىلەيمىن» دەپ الدىن - الا جازىپ قويامىن (1 مين).
2. تەست جۇمىسى. ءۇي تاپسىرماسىن، ياعني «كومىرسۋتەكتەردىڭ تابيعي قورلارى. تابيعي گاز» تاقىرىبىن تەست جۇمىسى تۇرىندە الامىن. (5 مين). تەستتى وقۋشىلار كورشى وتىرعان وقۋشىعا تەكسەرتەدى جانە باعا قويعىزادى جانە توپ باسشىسى باعالاۋ ناتيجەلەرىن الدارىنداعى دايىن ۇلگىگە جازىپ قويادى.
1. كومىرسۋتەكتەر قايدا كەزدەسەدى: ا) تابيعي جانە مۇنايعا سەرىك گازدار قۇرامىندا؛ ب) سۋدا؛ ۆ) مۇنايدا؛ گ) جاسىل وسىمدىكتەردە؛ د) تاسكومىردە
2. 1 ت مۇناي وندىرگەندە قانشا مولشەردە سەرىكتەس گاز بولىنەدى: ا) 45 م3؛ ب) 50 م3؛ ۆ) 55 م3؛ گ) 40 م3؛ د) 60 م3
3. تابيعي گازدىڭ نەگىزگى قۇرام بولىگىنە كىرەتىن گاز: ا) پەنتان؛ ب) بەنزول؛ ۆ) گەكساديەن؛ گ) مەتان؛ د) دەكان
4. تابيعي گاز جانعاندا اۋاعا قانداي زاتتار بولىنەدى: ا) سۋ مەن كومىرقىشقىل گازى؛ ب) وتتەگى مەن مەتان؛ ۆ) سۋ مەن ازوت؛ گ) كومىرقىشقىل گازى مەن وتتەگى: د) تابيعي گاز جانبايدى
5. قازاقستاندا تابيعي گاز قورلارى قاي وبلىستا شوعىرلانعان: ا) شىعىستا: ب) ورتالىقتا؛ ۆ) باتىستا؛ گ) وڭتۇستىكتە؛ د) سولتۇستىكتە
6. تابيعي گاز قۇرامىندا مەتان مولشەرى قانشا مولشەردە بولادى: ا) 80 - 97%؛ ب) 10 - 15%؛ ۆ) 15 - 30%؛ گ) 35 - 48%؛ د) 53 - 71%
جاۋاپتارى:
1 - ا، ۆ، د
2 - ب
3 - گ
4 - ا
5 - ۆ
6 - ا
6 دۇرىس جاۋاپ – 5
5 دۇرىس جاۋاپ – 4
4 دۇرىس جاۋاپ – 3
3 نەمەسە ودان تومەن دۇرىس جاۋاپ – 2
3. جاڭا ساباققا ماقسات قويۋ. ەندى وقۋشىلارعا بۇگىنگى كۇننىڭ تاقىرىبى تانىستىرىلادى جانە وقۋشىلار بۇگىنگى جاڭا تاقىرىپ بويىنشا نە بىلگىلەرى كەلەتىندىگىن الدارىنا ماقسات ەتىپ قويادى (2 مين).
4. جوبا جاساۋ. وقۋشىلارعا 3 توپقا «مۇناي. تاسكومىر. وتىن» تاقىرىپتارى ءبولىنىپ بەرىلەدى، ولار وسى تاقىرىپتار بويىنشا الدارىنداعى ۆاتمان قاعازىنا جوبا جاسايدى (10 مين).
5. جوبانى قورعاۋ. وقۋشىلار ەندى وسى جاساعان جوبالارىن توپ بولىپ، تاقتا الدىنا شىعىپ قورعايدى (9 مين).
6. ەكولوگيالىق مازمۇنداعى سۇراقتارعا جاۋاپ بەرۋ. بۇگىنگى تاقىرىپ ەكولوگيا تاقىرىبىمەن تىعىز بايلانىستى بولعاندىقتان جانە وقۋشىلاردىڭ ءوز بەتتەرىنشە ويلاۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋ ماقساتىندا وقۋشىلارعا 3 سۇراق قويىلادى (ءاربىر توپ كەلەسى توپ قورعاعان تاقىرىپتىڭ سۇراعىنا جاۋاپ بەرەدى) (5 مين).
1. مۇنايمەن لاستانۋدى بولدىرماۋ ءۇشىن قانداي شارالار قولدانار ەدىڭ؟
2. تاسكومىردى پايدالانۋ ەكولوگياعا قانداي اسەرىن تيگىزەدى؟
3. جالپى العاندا وتىندى ەكولوگيا سوزىمەن بايلانىستىرىپ قالاي جىكتەۋگە بولادى؟
7. ەگەر مەن قورشاعان ورتا ءمينيسترى بولسام... حيميالىق ەسسە جازۋ (5 مين). بۇل تاقىرىپ وقۋشىلارعا الدىن - الا ۇيگە دايىندالۋلارىنا بەرىلەدى. سوسىن توپتاعى ەڭ جاقسى ەسسەنى تىڭدايمىز. ەڭ جاقسى ەسسەنى وقۋشىلار وزدەرى توپتا اقىلداسىپ انىقتايدى.
8. باعا كريتەرييىن قۇرۋ (3 مين). ەندى وقۋشىلار وزدەرى بۇگىنگى تاقىرىپ بويىنشا باعانى نە ءۇشىن العىلارى كەلەتىندىگىن كريتەريي رەتىندە قۇرادى جانە الدىلارىنداعى دايىن ۇلگىگە جازادى.
9. توپ باسشىسىنىڭ توپ مۇشەلەرىن باعالاۋى جانە ونى قورىتىندىلاۋى (3 مين). مۇندا توپ باسشىسى ءوز توبىنداعى ءاربىر بالاعا قانداي باعا قويعاندىعىن جانە نە ءۇشىن ول باعانى قويعانىن تۇسىندىرەدى.
10. قورىتىندى (2 مين). مۇندا ۇيگە تاپسىرما بەرىلەدى. وقۋشىلارعا الدىنداعى تەست جۇمىسىنان العان جانە توپتاعى جاساعان جۇمىستارى ءۇشىن العان باعالارىن جيناقتاپ، ورتاق «جيىنتىق باعا» قويىلادى.
ۇيگە تاپسىرما:
ساباقتى باعالاۋ
تولىق نۇسقاسىن جۇكتەۋ
You Might Also Like
