InfoHub Logo

قازىرگى زامان - وتە كۇردەلى، تەحنيكالىق پروگرەسپەن، اقشامەن، بيلىكتى جاۋلاپ الۋمەن تىعىز بايلانىستى. كۇندەلىكتى ومىردە: «ادامنىڭ قازىرگى الەمدە ءومىر ءسۇرۋى قانداي؟»، «ۋاقىت وتە كەلە ادامداردىڭ بويىندا قانداي قاسيەتتەر وزگەرۋدە؟» - دەگەن سۇراقتار تۋىنداپ جاتادى.

ۇرپاق اۋىسقان سايىن، زامان دا جاڭارىپ بارا جاتقانداي اسەر قالدىرادى. مەن كەڭەس زامانىندا ءومىر سۇرمەدىم، الايدا مەنىڭ اتا-انلارىمنىڭ، تۋىستارىمنىڭ اڭگىمەلەرى بويىنشا بۇل كەزەڭدە ءومىر سۇرگەن بارلىق حالىقتار بەيبىت جانە ءتاتۋ-تاتتى ءومىر سۇرگەن ەكەن. ولار وزدەرىن ءبىر ۇلكەن وتباسى سانادى، ءار ۇلتتىڭ ەرەكشەلىكتەرىنە، ونىڭ مادەنيەتىنە، ءتىپتى سىرتقى تۇرىنە قۇرمەتپەن قاراپ، بىر-بىرىنە دەگەن سىيلاستىقتارى مىقتى بولعان دەسەدى.

وكىنىشكە وراي، ءقازىر مۇنىڭ ءبارى جوعالىپ بارا جاتقانداي. ءبىزدىڭ ەلدە، بۇكىل الەمدەگىدەي، ۇلتشىلدىق جانە ناسىلدىك سەزىمدەر كۇشەيىپ كەلەدى. ادامداردا مەنسىنبەۋشىلىك پايدا بولىپ، كىشكەنە ءبىر جەتىستىككە جەتسە، وزگەلەرگە مەنسىنبەۋشىلىكپەن قاراپ، ودان قالا بەرسە تاكاپپارلىق تانىتىپ جاتادى. كەيدە الەم جىندى بولىپ كەتكەندەي كورىنەدى. دالىرەك ايتقاندا، الەم ەمەس، وندا ءومىر سۇرەتىن ادامدار. ءبىزدىڭ بارىمىزدە بىر-بىرىمىزگە دەگەن سۇيىسپەنشىلىك، ءوزارا تۇسىنىستىك پەن قۇرمەت، توزىمدىلىك جەتىسپەيدى.

مەنىڭ اجەم: «ادامدار وزدەرىن باقىتسىز سەزىنگەندىكتەن جاماندىق جاسايدى»، -  دەيتىن ەدى. باقىتتى ادام قورشاعان الەمدى جاقسارتۋعا، وعان ءبىر كەرەمەت رەڭ بەرىپ، قۋانىشتى ەتۋگە ۇمتىلادى، باقىتتىڭ مولشەرىن كوبەيتۋگە تىرىسادى. ال كەيبىر «باقىتسىز، جاڭا شىڭعا ۇمتىلمايتىن» ادامداردىڭ بۇل ارەكەتتەرگە كەرى ىستەر جاساپ جۇرەدى. مەن جاقىندا ءبىر باعدارلامانى تىڭداعان بولاتىنمىن، وندا ولار «ءبىزدىڭ پلانەتانىڭ بارلىق تۇرعىندارى دەرلىك الەم ءقاۋىپتى، وندا ءومىر ءسۇرۋ قيىن بولدى دەپ سانايدى» دەپ ايتقان ءسوزى ەسىمدە قالىپ كەتكەن بولاتىن. سول ويدى قورىتا كەلە، «باقىتسىز ادامدار - دەگەنىمىز ءوز ومىرىنە ريزا ەمەس، الەمدە بولىپ جاتقان كەرەمەتتەرگە ءمان بەرميتىن، كەز كەلگەن نارسەدەن تەك قيىندىق ىزدەپ وتىراتىن ادامدار» - دەپ وزىمشە ءبىر تۇجىرىم جاسادىم.

ءبىراق، مەنىڭ ويىمشا، ءار ادام ءوزىن وزگەرتەم دەسە، ەشقاشان كەش بولمايدى، زامان قالاي وزگەرسە دە، «وزگەرەم» دەيتىن جاندار وزگەرەدى جانە ءوزى دە وزگەرە وتىرىپ، وسى الەمدى ءسال جاقسارتۋعا كومەكتەسە الادى. ول ءۇشىن نە ىستەۋ كەرەك؟ ول ءۇشىن بىر-بىرىمىزگە ۇلكەن قۇرمەتپەن، شىدامدىلىقپەن جانە تۇسىنىستىكپەن قاراپ، ءارقاشان بيىك بەلەستەرگە ۇمتىلىپ جانە ءار ۋاقىتتا وزگەلەرگە قولداۋ تانىتا ءبىلۋىمىز قاجەت.

ۋ. م. دجولدىبايەۆا ءال-فارابي اتىنداعى ءقازۇۋ-نىڭ قازاقستان تاريحى كافەدراسىنىڭ دوسەنتى

ج. ن. الياسقار ءال-فارابي اتىنداعى ءقازۇۋ-نىڭ شىعىستانۋ فاكۋلتەتىنىڭ 1-كۋرس ستۋدەنتى

---