زات ەسىم
تاقىرىبى: زات ەسىم (سلايد)
ماقساتى:
1. ەلەستەتۋ ارقىلى وقۋشىلاردىڭ شىعارماشىلىق ويلاۋ قابىلەتىن، گرامماتيكالىق تاپسىرمالار ارقىلى تەوريالىق ويلاۋىن، ءتىلىن دامىتۋ
2. زات ەسىم ۇعىمى تۋرالى بىلىمدەرىن تولىقتىرۋ، تياناقتاۋ. ءوز بەتىنشە جۇمىس جاساۋعا باۋلۋ.
3. ۇيىمشىلدىققا، دوستىققا، ادامگەرشىلىككە تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءادىسى: سۇراق جاۋاپ، دامىتۋ، ىزدەستىرۋ؛
ساباقتىڭ ءتۇرى: زەرتتەۋ ساباعى.
ساباقتىڭ بارىسى:
I ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
قايىرلى تاڭ دوستىم!
قايىرلى كۇن بولسىن!
بەسىنشى كۇنىمىز،
ساتتىلىككە تولسىن.
ءبىزدىڭ الار باعامىز،
كىلەڭ بەستىك بولسىن.
ءۇي جۇمىسىن تەكسەرۋ
تازا جازۋ مينۋتى
زز زز زز زز زز زز
وي جۇمباق
- ول... اسپاندا دا، جەردە دە بولادى،
شولەيت جەرلەردە دە جۇرەدى،...
اتا - اجەلەرىڭنىڭ قولىندا دا بولۋى مۇمكىن،
ول - پارتانىڭ ۇستىندە دە جاتۋى مۇمكىن،
ونى جەۋگە دە بولادى،
ول - بارلىق ادامدا بولادى.
1 - جاتتىعۋ. ماقالدى جاتقا جاز.
اشۋ - دۇشپان، اقىل - دوس،
اقىلىڭا اقىل قوس.
ساۋساعى ۇزىن ءبيشى بولار،
قۇلاعى ۇزىن كۇيشى بولار.
ماقالداردان زات ەسىمدەردى تاپ، ولاردىڭ نەگىزگى، تۋىندى زات ەسىم ەكەنىن انىقتا. سىزىقشانىڭ قويىلۋ سەبەبىن ءتۇسىندىر.
2 - جاتتىعۋ. ءماتىندى وقىپ جالقى ەسىمدەردى تەرىپ جاز.
شوقان ءۋاليحانوۆ – ۇلى عالىم، اعارتۋشى، فيلوسوف، جيھانگەز. ول قوستاناي وبلىسىنىڭ قۇسمۇرىن بەكەتىندە دۇنيەگە كەلگەن. كەيىن كوكشەتاۋعا كوشىپ بارىپ، بالالىق شاعى سىرىمبەت تاۋىنىڭ ەتەگىندە وتكەن. اكەسى شىڭعىس - اعا سۇلتان بولعان ادام. ومبىداعى كادەت كورپۋسىندا وقىعان. سانكت – پەتەربۋرگ جوعارعى وقۋ ورىندارىندا دارىستەر تىڭداعان.
ف. م. دوستويەۆسكيي، پ. پ. تيان - شانسكيي، ا. مايكوۆ، گ. ن. پوتانين جانە باسقا ورىس زيالىلارىمەن دوس بولعان. قىرعىزدىڭ “ماناس” ەپوسىن العاش زەرتتەپ، الەمگە تاراتۋشى.
سەرگىتۋ ءساتى «3 – جاتتىعۋ»
ەكپىندىلەر دەگەن ءسوزدىڭ ارىپتەرىن پايدالانىپ، بىرنەشە زات ەسىم جاساپ جاز.
ەكپىندىلەر
مىسىلى: كىرپى،....
4 - جاتتىعۋ.
مال دەگەن ءسوزدىڭ باسقى ءارپىن، قول دەگەن ءسوزدىڭ سوڭعى ءارپىن وزگەرتە وتىرىپ، بىرنەشە زات ەسىم جاساپ جاز.
(مال، قول)
تال، بال، جال، قال، شال، قوي؛
ەستە ساقتاۋ ديكتانتى
ءاقتوس، ولكە، وقۋشى، تىگىنشى، ونەر، تاي، اققۋ، جاڭبىر، وشىرگىش، تاۋىق.
6 - جاتتىعۋ. ءار ءسوزى ي ارپىمەن باستالاتىن زات ەسىمدەر تاۋىپ جاز.
قاي ءسوز كوپ؟
(جالقى ەسىم، جالپى ەسىم)
جايىق، جاڭبىر، ءبيشى، بىشكەك، تايبۋرىل،
قۇتجول، ولكە، بالا، وقۋشى
كوپشە تۇردەگى زات ەسىمدى سىرلى ساندىققا ورنالاستىر
كوگەرشىندەر، وقۋشىلار، شەگىرتكە، قويلار، بالاپاندار، تاقتا، اعاشتار، قۇمىرسقالار، وشىرگىش، سەكسەۋىل
ءسوزجۇمباق
ءۇي تاپسىرماسى
ماقساتى:
1. ەلەستەتۋ ارقىلى وقۋشىلاردىڭ شىعارماشىلىق ويلاۋ قابىلەتىن، گرامماتيكالىق تاپسىرمالار ارقىلى تەوريالىق ويلاۋىن، ءتىلىن دامىتۋ
2. زات ەسىم ۇعىمى تۋرالى بىلىمدەرىن تولىقتىرۋ، تياناقتاۋ. ءوز بەتىنشە جۇمىس جاساۋعا باۋلۋ.
3. ۇيىمشىلدىققا، دوستىققا، ادامگەرشىلىككە تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءادىسى: سۇراق جاۋاپ، دامىتۋ، ىزدەستىرۋ؛
ساباقتىڭ ءتۇرى: زەرتتەۋ ساباعى.
ساباقتىڭ بارىسى:
I ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
قايىرلى تاڭ دوستىم!
قايىرلى كۇن بولسىن!
بەسىنشى كۇنىمىز،
ساتتىلىككە تولسىن.
ءبىزدىڭ الار باعامىز،
كىلەڭ بەستىك بولسىن.
ءۇي جۇمىسىن تەكسەرۋ
تازا جازۋ مينۋتى
زز زز زز زز زز زز
وي جۇمباق
- ول... اسپاندا دا، جەردە دە بولادى،
شولەيت جەرلەردە دە جۇرەدى،...
اتا - اجەلەرىڭنىڭ قولىندا دا بولۋى مۇمكىن،
ول - پارتانىڭ ۇستىندە دە جاتۋى مۇمكىن،
ونى جەۋگە دە بولادى،
ول - بارلىق ادامدا بولادى.
1 - جاتتىعۋ. ماقالدى جاتقا جاز.
اشۋ - دۇشپان، اقىل - دوس،
اقىلىڭا اقىل قوس.
ساۋساعى ۇزىن ءبيشى بولار،
قۇلاعى ۇزىن كۇيشى بولار.
ماقالداردان زات ەسىمدەردى تاپ، ولاردىڭ نەگىزگى، تۋىندى زات ەسىم ەكەنىن انىقتا. سىزىقشانىڭ قويىلۋ سەبەبىن ءتۇسىندىر.
2 - جاتتىعۋ. ءماتىندى وقىپ جالقى ەسىمدەردى تەرىپ جاز.
شوقان ءۋاليحانوۆ – ۇلى عالىم، اعارتۋشى، فيلوسوف، جيھانگەز. ول قوستاناي وبلىسىنىڭ قۇسمۇرىن بەكەتىندە دۇنيەگە كەلگەن. كەيىن كوكشەتاۋعا كوشىپ بارىپ، بالالىق شاعى سىرىمبەت تاۋىنىڭ ەتەگىندە وتكەن. اكەسى شىڭعىس - اعا سۇلتان بولعان ادام. ومبىداعى كادەت كورپۋسىندا وقىعان. سانكت – پەتەربۋرگ جوعارعى وقۋ ورىندارىندا دارىستەر تىڭداعان.
ف. م. دوستويەۆسكيي، پ. پ. تيان - شانسكيي، ا. مايكوۆ، گ. ن. پوتانين جانە باسقا ورىس زيالىلارىمەن دوس بولعان. قىرعىزدىڭ “ماناس” ەپوسىن العاش زەرتتەپ، الەمگە تاراتۋشى.
سەرگىتۋ ءساتى «3 – جاتتىعۋ»
ەكپىندىلەر دەگەن ءسوزدىڭ ارىپتەرىن پايدالانىپ، بىرنەشە زات ەسىم جاساپ جاز.
ەكپىندىلەر
مىسىلى: كىرپى،....
4 - جاتتىعۋ.
مال دەگەن ءسوزدىڭ باسقى ءارپىن، قول دەگەن ءسوزدىڭ سوڭعى ءارپىن وزگەرتە وتىرىپ، بىرنەشە زات ەسىم جاساپ جاز.
(مال، قول)
تال، بال، جال، قال، شال، قوي؛
ەستە ساقتاۋ ديكتانتى
ءاقتوس، ولكە، وقۋشى، تىگىنشى، ونەر، تاي، اققۋ، جاڭبىر، وشىرگىش، تاۋىق.
6 - جاتتىعۋ. ءار ءسوزى ي ارپىمەن باستالاتىن زات ەسىمدەر تاۋىپ جاز.
قاي ءسوز كوپ؟
(جالقى ەسىم، جالپى ەسىم)
جايىق، جاڭبىر، ءبيشى، بىشكەك، تايبۋرىل،
قۇتجول، ولكە، بالا، وقۋشى
كوپشە تۇردەگى زات ەسىمدى سىرلى ساندىققا ورنالاستىر
كوگەرشىندەر، وقۋشىلار، شەگىرتكە، قويلار، بالاپاندار، تاقتا، اعاشتار، قۇمىرسقالار، وشىرگىش، سەكسەۋىل
ءسوزجۇمباق
ءۇي تاپسىرماسى
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
