InfoHub Logo

Сабақтың тақырыбы: «Түзу сызықты токтың, дөңгелек токтың және соленоидтың магнит өрістері. Магнит ағыны».
Мақсаты:
Білімділік: Оқушыларға түзу сызықты токтың, дөңгелек токтың және соленоидтың магнит өрістері туралы түсінік беру. Магнит ағыны туралы мағлұмат беру. Магнит өрісі мен ток арасындағы байланыс туралы түсінік беру.
Дамытушылық: Оқушылардың ойлау логикасын, білім қабілеті мен өріс тарапын дамыту. Жаңа білімді қолдану дағдысын дамыту, ақылға салу дағдысын қалыптастыру
Тәрбиелік: Оқушы бойына біліктілікті, тәрбиелікті және қазақтың ұлттық өнерін осы тақырыптар арқылы бойына қалыптастыру.
Сабақтың типі: Құрама сабақ.
Сабақтың әдісі: Жаңа технологиялық әдістерге сай аралас, баяндау, сұрақ - жауап, сынақ - сайыс сабақ.
Пәнаралық байланыс: география, физика, математика, геометрия, химия, электротехника.
Сабақтың көрнекілігі: сызба плакат, тірек конспектісі.
Техникалық құралдар: амперметр, вольтметр, осциллограф, магнит, катушка, өткізгіштер, лазер.

Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі: Оқушылардың сабаққа қатысуын тексеру, дәрісхананың тазалығы, сабаққа дайындығына назар аудару - 5 минут
ІІ. Өткен сабақты қайталау. Жауаптарды толықтыр ойын(15 минут)
1. Магниттік индукцияның өлшем бірлігі Тесла (Тл)
2. Ферромагниттік материалдарды атаңыз Темір, болат, шойын, никель, кобальт, гадолоний
3. Магнит өрісі қай жерде пайда болады? Тогы бар өткізгіш жанында
4. Магнит өрісінде заряд бола ма? Болмайды
5. Магнит полюстері.... Теріс, оң, солтүстік, оңтүстік
6. Соленоид бұл..... спираль түрінде иілген және бір осьті бойлай орналасқан жіңішке қыл сымнан жасалған өткізгіш
7. Бұранда ережесі... Бұранданың ілгерілемелі қозғалысы өткізгіштнгі ток бағытымен сәйкес келсе, онда бұранда тұтқасының айнымалы қозғалысы осы өткізгіш айналасында пайда болатын өрістің магниттік сызықтардың бағытын көрсетеді
8. Солтүстік полюс қалай белгіленеді N
9. Бір полюсті магнит жасау мүмкін бе? Болмайды
(Жауаптары карточкаларға толтырылып, ұпайлары беріледі)

ІІІ. Жаңа сабақ(30 минут)
Жаңа сабақта қаралатын сұрақтар:
• Түзу сызықты токтың, дөңгелек токтың және соленоидтың магнит өрістері. • Магнит ағыны.
Өрістердің супперпозиция принципін қолданып, тогы бар дөнгелек орамның, шексіз ұзын тоғы бар өткізгіштің тудыратын магнит өрістерінің индукциясын есептеп шығарайық.
Тоғы бар дөңгелек орамның центріндегі магнит өрісінің индукциясы.
Дөңгелек орамдағы I∆l njr элементін алайық. Био - Савар – Лаплас заңын қолданамыз: |∆Bi|=k I∆lsinα/R². Бұл жағдайда векторлық қосынды жеңіл орындалады. Барлық элементтер үшін α= 90, шеңбердің центріне дейінгі қашықтық та бірдей R - ге тең. Ал әрбір элементтің индукция векторы Bi сақинаның центрі арқылы өтетін және сақина жазықтығына перпендикуляр (бұранда ережесі «бізден әрі қарай») түзу бойымен бағытталады.

Павлодар көлік және коммуникациялар колледжі,
физика пәнінің оқытушысы Жангазина Балшакар Тускеновна

Түзу сызықты токтың, дөңгелек токтың және соленоидтың магнит өрістері. Магнит ағыны. жүктеу