A dybysy men árpi
Mektepaldy daıarlyq tobynyń uıymdastyrylǵan oqý is - árekettiń tehnologıalyq kartasy
Bólimi: Saýat ashý
Bilim berý salasy: Qatynas
Taqyryby: A dybysy men árpi
Maqsaty: A dybysy jáne árpimen tanystyrý. A dybysy bar sózge dybystyq taldaý jasaı bilýge úıretý. Qol jattyqtyrý, dápterine A árpiniń baspa túrin jazýdy úıretý.
Bilimdilik: A dybysyn sózdiń kez kelgen jerinen (sóz basynda, ortasynda, aıaǵynda) taýyp kórsete bilýge úıretý. Dybys týraly uǵymdy meńgertý, daýysty dybystyń erekshelikterin eske túsirý.
Damytýshylyq: Balanyń oılaı bilý jáne ózindik pikir aıtý qabiletin damytý. Belsendi qyzyǵýshylyǵyn damytý.
Tárbıelik: Imandylyqqa tárbıeleý. Balanyń rýhanı ósýine basshylyq jasaý.
Ádis - tásilder: oıyn, sózdik, kórnekilik, praktıkalyq
Kórneki quraldar: oıynshyqtar, magnıtti taqta, kespe áripter qaltasy, sýretter, teksheler, úlestirme materıaldar, taıaqshalar, kompúter. «Saýat ashý. Álippe - dápter». «Saýat ashý. Dıdaktıkalyq materıaldar».
Uıymdastyrylǵan oqý is - áreket barysy:
Tárbıeshi: Balalar búgin dáriger bárińdi tekserdi me?
«Tekserdi» dese:
- Tamaqtaryńdy kórsetkenderiń bar ma?
«Bar» dese:
- Qalaı kórdi?
- Aýzymdy ashty, tilimdi basty, «A» dep aıt, — dedi.
- Ne dep aıt dedi?
- A - a dep aıt – dedi
Endi tárbıeshi balalardyń atyn atap, máselen:
- Aıdyn, — dep shaqyrady.
Aıdyn: «A?», dep jalt qarar edi.
- Aıdyn men shaqyrǵanda ne dedi?
- A, — dedi.
Endi balalarǵa A dybysyn kezek - kezek aıtqyzyp, joldastarynyń aýzy «A» degende, qandaı bolyp turǵanyn kórsetken jón.
Tárbıeshi A a dybysynyń tańbasyn jazyp kórsetedi.
A dybysyn anyq daýystap aıtyp, sóz basynda qaı dybys estiletinin balalardan suraıdy.
- Daýysty, daýyssyz dybysty estý arqyly ajyratamyz. Dybystyń tańbasyn «árip» deımiz. Áripti kóremiz, jazamyz. Dybysty estımiz, aıtamyz.
- Mynaý – A árpi, A dybysynyń tańbasy. Áripti kózben kóremiz, oqımyz, dybysty
aıtamyz.
Balalarǵa ózderiniń attaryn aıtqyzyp, kimniń atynda A dybysy kezdesetindigine (sózdiń basynda, ortasynda, aıaǵynda) keńinen toqtalyp, aldymen balalardyń óz atynan bastap úıretedi. Balabaqshada ana tiliniń leksıkasyn oqyp - úırený qatań túrde semasıologıalyq aspektide emes (ıaǵnı «Bul sóz neni bildiredi?» degen suraýmen bastalmaıdy), «Bul zat qalaı atalady?» degen suraýǵa jaýap bere otyryp, onomasıologıalyq aspektide júrgiziledi.
«Saýat ashý». Álippe – dáptermen» jumys
Endi tárbıeshi balalardyń nazaryn «Álippe – dápterdegi sýretke aýdarady. Tárbıeshi balalarǵa suraq qoıa otyryp sýret boıynsha áńgime qurastyrady. Balanyń leksıkany meńgerýi zat esimdi meńgerýden bastalady. Ol ózin qorshap turǵan zattyń bárin (kúndelikti qoldanyp júrgen ydys, kıim, oıynshyq jáne t. b.), óziniń dene múshelerin ataıdy. Sýrettegi ózine tanys oıynshyqtardy kórgende júzderinen qýanysh nyshany baıqalǵan balalar (daýystap):
- Aıý.
- Qoıan
- Aqqý (kýbıktegi)
- Ara (kýbıktegi)
- Arystan (shardaǵy)
- At (shardaǵy),- dep shý ete qalary anyq.
Atalǵan oıynshyqtardyń A dybysynan bastalatyndyǵyna tárbıeshiniń basa nazar aýdarǵany jón. Aıý degen sózde A dybysy sózdiń basynda, al Ara degen sózde A dybysy sózdiń basynda da, aıaǵynda da keletindigine toqtalý kerek.
- Al, qane, osynshama kóp oıynshyqty arbaǵa salyp súırep kele jatqan balaǵa at qoıaıyq.
Balalar: Erjan, Maqsat jáne t. b. attardy qoıýy múmkin
Tárbıeshi: Balalar, A dybysynan bastalatyn at qoısaq qaıtedi.
Balalardyń biri: Almas, biri: Asqar jáne taǵy basqa attardy ataýy múmkin. Sonymen sýrettegi balanyń aty kim bolady?
- Almas
6 - bettegi A dybysyn oqytyp, balalardyń tilin jattyqtyrý.
7 - bettegi 1 - jattyǵýdy oryndaý arqyly balalar A dybysynyń – daýysty dybys ekendigin, sondaı - aq A árpiniń torkózden ornyn taýyp qyzyl túspen boıaý arqyly A árpiniń sózdegi ornalasý ereksheligin baıqaıdy. Oı - órisi damıdy.
2 - 3 jattyǵýlardy balalar óz betimen oryndaıdy (jazý kezinde partada durys otyrý, qalamdy durys ustaýǵa úıretý). Eger bala - baqshada kompúter bolsa, qosyp, balalarǵa A dybysyn (bas árpin, kishi árpin) kórsetýge bolady). Kompúterlik saýattylyq arqyly balanyń tanymy keńeıedi.
«Saýat ashý. Dıdaktıkalyq materıaldarmen» jumys
4 - bettegi jumbaqty sheshkizý arqyly balalardy tapqyrlyqqa baýlý.
Sergitý jattyǵýy. Balalardyń saýsaqtary tez sharshaıdy, sondyqtan saýsaq bulshyq etterin jetildirý úshin oryndalady.
4 - bettegi jańyltpashty balalarǵa oqyp berip, qaıtalap aıtqyzý. Jańyltpashty jańylmaı aıtqansha tilderin jattyqtyrý. Sózderdiń maǵynasyn túsindirý.
5 - bettegi tapsyrmalardy oryndatý arqyly salynǵan sýretterdegi zattardy atatqyzyp, qandaı áripten bastalatyndyǵyn, sondaı - aq A dybysynyń ornyn anyqtatý. Sózdiń qaı jerinde kezdesetindigin ajyrata bilýge daǵdylandyrý. Qoldaryn jattyqtyrý.
Sergitý jattyǵýy.
Dıdaktıkalyq oıyn: «Sóz oıla, tez oıla»
Sózdi durys aıtqan balaǵa bir - birden oıynshyq úlestiriledi. Oıyn sońynda oıynshyqtardy sanaý arqyly kimniń kóp sóz taýyp aıtqanyn anyqtaıdy.
Kim kóp oıynshyqqa ıe bolsa, sol jeńedi, oıyn sońynda jeńimpaz balany anyqtaıdy
Bólimi: Saýat ashý
Bilim berý salasy: Qatynas
Taqyryby: A dybysy men árpi
Maqsaty: A dybysy jáne árpimen tanystyrý. A dybysy bar sózge dybystyq taldaý jasaı bilýge úıretý. Qol jattyqtyrý, dápterine A árpiniń baspa túrin jazýdy úıretý.
Bilimdilik: A dybysyn sózdiń kez kelgen jerinen (sóz basynda, ortasynda, aıaǵynda) taýyp kórsete bilýge úıretý. Dybys týraly uǵymdy meńgertý, daýysty dybystyń erekshelikterin eske túsirý.
Damytýshylyq: Balanyń oılaı bilý jáne ózindik pikir aıtý qabiletin damytý. Belsendi qyzyǵýshylyǵyn damytý.
Tárbıelik: Imandylyqqa tárbıeleý. Balanyń rýhanı ósýine basshylyq jasaý.
Ádis - tásilder: oıyn, sózdik, kórnekilik, praktıkalyq
Kórneki quraldar: oıynshyqtar, magnıtti taqta, kespe áripter qaltasy, sýretter, teksheler, úlestirme materıaldar, taıaqshalar, kompúter. «Saýat ashý. Álippe - dápter». «Saýat ashý. Dıdaktıkalyq materıaldar».
Uıymdastyrylǵan oqý is - áreket barysy:
Tárbıeshi: Balalar búgin dáriger bárińdi tekserdi me?
«Tekserdi» dese:
- Tamaqtaryńdy kórsetkenderiń bar ma?
«Bar» dese:
- Qalaı kórdi?
- Aýzymdy ashty, tilimdi basty, «A» dep aıt, — dedi.
- Ne dep aıt dedi?
- A - a dep aıt – dedi
Endi tárbıeshi balalardyń atyn atap, máselen:
- Aıdyn, — dep shaqyrady.
Aıdyn: «A?», dep jalt qarar edi.
- Aıdyn men shaqyrǵanda ne dedi?
- A, — dedi.
Endi balalarǵa A dybysyn kezek - kezek aıtqyzyp, joldastarynyń aýzy «A» degende, qandaı bolyp turǵanyn kórsetken jón.
Tárbıeshi A a dybysynyń tańbasyn jazyp kórsetedi.
A dybysyn anyq daýystap aıtyp, sóz basynda qaı dybys estiletinin balalardan suraıdy.
- Daýysty, daýyssyz dybysty estý arqyly ajyratamyz. Dybystyń tańbasyn «árip» deımiz. Áripti kóremiz, jazamyz. Dybysty estımiz, aıtamyz.
- Mynaý – A árpi, A dybysynyń tańbasy. Áripti kózben kóremiz, oqımyz, dybysty
aıtamyz.
Balalarǵa ózderiniń attaryn aıtqyzyp, kimniń atynda A dybysy kezdesetindigine (sózdiń basynda, ortasynda, aıaǵynda) keńinen toqtalyp, aldymen balalardyń óz atynan bastap úıretedi. Balabaqshada ana tiliniń leksıkasyn oqyp - úırený qatań túrde semasıologıalyq aspektide emes (ıaǵnı «Bul sóz neni bildiredi?» degen suraýmen bastalmaıdy), «Bul zat qalaı atalady?» degen suraýǵa jaýap bere otyryp, onomasıologıalyq aspektide júrgiziledi.
«Saýat ashý». Álippe – dáptermen» jumys
Endi tárbıeshi balalardyń nazaryn «Álippe – dápterdegi sýretke aýdarady. Tárbıeshi balalarǵa suraq qoıa otyryp sýret boıynsha áńgime qurastyrady. Balanyń leksıkany meńgerýi zat esimdi meńgerýden bastalady. Ol ózin qorshap turǵan zattyń bárin (kúndelikti qoldanyp júrgen ydys, kıim, oıynshyq jáne t. b.), óziniń dene múshelerin ataıdy. Sýrettegi ózine tanys oıynshyqtardy kórgende júzderinen qýanysh nyshany baıqalǵan balalar (daýystap):
- Aıý.
- Qoıan
- Aqqý (kýbıktegi)
- Ara (kýbıktegi)
- Arystan (shardaǵy)
- At (shardaǵy),- dep shý ete qalary anyq.
Atalǵan oıynshyqtardyń A dybysynan bastalatyndyǵyna tárbıeshiniń basa nazar aýdarǵany jón. Aıý degen sózde A dybysy sózdiń basynda, al Ara degen sózde A dybysy sózdiń basynda da, aıaǵynda da keletindigine toqtalý kerek.
- Al, qane, osynshama kóp oıynshyqty arbaǵa salyp súırep kele jatqan balaǵa at qoıaıyq.
Balalar: Erjan, Maqsat jáne t. b. attardy qoıýy múmkin
Tárbıeshi: Balalar, A dybysynan bastalatyn at qoısaq qaıtedi.
Balalardyń biri: Almas, biri: Asqar jáne taǵy basqa attardy ataýy múmkin. Sonymen sýrettegi balanyń aty kim bolady?
- Almas
6 - bettegi A dybysyn oqytyp, balalardyń tilin jattyqtyrý.
7 - bettegi 1 - jattyǵýdy oryndaý arqyly balalar A dybysynyń – daýysty dybys ekendigin, sondaı - aq A árpiniń torkózden ornyn taýyp qyzyl túspen boıaý arqyly A árpiniń sózdegi ornalasý ereksheligin baıqaıdy. Oı - órisi damıdy.
2 - 3 jattyǵýlardy balalar óz betimen oryndaıdy (jazý kezinde partada durys otyrý, qalamdy durys ustaýǵa úıretý). Eger bala - baqshada kompúter bolsa, qosyp, balalarǵa A dybysyn (bas árpin, kishi árpin) kórsetýge bolady). Kompúterlik saýattylyq arqyly balanyń tanymy keńeıedi.
«Saýat ashý. Dıdaktıkalyq materıaldarmen» jumys
4 - bettegi jumbaqty sheshkizý arqyly balalardy tapqyrlyqqa baýlý.
Sergitý jattyǵýy. Balalardyń saýsaqtary tez sharshaıdy, sondyqtan saýsaq bulshyq etterin jetildirý úshin oryndalady.
4 - bettegi jańyltpashty balalarǵa oqyp berip, qaıtalap aıtqyzý. Jańyltpashty jańylmaı aıtqansha tilderin jattyqtyrý. Sózderdiń maǵynasyn túsindirý.
5 - bettegi tapsyrmalardy oryndatý arqyly salynǵan sýretterdegi zattardy atatqyzyp, qandaı áripten bastalatyndyǵyn, sondaı - aq A dybysynyń ornyn anyqtatý. Sózdiń qaı jerinde kezdesetindigin ajyrata bilýge daǵdylandyrý. Qoldaryn jattyqtyrý.
Sergitý jattyǵýy.
Dıdaktıkalyq oıyn: «Sóz oıla, tez oıla»
Sózdi durys aıtqan balaǵa bir - birden oıynshyq úlestiriledi. Oıyn sońynda oıynshyqtardy sanaý arqyly kimniń kóp sóz taýyp aıtqanyn anyqtaıdy.
Kim kóp oıynshyqqa ıe bolsa, sol jeńedi, oıyn sońynda jeńimpaz balany anyqtaıdy
You Might Also Like
