Aq kúrishti - aımaq
Sabaq taqyryby: Aq kúrishti - aımaq
Maqsaty: 1. Baǵaly astyq daqyly týraly bilimderin keńeıtý, kúrishtiń shyǵý tarıhy, otany týraly maǵlumat berý, aq kúrishtiń atasy Y. Jaqaev týraly málimet berý.
2. Dándi daqyldar týraly túsinikterin keńeıtý, shyǵarmashylyq jumysqa belsendiligin arttyrý.
3. Kúrishshiler eńbegin baǵalaý, qurmetteýge tárbıeleý.
Sabaqtyń kórnekiligi: Qazaqstan fızıkalyq kartasy, dándi daqyldardyń gerbarııi, úlestirme kartochkalar.
Tehnıkalyq quraldar: ınteraktıvti taqta.
Sabaqta qoldanylǵan ádister: Toptastyrý, bes joldy óleń, esse,
Pán aralyq baılanys: qazaq tili. bıologıa, geografıa, tarıh.
Sabaq barysy: 1 Uıymdastyrý kezeńi: Psıhologıalyq daıyndyq:
Amansyń ba, jer ana,
Amansyń ba, altyn kún,
Amansyń ba, dostarym,
Sálem berdik sizderge.
Qyzyǵýshylyqty oıatý: Jumbaq jasyrý.
1. Uzyn murtty sarylar,
Qoıynynda nan bar. (bıdaı).
2. Alystan kórseń aq tas,
Jaqynnan kórsem – dámdi as. (kúrish)
3. Túskende salqyn kúz,
Jınadyq altyn tis ( júgeri)
4. Kúnnen kózin almaıdy,
Ózgemen isi bolmaıdy. (kúnbaǵys)
Jumbaqtardyń ataýy boıynsha toptarǵa bóliný. Top degen sózge asosıasıasyn, erejesin quryp qorǵaý.
Slaıd: Dándi daqyldar túrleri (qaraqumyq, arpa, burshaq, kúrish, suly, burshaq, bıdaı) kórsetip jalpy dándi daqyldarǵa ne qajet? Ortaq suraq qoıyp, klaster qurǵyzý.
AÝA
SÝ
JYLÝ
JARYQ
MINERALDY
QUNARLY TOPYRAQ
TUZDAR
Dándi daqyldardyń ósetin mekenin bilý maqsatynda sóz jumbaq sheshtirý.
---Q o l ǵ a p
q Y z y l
---Z y ǵ y r
s Y z ǵ y sh
u L ý
--O q t a ý
o R a q
--D o p
--A t a
Qyzylorda týraly ne bilesińder? Asosıasıa qurý. Jeke, topta. Málimet berý.
Qyzylorda oblystyń tarıhyna toqtalý.
Qyzylorda oblysy - Qazaqstannyń ońtústiginde ornalasqan. 1938 jyldyń 15 qańtar kúni qurylǵan.
Ortalyǵy - Qyzylorda qalasy. 1938 jyly Ońtústik Qazaqstan oblysynyń aýmaǵynda qurylǵan. Ejelgi jerde ómir súrgen Qorqyt baba, Áıteke bı jáne Jalańtós Bahadúr, Janqoja, Buharbaı, Toǵanas batyrlary halyqtyń maqtanyshy. Osy jerde týǵan Ǵanı Muratbaev, Mustafa Shoqaı jáne belgili jer óńdeýshi Ibraı Jahaev – Otannyń patrıottary, óz eliniń batyr uldary. Olardyń attary ólketaný tarıhyna kirip, úılerdiń qabyrǵalarynda qashalǵan.
Tarıhı qalalar Saýran jáne Syǵanaq, arheologıalyq eskertkishteri jáne keseneler Sýnaq Ata, Aıqoja ıshan, keseneler Qarasopy, Oqsha Ata, Dosbol bı, Esabyz, Aqtas meshiti, Qorqyt Ata memorıaldy kompleksi Uly Jibek jolynyń týrısik baǵyttaryna kiredi.
Oblysta 7 aýdan bar.
Aýdandar tizimi batystan shyǵysqa qaraı:
Aral aýdany, ortalyǵy — Aral qalasy,
Qazaly aýdany, ortalyǵy — Áıteke - Bı kenti,
Qarmaqshy aýdany, ortalyǵy — Josaly kenti,
Jalaǵash aýdany, ortalyǵy — Jalaǵash kenti,
Syrdarıa aýdany, ortalyǵy — Tereńózek kenti,
Shıeli aýdany, ortalyǵy — Shıeli kenti,
Jańaqorǵan aýdany, ortalyǵy — Jańaqorǵan kenti.
Sergitý sáti:
Jel soqty,
Jel qatty - qatty soqty,
Naızaǵaı jarq etti,
Jańbyr jaýdy, kún ashyldy.
Maǵynany taný: Qyzylorda oblysy týraly málimetten keıin búgingi kúnniń taqyryby habarlanady. Kúrish týraly áńgimelesý, kúrish túrlerimen tanysý.
Kúrish dáninen spırt, krahmal alynady, syra daıyndalady, sabanynan qaǵaz jasalady. Kebegi – mal azyǵy, odan joǵary sapaly maı alýǵa bolady.
Dán atasy Jaqaev týraly málimet:
(1891, Qyzylorda oblysy Shıeli aýdany — 19. 9. 1981 jyly qaıtys boldy) — áıgili kúrish ósirýshi, Qyzylorda oblysynyń Shıeli aýdanyndaǵy “Qyzyl Tý” (keıingi Y. Jaqaev atynda) keńsharynyń zveno jetekshisi bolǵan. Ol birinshi bolyp kúrish egisin jońyshqa atyzyna ornalastyrdy.
Ybyraı Jaqaev
Mátinmen jumys
1. Mátindi túsinip ishteı oqý.
2. Mátinniń negizgi oıyn klasterge túsirý, qorǵaý.
3. Mátinniń ár bóligi qaı túrine jatady?(áńgimeleý, sıpattaý, paıymdaý)
4. Oqýshylarǵa suraqtar qoıý. Kúrish nege Qyzylorda oblysynda ósiriledi?
Dáptermen jumys: «Tolyqtyryp kór» Oqýshylar dápterge ósimdik músheleri týraly oqýlyqtan alǵan maǵlumattaryn dápterlerine jazady.
Sabaqtary..............
Japyraqtary............
Gúldeýi..........
Pisýi.....................
Sózdik jumys:
Qyzylorda - oblys ortalyǵy
Syrdarıa - ózen
Kúrish - dándi daqyl sózderin jazdyrý.
Qyzylorda halqy nemen aınalysady?
kúrish ---------- qarakól qoıy ---------- Syrdarıa
tamaq ---------- teri ------------------------ balyq
Sabaqty bekitý:
Kúrish toby - 5 joldy óleń qurastyrý.
Bıdaı toby - Esse «Baǵaly astyq»
Júgeri toby - «Men kúrishten ne jasar edim» (aspaz rólinde)
Kúnbaǵys toby - kúnbaǵys dáninen kirpik sheshen daıarlaý.
Qorytyndy: a) sabaqty qorytý.
Úıge tapsyrma:
Refleksıa: topta baǵalaý.
Maqsaty: 1. Baǵaly astyq daqyly týraly bilimderin keńeıtý, kúrishtiń shyǵý tarıhy, otany týraly maǵlumat berý, aq kúrishtiń atasy Y. Jaqaev týraly málimet berý.
2. Dándi daqyldar týraly túsinikterin keńeıtý, shyǵarmashylyq jumysqa belsendiligin arttyrý.
3. Kúrishshiler eńbegin baǵalaý, qurmetteýge tárbıeleý.
Sabaqtyń kórnekiligi: Qazaqstan fızıkalyq kartasy, dándi daqyldardyń gerbarııi, úlestirme kartochkalar.
Tehnıkalyq quraldar: ınteraktıvti taqta.
Sabaqta qoldanylǵan ádister: Toptastyrý, bes joldy óleń, esse,
Pán aralyq baılanys: qazaq tili. bıologıa, geografıa, tarıh.
Sabaq barysy: 1 Uıymdastyrý kezeńi: Psıhologıalyq daıyndyq:
Amansyń ba, jer ana,
Amansyń ba, altyn kún,
Amansyń ba, dostarym,
Sálem berdik sizderge.
Qyzyǵýshylyqty oıatý: Jumbaq jasyrý.
1. Uzyn murtty sarylar,
Qoıynynda nan bar. (bıdaı).
2. Alystan kórseń aq tas,
Jaqynnan kórsem – dámdi as. (kúrish)
3. Túskende salqyn kúz,
Jınadyq altyn tis ( júgeri)
4. Kúnnen kózin almaıdy,
Ózgemen isi bolmaıdy. (kúnbaǵys)
Jumbaqtardyń ataýy boıynsha toptarǵa bóliný. Top degen sózge asosıasıasyn, erejesin quryp qorǵaý.
Slaıd: Dándi daqyldar túrleri (qaraqumyq, arpa, burshaq, kúrish, suly, burshaq, bıdaı) kórsetip jalpy dándi daqyldarǵa ne qajet? Ortaq suraq qoıyp, klaster qurǵyzý.
AÝA
SÝ
JYLÝ
JARYQ
MINERALDY
QUNARLY TOPYRAQ
TUZDAR
Dándi daqyldardyń ósetin mekenin bilý maqsatynda sóz jumbaq sheshtirý.
---Q o l ǵ a p
q Y z y l
---Z y ǵ y r
s Y z ǵ y sh
u L ý
--O q t a ý
o R a q
--D o p
--A t a
Qyzylorda týraly ne bilesińder? Asosıasıa qurý. Jeke, topta. Málimet berý.
Qyzylorda oblystyń tarıhyna toqtalý.
Qyzylorda oblysy - Qazaqstannyń ońtústiginde ornalasqan. 1938 jyldyń 15 qańtar kúni qurylǵan.
Ortalyǵy - Qyzylorda qalasy. 1938 jyly Ońtústik Qazaqstan oblysynyń aýmaǵynda qurylǵan. Ejelgi jerde ómir súrgen Qorqyt baba, Áıteke bı jáne Jalańtós Bahadúr, Janqoja, Buharbaı, Toǵanas batyrlary halyqtyń maqtanyshy. Osy jerde týǵan Ǵanı Muratbaev, Mustafa Shoqaı jáne belgili jer óńdeýshi Ibraı Jahaev – Otannyń patrıottary, óz eliniń batyr uldary. Olardyń attary ólketaný tarıhyna kirip, úılerdiń qabyrǵalarynda qashalǵan.
Tarıhı qalalar Saýran jáne Syǵanaq, arheologıalyq eskertkishteri jáne keseneler Sýnaq Ata, Aıqoja ıshan, keseneler Qarasopy, Oqsha Ata, Dosbol bı, Esabyz, Aqtas meshiti, Qorqyt Ata memorıaldy kompleksi Uly Jibek jolynyń týrısik baǵyttaryna kiredi.
Oblysta 7 aýdan bar.
Aýdandar tizimi batystan shyǵysqa qaraı:
Aral aýdany, ortalyǵy — Aral qalasy,
Qazaly aýdany, ortalyǵy — Áıteke - Bı kenti,
Qarmaqshy aýdany, ortalyǵy — Josaly kenti,
Jalaǵash aýdany, ortalyǵy — Jalaǵash kenti,
Syrdarıa aýdany, ortalyǵy — Tereńózek kenti,
Shıeli aýdany, ortalyǵy — Shıeli kenti,
Jańaqorǵan aýdany, ortalyǵy — Jańaqorǵan kenti.
Sergitý sáti:
Jel soqty,
Jel qatty - qatty soqty,
Naızaǵaı jarq etti,
Jańbyr jaýdy, kún ashyldy.
Maǵynany taný: Qyzylorda oblysy týraly málimetten keıin búgingi kúnniń taqyryby habarlanady. Kúrish týraly áńgimelesý, kúrish túrlerimen tanysý.
Kúrish dáninen spırt, krahmal alynady, syra daıyndalady, sabanynan qaǵaz jasalady. Kebegi – mal azyǵy, odan joǵary sapaly maı alýǵa bolady.
Dán atasy Jaqaev týraly málimet:
(1891, Qyzylorda oblysy Shıeli aýdany — 19. 9. 1981 jyly qaıtys boldy) — áıgili kúrish ósirýshi, Qyzylorda oblysynyń Shıeli aýdanyndaǵy “Qyzyl Tý” (keıingi Y. Jaqaev atynda) keńsharynyń zveno jetekshisi bolǵan. Ol birinshi bolyp kúrish egisin jońyshqa atyzyna ornalastyrdy.
Ybyraı Jaqaev
Mátinmen jumys
1. Mátindi túsinip ishteı oqý.
2. Mátinniń negizgi oıyn klasterge túsirý, qorǵaý.
3. Mátinniń ár bóligi qaı túrine jatady?(áńgimeleý, sıpattaý, paıymdaý)
4. Oqýshylarǵa suraqtar qoıý. Kúrish nege Qyzylorda oblysynda ósiriledi?
Dáptermen jumys: «Tolyqtyryp kór» Oqýshylar dápterge ósimdik músheleri týraly oqýlyqtan alǵan maǵlumattaryn dápterlerine jazady.
Sabaqtary..............
Japyraqtary............
Gúldeýi..........
Pisýi.....................
Sózdik jumys:
Qyzylorda - oblys ortalyǵy
Syrdarıa - ózen
Kúrish - dándi daqyl sózderin jazdyrý.
Qyzylorda halqy nemen aınalysady?
kúrish ---------- qarakól qoıy ---------- Syrdarıa
tamaq ---------- teri ------------------------ balyq
Sabaqty bekitý:
Kúrish toby - 5 joldy óleń qurastyrý.
Bıdaı toby - Esse «Baǵaly astyq»
Júgeri toby - «Men kúrishten ne jasar edim» (aspaz rólinde)
Kúnbaǵys toby - kúnbaǵys dáninen kirpik sheshen daıarlaý.
Qorytyndy: a) sabaqty qorytý.
Úıge tapsyrma:
Refleksıa: topta baǵalaý.