Aqqan aýrýlary
Qan quramyn jasaýǵa qatysatyn tinniń isik aýrýlary - gemoblastozdar nemese leıkozdar dep atalady.
Anyqtalýy. Eń birinshi maqsat - joǵary mamandandyrylǵan mekemelerdegi gematologqa barý. Zertteýlerden tolyq ótý: jalpy qan quramyn zertteý,sonyń ishinde trombosıtterdi birge anyqtaý, tósten pýnksıa jasaý, ımmýnofenotıptikti anyqtaý, sıtogenetıkalyq zertteý: ÝDZ, KT, t.s.s.
Emi. Emdeýdiń negizgi ádisi polıhımıaterapıa bolyp tabylady. Lımfoıdty tinniń isikteri (qaterli lımfomalar). Lımfomalar qaterli isik jáne lımforetıkýlárly jasýshadan týyndaıdy. Kóp jaǵdaıda lımfa túıinderinde shoǵyrlanady jáne onymen qosarlasa ulǵaıady. Negizgi eki túrin ajyratady: Hodjkın lımfomasy nemese lımfogranýlematoz (AGM) jáne Hodjkındik emes lımfoma.
Lımfogranýlematoz (LGM) - lımfoıdty tinniń qaterli aýrýy bolyp tabylady jáne lımfa júıesi arqyly metastaz beretin, ishki aǵzalardyń zaqymdanýymen júretin aýrý. Lımfagranýlematozben barlyq jastaǵy adamdar aýyrýy múmkin.
Lımfagranýlematozdyń jiktelýi.
Gıstologıalyq túrlerine qaraı:
1. Lımfogıstosıtarly;
2. Nodýlárly (túıindi) skleroz;
3. Aralas-jasýshalyq;
4. Lımfoıdty júdeý nemese dıffýzdy fıbroz basylýy (nemese retıkýlárly túrinde);
Satylary:
I satysy - jergilikti, lımfa júıesiniń bir nemese eki aımaǵynyń zaqymdalýy.
II satysy - shetki bir jaq dıafragmalyq etiniń lımfa júıesiniń eki nemese odan da kóp aımaǵynyń zaqymdalýy.
III satysy - jaıylǵan. Dıafragmanyń eki jaǵyndaǵy lımfa túıininiń zaqymdanýymen jáne kókbaýyrdyń buzylysymen qosa júretin túri.
IV satysy - jalpy jaıylǵan túrde - búkil ishki aǵzalardyń zaqymdaný prosesimen sıpattalady. Ár saty eki kishi satyǵa bólinedi: A - jalpy sımptomdary joq; B - bir nemese birneshe jalpy sımptomdardan turady.
Hodjkındik emes lımfoma - lımfoıdtyq tinniń ártúrli toptaryndaǵy qaterli isikpen júredi jáne bir-birinen morfologıalyq túrimen ajyratylady. Olardyń bári gematogendi jáne lımfogendi metastazdaný arqyly taralady jáne birinshilik isiktik túrimen bastalady.
Jasýshalardyń jetilý dárejesi |
Jasýshalyq komponentterdiń máni |
Tómen dárejeli jetilgen |
Usaq lımfosıtarly lımfoma Folıkýlıarly lımfoma Aralas lımfoma |
Ortasha dárejeli lımfoma |
1. Folıkýlıarly lımfoma 2. Jaıylmaly lımfoma 3. Jaıylmaly aralas lımfoma 4. Jaıylmaly úlken jasýshaly lımfoma |
Joǵary dárejeli jetilgen |
1. Immýnoblasty úlken jafshaly lımfoma 2. Lımfoblasty lımfoma 3. Berkıtti lımfoma |
Ártúrli |
Sańyraýqulaq tárizdi leıkoz Gıstosıtoz Ekstramedýlárly plazmosıtoma Jiktelmeıtin jáne basqalar |
Hodjkındik emes lımfomalardyń túrleri:
1. nodýlárly;
2. lımfosıtarly;
3. lımfosıtarly;
4. prolımfosıtarly.
Lımfomanyń jalpy belgileri:
1. lımfa túıinderiniń ulǵaıýy;
2. teriniń qyshýy;
3. tersheńdik;
4. jalpy álsizdik;
5. keýdearalyq lımfa túıinderiniń zaqymdanýynan bolatyn jótel;
6. qursaq qýysyndaǵy lımfa túıinderiniń zaqymdanýynan bolatyn ishtiń aýyrý sezimi, t.b.
Anyqtalýy
1. sıtologıalyq zertteý;
2. gıstologıalyq zertteý;
3. laboratorıalyq zertteý;
4. ımmýnofenotıptik zertteý;
5. ÝDZ, KT, keýde qýysynyń rentgenografıasy jáne t.b.
Emdeý ádisteriniń negizgi 3 túri bar: hırýrgıalyq, sáýleli terapıa jáne polıhımıaterapıa. Em arnaıy onkologıalyq mekemelerde júrgiziledi.
Saıyn Sadyqov,
Qazaq Ulttsh medısına ýnıversıtetiniń profesory