InfoHub Logo

Páni: Fızıkalyq geografıa 6 - synyp
Taqyryby: Atmosferanyń quramy men qurylysy
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdiligi: Jerdiń aýa qabaty – Atmosfera týraly tolyq maǵlumat berý. Atmosferanyń jer qabyqtary ishindegi ereksheligi týraly uǵym qalyptastyrý.
Damytýshylyǵy: Oqýshylardyń aýa qabyqtary týraly dúnıetanymdyq qabiletterin damytý, tanymdyq qyzyǵýshylyqtaryn jetildirý. qorshaǵan orta týraly oı – óristerin damytý.
Tárbıeliligi: Ekologıalyq tárbıe berý, aýany qorǵaýǵa, qasterleýge tárbıeleý. Tapsyrmalardy oryndaý barysynda oqýshylardy ujymshyldyqqa, ózara syılastyqqa úıretý.
Sabaq túri: jańa sabaq
Qural – jabdyqtar, kórneki quraldar: ınterbelsendi taqta, dúnıe júzi men Qazaqstannyń fızıkalyq kartasy, plakat, kespe qaǵazdar.

Sabaq barysy:
İ. Uıymdastyrý sáti: Sálemdesý, synyp oqýshylaryn túgeldeý. Oqýshylardy toptastyryp otyrǵyzyp, nazarlaryn sabaqqa aýdarý.

İİ. Úı tapsyrmasy: «Gıdrosfera» taqyrybyn qaıtalaý, suraqtarǵa jaýap alyp, úı tapsyrmasyn qorytyndylaý.
A. Neni meńgerdik. Anyqtamalarǵa jaýap berý arqyly «Gıdrosfera» sózine assıosasıa qurý.
Materıkterdiń aralyǵynda ornalasqan úlken sýly alqap MUHIT
Eger qar jylda erıtin mólsherinen artyq túsetin bolsa, onda ol jata – jata nyǵyzdalyp..... aınalady MUZDYQ
Jer betinde sýǵa tolǵan tabıǵı oıystar KÓL
Muhıttyń sýynyń qasıetteri men janýarlar dúnıesi jóninen oqshaýlanyp turatyn bóligi TEŃİZ
Jer qyrtysynyń joǵarǵy bóligindegi sýlar JER ASTY SÝLARY
Tabıǵı jolmen jasalǵan arna arqyly aǵatyn sý ÓZEN
Kez kelgen aýada belgili bir mólsherde.... kúıindegi sý bar BÝ

B. Toptyq jumys
«Lıtosfera» Kaspıı teńizi men oǵan quıatyn basty ózenderdi atańyz jáne olardy kartadan kórsetińiz. Kól jaǵalaýyndaǵy Aqtaý qalasynyń koordınatasyn tabyńyz.
«Gıdrosfera» Aral teńizi men oǵan quıatyn basty ózenderdi atańyz jáne olardy kartadan kórsetińiz. Kól jaǵalaýyndaǵy Aral qalasynyń koordınatasyn tabyńyz.
«Atmosfera» Balqash kóli men oǵan quıatyn basty ózenderdi atańyz jáne olardy kartadan kórsetińiz. Kól jaǵalaýyndaǵy Balqash qalasynyń koordınatasyn tabyńyz.
V. Jedel (álternatıvti) suraqtar.
Top basshylaryna Jaýaby Ia nemese Joq

«Lıtosfera» toby basshysyna
1. Syrdarıa Qazaqstandaǵy eń sýy mol ózen Joq
2. Sý astyndaǵy jer silkiný men janartaý atqylaýynan týatyn tolqyndar sýnamı dep atalady. Ia
3. Muhıt sýynyń tuzdylyǵy promılmen esepteledi. Ia
4. Vıktorıa eń bıikten qulap aǵatyn sarqyrama. Joq
5. Kún júıesindegi planetalardyń ishinde tek Jerde ǵana sý suıyq kúıde taralǵan. Ia

«Gıdrosfera» toby basshysyna
1. Ózenniń teńizge nemese kólge quıar jeri salasy dep atalady. Joq
2. Muhıt sýynyń ortasha tuzdylyǵy 30 promıll. Joq
3. Batys jelder aǵysy eń iri sýyq aǵysy. Ia
4. Tabıǵatta sý eki kúıde kezdesedi. Joq
5. Aısbergterdiń 70 - 90%- ǵa jýyǵy sý astynda bolady. Ia

«Atmosfera» toby basshysyna
1. Marıan shuńǵymasy – Muhıttaǵy eń tereń shuńǵyma. Ia
2. Aǵysty týǵyzatyn basty sebep – turaqty jelder. Ia
3. Aral teńizi tektonıkalyq kólge jatady. Joq
4. Jer sharyndaǵy eń tereń kól – Baıkal. Ia
5. Jer betindegi sýǵa tolǵan tabıǵı oıystardy ózen dep ataıdy. Joq

İİİ. «Elbasynyń Aral qalasyna is – sapary».
2005 jyldyń 27 sáýirinde qasıetti Aral aımaǵyn udaıy nazarda ustaǵan Prezıdentimiz N. Á. Nazarbaev aýdanǵa arnaıy is – saparmen kelip, taza aýyzsýdyń tusaýkeserin jasady. Prezıdent sýdyń dámin tatyp, «eń taza aýyzsý araldyqtarda» dep aǵynan jaryldy. Aral qalasynyń turǵyndary 100 paıyz taza aýyz sýmen jabdyqtaldy. Aral halqy búginde sonyń rahatyn kórip otyr. Osy elbasynyń is – sapary jóninde daıyndalǵan slaıd oqýshylar nazaryna usynyldy.

İİİ. Jańa sabaqty meńgertý:
Adal bolsań sýdaı bol,
Sý aramdy ketiredi.
Myqty bolsań jerdeı bol,
Jer jarańdy kóteredi.
Sýdaı taza bol,
Jerdeı berik bol.
Ómiriń uzaq bolsyn,
Aýmaǵyń sýat bolsyn
Osy sózim halqyma qýat bolsyn!