- 07 maý. 2015 00:00
- 373
Bala - ómir qyzyǵy
Bala - artta qalǵan iz. Urpaq jańǵyrtý, artta iz qaldyrý - adamzattyń joıylyp ketpeýiniń birden - bir sebebi. Sondyqtan búgingi urpaq - erteńgi bolashaǵymyz. Qyz bala otaý tigip,shańyraq kótergen soń eń basty armany - sábı súıý. Sábıdiń byldyrlaǵan úni árbir shańyraqqa baqyt,qýanysh ákeledi. Sondyqtan ata - babamyz: "balaly úı - bazar, balasyz úı - qý mazar" - dep, beker aıtpaǵan. Ata - babamyz bala tárbıesine erekshe nazar aýdarǵan. Qyzǵa qyryq úıden tyıym salyp,ul balanyń er azamat,namysshyl bolyp ósýine yqpal jasaǵan. Búgingi kúni bala tárbıesi eń aldymen ata- anaǵa, balabaqshaǵa barsa,tárbıeshige, ustazǵa baılanysty. Qus uıasynda ne kórse,ushqanda sony iledi, bala da ózi tárbıelenip otyrǵan ortadan ne úırense,bolashaqta sondaı bolady. Tárbıe - tal besikten. Sondyqtan, qandaı tuqym seýip,qalaı kútip baptasaq,sondaı jemis alamyz.
Bala - erteńgi azamat nemese azamatsha. Elimizde balalar quqyǵy zańmen qorǵalady. Kez - kelgen bala orta bilim alýǵa, aqyly nemese memleket bóletin grantpen joǵary bilim alýǵa, ózi qalaǵan mamandyq ıesi atanýǵa, memlekettik jumyspen qamtamasyz etilýge, ata - anasynan aırylǵan balalar memlekettik járdemaqy alýǵa, belgili bir qoǵamdyq oryndarda jeńildikterge ıe bolýǵa (mysaly,qoǵamdyq kólikterde tólenetin jolaqy jeńildikteri t.b),tegin medısınalyq kómek alýǵa quqyly.
Balalardyń quqyǵyn qorǵaý maqsatynda "1 maýsym - halyqaralyq balalardy qorǵaý kúni" dep jarıalanǵan. Bul mereke árbir jerde atalyp ótiledi. Bul kezde demalysqa shyqqan mektep oqýshylary mektep lagerine shaqyrtylady. Sonymen qatar, balalarǵa arnalǵan túrli merekelik is-sharalar, oıyndar ótkiziledi. Bizdiń mektep qos tildi (qazaq jáne orys) mektep bolǵan soń,bizdegi túrli merekelik is - sharalar,oıyndar, lager eki tilde ótkiziledi. Bala ultqa, násilge bólinbeıdi. Barlyǵy bir atqa ıe: ol - bala.
Bala tili - bal. Eresek adamdarǵa qaraǵanda, balalar únemi shyndyqty aıtady. Aqyldy, tárbıeli, bilimdi bala tárbıeleý - ata - ana men ustaz jetistigi. El bolam deseń, besigińdi túze. Sondyqtan, jaqsy urpaq tárbıeleý - erteńgi bolashaǵymyzdyń kepili. Balalardy qorǵaý, aıalaý, jaqsy kórý - bar adamzattyń mindeti.