InfoHub Logo

Elimizdiń bilim salasynda júrgizilip jatqan reformanyń basty maqsaty – oı - órisi jańashyl, shyǵarmashylyq deńgeıde qyzmet atqara alatyn, dúnıetanymy joǵary, jan - jaqty qalyptasqan jeke tulǵa tárbıeleý. Mektep jasyna deıingi balalardy damytý máselesi qazirgi tańda memlekettik saıasattyń ajyramas bóligi bolyp otyr.

Bala bolashaǵymyz desek, sol balaǵa júıeli bilim berip, ynta - yqylasyn durys baǵyttaýdy, qabilet - qasıetterin damytýdy balabaqshadan bastaýymyz kerek. Qazirgi ýaqytta pedagogıka ǵylymynyń bir ereksheligi – balanyń tulǵalyq damýyna baǵyttalǵan jańa oqytý tehnologıalaryn shyǵarýǵa umtylýy.

Zamanaýı jańa tehnologıalar – bul bilimniń basymdy maqsattarymen biriktirilgen pánder men ádistemelerdiń: oqý - tárbıe prosesin uıymdastyrýdyń ózara ortaq tujyrymdamamen baılanysqan mindetteriniń, mazmunynyń, formalary men ádisteriniń kúrdeli jáne ashyq júıeleri, munda ár pozısıa basqalaryna áser etip, aqyr aıaǵynda balanyń damýyna jaǵymdy jaǵdaılar jıyntyǵyn quraıdy.

Jańa zaman balasy erteńgi elimizdiń bolashaǵy. Jańa zaman balasyn qalyptastyryp, damytý úshin, tulǵanyń ishki dúnıesi men onyń qyr syryn anyqtap, múmkinshilikteri men qabiletiniń damýyna jaǵdaı týǵyzý qajet.

Árıne, ol úshin mektepke deıingi bilim berý mekemelerinde balalardyń jeke basynyń qalyptasýy men damýynda pedagogtardyń pedagogıkalyq tehnologıalardy qoldana bilý saýattylyǵyna da baılanysty.

Iaǵnı, pedagogıkalyq tehnologıany qoldaný negizinde keleshek urpaqtyń erkin damýyna, jan - jaqty bilim alýyna, belsendi, shyǵarmashyl bolýyna jaǵdaı jasaý qazirgi tańdaǵy árbir pedagogtyń mindeti. Qoǵamdaǵy qazirgi damý kezeńinde mektepke deıingi mekemelerdegi bilim berý júıesinde oqytý, tárbıe berý úrdisin tehnologıalandyrý – basty máseleniń biri. Osyǵan oraı mektepke deıingi mekemelerdiń tájirıbesine oqytý men tárbıeleýdiń ár túrli tehnologıalary jasalyp engizilýde.

Balabaqshada jańa pedagogıkalyq tehnologıalardy paıdalanýdyń basty maqsaty: oqytý men tárbıeleýde ınovasıalyq oıyn tehnologıasynyń elementterin paıdalana otyryp, jan - jaqty, bilimdi, quzyretti tulǵa tárbıeleý.
Balabaqshada qoldanýǵa tıimdi tehnologıalar:
1. Densaýlyq saqtaý tehnologıasy.
2. Damyta oqytý tehnologıasy.
3. Aqparattyq – kommýnıkatıvtik tehnologıalar (AKT).
4. 4. Oıyn tehnologıasy.
5. Mnemotehnıka tehnologıasy.

TRIZ tehnologıasy..
Maqsaty: Balalarǵa kúndelikti UOİÁ – de jańa tehnologıany qoldaný arqyly, balalardyń sabaqqa degen qyzyǵýshylyqtaryn oıatý. Balalardyń tilin damytýdaǵy jańa tehnologıany qoldaný arqyly, oı - órisi damyǵan, tárbıeli, bilimdi, zaman talabyna saı belsendi urpaq tárbıeleý.

Bala ómiriniń alǵashqy mektepke deıingi kezeńi – onyń ósip jetilýindegi eń jaýapty kezeń, búgingi kúnniń ózekti máselesi. Bul kezde balanyń aqyl - oıy, qabileti, qasıetteri jáne estetıkalyq sezimderi qyzyqty, mazmundy uıymdastyrylǵan oqý is - áreketi, eńbek, oıyn úderisinde jan - jaqty qalyptasady.
Balabaqshada oıynnyń mańyzy erekshe. Oıyn barysynda bilim men biliktiligin arttyramyn.

Tárbıeniń aldaǵy mindetteriniń biri balalardyń oılaý qabiletterin qalyptastyrý bolsa, oıyn – osy máseleniń sheshimi. Balada oılaý qabileti men sóıleý qyzmeti birge damıdy. Balany oınata otyryp sóıletýde sýretti áńgime, dıdaktıkalyq oıyndy sýret arqyly ótkizý, shyǵarmany oqyp tanytý oń nátıje beredi. Mektep jasyna deıingi balalardy til mádenıetine tárbıeleý, sózdik qoryn damytý, sýret qaraý, zattardy sıpattaý, jumbaq sheshý, qurastyrý, taqpaqtar, maqal - mátelder, jańyltpashtarmen qatar ertegi tyńdaý áńgimelesý balanyń tildik quzirettiligin, qyzyǵýshylyǵyn arttyrady.. Jańadan shyqqan ádis - tásil qoldaný arqyly balalardyń jattaýǵa, este saqtaýǵa degen yntalarynyń damýyna, tilderin mashyqtandyrǵanyna kóz jetkizemiz.

Kúndelikti jańa UOİÁ - de tárbıeleý men oqytý isiniń bir ereksheligi kórnekiliksiz iske aspaıdy. Men ár taqpaq pen jańyltpashtarǵa syzba - sýret salyp kórnekilik retinde paıdalanamyn.
Oıyn túrinde ótken bul ádis bala tiliniń damýyna yqpal tıgizip, tanym, qatynas, shyǵarmashylyq, áleýmet, densaýlyq salalaryndaǵy belsendilikteriniń damýyna, qoldanýyna jol ashady. Oıyn balanyń oılaý, este saqtaý, salystyrý, qıaldaý, erkin sezinýge, erkin sóıleýge, jeke tulǵa bolyp tabylýyna kómektesedi.

Sol sıaqty ózimniń ashyq sabaǵymda qoldanǵan TRIZǵa toqtalyp óteıin. Bul eń jas, ári keń taraǵan tanys pedagogıkalyq ınovasıalyq júıe. Ol – tapqyrlyq tapsyrmalardy sheshý teorıasyna jáne shyǵarmashylyq tulǵa damytý teorıasyna negizdelgen. Ony Reseılik ǵalym jáne qıalshyl – jazýshy Genrıh Áltshýller jasaǵan.
Balanyń tilin zamanaýı jańa tehnologıalar arqyly damytý júkteý