
- 05 naý. 2024 02:17
- 323
Boztorǵaı
Batys Qazaqstan oblysy, Oral qalasy,
№42 «Aq nıet» gımnazıasynyń bastaýysh synyp muǵalimi
Shaıeva Alıa Saıfedenqyzy
Kóktemde eń aldymen keletin
Ózimiz kútip alatyn
Uıa salyp beretin
Bul qaı qus, dostar? (Qaratorǵaı)
Túgi qara maqpaldaı
Tósi aq syr jaqqandaı.
Ushsa oqtaı zýlaıdy
Kóktem juldyz aqqandaı (Qarlyǵash)
Zań joq esh ýaqytta
Bizderdi atýǵa
Túsim de appaq.
Atym da... (Aqqý)
Ormanda joǵary
Aǵashqa qonady
Tumsyǵyn balǵa ǵyp,
Toq - toq soǵady (Toqyldaq)
Áýede bir noqat
Tapjylmaı qalqyp tur.
Ádemi bir yrǵaq
Aspannan shalqyp tur. (boztorǵaı)
İİI. Maǵynany taný
- Balalar, tabıǵatty qustarsyz elestetý múmkin be? Qalaı oılaısyzdar?
Qustar – bizdiń qanatty dosymyz. Olardyń sazdy áýeni tabıǵatty qulpyrtyp, adamdardyń kóńil kúıine áser etedi. Bizdiń halyq ejelden - aq qustarǵa áýes, olarǵa degen súıispenshiligin sheksiz dáriptep, eń jaqsy kóretin adamdaryn qusqa teńegen – mysaly, ánshilerin bulbulǵa, batyrlaryn búrkitke, elden asqan sulýlaryn – aqqýǵa jáne t. b.
Qazaq halqy tabıǵatqa tabyna júrip, ony qasterlep, kıeli sanap, pir tutqan. Oǵan súıispenshilikpen qarap, qamqorlyq jasaǵan. Tabıǵattyń ajary bolǵan janýarlar men qustardyń, gúlderdiń attaryn ul – qyzdaryna qoıǵan.
- Qandaı gúlderdiń attaryn qoıǵan?
- Gúlim, Raýshan, Lalagúl, Raıhan t. b
- Qandaı qustardyń atyn qoıǵan?
- Qarlyǵash, Lashyn. Toty. t. b.
Qalqyp turyp aspanda,
Ún shyǵaryp san qıly,
Ónerine basqanda,
Tula boıyń balqıdy. (Boztorǵaı)
Dúnıejúzinde boztorǵaılardyń 74 túri bar, Qazaqstanda olardyń 13 túri ómir súredi.
Ol Qazaqstannyń shóldi dalasynan basqa aýmaǵynda keńinen taraǵan. Boztorǵaılar jerdegi shuqyrlarǵa uıalap, oǵan 2 – 6 tarǵyl jumyrtqa salady, keıbir túrleri jylyna 2 ret jumyrtqalaıdy. Balapandarynyń denesin, ásirese, jonyn qalyń mamyq japqan. Boztorǵaılar – jyl qusy. Olar qystaý úshin kúzde ońtústiktegi jyly aımaqtarǵa ushyp ketedi, qysy jumsaq jyldary Qazaqstannyń ońtústik aýdandarynda qystap qalady. Boztorǵaılar ósimdik dánimen jáne jándiktermen qorektenedi. Aramshópterdiń de dánin jep, aýyl sharýashylyǵyna paıda keltiredi.
Oqýlyqpen jumys.
1) Mátindi 3 bólikke bólip oqyp, mazmunyn ashý.
2) Sózdik jumysy. «Túrtip alý» strategıasy.
3) Suraq - jaýap.
№42 «Aq nıet» gımnazıasynyń bastaýysh synyp muǵalimi
Shaıeva Alıa Saıfedenqyzy
Kóktemde eń aldymen keletin
Ózimiz kútip alatyn
Uıa salyp beretin
Bul qaı qus, dostar? (Qaratorǵaı)
Túgi qara maqpaldaı
Tósi aq syr jaqqandaı.
Ushsa oqtaı zýlaıdy
Kóktem juldyz aqqandaı (Qarlyǵash)
Zań joq esh ýaqytta
Bizderdi atýǵa
Túsim de appaq.
Atym da... (Aqqý)
Ormanda joǵary
Aǵashqa qonady
Tumsyǵyn balǵa ǵyp,
Toq - toq soǵady (Toqyldaq)
Áýede bir noqat
Tapjylmaı qalqyp tur.
Ádemi bir yrǵaq
Aspannan shalqyp tur. (boztorǵaı)
İİI. Maǵynany taný
- Balalar, tabıǵatty qustarsyz elestetý múmkin be? Qalaı oılaısyzdar?
Qustar – bizdiń qanatty dosymyz. Olardyń sazdy áýeni tabıǵatty qulpyrtyp, adamdardyń kóńil kúıine áser etedi. Bizdiń halyq ejelden - aq qustarǵa áýes, olarǵa degen súıispenshiligin sheksiz dáriptep, eń jaqsy kóretin adamdaryn qusqa teńegen – mysaly, ánshilerin bulbulǵa, batyrlaryn búrkitke, elden asqan sulýlaryn – aqqýǵa jáne t. b.
Qazaq halqy tabıǵatqa tabyna júrip, ony qasterlep, kıeli sanap, pir tutqan. Oǵan súıispenshilikpen qarap, qamqorlyq jasaǵan. Tabıǵattyń ajary bolǵan janýarlar men qustardyń, gúlderdiń attaryn ul – qyzdaryna qoıǵan.
- Qandaı gúlderdiń attaryn qoıǵan?
- Gúlim, Raýshan, Lalagúl, Raıhan t. b
- Qandaı qustardyń atyn qoıǵan?
- Qarlyǵash, Lashyn. Toty. t. b.
Qalqyp turyp aspanda,
Ún shyǵaryp san qıly,
Ónerine basqanda,
Tula boıyń balqıdy. (Boztorǵaı)
Dúnıejúzinde boztorǵaılardyń 74 túri bar, Qazaqstanda olardyń 13 túri ómir súredi.
Ol Qazaqstannyń shóldi dalasynan basqa aýmaǵynda keńinen taraǵan. Boztorǵaılar jerdegi shuqyrlarǵa uıalap, oǵan 2 – 6 tarǵyl jumyrtqa salady, keıbir túrleri jylyna 2 ret jumyrtqalaıdy. Balapandarynyń denesin, ásirese, jonyn qalyń mamyq japqan. Boztorǵaılar – jyl qusy. Olar qystaý úshin kúzde ońtústiktegi jyly aımaqtarǵa ushyp ketedi, qysy jumsaq jyldary Qazaqstannyń ońtústik aýdandarynda qystap qalady. Boztorǵaılar ósimdik dánimen jáne jándiktermen qorektenedi. Aramshópterdiń de dánin jep, aýyl sharýashylyǵyna paıda keltiredi.
Oqýlyqpen jumys.
1) Mátindi 3 bólikke bólip oqyp, mazmunyn ashý.
2) Sózdik jumysy. «Túrtip alý» strategıasy.
3) Suraq - jaýap.