Erkindiktiń kók týy bıik bolsyn!
Erkindiktiń kók týy bıik bolsyn!
Eýrazıanyń kindik tusynda ulan - baıtaq jerimiz bar qazaq dalasy ejelgi atam zamandardan óziniń uly rýhyn joǵaltpaı, kúni búgingi úshinshi myńjyldyqta da asqaqtyǵyn tanytyp otyr. Atyraýdan Altaıǵa deıin sozylǵan ulan - ǵaıyr keń ólke, tarıhy sheksiz, dástúri shetsiz ata - jurt. Áni men kúıi shalqyǵan, syry men jyry tolqyǵan ǵajaıyp sulý sahara!
Búgingi kúni týǵan elimizdiń keńdigine, tarıhynyń shetsizdigine, dástúriniń sheksizdigine shalqyǵan kúıine, tolqyǵan jyryna tamsanýymyz – naızanyń ushymen, bilektiń kúshimen, elim dep qasyqtaı qanyn tókken batyr ul - qyzdarymyzdyń arqasy.
Táýelsizdik! Qasıetti de qudiretti osy bir uǵymnyń tereńine zer salyp, oı jibersek, bul tátti sózdiń tuńǵıyǵynda ata - babamnyń ǵasyrlar boıyndaǵy asyl armany, azattyq jolynda qurban bolǵan talaı - talaı bozdaqtardyń urpaqqa qaldyrǵan máńgi óshpes izi men amanaty jatqany bárimizge aıan. Ulan dalanyń jas perzenti – keńpeıil qazaqtyń azattyq muratyndaǵy san túrli kúresteri jáne taǵdyr talaıy jazǵan “tar jol, taıǵaq keshý” izderi jatyr. Jańa ǵasyrmen birge kelgen el táýelsizdiginiń jıyrma úsh jyldyǵy – azattyq uranyn urpaǵyna ulaǵattaǵan babalar úrdisiniń jalǵasy.
Otar boldym, ot keshtim, sýǵa battym,
Kúnin keshtim sharq urǵan shaǵalanyń.
Endi búgin kórdim men qazaǵymnyń
Azattyqty baqytqa balaǵanyn! - dep, dúnıe qundylyǵy bostandyqta ekenin Baýyrjan Jaqyp ta jyrlap ótipti sol bir jyldarda.
Ómir kóshi únemi qozǵalýda, azattyqtyń urany ár qazaqtyń boıyndaǵy qanǵa daryp, ýaqyt aǵymymen syldyrap aǵýda. El, jer tarıhy kún sanap ózgerip, órkenıetke qaraı damı túsýde.
Táýelsizdiktiń arqasynda elimizge qut qonyp, yrys úıirilip, ortaǵa úlken sybaǵa túsip tur. Tóle bı babamyz aıtqandaı, tek qolǵa qonǵan baqyt qusyn úrkitip almaı, jumyla kirisip, keńesin sheship, eldiktiń tuǵyryna árbir azamat qus bolyp qona bilse – el bolǵanymyz sol.
«El úmitin er aqtar, er ataǵyn el saqtar» demekshi, keshegi dúnıe júzin bir silkintken Uly Otan soǵysynyń batyrlary, Otanynyń táýelsizdigin qorǵaýǵa, oshaq basynyń amandyǵy, bolashaǵynyń baqyty úshin kúresýge jaýǵa attanǵan – Baýyrjan Momyshulynyń, qarapaıym qazaq qyzdary Álıa men Mánshúkterdiń qaıtalanbas erlikteri, Jeltoqsan qurbandary Qaırat, Erbol, Lázzat, Sabıra syndy jastarymyzdyń batyl isteri – jas urpaq úshin úlgi - ónege, taǵylym mektebi. Osyndaı naǵyz batyrlarymyzdy qan maıdanǵa, jer qorǵaýǵa attandyrǵan súıikti Otanyna, atamekenine degen súıispenshilik alaýy men perzenttik sezimderi emes pe?!
Memlekettik táýelsizdikti tórt aıaǵynan teń turǵyza alǵan N. Á. Nazarbaev elimizdiń alda turǵan birneshe on jyldyǵyna júıelep jospar quryp, halqyna qamqorlyq jasaýdan taıynbaıtynyn osy kúnge deıin óziniń jarqyn isterimen áldeneshe ret dáleldep keledi. Elbasymyzdyń sarabdal saıasatyna qoldaý kórsetý – halyqtyń enshisinde. Táýelsizdigimizdiń, bolashaǵymyzdyń negizi rýhanı tiregi, kepili – baıyrǵy halqymyz. Aq peıil de, aqjarqyn, darhan halqymyzǵa árqashan Alla jar bola bergeı!
Erkin eldiń jas qyrandary, HH ǵasyrdyń basyndaǵy zıalylarymyz tańdaǵan bilim men bilik jolyn basshylyqqa alyp, týǵan elimizdiń táýelsizdigin saqtaýǵa, talaı teperishke tozbaǵan ultymyzdyń asyl murasyn, salt - dástúrin, bıik rýhyn qasterlep, urpaqtan - urpaqqa jetkizýge paryzdarmyz. Bul ıgi maqsat jolynda halqymyzdyń “Altaý ala bolsa, aýyzdaǵy ketedi, tórteý túgel bolsa, tóbedegi keledi” degen dana maqalyn árdaıym jadymyzda ustap, birlikti, tutastyqty tý qylyp kókke kóterýimiz kerek. Táýelsizdiktiń quny men qadirin azamattyq sana, patrıottyq júrekpen túsine bilgenimiz jón. Sondyqtan keleshek jas órenniń «qazaq» dep soqqan júregin erkin eldiń erteńgi keziniń betke ustar tiregi retinde eskersek, bolashaqqa nyq basyp, terezemiz teń bolatyny esh búkpesiz aıdan anyq.
Ejelden ańsaǵan erkindiktiń týy joǵary, eldigi berik, tilegi qabyl bola bersin demekpin!
Rostov orta mektebiniń qazaq tili men ádebıeti páni muǵalimi
Mýhanbetjanova Jazıra Mızamhanqyzy
Eýrazıanyń kindik tusynda ulan - baıtaq jerimiz bar qazaq dalasy ejelgi atam zamandardan óziniń uly rýhyn joǵaltpaı, kúni búgingi úshinshi myńjyldyqta da asqaqtyǵyn tanytyp otyr. Atyraýdan Altaıǵa deıin sozylǵan ulan - ǵaıyr keń ólke, tarıhy sheksiz, dástúri shetsiz ata - jurt. Áni men kúıi shalqyǵan, syry men jyry tolqyǵan ǵajaıyp sulý sahara!
Búgingi kúni týǵan elimizdiń keńdigine, tarıhynyń shetsizdigine, dástúriniń sheksizdigine shalqyǵan kúıine, tolqyǵan jyryna tamsanýymyz – naızanyń ushymen, bilektiń kúshimen, elim dep qasyqtaı qanyn tókken batyr ul - qyzdarymyzdyń arqasy.
Táýelsizdik! Qasıetti de qudiretti osy bir uǵymnyń tereńine zer salyp, oı jibersek, bul tátti sózdiń tuńǵıyǵynda ata - babamnyń ǵasyrlar boıyndaǵy asyl armany, azattyq jolynda qurban bolǵan talaı - talaı bozdaqtardyń urpaqqa qaldyrǵan máńgi óshpes izi men amanaty jatqany bárimizge aıan. Ulan dalanyń jas perzenti – keńpeıil qazaqtyń azattyq muratyndaǵy san túrli kúresteri jáne taǵdyr talaıy jazǵan “tar jol, taıǵaq keshý” izderi jatyr. Jańa ǵasyrmen birge kelgen el táýelsizdiginiń jıyrma úsh jyldyǵy – azattyq uranyn urpaǵyna ulaǵattaǵan babalar úrdisiniń jalǵasy.
Otar boldym, ot keshtim, sýǵa battym,
Kúnin keshtim sharq urǵan shaǵalanyń.
Endi búgin kórdim men qazaǵymnyń
Azattyqty baqytqa balaǵanyn! - dep, dúnıe qundylyǵy bostandyqta ekenin Baýyrjan Jaqyp ta jyrlap ótipti sol bir jyldarda.
Ómir kóshi únemi qozǵalýda, azattyqtyń urany ár qazaqtyń boıyndaǵy qanǵa daryp, ýaqyt aǵymymen syldyrap aǵýda. El, jer tarıhy kún sanap ózgerip, órkenıetke qaraı damı túsýde.
Táýelsizdiktiń arqasynda elimizge qut qonyp, yrys úıirilip, ortaǵa úlken sybaǵa túsip tur. Tóle bı babamyz aıtqandaı, tek qolǵa qonǵan baqyt qusyn úrkitip almaı, jumyla kirisip, keńesin sheship, eldiktiń tuǵyryna árbir azamat qus bolyp qona bilse – el bolǵanymyz sol.
«El úmitin er aqtar, er ataǵyn el saqtar» demekshi, keshegi dúnıe júzin bir silkintken Uly Otan soǵysynyń batyrlary, Otanynyń táýelsizdigin qorǵaýǵa, oshaq basynyń amandyǵy, bolashaǵynyń baqyty úshin kúresýge jaýǵa attanǵan – Baýyrjan Momyshulynyń, qarapaıym qazaq qyzdary Álıa men Mánshúkterdiń qaıtalanbas erlikteri, Jeltoqsan qurbandary Qaırat, Erbol, Lázzat, Sabıra syndy jastarymyzdyń batyl isteri – jas urpaq úshin úlgi - ónege, taǵylym mektebi. Osyndaı naǵyz batyrlarymyzdy qan maıdanǵa, jer qorǵaýǵa attandyrǵan súıikti Otanyna, atamekenine degen súıispenshilik alaýy men perzenttik sezimderi emes pe?!
Memlekettik táýelsizdikti tórt aıaǵynan teń turǵyza alǵan N. Á. Nazarbaev elimizdiń alda turǵan birneshe on jyldyǵyna júıelep jospar quryp, halqyna qamqorlyq jasaýdan taıynbaıtynyn osy kúnge deıin óziniń jarqyn isterimen áldeneshe ret dáleldep keledi. Elbasymyzdyń sarabdal saıasatyna qoldaý kórsetý – halyqtyń enshisinde. Táýelsizdigimizdiń, bolashaǵymyzdyń negizi rýhanı tiregi, kepili – baıyrǵy halqymyz. Aq peıil de, aqjarqyn, darhan halqymyzǵa árqashan Alla jar bola bergeı!
Erkin eldiń jas qyrandary, HH ǵasyrdyń basyndaǵy zıalylarymyz tańdaǵan bilim men bilik jolyn basshylyqqa alyp, týǵan elimizdiń táýelsizdigin saqtaýǵa, talaı teperishke tozbaǵan ultymyzdyń asyl murasyn, salt - dástúrin, bıik rýhyn qasterlep, urpaqtan - urpaqqa jetkizýge paryzdarmyz. Bul ıgi maqsat jolynda halqymyzdyń “Altaý ala bolsa, aýyzdaǵy ketedi, tórteý túgel bolsa, tóbedegi keledi” degen dana maqalyn árdaıym jadymyzda ustap, birlikti, tutastyqty tý qylyp kókke kóterýimiz kerek. Táýelsizdiktiń quny men qadirin azamattyq sana, patrıottyq júrekpen túsine bilgenimiz jón. Sondyqtan keleshek jas órenniń «qazaq» dep soqqan júregin erkin eldiń erteńgi keziniń betke ustar tiregi retinde eskersek, bolashaqqa nyq basyp, terezemiz teń bolatyny esh búkpesiz aıdan anyq.
Ejelden ańsaǵan erkindiktiń týy joǵary, eldigi berik, tilegi qabyl bola bersin demekpin!
Rostov orta mektebiniń qazaq tili men ádebıeti páni muǵalimi
Mýhanbetjanova Jazıra Mızamhanqyzy