Esse: Tájirıbedegi refleksıa
Taqyryby: Esse "Tájirıbedegi refleksıa" 2000sóz
Bastaýysh synyp muǵalimderine
Esse
Tájirıbedegi refleksıa
"Muǵalim - óziniń bilimin úzdiksiz kóterip otyrǵanda ǵana muǵalim, al oqýdy, izdenýdi toqtatqanda onyń muǵalimdigi de joıylady" dep K. D. Ýshınskıı aıtqandaı, qazirgi tańda pedagog kadrlardyń negizgi maqsaty men mindetteri - sabaq sapasyn kóterý, onyń túrlerin jetildirýdiń joldaryn izdeý, izdene otyryp oqýshylardyń pánge qyzyǵýshylyǵyn jáne tanymdyq izdenimpazdyǵyn arttyrý. Jańa formatty oqytýdyń tıimdiligi tulǵanyń ıntellektýaldyq, kásiptik, adamgershilik, rýhanı, azamattyq jáne de basqa kóptegen adamı kelbetiniń qalyptasýyna ıgi áserin tıgizedi, ózin - ózi damytyp, oqý - tárbıe prosesin ońtaıly uıymdastyrýyna kómektesedi.
Mine, sondyqtan da eń aldymen elimizdegi qajyrly eńbek etip júrgen ustazdardy kereginshe qaıta daıarlap, oqytýda. Sebebi balalarǵa ınovasıalyq tehnologıalar arqyly bilim berý úshin, ol tehnologıalardy aldymen ózimiz bilýimiz qajet emes pe? «Meniń biletinim — meniń áli de eshnárseni bilmeıtinim» dep Konfýsıı aıtpaqshy, qurmetti áriptester úırenip biletinimiz áli de kóp, ol bitpeıdi de.
Pedagog kadrlardyń biliktiligin arttyrý kýrsynan jáne bizdiń Koýchymyz — Shpekbaeva Gúlnar apaıymyzdyń koýchıngterinen túıgenim, mektep ómirindegi ózekti máselelerdiń biri sabaqtyń jańasha oqytý túrlerin damytý bolyp tabylady. Jas urpaqty tárbıeleýde onyń boıyndaǵy týa bitken tabıǵı múmkindikterin damytý, baǵalaý, senim artý, talap etý arqyly jaýapkershilikpen jetildirý. Jas urpaq tárbıesi, onyń jeke tulǵasynyń jańasha qalyptasýy, áleýmettik dúnıege kózqarasy, jalpy bolmysy eń aldymen muǵalimge baılanysty.
Ómir súrý aǵymyna qaraı bilim berý júıesiniń modeli de kúrdeli ózgeriske ushyraýda. Qazirgi zaman muǵalimi jańa tehnologıany meńgerip, tıimdi qoldana bilýi kerek.
Toptyq jumystyń kezeńderin bóldik. Onyń ishinde topqa bólý, top basshysyn saılaý, taım spıker, baǵalaýshy, baǵyttaýshy, róldegi adamdar dep bólip aldyq.
Toptasa otyryp top erejesin qurdyq. Onda tómendegi tártip kezeńderi qamtyldy.
1. Bir - birin qurmetteý, tyńdaý
2. Yntymaqtasa otyryp jumys jasaý
3. Ýaqytty únemdeý
4. Tapsyrmaǵa saı utymdy ıdeıalar, ádis - tásilder shyǵarýǵa umtylý
5. Baǵalaý dep jumystyń erejesi quryldy.
Sabaqtyń tıimdiligin arttyrýdyń birden bir joly - sabaq barysynda túrli oıyndar, qyzyqty materıaldar, logıkalyq tapsyrmalar, rolıkterdi qoldaný. Mysaly, atap aıtsam "Qarly kesek", "5 joldy óleń", "Venn dıagramsy", "Oı shaqyrý", "Pikirtalas", "Avtor oryndyǵy", "Ystyq oryndyq", "Erkin jazý", "Bilemin Bildim Bilgim keledi", "Toptastyrý", "Boljaý", «Sınkveın», «Kezbe tilshi»t. b. strategıalaryn tıimdi qoldaný oqýshylardyń oqýǵa degen qyzyǵýshylyǵyn oıatyp, jańa qyrlarynan tanytyp, shyǵarmashylyqtaryn arttyratyna sabaq barysynda kóz jetkizip júrmin.
Sabaqtyń bastalýy aldymen kóńil kúıdiń durys jolǵa qoıylýynan, kóńildi ornyqtyryp, shabyttandyrýdan bastalady. Kez - kelgen sabaq munsyz bastalǵan emes. Keıde bolady, birden oqýshynyń kóńil – kúıine nazar aýdarmastan sabaq bastap ketetin jaǵdaı. Ol árıne durys bolmaıdy. Kóńil kúı bolmaǵan jerde kóńildi sabaq joq. Maǵan unaıtyny bul kýrstan kóptegen psıhologıalyq jaǵdaıattar men kóńil - kúı ahýaldy qalaı týǵyzý kerektigin úırenip júrdim. Ózimde de túrli oılar týyp, shabyttanyp, oqýshy kóńil kúıine qalaı áser etý kerektiginiń ádisterin jınap júrdim, qurastyrdym desem bolady.
Shattyq sheńberin túrli 1 - 2 mınýttyq oıyndardan bastaýǵa bolady. Iaǵnı aq tilek tileý, jaqsy sózder aıtý, kózdi jumyp ishteı sezim keshý, relaksasıa, án aıtý, bıleý, t. b qyzyqty oıyndardy aıtýǵa bolady. Bul oıyndardyń tıgizer paıdasy óte zor. Oqýshynyń oıy jınaqtalady, tili damıdy, shabyttanady, qyzyǵýshylyǵy artady, kózqarasy ózgeredi, daǵdy qalyptasady, sezimi kúsheıedi. Mysaly, kúrdeli bolsa da zat esimdi qatystyryp óz atyn atap, ony jaqsy bir zatqa teńeý degen keremet. Gúlnar – gúl, Aıgúl – alma, Janar – jaqsy, Samal - sulý, Murat - batyl, Muhtar - aqyn, Jáńgir – ójet, Sánim - tátti degen sózder oqýshynyń ózin baǵalaýyn joǵarlatady, ári este saqtaý qabiletin damytady. Maǵan bul shattyq sheńberi qatty unady.
Shattyq sheńberin ulttyq tárbıe turǵysynda ótkizý nur ústine nur bolar edi. Qazaqtyń kúmbirlegen kúılerin tyńdatý, oqýshynyń patrıottyq sezimderin qalyptastyrary sózsiz shyndyq.
Oqytýdyń ádis – tásilderin tańdaýda ustazǵa shyǵarmashylyq pen sheberlik kerek. Ádisterdi úırený bir bólek. Ony oqýshylardy oqytyp úıretýde sheberlikpen, shyǵarmashylyqpen qoldana bilý bir bólek. Osy kýrstan sabaq berýde ádis – tásilderdi sabaq bere otyryp qoldanyp, dáleldep úırendik. Tipti jańa ádisterdi úırengende ustaz bolsaq ta oılanyp, bas qatyryp biraq qınalǵanymyz bar. Ár top birinen - biri artyq kórsetkimiz kelip, izdenip, shyǵarmashylyq qulshynysta boldyq.
Esse: Tájirıbedegi refleksıa júkteý
Bastaýysh synyp muǵalimderine
Esse
Tájirıbedegi refleksıa
"Muǵalim - óziniń bilimin úzdiksiz kóterip otyrǵanda ǵana muǵalim, al oqýdy, izdenýdi toqtatqanda onyń muǵalimdigi de joıylady" dep K. D. Ýshınskıı aıtqandaı, qazirgi tańda pedagog kadrlardyń negizgi maqsaty men mindetteri - sabaq sapasyn kóterý, onyń túrlerin jetildirýdiń joldaryn izdeý, izdene otyryp oqýshylardyń pánge qyzyǵýshylyǵyn jáne tanymdyq izdenimpazdyǵyn arttyrý. Jańa formatty oqytýdyń tıimdiligi tulǵanyń ıntellektýaldyq, kásiptik, adamgershilik, rýhanı, azamattyq jáne de basqa kóptegen adamı kelbetiniń qalyptasýyna ıgi áserin tıgizedi, ózin - ózi damytyp, oqý - tárbıe prosesin ońtaıly uıymdastyrýyna kómektesedi.
Mine, sondyqtan da eń aldymen elimizdegi qajyrly eńbek etip júrgen ustazdardy kereginshe qaıta daıarlap, oqytýda. Sebebi balalarǵa ınovasıalyq tehnologıalar arqyly bilim berý úshin, ol tehnologıalardy aldymen ózimiz bilýimiz qajet emes pe? «Meniń biletinim — meniń áli de eshnárseni bilmeıtinim» dep Konfýsıı aıtpaqshy, qurmetti áriptester úırenip biletinimiz áli de kóp, ol bitpeıdi de.
Pedagog kadrlardyń biliktiligin arttyrý kýrsynan jáne bizdiń Koýchymyz — Shpekbaeva Gúlnar apaıymyzdyń koýchıngterinen túıgenim, mektep ómirindegi ózekti máselelerdiń biri sabaqtyń jańasha oqytý túrlerin damytý bolyp tabylady. Jas urpaqty tárbıeleýde onyń boıyndaǵy týa bitken tabıǵı múmkindikterin damytý, baǵalaý, senim artý, talap etý arqyly jaýapkershilikpen jetildirý. Jas urpaq tárbıesi, onyń jeke tulǵasynyń jańasha qalyptasýy, áleýmettik dúnıege kózqarasy, jalpy bolmysy eń aldymen muǵalimge baılanysty.
Ómir súrý aǵymyna qaraı bilim berý júıesiniń modeli de kúrdeli ózgeriske ushyraýda. Qazirgi zaman muǵalimi jańa tehnologıany meńgerip, tıimdi qoldana bilýi kerek.
Toptyq jumystyń kezeńderin bóldik. Onyń ishinde topqa bólý, top basshysyn saılaý, taım spıker, baǵalaýshy, baǵyttaýshy, róldegi adamdar dep bólip aldyq.
Toptasa otyryp top erejesin qurdyq. Onda tómendegi tártip kezeńderi qamtyldy.
1. Bir - birin qurmetteý, tyńdaý
2. Yntymaqtasa otyryp jumys jasaý
3. Ýaqytty únemdeý
4. Tapsyrmaǵa saı utymdy ıdeıalar, ádis - tásilder shyǵarýǵa umtylý
5. Baǵalaý dep jumystyń erejesi quryldy.
Sabaqtyń tıimdiligin arttyrýdyń birden bir joly - sabaq barysynda túrli oıyndar, qyzyqty materıaldar, logıkalyq tapsyrmalar, rolıkterdi qoldaný. Mysaly, atap aıtsam "Qarly kesek", "5 joldy óleń", "Venn dıagramsy", "Oı shaqyrý", "Pikirtalas", "Avtor oryndyǵy", "Ystyq oryndyq", "Erkin jazý", "Bilemin Bildim Bilgim keledi", "Toptastyrý", "Boljaý", «Sınkveın», «Kezbe tilshi»t. b. strategıalaryn tıimdi qoldaný oqýshylardyń oqýǵa degen qyzyǵýshylyǵyn oıatyp, jańa qyrlarynan tanytyp, shyǵarmashylyqtaryn arttyratyna sabaq barysynda kóz jetkizip júrmin.
Sabaqtyń bastalýy aldymen kóńil kúıdiń durys jolǵa qoıylýynan, kóńildi ornyqtyryp, shabyttandyrýdan bastalady. Kez - kelgen sabaq munsyz bastalǵan emes. Keıde bolady, birden oqýshynyń kóńil – kúıine nazar aýdarmastan sabaq bastap ketetin jaǵdaı. Ol árıne durys bolmaıdy. Kóńil kúı bolmaǵan jerde kóńildi sabaq joq. Maǵan unaıtyny bul kýrstan kóptegen psıhologıalyq jaǵdaıattar men kóńil - kúı ahýaldy qalaı týǵyzý kerektigin úırenip júrdim. Ózimde de túrli oılar týyp, shabyttanyp, oqýshy kóńil kúıine qalaı áser etý kerektiginiń ádisterin jınap júrdim, qurastyrdym desem bolady.
Shattyq sheńberin túrli 1 - 2 mınýttyq oıyndardan bastaýǵa bolady. Iaǵnı aq tilek tileý, jaqsy sózder aıtý, kózdi jumyp ishteı sezim keshý, relaksasıa, án aıtý, bıleý, t. b qyzyqty oıyndardy aıtýǵa bolady. Bul oıyndardyń tıgizer paıdasy óte zor. Oqýshynyń oıy jınaqtalady, tili damıdy, shabyttanady, qyzyǵýshylyǵy artady, kózqarasy ózgeredi, daǵdy qalyptasady, sezimi kúsheıedi. Mysaly, kúrdeli bolsa da zat esimdi qatystyryp óz atyn atap, ony jaqsy bir zatqa teńeý degen keremet. Gúlnar – gúl, Aıgúl – alma, Janar – jaqsy, Samal - sulý, Murat - batyl, Muhtar - aqyn, Jáńgir – ójet, Sánim - tátti degen sózder oqýshynyń ózin baǵalaýyn joǵarlatady, ári este saqtaý qabiletin damytady. Maǵan bul shattyq sheńberi qatty unady.
Shattyq sheńberin ulttyq tárbıe turǵysynda ótkizý nur ústine nur bolar edi. Qazaqtyń kúmbirlegen kúılerin tyńdatý, oqýshynyń patrıottyq sezimderin qalyptastyrary sózsiz shyndyq.
Oqytýdyń ádis – tásilderin tańdaýda ustazǵa shyǵarmashylyq pen sheberlik kerek. Ádisterdi úırený bir bólek. Ony oqýshylardy oqytyp úıretýde sheberlikpen, shyǵarmashylyqpen qoldana bilý bir bólek. Osy kýrstan sabaq berýde ádis – tásilderdi sabaq bere otyryp qoldanyp, dáleldep úırendik. Tipti jańa ádisterdi úırengende ustaz bolsaq ta oılanyp, bas qatyryp biraq qınalǵanymyz bar. Ár top birinen - biri artyq kórsetkimiz kelip, izdenip, shyǵarmashylyq qulshynysta boldyq.
Esse: Tájirıbedegi refleksıa júkteý