Ǵaryshqa qanat qaqqandar
Sabaqtyń taqyryby: Ǵaryshqa qanat qaqqandar.
Sabaqtyń maqsaty: oqýshylarǵa ǵarysh álemi, ǵaryshkerler týraly, ómirbaıandarymen tanystyrý. Otansúıgishtik, azamattyq qasıetterdi qalyptastyrý; bilimge, ǵylymǵa umtyldyrý: Baıqońyr ǵarysh aımaǵy týraly tanymdaryn keńeıtý.
Kórnekilikter: T. Áýbákirov, T. Musabaev, Iý. A. Gagarın sýretteri, slaıdtar.
Barysy: Alǵashqy uıymdastyrý
Oqýshylardy I, II, III, IV topqa bólip otyrǵyzý. Tárbıe saǵatynyń taqyryby men maqsatyn habarlaý.
- Balalar, 12 sáýir qandaı kún? Bul kúnniń ereksheligi ne dep oılaısyńdar?
Oqýshy jaýaby (12 sáýir – Dúnıejúzilik kosmonavtıka jáne avıasıa kún merekesi)
Olaı bolsa búgin alǵashqy ýaqytymyzdy bárimiz birge «Aspan álemine saıahat» jasap qaıtaıyq.
Bizdiń zamandy «kosmos dáýiri» dep ataıdy. Jerdiń jasandy serikteriniń ushyrylǵany, Aıǵa, Sholpanǵa, Marsqa qaraı salǵan raketalar, er júrek kosmonavttardyń kosmosqa jasaǵan saıahattary jaıly bilip, estip, kórip júrsińder.
Esterińe túsirip kórińder, ótkende biz (osy mektepke) qaı qaladan ne keldi? Sender ony qalaı tamashaladyńyzdar? Sondaǵydan esterińde ne qaldy, ne kórdińder?
(Aqtóbe qalasynan «Planetarıadan») merkýrıı, sholpan, mars, jer, ıýpıter, satýrn, ýran, neptýn tanystyq.
(oqýshylar óz bilgenderin baıandaıdy. Ergejeıli men onyń dosy týraly, aspan álemine saıahat) Qurmetti qonaqtar, oqýshylar, ustazdar! Búgin, ıaǵnı, 12 sáýir – Dúnıejúzilik kosmonavtıka kúni qutty bolsyn! Elimiz tynysh, aspanymyz ashyq bolsyn!
Endigi kezekti osy ǵaryshkerler kúnine arnalǵan «Ǵaryshqa qanat qaqqandar» atty ádebı mýzykanyń bólimdi jalǵastyraıyq.
İ top «Ertegide ushqandar»
Tapsyrmasy: ertegiler boıynsha sýret salyp, ǵaryshkerlerge quttyqtaý hat joldaý.
«Ǵaryshkerlerge myń sálem» - óleń joldaryn aıtý. (Gaýhar, Gúlfaırýz, Aımereke, Aıdos) Ásemgúl, Nurshat, Nurdáýlet, Qýanyshbaı, Altynbek, Sultan, Damır.
Al, halaıyq, turmaıyq,
Ortamyzdy ashaıyq.
Dýmandatyp bı bılep,
İnjý marjan shashaıyq.
Ǵalymdardyń ǵalymy,
Ǵarysh álemi jaıynda
Keshimizdi bastaımyz
Aınalady el bir senen,
Esimińdi bilse álem
Ǵaryshqa ushqan qazaqtyń,
Uldaryna bir sálem!
Hor: «Biz kosmonavt bolamyz»
İİ top «Bolashaqta ushatyndar»
Tapsyrma: Bul mamandyqty ne úshin tańdadyń? (esse jazý)
«Ushqysh – batyr aǵalar» montajyn jalǵastyrý.
Ǵaryshkerler ómirbaıandary týraly málimettermen tanystyrý. Iý. A. Gagarın, T. Áýbákirov, T. Musabaev (Botagóz, Gaýhar, Aqqý, Erbol, Nurjaına, Arýjan, Ersultan, Qydyráli)
İİİ top «Túsinde ushqandar»
Tapsyrma: Ózderiniń qyzyqty tústeri týraly áńgimeleý.
«Qos ǵaryshker – qos batyr» sýretterimen tanystyrý, óleń joldaryn arnaý. (Ǵalamat, İnjý, Altyn, Shahnaz)
1. Qos ǵaryshker Toqtar men Talǵat desem,
Úzilgen úmitimdi jalǵap ketem!
Aqynǵa da keńistik, ǵarysh kerek,
Kóz jumbasaq erlikke, samǵap beker!
2. Alys kókten,
Aıǵa jetken,
Aıdan ótken kememiz.
Marstan da,
Alys jaıǵa,
Ǵaryshqa da kelemiz.
3. Jarqyl atqan,
Jarqyldatqan,
Jalyndatqan ul – qyzdar.
Jas bolattar, qos qanattar,
Kosmonavttar, juldyzdar.
IV top «Tabıǵat qorǵaýshylary»
Tapsyrma: Zymyrandardyń tabıǵatqa tıgizetin zıandary?
«Baıqońyr - ǵarysh aılaǵy»
(Súıinish, Aslan, Nurdáýlet, Altynbek, Zarına)
1. Ǵaryshkerler mekeni –
Qazaq jeri Baıqońyr
Qaı jer saǵan jetedi,
Ǵajap jerim Baıqońyr.
2. Toqtar, Talǵat aǵalardaı,
Bolý úshin ǵaryshker.
Jurt qyzyǵa qaraǵandaı,
Bolý kerek namysty el.
3. Erlikpenen jyr egiz,
Ony jastan bilemiz.
Biz Toqtardyń esimin
Týǵyp ustap júremiz.
Oıyn «Kim kóp biledi?» (Oryssha – qazaqsha sózdikter)
Planeta – Ǵalam Zymyran - raketa
Kosmos – Ǵarysh Jer shary - globýs
Kosmonavt – Ǵaryshker Kók aspan – sınee nebo
Samolet – ushaq Juldyz – zvezda
Slaıd: Ǵarysh kemesi – ári úı, ári ǵylymı laboratorıa, munda ǵaryshkerler turady jáne jumys isteıdi. Ǵarysh kemesiniń birneshe túrleri bar. Olar: «Vostok» - bir orynda, Iý. A. Gagarın ushqan «Vosqod», «Soıýz», «Salút», «Progres», «Mır» ǵarysh kemeleri orbıtaǵa kóterilip, ǵarysh stansıasyn qurdy.
Slaıd. «Ushyp kelem» Saǵı Jıenbaev. Hormen oqytý.
Ushyp kelem, ushyp kelem,
Ushyp kelem, kógimde,
Móldir aspan tórinde.
Kókte júrip qyzyǵamyn
Jerdegi -
Sonaý, sonaý ózimdi ushqan óńirge
Bul ne? (Ǵarysh kemesi)
«Beıtanys planeta»
«Planetalarmen tanysý» kórinisi.
Bir kúni bizdiń Qydyráli ǵaryshker aǵalarmen birge kókke kóterilip aspan álemindegi planetalarmen tanysyp qaıtty. Ol bizge qyzyqty bolǵanyn aıtyp berdi, ózi de bolashaqta «ǵaryshker» bolýdy armandaıdy; sol qyzyqty sendermen bóliskisi keledi.
(ár planeta týraly jazylǵan qaǵazdy taratyp berdi) oqýshylar ózderi oqyp beredi.
1. Merkýrıı – Kúnge eń jaqyn ornalasqan planeta. Kúndi bir ret aınalǵan kezde ol 88.
2. Sholpan – eń ashyq planeta. Sholpanda kóp sónbegen janartaýlar men qaınaǵan teńizder bar.
3. Mars – Kúnnen keıingi tórtinshi planeta. Ony qyzyq planeta dep ataıdy, sebebi onyń quramy qyzyl tastardan turady.
4. Jer – Kúndi aınala 29, 8 km/s jyldamdyqpen aınalady. Ǵalymdardyń pikirinshe, bul Kún júıesindegi sý men ómir bar jalǵyz planeta.
5. Iýpıter – Kún júıesindegi eń úlken planeta. Onyń kólemi Jermen salystyrǵanda 1300 ese úlken.
6. Satýrn planetasynyń jarqyraýyq saqınalary bar. Olar kóptegen tastardyń jarqynshaqtarynan, muzdan jáne shańnan turady, al Satýrnnyń betki qabaty qatty emes.
7. Ýran toǵyz saqınamen qorshalǵan. Ol jerde qarańǵy jáne sýyq, sebebi ol Kúnnen alys ornalasqan.
8. Neptýn kógildir tústes jarqyraıdy. Onyń betki qabatynda qatty jelder soǵady. Kún júıesiniń bul planetasy Kúnnen óte alys ornalasqan.
Sabaqty qorytý. «Ushaq» qurastyrý.
Aldyńǵy bóligi 1961j. 12 sáýir – eń alǵashqy Iý. Gagarın ushqan kún.
Korpýsy 1991j. 2 qazan – tuńǵysh qazaq ǵaryshkeri ushqan kún. T. Áýbákirov.
Qanaty 1994j. 1 shilde – T. Musabaev ushqan kún.
Qozǵaltqysh VOSTOK – Iý. Gagarın 1 oryndy ushaq kemesi
Artqy bóligi SOIýZTM – 13 SOIýZTM – 19 T. Áýbákirov, T. Musabaevtyń ushaq kemesi.
«Ushqysh bolǵym keledi» Qasym Amanjolov
(Ár top 1 shýmaqtan oryndaıdy)
1. Móldir tunyq kók aspan,
Sol aspanǵa jarasqan,
Samoletteı suńqarmen
Ushqan quspen talasqan,
Ushqysh bolǵym keledi.
2. Kóńili – darıa, oıy – aspan,
Asqar shyńnan boıy asqan.
Aı, kúnimen aspannyń
Ázildesken, syrlasqan,
Ushqysh bolǵym keledi.
3. Ar – namysyn aqtaǵan,
Júrekte jyr jattaǵan,
Týǵan elim – uıasyn
Jan – tánimen saqtaǵan,
Ushqysh bolǵym keledi.
4. Jany jerlerge qonbaǵan,
Jatqan kóńili talmaǵan.
Asyl zatty suńqardaı
Óz uıasyn qorǵaǵan,
Ushqysh bolǵym keledi!
Án «Juldyzdarǵa jol»
Sabaqtyń maqsaty: oqýshylarǵa ǵarysh álemi, ǵaryshkerler týraly, ómirbaıandarymen tanystyrý. Otansúıgishtik, azamattyq qasıetterdi qalyptastyrý; bilimge, ǵylymǵa umtyldyrý: Baıqońyr ǵarysh aımaǵy týraly tanymdaryn keńeıtý.
Kórnekilikter: T. Áýbákirov, T. Musabaev, Iý. A. Gagarın sýretteri, slaıdtar.
Barysy: Alǵashqy uıymdastyrý
Oqýshylardy I, II, III, IV topqa bólip otyrǵyzý. Tárbıe saǵatynyń taqyryby men maqsatyn habarlaý.
- Balalar, 12 sáýir qandaı kún? Bul kúnniń ereksheligi ne dep oılaısyńdar?
Oqýshy jaýaby (12 sáýir – Dúnıejúzilik kosmonavtıka jáne avıasıa kún merekesi)
Olaı bolsa búgin alǵashqy ýaqytymyzdy bárimiz birge «Aspan álemine saıahat» jasap qaıtaıyq.
Bizdiń zamandy «kosmos dáýiri» dep ataıdy. Jerdiń jasandy serikteriniń ushyrylǵany, Aıǵa, Sholpanǵa, Marsqa qaraı salǵan raketalar, er júrek kosmonavttardyń kosmosqa jasaǵan saıahattary jaıly bilip, estip, kórip júrsińder.
Esterińe túsirip kórińder, ótkende biz (osy mektepke) qaı qaladan ne keldi? Sender ony qalaı tamashaladyńyzdar? Sondaǵydan esterińde ne qaldy, ne kórdińder?
(Aqtóbe qalasynan «Planetarıadan») merkýrıı, sholpan, mars, jer, ıýpıter, satýrn, ýran, neptýn tanystyq.
(oqýshylar óz bilgenderin baıandaıdy. Ergejeıli men onyń dosy týraly, aspan álemine saıahat) Qurmetti qonaqtar, oqýshylar, ustazdar! Búgin, ıaǵnı, 12 sáýir – Dúnıejúzilik kosmonavtıka kúni qutty bolsyn! Elimiz tynysh, aspanymyz ashyq bolsyn!
Endigi kezekti osy ǵaryshkerler kúnine arnalǵan «Ǵaryshqa qanat qaqqandar» atty ádebı mýzykanyń bólimdi jalǵastyraıyq.
İ top «Ertegide ushqandar»
Tapsyrmasy: ertegiler boıynsha sýret salyp, ǵaryshkerlerge quttyqtaý hat joldaý.
«Ǵaryshkerlerge myń sálem» - óleń joldaryn aıtý. (Gaýhar, Gúlfaırýz, Aımereke, Aıdos) Ásemgúl, Nurshat, Nurdáýlet, Qýanyshbaı, Altynbek, Sultan, Damır.
Al, halaıyq, turmaıyq,
Ortamyzdy ashaıyq.
Dýmandatyp bı bılep,
İnjý marjan shashaıyq.
Ǵalymdardyń ǵalymy,
Ǵarysh álemi jaıynda
Keshimizdi bastaımyz
Aınalady el bir senen,
Esimińdi bilse álem
Ǵaryshqa ushqan qazaqtyń,
Uldaryna bir sálem!
Hor: «Biz kosmonavt bolamyz»
İİ top «Bolashaqta ushatyndar»
Tapsyrma: Bul mamandyqty ne úshin tańdadyń? (esse jazý)
«Ushqysh – batyr aǵalar» montajyn jalǵastyrý.
Ǵaryshkerler ómirbaıandary týraly málimettermen tanystyrý. Iý. A. Gagarın, T. Áýbákirov, T. Musabaev (Botagóz, Gaýhar, Aqqý, Erbol, Nurjaına, Arýjan, Ersultan, Qydyráli)
İİİ top «Túsinde ushqandar»
Tapsyrma: Ózderiniń qyzyqty tústeri týraly áńgimeleý.
«Qos ǵaryshker – qos batyr» sýretterimen tanystyrý, óleń joldaryn arnaý. (Ǵalamat, İnjý, Altyn, Shahnaz)
1. Qos ǵaryshker Toqtar men Talǵat desem,
Úzilgen úmitimdi jalǵap ketem!
Aqynǵa da keńistik, ǵarysh kerek,
Kóz jumbasaq erlikke, samǵap beker!
2. Alys kókten,
Aıǵa jetken,
Aıdan ótken kememiz.
Marstan da,
Alys jaıǵa,
Ǵaryshqa da kelemiz.
3. Jarqyl atqan,
Jarqyldatqan,
Jalyndatqan ul – qyzdar.
Jas bolattar, qos qanattar,
Kosmonavttar, juldyzdar.
IV top «Tabıǵat qorǵaýshylary»
Tapsyrma: Zymyrandardyń tabıǵatqa tıgizetin zıandary?
«Baıqońyr - ǵarysh aılaǵy»
(Súıinish, Aslan, Nurdáýlet, Altynbek, Zarına)
1. Ǵaryshkerler mekeni –
Qazaq jeri Baıqońyr
Qaı jer saǵan jetedi,
Ǵajap jerim Baıqońyr.
2. Toqtar, Talǵat aǵalardaı,
Bolý úshin ǵaryshker.
Jurt qyzyǵa qaraǵandaı,
Bolý kerek namysty el.
3. Erlikpenen jyr egiz,
Ony jastan bilemiz.
Biz Toqtardyń esimin
Týǵyp ustap júremiz.
Oıyn «Kim kóp biledi?» (Oryssha – qazaqsha sózdikter)
Planeta – Ǵalam Zymyran - raketa
Kosmos – Ǵarysh Jer shary - globýs
Kosmonavt – Ǵaryshker Kók aspan – sınee nebo
Samolet – ushaq Juldyz – zvezda
Slaıd: Ǵarysh kemesi – ári úı, ári ǵylymı laboratorıa, munda ǵaryshkerler turady jáne jumys isteıdi. Ǵarysh kemesiniń birneshe túrleri bar. Olar: «Vostok» - bir orynda, Iý. A. Gagarın ushqan «Vosqod», «Soıýz», «Salút», «Progres», «Mır» ǵarysh kemeleri orbıtaǵa kóterilip, ǵarysh stansıasyn qurdy.
Slaıd. «Ushyp kelem» Saǵı Jıenbaev. Hormen oqytý.
Ushyp kelem, ushyp kelem,
Ushyp kelem, kógimde,
Móldir aspan tórinde.
Kókte júrip qyzyǵamyn
Jerdegi -
Sonaý, sonaý ózimdi ushqan óńirge
Bul ne? (Ǵarysh kemesi)
«Beıtanys planeta»
«Planetalarmen tanysý» kórinisi.
Bir kúni bizdiń Qydyráli ǵaryshker aǵalarmen birge kókke kóterilip aspan álemindegi planetalarmen tanysyp qaıtty. Ol bizge qyzyqty bolǵanyn aıtyp berdi, ózi de bolashaqta «ǵaryshker» bolýdy armandaıdy; sol qyzyqty sendermen bóliskisi keledi.
(ár planeta týraly jazylǵan qaǵazdy taratyp berdi) oqýshylar ózderi oqyp beredi.
1. Merkýrıı – Kúnge eń jaqyn ornalasqan planeta. Kúndi bir ret aınalǵan kezde ol 88.
2. Sholpan – eń ashyq planeta. Sholpanda kóp sónbegen janartaýlar men qaınaǵan teńizder bar.
3. Mars – Kúnnen keıingi tórtinshi planeta. Ony qyzyq planeta dep ataıdy, sebebi onyń quramy qyzyl tastardan turady.
4. Jer – Kúndi aınala 29, 8 km/s jyldamdyqpen aınalady. Ǵalymdardyń pikirinshe, bul Kún júıesindegi sý men ómir bar jalǵyz planeta.
5. Iýpıter – Kún júıesindegi eń úlken planeta. Onyń kólemi Jermen salystyrǵanda 1300 ese úlken.
6. Satýrn planetasynyń jarqyraýyq saqınalary bar. Olar kóptegen tastardyń jarqynshaqtarynan, muzdan jáne shańnan turady, al Satýrnnyń betki qabaty qatty emes.
7. Ýran toǵyz saqınamen qorshalǵan. Ol jerde qarańǵy jáne sýyq, sebebi ol Kúnnen alys ornalasqan.
8. Neptýn kógildir tústes jarqyraıdy. Onyń betki qabatynda qatty jelder soǵady. Kún júıesiniń bul planetasy Kúnnen óte alys ornalasqan.
Sabaqty qorytý. «Ushaq» qurastyrý.
Aldyńǵy bóligi 1961j. 12 sáýir – eń alǵashqy Iý. Gagarın ushqan kún.
Korpýsy 1991j. 2 qazan – tuńǵysh qazaq ǵaryshkeri ushqan kún. T. Áýbákirov.
Qanaty 1994j. 1 shilde – T. Musabaev ushqan kún.
Qozǵaltqysh VOSTOK – Iý. Gagarın 1 oryndy ushaq kemesi
Artqy bóligi SOIýZTM – 13 SOIýZTM – 19 T. Áýbákirov, T. Musabaevtyń ushaq kemesi.
«Ushqysh bolǵym keledi» Qasym Amanjolov
(Ár top 1 shýmaqtan oryndaıdy)
1. Móldir tunyq kók aspan,
Sol aspanǵa jarasqan,
Samoletteı suńqarmen
Ushqan quspen talasqan,
Ushqysh bolǵym keledi.
2. Kóńili – darıa, oıy – aspan,
Asqar shyńnan boıy asqan.
Aı, kúnimen aspannyń
Ázildesken, syrlasqan,
Ushqysh bolǵym keledi.
3. Ar – namysyn aqtaǵan,
Júrekte jyr jattaǵan,
Týǵan elim – uıasyn
Jan – tánimen saqtaǵan,
Ushqysh bolǵym keledi.
4. Jany jerlerge qonbaǵan,
Jatqan kóńili talmaǵan.
Asyl zatty suńqardaı
Óz uıasyn qorǵaǵan,
Ushqysh bolǵym keledi!
Án «Juldyzdarǵa jol»