Jol tártibin bileıik, aman esen júreıik!
Taqyryby: «Jol tártibin bileıik, aman esen júreıik!»
Maqsaty: balalardy jolda júrý erejesimen jáne baǵdarshamnyń qyzmetimen tanystyrý. Jol belgilerin aıyra bilý daǵdysyn qalyptastyrý, kóshe jaǵdaıyndaǵy keńistikti baǵdarlaı bilý daǵdylaryn damytý. Balalardy meıirimdilikke, zeıindi bolýǵa, ózin - ózi qorǵaı bilýge tárbıeleý.
Kórnekilikter: Jol maketi, jol belgileri, baǵdarsham úlgisi, jaıaý júrginshiler joly, oıynshyq mashınalar.
Ádis - tásilderi: oıyn, suraq - jaýap, sahnalaý.
Uıymdastyrý kezeńi
1. Balalar shattyq sheńberin quryp amandasady.
- Armysyń ardaqty aspan ata?!
- Armysyń meıirimdi jer ana?!
- Armysyń shuǵylaly altyn kún?!
Kúlip shyqty kún búgin!
Armysyzdar qadirli qonaqtar!
1. Júrgizýshi:( jol ınspektor kıimimen)
Árbir adam jaıaý júrginshiler, kólikpen nemese velosıpedpen kúnine joldy kem degende eki ret kesip ótedi eken. Biz jol qozǵalysymen kúnde qatynasyp otyramyz. Sondyqtanda biz jolda júrý erejesin - júrý belgilerin aıyra bilip, baǵdarshamnyń qyzmetin bilýimiz kerek.
Balalar eger óz ómirlerińdi, densaýlyqtaryńdy saqtaǵylaryń kelse, Árqashanda jolda júrý erejesine saq bolyńdar.
Urany.
Jol tártibin saqtaımyz
El úmitin aqtaımyz
Ertegiler elin biz
Jol apattan saqtaımyz.
Joldaýdy jastar qoldaıdy
Tártipsiz el bolmaıdy
Balabaqsha árqashan
Amandyqpen tynyshtyqty qorǵaıdy.
Júrgizýshi: Jaıaý júrginshiler tek trotýarlarmen joldyń oń qol qanatymen ǵana júrýi qajet.
1 - bala:
Tratýar júrer joly jaıaýdyń
Jelaıaqtyń jaıbasardyń baıaýdyń
Mashınanyń joly kóshe ortasy
Sony umytyp kete kórme aıaýlym.
Júrgizýshi: Balalar biz únemi trotýardan shyqpaı júremiz be?
Joldardan qalaı ótemiz? Ol úshin biz ertegiler eline baraıyq.
Kózimizdi jumyp, ertegiler elin elesteteıik.
(Mýzyka áýenimen) Ertekshi:
Qyzyl telpek qydyryp
Ájesine barmaqshy
Jetý úshin ormanǵa
Belgini eske almaqshy
Jol belgisin bilmese
Ájeniń úıin tappaıdy.
«Qyzyl telpek» ániniń áýenimen:
Baǵdarshamnyń joly silter
Boıynda bar túrli kózder
Jasyl jansa daıyndal
Qyzyl jansa toqtaısyń
Jolda júrseń baıqaǵaısyń
Abaı bolshy sen únemi
Joldy kesip ótkende.
(Qasqyr shyǵady)
Jol erejesin bilmegennen jaraqattanady.
- Kómektesińdershi! Qyzyl telpek kómektesshi!
Qyzyl telpek:
- Qasqyrjan, sen jol erejesin bilmeısiń be? Asyqpasańshy.
Qasqyr:
- Bilmeımin.
Qyzyl telpek:
- Kórdiń be, sen jol erejesin bilmegendikten jol apatyna ushyradyń, men seni jol erejesimen tanystyraıyn. Tyńda! Belgiler shyǵady.
Al endi jol belgilerine sóz bereıik.
1. Eskertý belgisi
Úshburyshty qyzyl,
Boıaýmen kórseń abaıla.
Jol basynda qaýipti tús
Aldan shyǵar degendi
Abaıla bul eskertý belgisi.
2. Tyıym belgisi:
Dóp - dóńgelek qyzyl sheńbermin
Kórsem: «Toqta, qane»
Dep jar salar,
Tyıym saý men bolam.
3. Kórsetkish belgisi:
Dóp - dóńgelek jasyl sheńbermin
Kórsem: «Jol ashyq!»
Men kólik pen jaıaý adam júrer joldy nusqaımyn!
Anyqtama belgisi:
Belgimen kórseter
Jyldamdyq pen baǵytty
Yldı men buryshty
Qater men qaýipti.
Qyzyl telpek:
túsindiń be qasqyrjan?
Qasqyr: - ıá, túsindim.
Endeshe men seni baǵdarshamnyń qyzmetimen de tanystyraıyn.
1. Alma kezek úsh kózi
Aıtty dep uq úsh sózin
Toqta! Saqtan! Jol ashyq!
Júrme jolǵa talasyp.
Qyzyl kózin ashqanda
Qarap qalma aspanǵa
Jasyl kózin ashqanda
Óte bergin jasqanba!
Júrgizýshi: Bul ne balalar?
Baǵdarsham:
Meniń atym baǵdarsham
Meken - jaıym turaqty
Jaqsy bilem mindetimdi
Múdirmeımin eshqashan.
1. Oıyn « Baǵdarsham»
Án: Baǵdarsham « Ýchat v shkole» ánimen:
Baǵdarshamdy kúnde biz
Kóshelerde kóremiz
Kólikterde,
Jol shetinde
Kóshemizde
Qyzyl kózde toqtańyz
Sary kózde alańdama - aı
Júre bergin - 3ret
Erejeni buzbaıyq,
Tártipti biz saqtaıyq
Baqshada da
Serýende de
Kóshemizde.
Baǵdarshamǵa qaraıyq
Apat aldyn alaıyq
Jol tártibin barlyq jerde
Biz saqtaıyq!
Qyzyl telpek:
- Olaı bolsa men seni ájeme alyp baraıyn,
Áje:
- Keldi mine nemerem.
Aman - esen adaspaı
Jol belgisin saqta sen
Apattardy boldyrmaı
- Qasqyr, sen meniń nemeremmen dos bolypsyń, olaı bolsa meniń basqada nemerelerimniń jol erejesi týraly taqpaqtaryn tyńda.
1 - bala.
Jol júrýdiń tártibin
Erejesin bilemiz
Saqtaǵanda qaterden
Saý - salamat júremiz.
2 - bala:
Tártip buzsaq abaısyz
Jaǵdaı týar qolaısyz
Maı qyzmetkerlerinen
Al keshirim suraımyz.
Mılısıoner:
Men kóshege saqshymyn
Bolsyn jurtqa jaqsy kún
Joldan azap tartpańdar.
Ádep, tártip saqtańdar!
Kórinis: Aıý, túlki, qoıan qatysady.
Jol ınspektory: Shıpager apaı qarańyz myna bir sumdyqty
Maımaqqa ne bolǵan, kim ony qynjyltty.
Shıpager apaı: Maımaǵym ne boldy jasymaı aıtshy óziń?
Nelikten kókpeńbek, isingen bas kóziń?
(Aıýdyń basyn tańyp, dári - dármek jaqqan bolady )
Aıý: Aıtaıyn jasyrmaı shynymdy
Saqtańyz shybyndaı janymdy
Jarmasyp bal tasyr mashına – qadaqqa
Domalap tústim de tap boldym azapqa.
Shıpager apaı: Bir sátke toıynar táp - tátti bal úshin,
Tártipti buzypsyń qarnyńnyń qamy úshin.
Aıý: Shıpager apaı, jol ınspektor apaı endi qaıtip urlyqta jasamaspyn,
Jolda júrý erejesin buzbaspyn.
Osy ýaqytta bir birimen daýlasqan túlki men qoıan shyǵady.
Túlki. Júgirip ekeýmiz qýyspaq oınadyq.
Qoıan: Aýladan shap berip qý ustap almaqshy.
Túlki: Al qoıan zyp berip kóshege júgirdi
Qoıan: Aýla tar bolǵan soń qaıteıin men endi?!
Túlki: Qoıandy qýam dep tapqanym, quıryqty áreń dep saqtadym.
Qoıan: Mashına astynan júgirip ótkende,
qulaqty bir temir zaqymdap ketkeni
Shıpager apaı: Qulaqpen quıryqqa jaǵatyn dári bar,
Ereje buzǵanǵa turǵyzar buryshym taǵy bar.
Balalar endi biz myna aıý, túlki, qoıan úsheýine jolda júrý erejesin eskerteıik!
1 - bala: Joldan óterde toqtap, jan jaǵyńa qarap al.
2 - bala: Baǵdarshamnyń jasyl túsi janǵanda ǵana ót.
3 - bala: Jolǵa jaqyn oınama! Bul óte qaýipti.
4 - bala: Jaıaý júrginshilerge arnalǵan joldardan ǵana ót.
5 - bala: Kólikten túsken soń artqy jaǵynan ótý kerek.
Qorytý: Balalar taqpaq aıtady.
Án. «Árqashan kún sónbesin!» oryndaıtyn hor.
Bı: «Gúlder» bıshiler toby.
Júrgizýshi: Búgingi merekemiz aınalsyn shejirege,
Ár sábı qulaǵyn sap júrsin osy erejege.
Al qonaqtarymyzǵa aıtarymyz
Jol tártibin saqtaıyq
El úmitin aqtaıyq
Ertegiler elin biz
Jol apattan saqtaıyq!
Osymen «Jol tártibin bileıik, aman – esen júreıik!» atty qaýipsizdik sabaǵymyz aıaqtaldy.
Maqsaty: balalardy jolda júrý erejesimen jáne baǵdarshamnyń qyzmetimen tanystyrý. Jol belgilerin aıyra bilý daǵdysyn qalyptastyrý, kóshe jaǵdaıyndaǵy keńistikti baǵdarlaı bilý daǵdylaryn damytý. Balalardy meıirimdilikke, zeıindi bolýǵa, ózin - ózi qorǵaı bilýge tárbıeleý.
Kórnekilikter: Jol maketi, jol belgileri, baǵdarsham úlgisi, jaıaý júrginshiler joly, oıynshyq mashınalar.
Ádis - tásilderi: oıyn, suraq - jaýap, sahnalaý.
Uıymdastyrý kezeńi
1. Balalar shattyq sheńberin quryp amandasady.
- Armysyń ardaqty aspan ata?!
- Armysyń meıirimdi jer ana?!
- Armysyń shuǵylaly altyn kún?!
Kúlip shyqty kún búgin!
Armysyzdar qadirli qonaqtar!
1. Júrgizýshi:( jol ınspektor kıimimen)
Árbir adam jaıaý júrginshiler, kólikpen nemese velosıpedpen kúnine joldy kem degende eki ret kesip ótedi eken. Biz jol qozǵalysymen kúnde qatynasyp otyramyz. Sondyqtanda biz jolda júrý erejesin - júrý belgilerin aıyra bilip, baǵdarshamnyń qyzmetin bilýimiz kerek.
Balalar eger óz ómirlerińdi, densaýlyqtaryńdy saqtaǵylaryń kelse, Árqashanda jolda júrý erejesine saq bolyńdar.
Urany.
Jol tártibin saqtaımyz
El úmitin aqtaımyz
Ertegiler elin biz
Jol apattan saqtaımyz.
Joldaýdy jastar qoldaıdy
Tártipsiz el bolmaıdy
Balabaqsha árqashan
Amandyqpen tynyshtyqty qorǵaıdy.
Júrgizýshi: Jaıaý júrginshiler tek trotýarlarmen joldyń oń qol qanatymen ǵana júrýi qajet.
1 - bala:
Tratýar júrer joly jaıaýdyń
Jelaıaqtyń jaıbasardyń baıaýdyń
Mashınanyń joly kóshe ortasy
Sony umytyp kete kórme aıaýlym.
Júrgizýshi: Balalar biz únemi trotýardan shyqpaı júremiz be?
Joldardan qalaı ótemiz? Ol úshin biz ertegiler eline baraıyq.
Kózimizdi jumyp, ertegiler elin elesteteıik.
(Mýzyka áýenimen) Ertekshi:
Qyzyl telpek qydyryp
Ájesine barmaqshy
Jetý úshin ormanǵa
Belgini eske almaqshy
Jol belgisin bilmese
Ájeniń úıin tappaıdy.
«Qyzyl telpek» ániniń áýenimen:
Baǵdarshamnyń joly silter
Boıynda bar túrli kózder
Jasyl jansa daıyndal
Qyzyl jansa toqtaısyń
Jolda júrseń baıqaǵaısyń
Abaı bolshy sen únemi
Joldy kesip ótkende.
(Qasqyr shyǵady)
Jol erejesin bilmegennen jaraqattanady.
- Kómektesińdershi! Qyzyl telpek kómektesshi!
Qyzyl telpek:
- Qasqyrjan, sen jol erejesin bilmeısiń be? Asyqpasańshy.
Qasqyr:
- Bilmeımin.
Qyzyl telpek:
- Kórdiń be, sen jol erejesin bilmegendikten jol apatyna ushyradyń, men seni jol erejesimen tanystyraıyn. Tyńda! Belgiler shyǵady.
Al endi jol belgilerine sóz bereıik.
1. Eskertý belgisi
Úshburyshty qyzyl,
Boıaýmen kórseń abaıla.
Jol basynda qaýipti tús
Aldan shyǵar degendi
Abaıla bul eskertý belgisi.
2. Tyıym belgisi:
Dóp - dóńgelek qyzyl sheńbermin
Kórsem: «Toqta, qane»
Dep jar salar,
Tyıym saý men bolam.
3. Kórsetkish belgisi:
Dóp - dóńgelek jasyl sheńbermin
Kórsem: «Jol ashyq!»
Men kólik pen jaıaý adam júrer joldy nusqaımyn!
Anyqtama belgisi:
Belgimen kórseter
Jyldamdyq pen baǵytty
Yldı men buryshty
Qater men qaýipti.
Qyzyl telpek:
túsindiń be qasqyrjan?
Qasqyr: - ıá, túsindim.
Endeshe men seni baǵdarshamnyń qyzmetimen de tanystyraıyn.
1. Alma kezek úsh kózi
Aıtty dep uq úsh sózin
Toqta! Saqtan! Jol ashyq!
Júrme jolǵa talasyp.
Qyzyl kózin ashqanda
Qarap qalma aspanǵa
Jasyl kózin ashqanda
Óte bergin jasqanba!
Júrgizýshi: Bul ne balalar?
Baǵdarsham:
Meniń atym baǵdarsham
Meken - jaıym turaqty
Jaqsy bilem mindetimdi
Múdirmeımin eshqashan.
1. Oıyn « Baǵdarsham»
Án: Baǵdarsham « Ýchat v shkole» ánimen:
Baǵdarshamdy kúnde biz
Kóshelerde kóremiz
Kólikterde,
Jol shetinde
Kóshemizde
Qyzyl kózde toqtańyz
Sary kózde alańdama - aı
Júre bergin - 3ret
Erejeni buzbaıyq,
Tártipti biz saqtaıyq
Baqshada da
Serýende de
Kóshemizde.
Baǵdarshamǵa qaraıyq
Apat aldyn alaıyq
Jol tártibin barlyq jerde
Biz saqtaıyq!
Qyzyl telpek:
- Olaı bolsa men seni ájeme alyp baraıyn,
Áje:
- Keldi mine nemerem.
Aman - esen adaspaı
Jol belgisin saqta sen
Apattardy boldyrmaı
- Qasqyr, sen meniń nemeremmen dos bolypsyń, olaı bolsa meniń basqada nemerelerimniń jol erejesi týraly taqpaqtaryn tyńda.
1 - bala.
Jol júrýdiń tártibin
Erejesin bilemiz
Saqtaǵanda qaterden
Saý - salamat júremiz.
2 - bala:
Tártip buzsaq abaısyz
Jaǵdaı týar qolaısyz
Maı qyzmetkerlerinen
Al keshirim suraımyz.
Mılısıoner:
Men kóshege saqshymyn
Bolsyn jurtqa jaqsy kún
Joldan azap tartpańdar.
Ádep, tártip saqtańdar!
Kórinis: Aıý, túlki, qoıan qatysady.
Jol ınspektory: Shıpager apaı qarańyz myna bir sumdyqty
Maımaqqa ne bolǵan, kim ony qynjyltty.
Shıpager apaı: Maımaǵym ne boldy jasymaı aıtshy óziń?
Nelikten kókpeńbek, isingen bas kóziń?
(Aıýdyń basyn tańyp, dári - dármek jaqqan bolady )
Aıý: Aıtaıyn jasyrmaı shynymdy
Saqtańyz shybyndaı janymdy
Jarmasyp bal tasyr mashına – qadaqqa
Domalap tústim de tap boldym azapqa.
Shıpager apaı: Bir sátke toıynar táp - tátti bal úshin,
Tártipti buzypsyń qarnyńnyń qamy úshin.
Aıý: Shıpager apaı, jol ınspektor apaı endi qaıtip urlyqta jasamaspyn,
Jolda júrý erejesin buzbaspyn.
Osy ýaqytta bir birimen daýlasqan túlki men qoıan shyǵady.
Túlki. Júgirip ekeýmiz qýyspaq oınadyq.
Qoıan: Aýladan shap berip qý ustap almaqshy.
Túlki: Al qoıan zyp berip kóshege júgirdi
Qoıan: Aýla tar bolǵan soń qaıteıin men endi?!
Túlki: Qoıandy qýam dep tapqanym, quıryqty áreń dep saqtadym.
Qoıan: Mashına astynan júgirip ótkende,
qulaqty bir temir zaqymdap ketkeni
Shıpager apaı: Qulaqpen quıryqqa jaǵatyn dári bar,
Ereje buzǵanǵa turǵyzar buryshym taǵy bar.
Balalar endi biz myna aıý, túlki, qoıan úsheýine jolda júrý erejesin eskerteıik!
1 - bala: Joldan óterde toqtap, jan jaǵyńa qarap al.
2 - bala: Baǵdarshamnyń jasyl túsi janǵanda ǵana ót.
3 - bala: Jolǵa jaqyn oınama! Bul óte qaýipti.
4 - bala: Jaıaý júrginshilerge arnalǵan joldardan ǵana ót.
5 - bala: Kólikten túsken soń artqy jaǵynan ótý kerek.
Qorytý: Balalar taqpaq aıtady.
Án. «Árqashan kún sónbesin!» oryndaıtyn hor.
Bı: «Gúlder» bıshiler toby.
Júrgizýshi: Búgingi merekemiz aınalsyn shejirege,
Ár sábı qulaǵyn sap júrsin osy erejege.
Al qonaqtarymyzǵa aıtarymyz
Jol tártibin saqtaıyq
El úmitin aqtaıyq
Ertegiler elin biz
Jol apattan saqtaıyq!
Osymen «Jol tártibin bileıik, aman – esen júreıik!» atty qaýipsizdik sabaǵymyz aıaqtaldy.