- 05 naý. 2024 03:46
- 163
Men bir jumbaq adammyn, ony da oıla Abaı Qunanbaev 1845 - 1904
Sabaqtyń taqyryby: Men bir jumbaq adammyn, ony da oıla
Abaı Qunanbaev 1845 - 1904
Abaıdyń azan shaqyryp qoıǵan aty – Ibrahım.
Ájesi Zere súıikti nemeresin Abaı, ıaǵnı súıkimdi dep erkeletken. Osydan keıin el arasynda shyn aty atalmaı, Abaı atanyp ketedi.
Abaıdyń ákesi - Qunanbaı. Qunanbaı Óskenbaıuly 1802 jyly ómirge keledi. Ol halyq arasynda óte bedeldi, abyroıly, ádil bı bolǵan. Ol 81 jyl ǵumyr keshken. Qunanbaı el ishinde qajy atanǵan. Semeı óńirinde Qunanbaı qajynyń meshiti ornalasqan.
Abaıdyń ájesi - Zere Abaıǵa halyq qazynasynan nár berip, boıyna izgilik shýaǵyn sepken, bilimge ıtermelegen uly ustaz, tálimger, ana.
Anasy Uljan – ustamdy, meıirimi men aqyly mol dana kisi bolǵan.
Zere áje kóńili keń, júregi názik adam bolǵan. Abaı ájesin qatty jaqsy kóredi. Kúndiz de, túnde de ertegi aıtqyzady.
Abaı ájesimen birge:
“E - e.. Buldyr - buldyr kún ótken,
Burynǵyda kim ótken?”– dep bastap, áńgime suraǵan tilegin osylaısha bastaıtyn.
Abaı qoǵam ómirine, el basqarý isine aralasty. Abaı kez kelgen istiń mánin beıbit túrde sheshti.
Abaı on eki jasynda Semeı qalasyndaǵy Ahmet Rıza medresesine túsedi. Onda 3 jyl oqıdy. Medresede oqyp júrip 3 aıdaı orys mektebinen dáris alady. Abaı arab, túrik, parsy tilderinde úırenedi.
Abaı orys ádebıetimen Pýshkın, Lermontov, Dostoevskıı, Belınskıı, Dobrolúbov shyǵarmalarymen tanysady. Ásirese Pýshkın men Lermontovtyń shyǵarmalaryn súıip oqyǵan.
Pýshkınniń “Evgenıı Onegın”qazaq tiline aýdarady, ári ózi “Tatánanyń haty” atty án shyǵardy.
Birjan sal, Aqan seri, Jaıaý Musa, Táttimbet sıaqty sazgerdiń marjan muralarynan sýsyndap, ánshilik - kúıshilik ónerdi erekshe baǵalaǵan. Ánge, ónerge jany qumar bolǵan.
Abaı kúıleri: “Tory jorǵa”, “Maı túni”, “Abaı jeldirmesi”.
Abaı ánderi: “Kózimniń qarasy”, “Aıttym, sálem, Qalamqas”, “Segiz aıaq”, “Qor boldy janym”.
Abaı toǵyz jasynan bastap óleń shyǵarǵan.
Balalarǵa arnalǵan óleńderi “Adam bolam deseńiz”, “Ásempaz bolma árnege”, “Jazǵyturym”, “Kúz”, “Qys” t. b
Qorytyndylaý
«Abaıdy tanytý arqyly biz Qazaqstandy álemge tanytamyz, qazaq halqyn tanytamyz. Abaı árqashan bizdiń ulttyq uranymyz bolýy tıis»- dep elbasymyz Nursultan Ábishuly Nazarbaevtyń aıtqan pikirimen aıaqtaǵym keledi.
Oryndaǵan: Havasqanova Mýkaddam
Men bir jumbaq adammyn, ony da oıla Abaı Qunanbaev júkteý
Abaı Qunanbaev 1845 - 1904
Abaıdyń azan shaqyryp qoıǵan aty – Ibrahım.
Ájesi Zere súıikti nemeresin Abaı, ıaǵnı súıkimdi dep erkeletken. Osydan keıin el arasynda shyn aty atalmaı, Abaı atanyp ketedi.
Abaıdyń ákesi - Qunanbaı. Qunanbaı Óskenbaıuly 1802 jyly ómirge keledi. Ol halyq arasynda óte bedeldi, abyroıly, ádil bı bolǵan. Ol 81 jyl ǵumyr keshken. Qunanbaı el ishinde qajy atanǵan. Semeı óńirinde Qunanbaı qajynyń meshiti ornalasqan.
Abaıdyń ájesi - Zere Abaıǵa halyq qazynasynan nár berip, boıyna izgilik shýaǵyn sepken, bilimge ıtermelegen uly ustaz, tálimger, ana.
Anasy Uljan – ustamdy, meıirimi men aqyly mol dana kisi bolǵan.
Zere áje kóńili keń, júregi názik adam bolǵan. Abaı ájesin qatty jaqsy kóredi. Kúndiz de, túnde de ertegi aıtqyzady.
Abaı ájesimen birge:
“E - e.. Buldyr - buldyr kún ótken,
Burynǵyda kim ótken?”– dep bastap, áńgime suraǵan tilegin osylaısha bastaıtyn.
Abaı qoǵam ómirine, el basqarý isine aralasty. Abaı kez kelgen istiń mánin beıbit túrde sheshti.
Abaı on eki jasynda Semeı qalasyndaǵy Ahmet Rıza medresesine túsedi. Onda 3 jyl oqıdy. Medresede oqyp júrip 3 aıdaı orys mektebinen dáris alady. Abaı arab, túrik, parsy tilderinde úırenedi.
Abaı orys ádebıetimen Pýshkın, Lermontov, Dostoevskıı, Belınskıı, Dobrolúbov shyǵarmalarymen tanysady. Ásirese Pýshkın men Lermontovtyń shyǵarmalaryn súıip oqyǵan.
Pýshkınniń “Evgenıı Onegın”qazaq tiline aýdarady, ári ózi “Tatánanyń haty” atty án shyǵardy.
Birjan sal, Aqan seri, Jaıaý Musa, Táttimbet sıaqty sazgerdiń marjan muralarynan sýsyndap, ánshilik - kúıshilik ónerdi erekshe baǵalaǵan. Ánge, ónerge jany qumar bolǵan.
Abaı kúıleri: “Tory jorǵa”, “Maı túni”, “Abaı jeldirmesi”.
Abaı ánderi: “Kózimniń qarasy”, “Aıttym, sálem, Qalamqas”, “Segiz aıaq”, “Qor boldy janym”.
Abaı toǵyz jasynan bastap óleń shyǵarǵan.
Balalarǵa arnalǵan óleńderi “Adam bolam deseńiz”, “Ásempaz bolma árnege”, “Jazǵyturym”, “Kúz”, “Qys” t. b
Qorytyndylaý
«Abaıdy tanytý arqyly biz Qazaqstandy álemge tanytamyz, qazaq halqyn tanytamyz. Abaı árqashan bizdiń ulttyq uranymyz bolýy tıis»- dep elbasymyz Nursultan Ábishuly Nazarbaevtyń aıtqan pikirimen aıaqtaǵym keledi.
Oryndaǵan: Havasqanova Mýkaddam
Men bir jumbaq adammyn, ony da oıla Abaı Qunanbaev júkteý