Naýryz erteńgiligi
«Naýryz» erteńgiligi
Maqsaty:
Balalarǵa Naýryz merekesi týraly túsinik berý. Ulttyq kıimder, oıyndar, taǵamdar, oıý - órnekter týraly uǵymyn keńeıtý, bata aıtqyzyp úıreý;
Balalardyń oı - órisin, sózdik qorlaryn damytý;
Ultymyzdyń dástúrin, merekesin qurmetteýge, qasterleýge tárbıeleý.
Ótý barysy:
- Qurmetti ata - analar, qonaqtar! Búgingi bizdiń ulystyń uly kúnine arnalǵan «Áz - Naýryz» atty erteńgiligimizge qosh keldińizder! Merekelerińiz qutty bolsyn! Ulys barshańyzǵa baqyt, densaýlyq, yrys, bereke ákelsin!
Balalar, qane sheńber bolyp turaıyq. Qaıyrly tań! Men senderdi kórgenime óte qýanyshtymyn, men senderge densaýlyq, ashyq aspan tileımin. Ár atqan tańdaryń qýanyshqa, jylýǵa toly bolsyn! Balalar, qane bárimiz sheńber quryp turaıyq.
Jylýlyq sheńberi «Kóktem keldi»
Balalar qımyl - qozǵalys jasaı otyryp, bári birge aıtady.
Kóktem keldi shýaqty,
Balalardy qýantty.
Alaqaı - aý, alaqaı!
Kóktem qandaı,
Kóktem qandaı kóńildi! – dep kóktem mezgiline
rızashylyqtaryn bildirip, qoldaryn shapalaqtaıdy. /Bul ýaqytta barlyǵy «Dý qol» shapalaqtaıdy/.
- Balalar jyldyń neshe mezgili bar?
- Tórt.
- Qazir jyldyń qaı mezgili?
- Kóktem.
- Kóktem aılaryn atańdarshy.
- Naýryz, sáýir, mamyr.
- Kóktemde qandaı meıramdar bar?
- Analar men Naýryz meıramy.
- Jaraısyńdar, balalar. Oryndaryńa otyra qoıyńdar.
Naýryz – baqyttyń bastamasy, ulylyqtyń uıytqysy, jaqsynyń jarshysy, yntymaqtyń belgisi, ómirge nur syılaǵan, sezimge gúl syılaǵan, halyq qasterleıtin mereke. Olaı bolsa kezekti balalarǵa bereıik.
Albına: Ýa, halaıyq, halaıyq!
Munda nazar salaıyq.
Dýmandatyp baqshamda,
Naýryz toıyn toılaıyq!
Elnara: Naýryz toıyń naýryz toıyń,
Qutty bolsyn, halaıyq.
Kúı tógilsin, kúı tógilsin,
Shyrqap ánge salaıyq.
Saıat: Ulys baqyt ákelsin,
Ár kúnimiz jaqsy bolsyn.
Dostyǵymyz berik bolsyn,
Bilim, óner serik blsyn.
Ulys oń bolsyn
Aq mol bolsyn!
Án: «Apataıym - anashym».
Bı: «Qamajaı».
Án: «Balapan».
Anar: Naýryz dástúrim dep,
Adamdar án salady.
Naýryz toıyn elimiz,
Qýana qarsy alady.
Qaısar: Jaqsy ma, hálińiz?
Meniń atym Naýryz.
Baldaı tátti sary ýyz,
Alyp keldim, alyńyz.
Jansaıa: Ata - babam toılaǵan,
Naýryzym armysyń!
Qyzyǵyna toımaǵan,
Darhan dala qarly shyń.
Ernar: Naýryz, naýryz, jyl basy,
Jasyl kóktem qurdasy,
Tól mereke, kel mereke.
Nuraı: Kún men tún teńeldi,
Jer shýaqqa keneldi.
Án: «Anashym» - Ásem.
Bı: «Qara jorǵa» /Nurtas - Ásem, Álsher – Jansaıa, Ernar - Nuraı/
«Jaı jáne jyldam» sergitý sáti
Shapalaqtap qolyńdy,
Jaı, jaı, jaı! Mine, bylaı!
Shapalaqta qolyńdy.
Tez - tez - tez! Tez - tez - tez!
Alǵa qaraı adymda,
Jaı, jaı, jaı! Mine, bylaı!
Jolyńnan esh jańylma,
Tez - tez - tez! Tez - tez - tez!
- Naýryz - án - kúı, bı, dostyq, yntymaq merekesi. Bul kúnderi bir - birine qoshemet kórsetip, tartýyn taratady. Naýryz shyǵys elderi úshin birliktiń, eńbektiń, kóktemniń, izgiliktiń, baqyttyń merekesi retinde toılanady. Osy kúnge baılanysty naýryz kóje, naýryz bata, naýryz jumbaq, naýryz tilek, naýryz kók sıaqty jón - joralǵylar bar.
Ortaǵa ájeler shyǵyp, quttyqtaý sóz sóıleıdi. Naýryz jón - joralǵylary jóninde qysqasha balalarǵa túsinik berip ótedi.
1 - áje: Naýryz aıy – shyǵys kún esebi boıynsha jyldyń alǵashqy aıy. Bul aıda kún men tún teńeledi, sol sebepti naýryz jyl basy bolyp sanalady.
2 - áje: Naýryz toıynda – úlken bolsyn, kishi bolsyn meıramǵa kelip, kóńildi oıyn – saýyqtarǵa qatysady. Toıda at jarys, palýan kúres, aıtys, túrli oıyndar uıymdastyrylady.
3 - áje: Naýryz kóje – naýryz toıyna ǵana tán kópshilikke arnalǵan merekelik taǵam. Ony ár úı jeti túrli taǵamnan pisiredi. Naýryz kójege sút, et, sý, tuz, tary, qurt, jemis taǵy basqa taǵamdardy qosyp pisirilip, kelgenderge usynylady.
4 - áje: Naýryz kók – naýryz aıynda ushyp keletin kóktem qusy. Qarasy shaǵyn ǵana osy qusty shyǵys eli kútip júredi. Ony alǵash kelgende «Naýryz kógim keldiń be?» - dep shaqyryp, jem shashady.
5 - áje: Halyqta batanyń túrleri kóp, sonyń biri – Naýryz bata. Munda naýryz toı ótkizgenderge, toıda óner kórsetken aqyn, ánshi, palýandarǵa, jas talapkerlerge úlkender bata beredi.
- Rahmet, sizderge ájeler!
Án: «Qazaqtyń dastarhany»
- Búgingi naýryz toıynda ájelerimiz besikke salý rásimin kórsetedi, bárimiz tamashalaıyq.
- Endi qazaqtyń ulttyq oıyndaryna kezek bereıik.
Oıyn: «Kúsh synaspaq».
Oıyn: «Arqan tartys».
- Qanekeı, balalar, aq dastarhanǵa otyraıyq.
Sonymen, qoryta kelgende, ádepti, sypaıylyqty, kishipeıildilikti biz boıymyzǵa ana sútimen darytady ekenbiz.
Odan keıin mektep, ósken ortadan úırenemiz.
Kún men aıǵa álemniń,
Berdiń ystyq sálemin.
Úlkenderge súıenip,
Sálem berdik ıilip,
Oryndaldy oılaryń,
Qutty bolsyn búgingi
Naýryz atty toılaryń, - dep búgingi toıǵa kelgenderden bata suraıyq.
Bata berý.
Surasań bata bereıin,
Ústem bolsyn mereıin!
Yqylaspen qol jaısań,
Aq tilekti tógeıin.
Qut ákelsin jerime
Beıbitshilik elde bop,
Baq - dáýlet qonsyn elime.
Balalar aqyldy bolyp,
Elin - jerin qorǵasyn
Áýmın!!!
Maqsaty:
Balalarǵa Naýryz merekesi týraly túsinik berý. Ulttyq kıimder, oıyndar, taǵamdar, oıý - órnekter týraly uǵymyn keńeıtý, bata aıtqyzyp úıreý;
Balalardyń oı - órisin, sózdik qorlaryn damytý;
Ultymyzdyń dástúrin, merekesin qurmetteýge, qasterleýge tárbıeleý.
Ótý barysy:
- Qurmetti ata - analar, qonaqtar! Búgingi bizdiń ulystyń uly kúnine arnalǵan «Áz - Naýryz» atty erteńgiligimizge qosh keldińizder! Merekelerińiz qutty bolsyn! Ulys barshańyzǵa baqyt, densaýlyq, yrys, bereke ákelsin!
Balalar, qane sheńber bolyp turaıyq. Qaıyrly tań! Men senderdi kórgenime óte qýanyshtymyn, men senderge densaýlyq, ashyq aspan tileımin. Ár atqan tańdaryń qýanyshqa, jylýǵa toly bolsyn! Balalar, qane bárimiz sheńber quryp turaıyq.
Jylýlyq sheńberi «Kóktem keldi»
Balalar qımyl - qozǵalys jasaı otyryp, bári birge aıtady.
Kóktem keldi shýaqty,
Balalardy qýantty.
Alaqaı - aý, alaqaı!
Kóktem qandaı,
Kóktem qandaı kóńildi! – dep kóktem mezgiline
rızashylyqtaryn bildirip, qoldaryn shapalaqtaıdy. /Bul ýaqytta barlyǵy «Dý qol» shapalaqtaıdy/.
- Balalar jyldyń neshe mezgili bar?
- Tórt.
- Qazir jyldyń qaı mezgili?
- Kóktem.
- Kóktem aılaryn atańdarshy.
- Naýryz, sáýir, mamyr.
- Kóktemde qandaı meıramdar bar?
- Analar men Naýryz meıramy.
- Jaraısyńdar, balalar. Oryndaryńa otyra qoıyńdar.
Naýryz – baqyttyń bastamasy, ulylyqtyń uıytqysy, jaqsynyń jarshysy, yntymaqtyń belgisi, ómirge nur syılaǵan, sezimge gúl syılaǵan, halyq qasterleıtin mereke. Olaı bolsa kezekti balalarǵa bereıik.
Albına: Ýa, halaıyq, halaıyq!
Munda nazar salaıyq.
Dýmandatyp baqshamda,
Naýryz toıyn toılaıyq!
Elnara: Naýryz toıyń naýryz toıyń,
Qutty bolsyn, halaıyq.
Kúı tógilsin, kúı tógilsin,
Shyrqap ánge salaıyq.
Saıat: Ulys baqyt ákelsin,
Ár kúnimiz jaqsy bolsyn.
Dostyǵymyz berik bolsyn,
Bilim, óner serik blsyn.
Ulys oń bolsyn
Aq mol bolsyn!
Án: «Apataıym - anashym».
Bı: «Qamajaı».
Án: «Balapan».
Anar: Naýryz dástúrim dep,
Adamdar án salady.
Naýryz toıyn elimiz,
Qýana qarsy alady.
Qaısar: Jaqsy ma, hálińiz?
Meniń atym Naýryz.
Baldaı tátti sary ýyz,
Alyp keldim, alyńyz.
Jansaıa: Ata - babam toılaǵan,
Naýryzym armysyń!
Qyzyǵyna toımaǵan,
Darhan dala qarly shyń.
Ernar: Naýryz, naýryz, jyl basy,
Jasyl kóktem qurdasy,
Tól mereke, kel mereke.
Nuraı: Kún men tún teńeldi,
Jer shýaqqa keneldi.
Án: «Anashym» - Ásem.
Bı: «Qara jorǵa» /Nurtas - Ásem, Álsher – Jansaıa, Ernar - Nuraı/
«Jaı jáne jyldam» sergitý sáti
Shapalaqtap qolyńdy,
Jaı, jaı, jaı! Mine, bylaı!
Shapalaqta qolyńdy.
Tez - tez - tez! Tez - tez - tez!
Alǵa qaraı adymda,
Jaı, jaı, jaı! Mine, bylaı!
Jolyńnan esh jańylma,
Tez - tez - tez! Tez - tez - tez!
- Naýryz - án - kúı, bı, dostyq, yntymaq merekesi. Bul kúnderi bir - birine qoshemet kórsetip, tartýyn taratady. Naýryz shyǵys elderi úshin birliktiń, eńbektiń, kóktemniń, izgiliktiń, baqyttyń merekesi retinde toılanady. Osy kúnge baılanysty naýryz kóje, naýryz bata, naýryz jumbaq, naýryz tilek, naýryz kók sıaqty jón - joralǵylar bar.
Ortaǵa ájeler shyǵyp, quttyqtaý sóz sóıleıdi. Naýryz jón - joralǵylary jóninde qysqasha balalarǵa túsinik berip ótedi.
1 - áje: Naýryz aıy – shyǵys kún esebi boıynsha jyldyń alǵashqy aıy. Bul aıda kún men tún teńeledi, sol sebepti naýryz jyl basy bolyp sanalady.
2 - áje: Naýryz toıynda – úlken bolsyn, kishi bolsyn meıramǵa kelip, kóńildi oıyn – saýyqtarǵa qatysady. Toıda at jarys, palýan kúres, aıtys, túrli oıyndar uıymdastyrylady.
3 - áje: Naýryz kóje – naýryz toıyna ǵana tán kópshilikke arnalǵan merekelik taǵam. Ony ár úı jeti túrli taǵamnan pisiredi. Naýryz kójege sút, et, sý, tuz, tary, qurt, jemis taǵy basqa taǵamdardy qosyp pisirilip, kelgenderge usynylady.
4 - áje: Naýryz kók – naýryz aıynda ushyp keletin kóktem qusy. Qarasy shaǵyn ǵana osy qusty shyǵys eli kútip júredi. Ony alǵash kelgende «Naýryz kógim keldiń be?» - dep shaqyryp, jem shashady.
5 - áje: Halyqta batanyń túrleri kóp, sonyń biri – Naýryz bata. Munda naýryz toı ótkizgenderge, toıda óner kórsetken aqyn, ánshi, palýandarǵa, jas talapkerlerge úlkender bata beredi.
- Rahmet, sizderge ájeler!
Án: «Qazaqtyń dastarhany»
- Búgingi naýryz toıynda ájelerimiz besikke salý rásimin kórsetedi, bárimiz tamashalaıyq.
- Endi qazaqtyń ulttyq oıyndaryna kezek bereıik.
Oıyn: «Kúsh synaspaq».
Oıyn: «Arqan tartys».
- Qanekeı, balalar, aq dastarhanǵa otyraıyq.
Sonymen, qoryta kelgende, ádepti, sypaıylyqty, kishipeıildilikti biz boıymyzǵa ana sútimen darytady ekenbiz.
Odan keıin mektep, ósken ortadan úırenemiz.
Kún men aıǵa álemniń,
Berdiń ystyq sálemin.
Úlkenderge súıenip,
Sálem berdik ıilip,
Oryndaldy oılaryń,
Qutty bolsyn búgingi
Naýryz atty toılaryń, - dep búgingi toıǵa kelgenderden bata suraıyq.
Bata berý.
Surasań bata bereıin,
Ústem bolsyn mereıin!
Yqylaspen qol jaısań,
Aq tilekti tógeıin.
Qut ákelsin jerime
Beıbitshilik elde bop,
Baq - dáýlet qonsyn elime.
Balalar aqyldy bolyp,
Elin - jerin qorǵasyn
Áýmın!!!