Qustar – bizdiń dosymyz
Qustar – bizdiń dosymyz
Maqsaty:
● Balalarǵa jalpy qustar týraly, olardyń tirshiligi men paıdasy týraly túsindirý;
● Balalardyń belsendiligin, qyzyǵýshylyǵyn, sózdik qoryn, oı - órisin damytý;
● Qustardy qorǵaýǵa, qamqorshy bolýǵa, tabıǵatty súıýge tárbıeleý.
Kórnekilikteri: «Qustar – bizdiń dosymyz» atty burysh, qustar týraly býkletter, álbom plakattar, qustardyń dybysy jazylǵan taspa, «tabıǵat» týraly syzba.
Ótkizý ádisi: Suraq - jaýap, oıyn, túsindirý, kórnekilik ádister.
Sabaq túri: Aralas sabaq.
Pánaralyq baılanys: Án, beıneleý, til damytý.
Ótý barysy:
1. Uıymdastyrý.
Psıhologıalyq sát.
Suraq - jaýap.
● Tabıǵat degenimiz ne? Ol neshege bólinedi?
● Óli tabıǵatqa neler jatady?
● Tiri tabıǵatqa neler jatady?
● Tabıǵat qubylystaryna neler jatady?
«Tabıǵat» atty syzbamen jumys.
TABIǴAT
Óli tabıǵat
↓
Jer, sý, topyraq, aýa, kún, juldyz
Tiri tabıǵat
↓
adamdar
Ósimdik -------- Aǵashtar,
------------------- Butalar,
------------------- Shópter
janýar -------- Sútqorektiler,
------------------- Qustar,
------------------- Býnaqdeneliler,
------------------- Jándikter
Al endi ósimdikter men janýarlar týraly qanshalyqty biletinimizdi «Kim jyldam?» oıynymen baıqap kóreıik. /Topqa bólý. Jaýap bergen balalardy syılyqtarmen baǵalaý/.
Saıys túrleri --------------------------- 1 top ----------------- 2 top
1. Jemis aǵashtaryn ata
2. Kókónisterdi ata
3. Úı janýarlaryn ata
4. Jemisterdi ata
Jańa sabaq.
- Balalar, endi mynaý taqtadaǵy sózjumbaqtar sheship kóreıik. Eger durys sheshsek, búgingi sabaqtyń taqyryby shyǵady.
Q
U
S
T
A
R
1) Túgi qara mamyqtaı, tósi aq syr jaqqandaı.
Ushsa oqtaı zýlaıdy, kókten juldyz aqqandaı.
2) Tal basynda, túndiksiz otaý.
3) Ózi saq, ózi usaq, shyqyldap turmaıdy.
Quıryǵy uzyn, ózi ala, Bul qandaı qus?
4) Ormanda joǵary, aǵashqa qonady.
Tumsyǵyn balǵa qyp, toq - toq soǵady.
5) Aq saraıdy talqandap, shyqty bireý talandap.
6) Bıikke salǵan aǵash úı, sol ǵoı onyń mekeni.
Jazdaı saıran salyp - aq, qysta alysqa ketedi.
Jumbaqtyń sheshýleri: qarlyǵash, uıa, saýysqan, toqyldaq, balapan, qaratorǵaı.
Sózjumbaqtyń sheshýi: «Qustar»
- Endeshe balalar, búgingi sabaǵymyzda biz qustar týraly kóp nárselerdi úırenemiz.
1. Qustar týraly túsindirý.
Tiri tabıǵatta jatatyn janýarlardyń eń kóp mańyzdy toby qustar týraly bolyp esepteledi. Qustardyń túri óte kóp. Olardy biz úlken eki topqa bólemiz. 1) Jabaıy qustar, 2) Úı qusary.
Jabaıy qustar tabıǵatta óz aldynda tirshilik etedi. Qustardyń paıdasy óte kóp. olar tabıǵattyń baılyǵy sanalatyn aǵashtardy, ósimdikterdi zıankes jándikterden tazartady. Qustar bir orynda turmaıdy. Olar bir jerden ekinshi bir jerge ushyp - qonyp júredi. Barlyq qustarǵa ortaq qasıet – olar ushady, qanattary, mamyqtary, báriniń tumsyqtary bar. Olar jumyrtqalaıdy, balapan basady. Aıyrmashylyǵyna kelse, qustardyń dene kólemi, pishini, tumsyǵy túsi, dybystary, tirshilik etýi bir - birine uqsamaıdy. Qustar óte paıdaly. Olardyń etin, júnin, mamyǵyn, jumyrtqasyn adamdar keregine paıdalanady.
3) Oıyn: «Qaı qustyń dybysy?» /Dybys taspasyna jazylǵan qusardyń dybysyn tabý/.
4) Suraqtarǵa jaýap alý:
a) Qustar nemen qorektenedi?
á) Bizdiń jaqta qandaı qustar qysap qalady?
5) Sergitý sáti: «Ushty - ushty» oıynymen.
6) «Qustar – bizdiń dosymyz» atty buryshpen tanystyrý (buryshta qustarǵa baılanysty býkletter, álbomdar, plakattar, qanatty sózder qoıylǵan, oıý - órnekterdegi qustardyń beınesi).
Qazaq halqy ejelden - aq qustarǵa áýes bolǵan, olarǵa degen sheksiz súıispenshiligin dáriptep, jaqsy kóretin adamdy qustarǵa teńeý arqyly yqylasyn bildirgen. Mysaly: halyq ishinen shyqqan sańlaq uldaryn – suńqarǵa, ádemi án aıtqan ánshilerdi – bulbulǵa, sulý qyzdaryn – aqqýǵa teńegen.
Sergitý sáti: «Shóp - shóp shójelerim» ánimen /magnıtafon taspasynan/.
Stýasıalyq suraqtar:
- Balalar, búgingi qustar sabaǵymyzdy estip ormandaǵy qustar aq kógershin arqyly hat jiberipti. Káne, oqyp kóreıik.
1 - sıtýasıalyq suraq. Eger ormanda júrgen balalar qustardyń uıasynan jumyrtqasyn alyp ketpekshi bolsa, sen ne aıtar ediń?
2 - sıtýasıalyq suraq. Eger qustyń uıasynan balapany jerge túsip ketse, sen qalaı ister ediń?
Sabaqty bekitý:
1) Tyıym sózder: Aqqýdy atýǵa bolmaıdy. Qustyń uıasyn buzýǵa bolmaıdy.
2) Suraq - jaýap ádisimen:
a) Qustardyń qandaı paıdasy bar?
á) Qustar týraly taqpaqtar bilesiń be?
3) Qustar týraly maqal - mátelder:
a) Burap qoıǵan saǵattaı, aıqaılaıdy tań atpaı.
á) Erdi talap ushyrar, qusty qanat ushyrar.
Qorytyndylaý: Túrli syılyqtarmen madaqtaý.
Maqsaty:
● Balalarǵa jalpy qustar týraly, olardyń tirshiligi men paıdasy týraly túsindirý;
● Balalardyń belsendiligin, qyzyǵýshylyǵyn, sózdik qoryn, oı - órisin damytý;
● Qustardy qorǵaýǵa, qamqorshy bolýǵa, tabıǵatty súıýge tárbıeleý.
Kórnekilikteri: «Qustar – bizdiń dosymyz» atty burysh, qustar týraly býkletter, álbom plakattar, qustardyń dybysy jazylǵan taspa, «tabıǵat» týraly syzba.
Ótkizý ádisi: Suraq - jaýap, oıyn, túsindirý, kórnekilik ádister.
Sabaq túri: Aralas sabaq.
Pánaralyq baılanys: Án, beıneleý, til damytý.
Ótý barysy:
1. Uıymdastyrý.
Psıhologıalyq sát.
Suraq - jaýap.
● Tabıǵat degenimiz ne? Ol neshege bólinedi?
● Óli tabıǵatqa neler jatady?
● Tiri tabıǵatqa neler jatady?
● Tabıǵat qubylystaryna neler jatady?
«Tabıǵat» atty syzbamen jumys.
TABIǴAT
Óli tabıǵat
↓
Jer, sý, topyraq, aýa, kún, juldyz
Tiri tabıǵat
↓
adamdar
Ósimdik -------- Aǵashtar,
------------------- Butalar,
------------------- Shópter
janýar -------- Sútqorektiler,
------------------- Qustar,
------------------- Býnaqdeneliler,
------------------- Jándikter
Al endi ósimdikter men janýarlar týraly qanshalyqty biletinimizdi «Kim jyldam?» oıynymen baıqap kóreıik. /Topqa bólý. Jaýap bergen balalardy syılyqtarmen baǵalaý/.
Saıys túrleri --------------------------- 1 top ----------------- 2 top
1. Jemis aǵashtaryn ata
2. Kókónisterdi ata
3. Úı janýarlaryn ata
4. Jemisterdi ata
Jańa sabaq.
- Balalar, endi mynaý taqtadaǵy sózjumbaqtar sheship kóreıik. Eger durys sheshsek, búgingi sabaqtyń taqyryby shyǵady.
Q
U
S
T
A
R
1) Túgi qara mamyqtaı, tósi aq syr jaqqandaı.
Ushsa oqtaı zýlaıdy, kókten juldyz aqqandaı.
2) Tal basynda, túndiksiz otaý.
3) Ózi saq, ózi usaq, shyqyldap turmaıdy.
Quıryǵy uzyn, ózi ala, Bul qandaı qus?
4) Ormanda joǵary, aǵashqa qonady.
Tumsyǵyn balǵa qyp, toq - toq soǵady.
5) Aq saraıdy talqandap, shyqty bireý talandap.
6) Bıikke salǵan aǵash úı, sol ǵoı onyń mekeni.
Jazdaı saıran salyp - aq, qysta alysqa ketedi.
Jumbaqtyń sheshýleri: qarlyǵash, uıa, saýysqan, toqyldaq, balapan, qaratorǵaı.
Sózjumbaqtyń sheshýi: «Qustar»
- Endeshe balalar, búgingi sabaǵymyzda biz qustar týraly kóp nárselerdi úırenemiz.
1. Qustar týraly túsindirý.
Tiri tabıǵatta jatatyn janýarlardyń eń kóp mańyzdy toby qustar týraly bolyp esepteledi. Qustardyń túri óte kóp. Olardy biz úlken eki topqa bólemiz. 1) Jabaıy qustar, 2) Úı qusary.
Jabaıy qustar tabıǵatta óz aldynda tirshilik etedi. Qustardyń paıdasy óte kóp. olar tabıǵattyń baılyǵy sanalatyn aǵashtardy, ósimdikterdi zıankes jándikterden tazartady. Qustar bir orynda turmaıdy. Olar bir jerden ekinshi bir jerge ushyp - qonyp júredi. Barlyq qustarǵa ortaq qasıet – olar ushady, qanattary, mamyqtary, báriniń tumsyqtary bar. Olar jumyrtqalaıdy, balapan basady. Aıyrmashylyǵyna kelse, qustardyń dene kólemi, pishini, tumsyǵy túsi, dybystary, tirshilik etýi bir - birine uqsamaıdy. Qustar óte paıdaly. Olardyń etin, júnin, mamyǵyn, jumyrtqasyn adamdar keregine paıdalanady.
3) Oıyn: «Qaı qustyń dybysy?» /Dybys taspasyna jazylǵan qusardyń dybysyn tabý/.
4) Suraqtarǵa jaýap alý:
a) Qustar nemen qorektenedi?
á) Bizdiń jaqta qandaı qustar qysap qalady?
5) Sergitý sáti: «Ushty - ushty» oıynymen.
6) «Qustar – bizdiń dosymyz» atty buryshpen tanystyrý (buryshta qustarǵa baılanysty býkletter, álbomdar, plakattar, qanatty sózder qoıylǵan, oıý - órnekterdegi qustardyń beınesi).
Qazaq halqy ejelden - aq qustarǵa áýes bolǵan, olarǵa degen sheksiz súıispenshiligin dáriptep, jaqsy kóretin adamdy qustarǵa teńeý arqyly yqylasyn bildirgen. Mysaly: halyq ishinen shyqqan sańlaq uldaryn – suńqarǵa, ádemi án aıtqan ánshilerdi – bulbulǵa, sulý qyzdaryn – aqqýǵa teńegen.
Sergitý sáti: «Shóp - shóp shójelerim» ánimen /magnıtafon taspasynan/.
Stýasıalyq suraqtar:
- Balalar, búgingi qustar sabaǵymyzdy estip ormandaǵy qustar aq kógershin arqyly hat jiberipti. Káne, oqyp kóreıik.
1 - sıtýasıalyq suraq. Eger ormanda júrgen balalar qustardyń uıasynan jumyrtqasyn alyp ketpekshi bolsa, sen ne aıtar ediń?
2 - sıtýasıalyq suraq. Eger qustyń uıasynan balapany jerge túsip ketse, sen qalaı ister ediń?
Sabaqty bekitý:
1) Tyıym sózder: Aqqýdy atýǵa bolmaıdy. Qustyń uıasyn buzýǵa bolmaıdy.
2) Suraq - jaýap ádisimen:
a) Qustardyń qandaı paıdasy bar?
á) Qustar týraly taqpaqtar bilesiń be?
3) Qustar týraly maqal - mátelder:
a) Burap qoıǵan saǵattaı, aıqaılaıdy tań atpaı.
á) Erdi talap ushyrar, qusty qanat ushyrar.
Qorytyndylaý: Túrli syılyqtarmen madaqtaý.