InfoHub Logo

Taqyryby: Paskal tiliniń shartty sońynan tekseretin qaıtalaý operatory - Repeat.

Maqsaty: 1. Deıin - qaıtalaý komandalaryn Paskal operatorynda programmalaýdy úırenedi, pysyqtaıdy. CHAR, STRING, LENGT qyzmetshi sózderimen jáne olardyń atqaratyn qyzmetterimen qajettilik týǵyza otyryp aldyn - ala tanysady.
2. Programmany yqsham, sapaly jazý daǵdysyn qalyptastyrady. Programmanyń matematıkalyq modeli týraly túsinikterin tereńdetedi.
3. Programma mátinin ekranǵa jáne dápterge jazýdyń estetıkasyn saqtaýdy eskertedi.
Kórnekiligi: Sabaq josparyn ekranda proeksıalaý, prezentasıa, kompúter.
Ótilý ádisi: Mýltıtehnıkamen jabdyqtalǵan sabaq.

Sabaqtyń barysy
İ. Kirispe.
• Oqýshylardy túgeldeý, synyp bólmesi, taqta tazalyǵyna nazar aýdarý;
• Jýrnal toltyrý;
• Oqýshylardyń nazaryn sabaqqa burý

İİ. Úı tapsyrmasyn tekserý.
Qysqasha suraq - jaýap. (1 - 2 up)
• Qaıtalaý operatory ne úshin qoldanylady?
• Ázir qaıtalaý operatory qalaı oryndalady
• Qaıtalaý parametri degen ne?
• Shart degen ne? Serıa degen ne?
• QO Paskal tilinde qalaı jazylady? Ár qyzmetshi sózdiń qazaqsha maǵanasy qandaı?
• Shartty teksermeı turyp serıany oryndaýǵa bolama? Nege?
Jýrnaldaǵy tizim boıynsha ár oqýshy bir suraqqa jaýap beredi. Suraqtar bitip qalǵanda basynan bastap qaıtadan qoıyla beredi. Ár qaıtalanǵan saıyn suraqtar kúrdelene beredi. Bir durys jaýapqa bir upaı.

İİİ. Problemany sheshý:
I 1. Búgingi sabaqta qaıtalaý operatorynyń denesin (tulǵasyn/serıasyn) sharttan buryn oryndaýǵa múmkindik beretin Paskaldiń jańa operatory men tanysamyz.
Jazylý túri:
repeat
;
UNTIL ;
repeat – until operatorynyń While – do - ǵa qaraǵanda úsh aıyrmashylyǵy bar. 1. shart sıkldan buryn tekseriledi, sondyqtan serıa kem degende bir ret atqarylady. 2. Repeat operatorynda shart aqıqat (ıá) bolǵanda qaıtalaý (sıkl) aıaqtalady. 3. Repeat operatorynda qaıtalaý sońy shartpen aıaqtalady.
ESEP: Berilgen sóılemde oryssha «a» áribi qansha ret kezdesetinin tabatyn programma jazaıyq.
Bul maqsatqa jetý úshin sózde qansha árip bar, «a» áripin qalaı belgileımiz, sony anyqtap alaıyq. Aldymen esepte kezdesetin shamalardy aıqyndaıyq. Esepti sheshý úshin ne belgili dep oılaısyńdar? «a» áribi, sóılem, sóılemniń uzyndyǵy. Paskalda tamasha múmkindikter bar. Áripti jeke tańba dep qarasaq onyń tıpin CHAR qyzmetshi sózimen kórsetýge bolady. Mysaly: aa: char; Sóılemniń ózin de tıpi STRING bolatyn aınymalymen belgileımiz. String – tıpimen kórsetilgen sóılemde (jolda) 1 - den 256 - ǵa deıin tańba bola alady. Sóılemdegi tańbalar soldan ońǵa qaraı 0 - den 255 - ke deıin nómirlenedi. Ár tańbaǵa bir nómir sáıkes keledi. Mysaly: aa:=’Informatıka’;, bolsa, aa[3]=f, aa[7]=a, aa[11]=a bolady. Endi sózdiń uzyndyǵyn she? Iaǵnı, taǵy bir qyzmetshi sóz qajettigi kórinip tur. Sóılemde, kez - kelgen tańbalar tizbeginde qansha tańba bar ekenin LENGTH(zz) qyzmetshi sózi kómegimen anyqtaýǵa bolady. Mundaǵy zz – tańbalar tizbegi nemese sóılem. Sonymen mysalda keltirilgen esepti sheshý úshin qajet nárseniń bári bizde bar.
Eseptiń matematıkalyq modelindegi birinshi suraqqa jaýap berip qoıdyq.
1. Ne belgili «a» áribi, sóılem zz - joldyq, sóılemniń uzyndyǵy n – bútin san
2. Ne tabý kerek? «a» áripteriniń sany s – bútin san.
3. Qalaı esepteımiz;
Sóılemdi engizemiz zz;
– mánin engizemiz, qaıtalaý parametri i:=1; a - lar sany s:=0;
n:=sóılem uzyndyǵy;
qaıtalaý

Paskal tiliniń shartty sońynan tekseretin qaıtalaý operatory - Repeat. júkteý