InfoHub Logo

Ár eldiń ulttyq qundylyǵyn, mol tarıhy men bolmysyn jetkizetin ózindik tili bolady. Qazaq tiliniń erteńi qandaı bolmaq? - osy suraqty men ózime esti bola kele qoıa bastadym. Til erteńin oılaǵan ár halyq, ár ult óz ana tilin qorǵaýǵa mindetti degen oıymmen bóliskim keledi. Nege deısiz be? Oılap qarasaq, ata-babalarymyz keń baıtaq jerimizdi, kók aspany táýelsiz elimizdi, mol tarıhymyz ben baı tilimizdi bizge mura retinde qaldyrǵan. Sol kezderden-aq Maǵjan atamyz “Men jastarǵa senemin” dep edi ǵoı? Mine, bizdiń moıynymyzda tek qana jer men tilimizdi saqtaý ǵana emes, ata-babalarymyz, zıalylarymyzdyń ósıetin oryndaý da tur.

Qazaq tiliniń erteńi bar ma? Siz qalaı oılaısyz? Meniń oıymsha, osy suraqty qoımas buryn, onyń ótkenine oralý qajet. Ana tilimizdiń tarıhy bir bólek… Qandaı ter arqyly tilimizdiń saqtalyp qalýy, yzǵarly jeltoqsan aıyndaǵy qanshama qurbannyń armany ne bolǵan edi? Táýelsizdik.. Bir ǵana sóz-qansha maǵyna.. Táýelsizdik men úshin ǵana emes, ár qazaq úshin beıbit aspanmen shektelmeıdi. Táýelsizdik-elimizdiń baǵa jetpes baılyǵy. Óziniń belgilengen shekarasy, memlekettik rámizderi men ulttyq qundylyqtary, mádenıeti men salt-dástúri, ózindik ana tili bar táýelsiz zaıyrly elge aınalǵanymyz úlken dáreje. Sonymen qatar, qazirgi ózekti máselelerdiń biri-orysshalanýymyz. Tilimizdiń orysshalanyp ketýine ne sebep boldy? Zaman ba. . adam ba? Kazaqstan kópultty memleket ekenin bárimiz de bilemiz. Osy sebep bola alady ma? Meniń oıymsha, Qadyr Myrza Álıdiń “Ana tiliń – aryń bul,

Uıatyń bop tur bette.
Ózge tildiń bárin bil,

Óz tilińdi qurmette!. . ” deıtin sózderi bizge úlken tárbıelik mán berýi qajet.

Negizinen, ana tilimizdiń saqtalyp qalýy, urpaqtan urpaqqa jetýi-bizdiń qolymyzda. Óz tilimizdi bilip, ony ary qaraı biz nasıhamattasaq, kim nasıhattaıdy? Qazirden bastap, ózimizdiń ana tilimizge kóp nazar aýdarýymyz qajet. Sebebi, til-halyq qazynasy, eldiń mereıi men tiregi. Ár eldiń ulttyq qundylyǵyn, mol tarıhy men bolmysyn jetkizetin ózindik tili bolady. Qazaq tiliniń erteńi qandaı bolmaq? - osy suraqty men ózime esti bola kele qoıa bastadym. Til erteńin oılaǵan ár halyq, ár ult óz ana tilin qorǵaýǵa mindetti degen oıymmen bóliskim keledi. Nege deısiz be? Oılap qarasaq, ata-babalarymyz keń baıtaq jerimizdi, kók aspany táýelsiz elimizdi, mol tarıhymyz ben baı tilimizdi bizge mura retinde qaldyrǵan. Sol kezderden-aq Maǵjan atamyz “Men jastarǵa senemin” dep edi ǵoı? Mine, bizdiń moıynymyzda tek qana jer men tilimizdi saqtaý ǵana emes, ata-babalarymyz, zıalylarymyzdyń ósıetin oryndaý da tur.

Qazaq tiliniń erteńi bar ma? Siz qalaı oılaısyz? Meniń oıymsha, osy suraqty qoımas buryn, onyń ótkenine oralý qajet. Ana tilimizdiń tarıhy bir bólek…Qandaı ter arqyly tilimizdiń saqtalyp qalýy, yzǵarly jeltoqsan aıyndaǵy qanshama qurbannyń armany ne bolǵan edi? Táýelsizdik. . Bir ǵana sóz-qansha maǵyna. . Táýelsizdik men úshin ǵana emes, ár qazaq úshin beıbit aspanmen shektelmeıdi. Táýelsizdik-elimizdiń baǵa jetpes baılyǵy. Óziniń belgilengen shekarasy, memlekettik rámizderi men ulttyq qundylyqtary, mádenıeti men salt-dástúri, ózindik ana tili bar táýelsiz zaıyrly elge aınalǵanymyz úlken dáreje. Sonymen qatar, qazirgi ózekti máselelerdiń biri-orysshalanýymyz. Tilimizdiń orysshalanyp ketýine ne sebep boldy? Zaman ba.. adam ba? Kazaqstan kópultty memleket ekenin bárimiz de bilemiz. Osy sebep bola alady ma? Meniń oıymsha, Qadyr Myrza Álıdiń “Ana tiliń – aryń bul,

Uıatyń bop tur bette.
Ózge tildiń bárin bil,

Óz tilińdi qurmette!. . ” deıtin sózderi bizge úlken tárbıelik mán berýi qajet.

Negizinen, ana tilimizdiń saqtalyp qalýy, urpaqtan urpaqqa jetýi-bizdiń qolymyzda. Óz tilimizdi bilip, ony ary qaraı biz nasıhamattasaq, kim nasıhattaıdy? Qazirden bastap, ózimizdiń ana tilimizge kóp nazar aýdarýymyz qajet. Sebebi, til-halyq qazynasy, eldiń mereıi men tiregi.

Qýanbaeva Nuraı

---