InfoHub Logo

Algebra 7 synyp
Taqyryp: Qysqasha kóbeıtý formýlalary
Bilimdilik: Qysqasha kóbeıtý formýlalaryn órnekterdi yqshamdaýda jáne kópmúshelerdi kóbeıtkishterge ártúrli tásildermen jikteýde qoldaný biliktilikterin tekserý, jalpylaý; esepteý daǵdylaryn tereńdetý.
Damytýshylyq: Óz betimen jumys isteý qabiletterin damytýlaryna jaǵdaı jasaý.
Tárbıelik: alǵan bilimderin júıeli túrde qalyptastyryp, pánge qyzyǵýshylyǵyn arttyrý.
Qural - jabdyqtar: mýltımedıa, tapsyrmalary bar kartochka, taratpa materıal, baǵalaý paraǵy.
Sabaq tıpi: Bilimdi júıeleý jáne jalpylaý sabaǵy.
Sabaqtyń ádisi: synı turǵysynan oılaýdyń ádis tásilderi.
Sabaqtyń barysy:

Uıymdastyrý kezeńi.
Sálemdesý, oqýshylardyń sabaqqa daıyndyǵyn tekserý.
2. Sabaqtyń taqyrybyn, júrgizý formasyn jáne maqsatyn habarlaý.
Búgin algebra kýrsynyń negizgi taraýlarynyń biri - «Qysqasha kóbeıtý formýlalary» taraýyn qaıtalaımyz.
Qysqasha kóbeıtý formýlasyn bilmeı algebra kýrsyn ári qaraı oqý múmkin emes. Sabaq oıyn túrinde ótedi. Algebra poezdimen «Bilim» qalasyna attanamyz. Sizderge baǵalaý paraǵyn beremin, durys jaýap bergen jaǵdaıda 1 upaıyn qoıasyzdar.
Sát sapar tileımiz!

1. Qyzyǵýshylyqty oıatý
Bıletke tapsyrys berýimiz kerek.
Túzý arqyly eki baǵandaǵy formýlalardy sáıkestendir.
(a - v) (a2+av+v2)
(a+v) 3
a2 - 2av+v2
(a+v) 2
(a - v) (a+v)
a3 - 3a2v+3av2 - v3
a3+v3

a2+2av+v2
a3+3a2v+3av2+v3
a2 - v2
(a - v) 2
(a+v) (a2 - av+v2)
a3 - v3
(a - v) 3

2. Maǵynany ajyratý
«Matematıkalyq dıktant» - beketi
Esepte:
( 1 2/3 ) 2 - ( 1 1/3 ) 2= 1
1012=10201
101*99=9999
Oqýshylar oryndarynda otyryp shyǵarady, eseptep bolǵannan keıin taqtadaǵy jaýappen tekseredi.
«Yqshamda» beketi. 2 oqýshy shyǵarady taqtaǵa.
(2a - 3) (2a+3) - 4a2+9=4a2 - 9 - 4a2+9=0
(8 - ý) (ý2+64 - 8ý)- 511 - ý3=83+ý3 - 511 - ý3=512 - 511=1
«Tekserý» beketi
Bul bekette poezdyń synǵan bólshekterin aýystyryp, synǵan bólshekterdi jańa bólshektermen aýystyr.
Bólshekter: 8av; 75av2; - 8av; - 15a2v; 12av; v2; 15a2v.
(2a+3v) 2=4a2+6av+9v2 qatesi 6av, bolý kerek 12av
(4a - v) 2=16a2 - v2+v2 qatesi v2, bolý kerek 8av
(a+5v) 3=a3+5a2 v+25av2+125v3 qatesi 5a2 v, bolý kerek 15a2v
25a v2, bolý kerek 75 av2
Ár oqýshy shyǵyp qatesin taýyp, durys jaýabyn jazady.
«Teńdeý» beketi
(3h - 4) (3h+4)- 9h2=8h
9h2 - 16 - 9h2=8h
- 16=8h
h=- 2

(h - 2) 2=h2
h2 - 4h+4=h2
- 4h=- 4
h=1
Oqýshylar ózindik jumysyn oryndaıdy. Jaýabyn aýyzsha tekseredi.
3. Oı tolǵaý (aýyzsha)
Yqshamda: 1) ((v - s)(v^2+vs+s^2))/(v^(3 )- s^3 ) = v^(3 - s^3 )/(v^(3 )- s^3 ) = 1
(2(h^(2 )- ý^2))/((h+ý)(h - ý)) = (2(h^(2 )- ý^2))/((h^(2 )- ý^2)) = 2
(1+2a+a^2)/(1+a) = 〖(1+a)〗^2/(1+a) = 1+a

Sońǵy aıaldama:
Bilemin Úırengenim Úırengim keledi
Oqýshylar maǵlumatty oqyp, kestesin toltyrady.
Jyldam esepteý syrlary
1. Eki teteles sandardy kóbeıtý
Eki teteles sandardy kóbeıtý úshin: birinshiden ondyqtardy kóbeıtý kerek, sodan keıin ondyq razrádta turǵan sıfrdaı ondyqty birlikterdiń qosyndysyna kóbeıtý kerek, úshinshiden birlikterdi kóbeıtip, alynǵan kóbeıtindilerdiń qosyndysyn alamyz
13× 14═(1×1) júzdik+(1×(3+4)) ondyq+(3×4)=182
1×1═1júzdik
1×(3+4)=7ondyq
3×4=12
182
2. 200 - den úlken sandardy kóbeıtý
Mysaldar:
a) 203 × 204═
2×2═4 on myńdyq
2×(03+04)=14júzdik
3×4=12
41412
3. Osy ádisti 4 tańbaly sandardyń kvadrattaryn tabýda qoldanýǵa bolady:
4. Tańbaly sandardyń kvadratyn tabý
2075²=(207×208) ×100+25=4305625
207 × 208═
2×2═4 on myńdyq
2×(07+08)=30 júzdik
7×8=56
43056
«Bilim» beketi
Balalar, biz bir - birimizge kómektese otyryp, bizdiń beketimizge de jettik.
Biraq bul sońǵy beket emes, bul tek qana aıaldama.
Balalar, aldaryńyzdaǵy baǵalaý paraǵy arqyly sizderdi baǵalaıyn.
Biz barlyǵymyz bilim jolynyń basynda turmyz. Bizdi alda qyzyqty jáne keremet sátter kútip tur. Belsene qatysqandaryńyz úshin, sizderge tvorchestvolyq tabys tileımin.
Sabaǵymyzdy keri baılanys arqyly aıaqtaımyn.
Stıker arqyly oqýshylar óz oılaryn jabystyryp ketedi.
Úıge
Qorytý, baǵalaý