Qustar bizdiń dosymyz
Bilim salasy: Áleýmettik orta
Oqý is - áreketi: Qorshaǵan ortamen tanystyrý
Taqyryby: «Qustar bizdiń dosymyz»
Maqsaty: Balalardyń qustar týraly túsinikterin keńeıtý.
Qustarǵa qamqorlyq jasaýǵa, olarǵa degen súıispenshilik sezimderin oıatý.
Balanyń oı - órisin damytyp, sózdik qoryn molaıtý.
Sabaqtyń túri: Ashyq sabaq.
Integrasıa: Kórkem ádebıet, saýat ashý, mýzyka, QMTQ.
Kórnekilik: Atrıbýttar, Qustardyń sýreti, Taqta, kespe áripter, úntaspa.
Ádis - tásilderi: Psıhologıalyq sát, suraq - jaýap, túsindirý, jazý, sergitý sáti. Ertegini rólderge bólip aıtqyzý
Psıhologıalyq sát: Bizder jaqsy balamyz,
Ósti aqyl sanamyz.
Qonaqtarmen eń alǵash,
Amandasyp alamyz.
Jarqyrasyn kúnimiz,
Jaınap tursyn gúlimiz.
Jaqsy nıet tilekpen,
Bastaıyq sabaq búgin biz.
Uıymdastyrý kezeńi: Al qane balalar ornymyzǵa otyryp, oqý is - áreketimizdi bastaıyq.
– Balalar bir jylda neshe mezgil bar?
– Bir jylda 4 mezgil bar.
– Qazir jyldyń qaı mezgili?
– Qazir jyldyń kóktem mezgili.
– Endeshe kim kóktem týraly taqpaq aıtyp beredi?
– Osy kóktem aılaryn taqtaǵa kim jazyp beredi?
– Bir jylda neshe aı bar? Káne kim atap bere alady?
– Bir jylda 12 aı bar.
– Aptada neshe kún bar? Apta týraly sanamaǵymyzdy aıtyp kóreıikshi.
– Búgin aptanyń qaı kúni?
– Qazir bizde qaı sabaq?
– Qorshaǵan ortamen tanystyrý.
– Al endi balalar meniń senderge jumbaq jasyrǵym kelip tur. «Tal basynda tamasha úı». Uıa
– Jaraısyńdar, osy uıany neler mekendeıdi?
– Uıany qustar mekendeıdi.
– Qustar týraly sender ne bilesińder?
– Qustar adamǵa dos. Olar aǵashtardy qurt - qumyrysqalardan qorǵaıdy.
Osy kezde, ertegi hanshaıymy keledi.
– Sálemetsińder me balalar! Men senderge qustar áleminen bir tamasha ertegi alyp keldim. Qane qulaq salyp tyńńdańyzdar.
Avtor: Ertede bir bulbuldyń balapany bolypty. Balapan óse kele minez shyǵarady. Birde ol:
- Nege uıany jerge emes, basqa qustardaı bıikke salmaısyńdar? Nelikten alyp qustadaı iri bolmaısyńdar?– dep ata - anasynyń mazasyn alady.
Ony estigen ata bulbul:
– Sańqyldap suńqar, qarqyldap qapǵa, tyraýlap tyrna bola almaısyń, shyraǵym. Aqylyń bolsa óz sánińmen, óz ánińmen ata jolyn jalǵa, – dep ósıet aıtady.
Erke bulbul ata sózine qulaq aspaıdy. Óziniń qandaı qus ekenin bilmeıtin ol ásem daýysymen baýrap alar serik izdep, uıasyn tastap ushyp ketedi.
Erke bulbul qustar álemin uzaq aralaıdy.
Sóıtip erke bulbul kele jatyp qarǵaǵa kezdesedi.
– Qarǵa: men qarǵamyn, qarǵamyn,
Kóp qoı meniń armanym. Qarq - qarq, kele ǵoı bulbuljan.
– Bulbul: Ózi qap - qara, daýsy qandaı jaman edi. Unamaıdy maǵan.
– Saýysqan: Kel bulbulym, Saýysqanmyn sańqyldaǵan,
Qonaqjaımyn ańqyyldaǵan.
– Bulbul: Qalaı daýystaıdy? Daýsy nashar eken.
– Torǵaı: Bulbuljan kele ǵoı.
Men torǵaımyn, torǵaımyn,
Aǵashtardy qorǵaımyn.
– Bulbul: Qyzyq qoı mynaý ózi, shamańa qarashy.
– Búrkit: Men búrkitpin, búrkitpin,
Qustyń bárin úrkiııim, ha - ha - ha.
– Bulbul: qorqynyshtysyn - aı, úlkenin - aı.
– Qarlyǵash: Kele ǵoı bulbul.
Qarlyǵashpyn qalyqtaǵan,
Ushýdan eshbir jalyqpaǵan.
– Bulbul: Qan daı idemi qus edi, biraq nege quıryǵy aıyr? Unamaıdy maǵan. Dep usha jóneledi. Qansha qustardyń san alýan túrleri men tirshilikterin kóredi. Biraq júregine jaqyn ún, janyna jaıly uıa taba almaıdy. Sharshap - shaldyǵyp óz uıasyna oralady.
Balapanyn kórip qýanǵan ana bulbul qubyltyp án salady. Sazdy áýenine tabıǵat tamsanady.
Án terbegen erke bulbuldyń boıy balqyp, uıqyǵa ketedi. Erteńine tańmen birge oıanyp:
Týǵan jerim – qymbat meken,
Ósken uıam ystyq eken.
Bulbul úni – óz tilime,
Eshbir áýen jetpeıdi eken, – dep san alýan yrǵaqqa salyp saıraıdy. Erke bulbuldyń sazdy áýenin barlyq qustar qyzyǵa tyńdaıdy. Osy kúnnen bastap ánshi bulbuldyń dańqy búkil álemge jaıylady.
Sergitý sáti:
Balalar sender ertegi tyńdap sharshaǵan bolarsyńdar, sharshaǵanymyzdy basý úshin sergitý jattyǵýyn jasap alaıyq.
Mynaý meniń júregim,
Bári osydan bastalǵan.
Mynaý basym aqyldy,
Barlyq isti atqarǵan.
Mynaý meniń oń qolym,
Mynaý meniń sol qolym,
Barlyq isti atqarǵan.
Jaraısyńdar balalar endi ornymyzǵa durystap otyraıyq.
– Ertegi hanshaıymy: Balalar meniń ákelgen ertegim senderge unady ma?
– Iá.
– Ertegi ne dep atalady?
– Erke bulbul.
– Ertegide qandaı qustar kezdesti?
– Qarǵa, qarlyǵash, saýysqan, búpkit, torǵaı.
– Jaraısyńdar. Alendi sender maǵan jaqsy bir oıyn kórsetip berińdershi.
– Dıdaktıkalyq oıyn: «Jaqsy men jaman» oıynyn oınatý.
– Jaraısyńdar balalar biz osy oqý is - áreketinen qandaı jaqsy nárselerdi úırendik?
– Qustarǵa qamqor bolýdy, olardy kútý kerektigin t. b. Endeshe biz oqý is - áreketimizdi
Qustarymyz aman bolsyn
Beıbit tynysh zaman bolsyn, dep bir tamasha «Qarlyǵash» ánmen aıaqtaıyq.
Oqý is - áreketi: Qorshaǵan ortamen tanystyrý
Taqyryby: «Qustar bizdiń dosymyz»
Maqsaty: Balalardyń qustar týraly túsinikterin keńeıtý.
Qustarǵa qamqorlyq jasaýǵa, olarǵa degen súıispenshilik sezimderin oıatý.
Balanyń oı - órisin damytyp, sózdik qoryn molaıtý.
Sabaqtyń túri: Ashyq sabaq.
Integrasıa: Kórkem ádebıet, saýat ashý, mýzyka, QMTQ.
Kórnekilik: Atrıbýttar, Qustardyń sýreti, Taqta, kespe áripter, úntaspa.
Ádis - tásilderi: Psıhologıalyq sát, suraq - jaýap, túsindirý, jazý, sergitý sáti. Ertegini rólderge bólip aıtqyzý
Psıhologıalyq sát: Bizder jaqsy balamyz,
Ósti aqyl sanamyz.
Qonaqtarmen eń alǵash,
Amandasyp alamyz.
Jarqyrasyn kúnimiz,
Jaınap tursyn gúlimiz.
Jaqsy nıet tilekpen,
Bastaıyq sabaq búgin biz.
Uıymdastyrý kezeńi: Al qane balalar ornymyzǵa otyryp, oqý is - áreketimizdi bastaıyq.
– Balalar bir jylda neshe mezgil bar?
– Bir jylda 4 mezgil bar.
– Qazir jyldyń qaı mezgili?
– Qazir jyldyń kóktem mezgili.
– Endeshe kim kóktem týraly taqpaq aıtyp beredi?
– Osy kóktem aılaryn taqtaǵa kim jazyp beredi?
– Bir jylda neshe aı bar? Káne kim atap bere alady?
– Bir jylda 12 aı bar.
– Aptada neshe kún bar? Apta týraly sanamaǵymyzdy aıtyp kóreıikshi.
– Búgin aptanyń qaı kúni?
– Qazir bizde qaı sabaq?
– Qorshaǵan ortamen tanystyrý.
– Al endi balalar meniń senderge jumbaq jasyrǵym kelip tur. «Tal basynda tamasha úı». Uıa
– Jaraısyńdar, osy uıany neler mekendeıdi?
– Uıany qustar mekendeıdi.
– Qustar týraly sender ne bilesińder?
– Qustar adamǵa dos. Olar aǵashtardy qurt - qumyrysqalardan qorǵaıdy.
Osy kezde, ertegi hanshaıymy keledi.
– Sálemetsińder me balalar! Men senderge qustar áleminen bir tamasha ertegi alyp keldim. Qane qulaq salyp tyńńdańyzdar.
Avtor: Ertede bir bulbuldyń balapany bolypty. Balapan óse kele minez shyǵarady. Birde ol:
- Nege uıany jerge emes, basqa qustardaı bıikke salmaısyńdar? Nelikten alyp qustadaı iri bolmaısyńdar?– dep ata - anasynyń mazasyn alady.
Ony estigen ata bulbul:
– Sańqyldap suńqar, qarqyldap qapǵa, tyraýlap tyrna bola almaısyń, shyraǵym. Aqylyń bolsa óz sánińmen, óz ánińmen ata jolyn jalǵa, – dep ósıet aıtady.
Erke bulbul ata sózine qulaq aspaıdy. Óziniń qandaı qus ekenin bilmeıtin ol ásem daýysymen baýrap alar serik izdep, uıasyn tastap ushyp ketedi.
Erke bulbul qustar álemin uzaq aralaıdy.
Sóıtip erke bulbul kele jatyp qarǵaǵa kezdesedi.
– Qarǵa: men qarǵamyn, qarǵamyn,
Kóp qoı meniń armanym. Qarq - qarq, kele ǵoı bulbuljan.
– Bulbul: Ózi qap - qara, daýsy qandaı jaman edi. Unamaıdy maǵan.
– Saýysqan: Kel bulbulym, Saýysqanmyn sańqyldaǵan,
Qonaqjaımyn ańqyyldaǵan.
– Bulbul: Qalaı daýystaıdy? Daýsy nashar eken.
– Torǵaı: Bulbuljan kele ǵoı.
Men torǵaımyn, torǵaımyn,
Aǵashtardy qorǵaımyn.
– Bulbul: Qyzyq qoı mynaý ózi, shamańa qarashy.
– Búrkit: Men búrkitpin, búrkitpin,
Qustyń bárin úrkiııim, ha - ha - ha.
– Bulbul: qorqynyshtysyn - aı, úlkenin - aı.
– Qarlyǵash: Kele ǵoı bulbul.
Qarlyǵashpyn qalyqtaǵan,
Ushýdan eshbir jalyqpaǵan.
– Bulbul: Qan daı idemi qus edi, biraq nege quıryǵy aıyr? Unamaıdy maǵan. Dep usha jóneledi. Qansha qustardyń san alýan túrleri men tirshilikterin kóredi. Biraq júregine jaqyn ún, janyna jaıly uıa taba almaıdy. Sharshap - shaldyǵyp óz uıasyna oralady.
Balapanyn kórip qýanǵan ana bulbul qubyltyp án salady. Sazdy áýenine tabıǵat tamsanady.
Án terbegen erke bulbuldyń boıy balqyp, uıqyǵa ketedi. Erteńine tańmen birge oıanyp:
Týǵan jerim – qymbat meken,
Ósken uıam ystyq eken.
Bulbul úni – óz tilime,
Eshbir áýen jetpeıdi eken, – dep san alýan yrǵaqqa salyp saıraıdy. Erke bulbuldyń sazdy áýenin barlyq qustar qyzyǵa tyńdaıdy. Osy kúnnen bastap ánshi bulbuldyń dańqy búkil álemge jaıylady.
Sergitý sáti:
Balalar sender ertegi tyńdap sharshaǵan bolarsyńdar, sharshaǵanymyzdy basý úshin sergitý jattyǵýyn jasap alaıyq.
Mynaý meniń júregim,
Bári osydan bastalǵan.
Mynaý basym aqyldy,
Barlyq isti atqarǵan.
Mynaý meniń oń qolym,
Mynaý meniń sol qolym,
Barlyq isti atqarǵan.
Jaraısyńdar balalar endi ornymyzǵa durystap otyraıyq.
– Ertegi hanshaıymy: Balalar meniń ákelgen ertegim senderge unady ma?
– Iá.
– Ertegi ne dep atalady?
– Erke bulbul.
– Ertegide qandaı qustar kezdesti?
– Qarǵa, qarlyǵash, saýysqan, búpkit, torǵaı.
– Jaraısyńdar. Alendi sender maǵan jaqsy bir oıyn kórsetip berińdershi.
– Dıdaktıkalyq oıyn: «Jaqsy men jaman» oıynyn oınatý.
– Jaraısyńdar balalar biz osy oqý is - áreketinen qandaı jaqsy nárselerdi úırendik?
– Qustarǵa qamqor bolýdy, olardy kútý kerektigin t. b. Endeshe biz oqý is - áreketimizdi
Qustarymyz aman bolsyn
Beıbit tynysh zaman bolsyn, dep bir tamasha «Qarlyǵash» ánmen aıaqtaıyq.
You Might Also Like
