Sannyń kýby. Sannyń úshinshi dárejesi
Matematıka
Sabaqtyń taqyryby: Sannyń kýby. Sannyń úshinshi dárejesi
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdiligi: Oqýshylardy sannyń kýby uǵymymen tanystyrý, birdeı úsh kóbeıtkishtiń kóbeıtindisin - kóbeıtkishtiń kýbymen almastyrýǵa bolatynyn túsindirý.
Damytýshylyǵy: tanymdyq qabiletterin, oılaýyn, zeıinin, este saqtaý qabiletterin damytý.
Tárbıeligi: adamgershilikke, eńbekke, shapshańdyqqa, tózimdilikke baýlý.
Sabaqtyń túri: aralas sabaq
Sabaq ádis - tásilderi: baıandaý, suraq – jaýap, túsindirý, oı qozǵaý, praktıkalyq t. b.
Sabaqtyń kórnekiligi: «Kim jyldam?» oıyny; jańa sabaqqa baılanysty slaıdtar, syzba kesteler, sáıkestendirý syzbasy.
Sabaqtyń barysy:
Uıymdastyrý kezeńi
Psıhologıalyq daıyndyq
Qatar - qatar tizilip,
Oqýshyǵa laıyq
Qolymyzdy jiberip,
Túzý bolyp turaıyq.
Jaqsy bolyp sabaqta
Ádep saqtaý sánimiz.
Úı tapsyrmasyn suraý jáne qorytý
«Kim jyldam» oıyny boıynsha kóbeıtý kestesin pysyqtaý
Jańa sabaq
A) jańa sabaqty habarlaý
Á) 1 - slaıdty paıdalana otyryp sabaqty túsindirý
- Balalar, myna órnek qaı amalǵa berilgen?
- Kóbeıtkishterdiń sany nesheý?
- Birdeı úsh kóbeıtkishtiń kóbeıtindisin sannyń kýby; nemese sannyń úshinshi dárejesi dep ataımyz.
B) – Balalar, ary qaraı sabaǵymyz « Shalqan» ertegisiniń jelisi boıynsha júredi.
- «Shalqan» ertegisin bilesińder me?
- «Shalqan» ertegisiniń keıipkerleriniń bergen tapsyrmalaryn oryndaı otyryp, ertegini qurastyramyz.
IV. Oqýlyq jáne dáptermen jumys. Birinshi kezekte shalqandy tartýǵa ataı keledi. Ataıǵa kómektesý myna tapsyrmany oryndaýymyz qajet.
№ 2 Sannyń kýbyn kóbeıtindi túrinde jaz:
〖10〗^(3 )= 10*10*10 -------------- 〖13〗^(3 )= 13*13*13
7^(3 )= 7*7*7 -------------------------- 2^(3 )= 2*2*2
8^(3 )= 8*8*8 -------------------------- 8^(3 )= 8*8*8
a^(3 )= a*a*a
- Ataı, olaı tartyp, bulaı tartyp shalqandy jula almaı kempirin shaqyrady. Ájeı shyǵyp, shalqandy tartý úshin №3 órnekterdi oryndaýymyz qajet.
№3. Aýystyrýǵa keletin kóbeıtýlerdi kóbeıtkishterdiń kýbymen aýystyr.
5*5*5=5^3 --------------------------- 20*20*20=〖20〗^3
18*18*18=〖18〗^3 --------------- 12*12*12=〖12〗^3
1*1*1=1^3 --------------------------- 0*0*0=0^3
V. Sergitý sáti
Qanat jaıam jalma – jan,
Talpynǵandaı ushýǵa.
Iilip kelip qol sozam,
Aıaǵymnyń ushyna.
Mine, ataı men ájeıde shalqandy jula almaı qyzyn shaqyrady. Ol úshin №4,№5 tapsyrmalardy oryndaý qajet.
№4 Órnekterdiń mánderin tap
5^(3 )- 4^3=5*5*5 - 4*4*4=61
〖10〗^3 - 1^3=10*10*10 - 1*1*1=999
3^3+2^3=27+8=35
№5 Bir sáttik toptyq jumys.
3 - toptan 3 bala shyǵyp teńdeýdi sheshedi
12*h=148 - 28 ------------------------- x*7=14*3
12*x=120 ------------------------------- x*7=42
X=120/12 ------------------------------- x=42/7
X=10 ------------------------------------ x=6
12*10=148 - 28 ------------------------ 6*7=14*3
120=120 -------------------------------- 42=42
54/x=9
x=54/9
x=6
54/6=9
Shalqandy ataı, ájeı, qyzy jula almaı kúshikti shaqyrady. Olarǵa kómektesý úshin №7, №8 esepterdi shyǵarýymyz qajet.
Sheshýi: 64/8=8
45*8=360
Jaýaby: Shokoladqa 360tg tóledi.
№8. Slaıdtan oqytyp, taldaý.
Jol - 100km – 9l
800km -? l
Sheshýi: 800/100=8
8*9=72
Tórteýi olaı áýrelep, bulaı áýrelep, jula almaı mysyqty shaqyrady. Mysyq kelý úshin №9, №10 tapsyrmalardy oryndaımyz. (slaıdtan kórsetý)
1saǵ=60 mın
3 jyl=36 aı
2 táýlik=48 saǵ
Beseýi jula almaı tyshqandy shaqyrady. Tyshqan kelý úshin №12 esepti shyǵarýdy suraıdy. (slaıdtan oqytý)
1 aı - 1/3 -?
2 aı - 1/2 -?
3 aı -
4 aı -
300/3=100
300 - 100=200
200/2=100
100/2=50
Jaýaby: Asqana 3 jáne 4 aıda 50kg kókónis jumsady.
Mine, adal eńbekpen ekken shalqan da, ońaılyqpen alynbaı kóp eńbek etýdiń arqasynda julyndy. Barlyǵymyz jumyla otyryp, tapsyrmalar men qyzyqty qıyn esepterdi sheship óz maqsatymyzǵa da jettik dep oılaımyn.
Búgingi eńbekterińizge alǵysymdy, raqmetimdi aıtamyn.
VI. Qorytyndy
Sáıkestendirý testi №13
VII. Úıge tapsyrma №6
VIII. Baǵalaý
Sabaqtyń taqyryby: Sannyń kýby. Sannyń úshinshi dárejesi
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdiligi: Oqýshylardy sannyń kýby uǵymymen tanystyrý, birdeı úsh kóbeıtkishtiń kóbeıtindisin - kóbeıtkishtiń kýbymen almastyrýǵa bolatynyn túsindirý.
Damytýshylyǵy: tanymdyq qabiletterin, oılaýyn, zeıinin, este saqtaý qabiletterin damytý.
Tárbıeligi: adamgershilikke, eńbekke, shapshańdyqqa, tózimdilikke baýlý.
Sabaqtyń túri: aralas sabaq
Sabaq ádis - tásilderi: baıandaý, suraq – jaýap, túsindirý, oı qozǵaý, praktıkalyq t. b.
Sabaqtyń kórnekiligi: «Kim jyldam?» oıyny; jańa sabaqqa baılanysty slaıdtar, syzba kesteler, sáıkestendirý syzbasy.
Sabaqtyń barysy:
Uıymdastyrý kezeńi
Psıhologıalyq daıyndyq
Qatar - qatar tizilip,
Oqýshyǵa laıyq
Qolymyzdy jiberip,
Túzý bolyp turaıyq.
Jaqsy bolyp sabaqta
Ádep saqtaý sánimiz.
Úı tapsyrmasyn suraý jáne qorytý
«Kim jyldam» oıyny boıynsha kóbeıtý kestesin pysyqtaý
Jańa sabaq
A) jańa sabaqty habarlaý
Á) 1 - slaıdty paıdalana otyryp sabaqty túsindirý
- Balalar, myna órnek qaı amalǵa berilgen?
- Kóbeıtkishterdiń sany nesheý?
- Birdeı úsh kóbeıtkishtiń kóbeıtindisin sannyń kýby; nemese sannyń úshinshi dárejesi dep ataımyz.
B) – Balalar, ary qaraı sabaǵymyz « Shalqan» ertegisiniń jelisi boıynsha júredi.
- «Shalqan» ertegisin bilesińder me?
- «Shalqan» ertegisiniń keıipkerleriniń bergen tapsyrmalaryn oryndaı otyryp, ertegini qurastyramyz.
IV. Oqýlyq jáne dáptermen jumys. Birinshi kezekte shalqandy tartýǵa ataı keledi. Ataıǵa kómektesý myna tapsyrmany oryndaýymyz qajet.
№ 2 Sannyń kýbyn kóbeıtindi túrinde jaz:
〖10〗^(3 )= 10*10*10 -------------- 〖13〗^(3 )= 13*13*13
7^(3 )= 7*7*7 -------------------------- 2^(3 )= 2*2*2
8^(3 )= 8*8*8 -------------------------- 8^(3 )= 8*8*8
a^(3 )= a*a*a
- Ataı, olaı tartyp, bulaı tartyp shalqandy jula almaı kempirin shaqyrady. Ájeı shyǵyp, shalqandy tartý úshin №3 órnekterdi oryndaýymyz qajet.
№3. Aýystyrýǵa keletin kóbeıtýlerdi kóbeıtkishterdiń kýbymen aýystyr.
5*5*5=5^3 --------------------------- 20*20*20=〖20〗^3
18*18*18=〖18〗^3 --------------- 12*12*12=〖12〗^3
1*1*1=1^3 --------------------------- 0*0*0=0^3
V. Sergitý sáti
Qanat jaıam jalma – jan,
Talpynǵandaı ushýǵa.
Iilip kelip qol sozam,
Aıaǵymnyń ushyna.
Mine, ataı men ájeıde shalqandy jula almaı qyzyn shaqyrady. Ol úshin №4,№5 tapsyrmalardy oryndaý qajet.
№4 Órnekterdiń mánderin tap
5^(3 )- 4^3=5*5*5 - 4*4*4=61
〖10〗^3 - 1^3=10*10*10 - 1*1*1=999
3^3+2^3=27+8=35
№5 Bir sáttik toptyq jumys.
3 - toptan 3 bala shyǵyp teńdeýdi sheshedi
12*h=148 - 28 ------------------------- x*7=14*3
12*x=120 ------------------------------- x*7=42
X=120/12 ------------------------------- x=42/7
X=10 ------------------------------------ x=6
12*10=148 - 28 ------------------------ 6*7=14*3
120=120 -------------------------------- 42=42
54/x=9
x=54/9
x=6
54/6=9
Shalqandy ataı, ájeı, qyzy jula almaı kúshikti shaqyrady. Olarǵa kómektesý úshin №7, №8 esepterdi shyǵarýymyz qajet.
Sheshýi: 64/8=8
45*8=360
Jaýaby: Shokoladqa 360tg tóledi.
№8. Slaıdtan oqytyp, taldaý.
Jol - 100km – 9l
800km -? l
Sheshýi: 800/100=8
8*9=72
Tórteýi olaı áýrelep, bulaı áýrelep, jula almaı mysyqty shaqyrady. Mysyq kelý úshin №9, №10 tapsyrmalardy oryndaımyz. (slaıdtan kórsetý)
1saǵ=60 mın
3 jyl=36 aı
2 táýlik=48 saǵ
Beseýi jula almaı tyshqandy shaqyrady. Tyshqan kelý úshin №12 esepti shyǵarýdy suraıdy. (slaıdtan oqytý)
1 aı - 1/3 -?
2 aı - 1/2 -?
3 aı -
4 aı -
300/3=100
300 - 100=200
200/2=100
100/2=50
Jaýaby: Asqana 3 jáne 4 aıda 50kg kókónis jumsady.
Mine, adal eńbekpen ekken shalqan da, ońaılyqpen alynbaı kóp eńbek etýdiń arqasynda julyndy. Barlyǵymyz jumyla otyryp, tapsyrmalar men qyzyqty qıyn esepterdi sheship óz maqsatymyzǵa da jettik dep oılaımyn.
Búgingi eńbekterińizge alǵysymdy, raqmetimdi aıtamyn.
VI. Qorytyndy
Sáıkestendirý testi №13
VII. Úıge tapsyrma №6
VIII. Baǵalaý