InfoHub Logo

Sabaqtyń taqyryby: Sýsyz tirshilik joq
Sabaqtyń maqsaty: 1) Sý - tirshilik kózi, sýdyń janýarlar tirshiligine qajetti jaǵdaı ekenin uǵyndyrý.
2) Damytýshylyq: Oılaý qabiletin damytý, dúnıetanymyn arttyrý.
3) Tárbıeliligi: Sýdy únemdep jumsaýǵa, qorǵaýǵa tárbıeleý.
Sabaqtyń túri: Aralas sabaq
Kórnekiligi: Janýarlar sýreti, shól, kesteler
Sabaqtyń barysy: Uıymdastyrý bólimi
Úı tapsyrmasyn tekserý.
- Balalar, qazir jyldyń qaı mezgili?
- Qys mezgili týraly ne aıta alamyz?
Qys
↓
qarly, aıazdy, borandy, sýyq

M: - Qys mezgili janýarlar tirshiligi úshin qolaısyz? Nege?
O: - Sebebi qysta azyq tabý qıyn. Aýa raıy sýyq bolǵandyqtan tońady.
M: - Durys, janýarlar qysta qalaı jylynady? Ony bilý úshin «Óz mekenińdi tap» oıynyn oınaımyz. – Senderge suraq, janýarlar mekeni qalaı atalady?
Uıa, in, apan

- Bul meken janýarlarǵa ne úshin kerek?
- Qys túsisimen kóp janýarlar óz mekenine, inine, apanyna kirip, jylynyp jatady.
- Durys myna jerde ańdardyń sýreti bar. Sony óz mekenine ornalastyrý kerek. (tıin, aıý, bulan, túlki, sýyr, qoıan, sarshunaq, kámshat, qasqyr).
Oıyndy qorytý.
M: Jorǵalaýshylar, qosmekendiler, býnaqdeneliler týraly ne aıta alamyz?
- Durys, janýarlar jylýsyz tirshilik ete almaıdy. Jylý - janýarlar úshin, jalpy tiri aǵza úshin qajetti jaǵdaı bolyp sanalady.
- Tiri tabıǵatqa ne jatady?
Adam, ósimdik, janýar
↓
Aýa
jaryq
qorek
jylý
sý

(Oqýshylar taqtaǵa syzba toltyrady)
Jańa sabaq
Olaı bolsa, biz búgin sýdyń tiri aǵza úshin mańyzymen tanysamyz. Biz
Burynǵy sabaqtarymyzda sýdyń qasıetimen tanystyq. Sýdyń qasıetteri týraly asosıasıalaý karta toltyrý.
Sý
↓
eritkish
suıyq
aqqysh
ıissiz
móldir
jabysqaq
tússiz
Sý - tirshilik kózi. Sýsyz ómir súrý múmkin emes. Sýdy nege ishedi?
«Shóldegen soń ishedi» dep jaýap beresiń. Nege shóldeımiz, oılanaıyqshy. Qolyńa shyny alyp úrleseń, shyny terleıdi, usaq sý tamshylary paıda bolady. Bul qaıdan shyqty? Deneńnen shyqty. Adam denesindegi sýdy osylaısha shyǵyndasa onyń ornyn toltyryp otyrý kerek. Sondyqtan tiri aǵzaǵa sý kerek.
Al, endi tabıǵaty qolaısyz, sýattardan alys jatqan shóldi aımaqtarda da janýarlar társhálák etedi.

Shól - tabıǵatta sýǵa tapshy aımaq.
1. Mysaly, kesirtkeler shóldi aımaqta kóptep tirshilik etedi. Kesirtkeler, tyshqandar ózderi jeıtin azyqtyń quramyndaǵy ylǵaldy qanaǵat etedi.
2. Túıe shólge óte shydamdy. Túıeler qorektengende maıdy órkeshine jınaıdy. Ol túıeniń denesine sý bólip turady. Túıe 8 táýlikke deıin júre alady.
3. Aqbóken tez júgiredi. Alys sýattarǵa baryp keledi
4. Buldyryq jyldam ushady.
Oqýlyqpen jumys
- Óz betimen oqý.
- Kezektesip, shynjyrlap oqý.
- Sýǵa tapshy aımaq qalaı atalady?
- Sonymen, balalar, qandaı janýarlar uzaq ýaqyt sýsyz ómir súre alady?
Qazir men sizderge osy janýarlardyń sýretin kórsetemin. Sen ol týraly búgingi sabaqta ne bildiń? (oqýshy jaýaptary)

Dáptermen jumys
Búgingi sabaqta kezdesken janýarlardyń atyn jazý. (kesirtke, tyshqan, túıe, aqbóken, buldyryq)
- Balalar, kim sý týraly maqal - mátel biledi? (oqýshynyń jaýaptary)
Rebýs sheshý:
Sý – tirshilik kózi.
Qorytyndy:
Sý degen tirshiliktiń nany emes pe?
Sý degen - tabıǵattyń jany emes pe?
Sý joq jerde ómir joq, ol - aqıqat
Kúmis sý qara jerdiń sáni emes pe?
- Óleńnen qandaı qorytyndy jasaýǵa bolady?
- Sýdy únemdeý, sýdy beı - bereket aǵyzbaý.
- Sý - baılyǵymyz, oǵan qamqorlyqpen qaraıyq.
Baǵalaý
Úıge tapsyrma. Oqý, áńgimeleý.

Mańǵystaý oblysy, Qaraqıa aýdany,
Munaıshy selosy, № 5 orta mektebiniń
bastaýysh synyp muǵalimi Abdýllaeva Qarlyǵash