InfoHub Logo

Sabaqtyń taqyryby: Taýlar. Taýlardyń bıiktigine qaraı bólinýi.
Sabaqtyń maqsaty:
Bilimdiligi: Oqýshylardyń «taýlar», «taý jotasy», «taý ańǵary», «taýly ólke», «taý toraby» uǵymdarymen tanystyryp, fızıkalyq kartalar boıynsha basym bıiktikterin jáne bıik shyńdardy anyqtaý tásilderin úırete otyryp oqýshylarǵa alasa, ortasha jáne bıik taýlar uǵymdaryn qalyptastyrý.
Damytýshylyǵy: Ár aımaqtyń ózine tán ereksheligin, tabıǵatynyń ásemdiligin kórýge ony qorǵaýǵa, aıalaı bilýge degen oılaryn ári qaraı tereńirek damytý.
Tárbıeliligi: Uıymshyldyqqa birlese qyzmet jasaýǵa, oılaý qabiletin damytýǵa, óz betterimen tujyrymdaı bilýge, tanymdyq qabiletterin damytýǵa
daǵdylandyrý.
Sabaqta qoldanylatyn ádis - tásilder: tirek - syzbamen oqytý, suraq - jaýap,
kartamen jumys, «bes tuspal» oıyny.
Sabaqtyń túri:
Tehnıkalyq quraldar: Interaktıvti taqta, kompúter,
Pánaralyq baılanys: qazaq ádebıeti
Kórnekiligi:
Jarty sharlar kartasy jáne Qazaqstannyń fızıkalyq kartasy, atlas, ınteraktıvti taqta, anyqtamalyqtar, «Taýlar» taqyrybyna arnalǵan sýretter, tirek - syzbalar.

Sabaqtyń qurylysy: İ. Uıymdastyrý kezeńi.
İİ. Ótken taqyrypty qorytyndylaý kezeńi
İİİ. Jańa taqyrypqa beıimdeý kezeńi.
1. Muǵalimniń kirispe sózi.
2. Suraqtar boıynsha pikirlesý.
İÚ. Jańa taqyrypty oqyp - úırený.
1. Muǵalimniń baıandaýy, túsindirýi
2. Kartamen jumys
Ú. Jańa taqyrypty bekitý kezeńi
1. «Bes tuspal» oıyny (taýlardyń geogr. ornyn anyqtaý)
2. Atlas kartalarymen jumys jasaý
3. Dıagram syzý
4. Sózdikpen jumys
Úİ. Sabaqty qorytyndylaý
Úİİ. Baǵalaý.
Úİİİ. Úıge tapsyrma.

Sabaqtyń barysy:
İ. Uıymdastyrý kezeńi.
İİ. Ótken taqyrypty qorytyndylaý.
Oqýshylarmen suraq – jaýap ádisi boıynsha ótken taqyrypty qaıtalap eske túsiriledi.
1. Jer qyrtysynda qandaı qozǵalystar bolyp turady?
2. Janartaý degenimiz ne?
3. Janartaýdyń elementterin myna sýretten atap kórset.
4. Qandaı janartaýlardy bilesińder?
5. Sóngen janartaý degenimiz ne?
6. Sónbegen janartaýlar degenimiz ne?
7. Janartaýdy ne úshin zertteý qajet?
8. Jer betin qalyptastyrýda janartaýdyń áreketteriniń róli qandaı?
9. Ystyq bulaqtar men geızerler qandaı jaǵdaıda paıda bolady?
10. Buryn janartaý atqylaǵan jerge tap boldyń deıik. Onyń sóngen janartaý ekendigin qandaı belgileri boıynsha dálelder ediń?

İİİ. Jańa taqyrypqa beıimdeý kezeńi.
1. Sabaqtyń maqsat – mindetteri aıtylady. Jańa materıaldy oqyp úırený jospary aıtylady.
Jańa sabaqtyń jospary
1. Taýlar
2. Taýlardyń bıiktigine qaraı bólinýi
3. Taýlardyń geografıalyq ornyn qalaı anyqtaýǵa bolady

2. Oqýshylardyń jańa taqyrypqa qatynasyn qalyptastyrý
1. Jer qyrtysy degenimiz ne?
2. Jer qyrtysy qozǵalysynyń neshe túri bar?
3. Baıaý kóterilý degenimiz ne?
4. Tómendeý degenimiz ne?
5. Ózderiń tabıǵattan n/e sýretten kórgen tóbeler men taýlardy esterińe túsirip, olar týraly aıtyp berińder
6. Salystyrmaly bıiktik degen ne?

İÚ. Jańa taqyrypty oqyp – úırený kezeńi
1. Muǵalimniń baıandaýy, túsindirýi
1. Tirek – syzbamen oqytý.
Tóbe sekildi taý da - jaqsy baıqalatyn shyńy, tabany, betkeıleri jer betiniń dóńes formasy. Alaıda tóbelerdiń salystyrmaly bıiktigi 200 m – den aspaıdy, al taýlardyń jer betinen bıiktigi qashan da 200 m – den joǵary bolady.
Tóbelerdiń ústi tegis, betkeıleri jalpaq bolyp keledi, óıtkeni olar ádette borpyldaq shógindi jynystardan turady.
Taýlardyń jer bederi. Tabıǵatta oqshaý turǵan taýlar sırek kezdesedi. Výlkandar buǵan jatpaıdy.

Taýlar. Taýlardyń bıiktigine qaraı bólinýi. júkteý