Tynys belgiler. Jeti ata
Almaty oblysy, Kerbulaq aýdany,
Maıtóbe OM MDSHO KMM Bastaýysh synyp muǵalimi
Moldaqulova Bıbigúl Qudaıbergenqyzy
Ana tili 1 - synyp
Taqyryby: Tynys belgiler. Jeti ata
(aralas sabaq 45 mınýt)
Oń jaq baǵandaǵy tapsyrmalardy qurastyrýshy muǵalimderdiń esine:
İ kezeń. Muǵalim alǵashqy 5 - 7 mınýtta:
a) uıymdastyrý sátin ótkizedi;
b) ótken taqyryp boıynsha berilgen deńgeılik tapsyrmalardy úıde aıaqtap oryndap kelý dárejesi tekseriledi;
v) tómendegi «Kópir» tapsyrmalaryn tekseredi (aldymen jeke tekserip shyǵady, sosyn frontaldy tekseredi).
«Kópir» (jeke jumys) tapsyrmalary ótken taqyryptar boıynsha jańa sabaqty meńgerýge negiz bolatyn qaıtalaý tapsyrmalary
1. Sóılem neden quralady?
J: Sóılem sózderden quralady
2. Sóılemniń sońyna ne qoıylady?
J: Sóılemniń sońyna tynys belgisi qoıylady.
3. Tynys belginiń qansha túri bar?
J: Tynys belginiń úsh túri bar.
4. Olardy atap ber.
J: Olarǵa núkte, suraq belgisi, lep belgisi jatady.
İİ kezeń (toptyq jumys) jańa sabaqty toptyq jumys barysynda oqýshylardyń óz betimen meńgerýine jaǵdaı jasaý: a) oqýshylar tómendegi «Bilý», «Túsiný», «Taldaý», «Jınaqtaý» tásilderine sáıkes tapsyrmalaryn ózderi toltyrady (10 mınýt);
á) jaýaptaryn muǵalimmen birge taldaıdy (10 mınýt). Nátıjesi aýyzsha marapattalady.
1 - qadam (toptyq jumys) - teorıa boıynsha «Bilý» krıterııiniń ındıkatorlary:
(taqyryp mazmuny boıynsha kim? ne?
qandaı? qalaı? neni? qashan? ne istedi sıaqty suraqtarǵa jaýap beretin tolyq aqparat irikteliný kerek)
Bos oryndarǵa qajetti sózderdi jaz:
1. Sóılemniń birinshi sózi bas áripten bastalyp jazylady.
2. Sóılemnen soń ne núkte (.), ne suraq belgisi (?), ne lep belgisi (!) qoıylady.
3. Adamnyń úsh jurty bolady. Solardyń ishindegi eń jaqyny óz jurty. Jeti ata: ata, áke, bala, nemere, shóbere, shópshek, nemene jatady. Solarmen qosa ákesi, anasy, atasy, ájesi, týǵan - týystary jatady.
4. Týǵan - týystarǵa: aǵasy, ápkesi, inisi, qaryndasy, sińlisi jatady.
2 - qadam (toptyq jumys) - teorıa boıynsha «Túsiný»
krıterııiniń ındıkatorlary:
(nege? nelikten? sebebi? ne úshin? suraqtary oqýshynyń joǵaryda bergen jaýaptaryna olardy tereńdetý úshin qoıylady)
Sebebin anyqta.
1. Tynys belgi sóılemniń qaı jerine qoıylady?
J. Tynys belgi sóılemniń sońyna qoıylady.
2. Tynys belginiń qandaı túrleri bar?
J. Tynys belginiń núkte, suraq belgisi, lep belgisi degen túrleri bar.
3. Adamǵa óz jurty nelikten jaqyn?
J: Óıtkeni, óz jurty - adamnyń shyqqan tegi.
4. Jeti ataǵa kimder jatady?
J: Adamnyń jeti atasyna ata, áke, bala, nemere, shóbere, shópshek, nemene jatady.
3 - qadam -(toptyq jumys) teorıa boıynsha «Taldaý» krıterııiniń ındıkatorlary:
1. Salystyr,
2. Aıyrmashylyǵy nede?
3. Uqsastyǵy nede?
4. Taqyryptyń basty ıdeıasyn jaz degen tapsyrmalar bolý kerek. Nemese 1 - 3 tapsyrmalardy Venn dıagramsy arqyly qamtýǵa bolady.
(1 - 3). Venn dıagramsy arqyly jergilikti jerdiń plany men fızıkalyq kartany salystyr.
Jeti ata
Uqsastyǵy
Otbasy
4. Taqyryptyń basty ıdeıasy nede?
uqsastyǵy: Óz jurty
a) Ereksheligi: Ata, áke, bala, nemere, shóbere, shópshek, nemene
b) Ereksheligi: Atasy, ájesi, ákesi, anasy, aǵasy, ápkesi, inisi, qaryndasy, sińlisi
4 - qadam -(toptyq jumys) teorıa boıynsha «Jınaqtaý» krıterııiniń ındıkatorlary:
Qorytyndy shyǵar, anyqtama ber, mazmundy júıele, kesteni, tirek syzbany nemese sózjumbaqty toltyr, nemese óziń qurastyr taǵy s. s. basqa túrdegi tapsyrmalar oqýshynyń joǵarydaǵy «taqyryptyń basty ıdeıasyna» jazǵan jaýabyna qoıylady
Taqyryptyń basty ıdeıasy boıynsha qurylǵan tirek - syzbadaǵy bos oryndardy toltyr
Oqýlyqpen jumys (5 mınýt): tómendegi «Qoldaný» jáne oqýshynyń taqyryp mazmunyna «Baǵa berýi» tásilderine sáıkes, ıaǵnı refleksıa jasaýǵa, esse jazýǵa arnalǵan, praktıka júzinde bekitý tapsyrmalary oryndalady. Nátıjesi aýyzsha marapattalady.
5 - qadam - (toptyq jumys) praktıkada bekitý. Praktıka júzinde «Qoldaný» krıterııine sáıkes oqýlyqpen jumys júrgizý barysynda tek qarapaıym tapsyrmalarmen bekitý júrgiziledi. Daıyn formýlalar arqyly esepter shyǵarý oryndalady
Oqýlyqpen jumys:
1. Oqýlyqtaǵy "Jeti ata" óleńin mánerlep oqyńdar.
6 - qadam (toptyq jumys):
«Baǵa berý» (Sen qalaı oılaısyń? Ne ister ediń? degen tapsyrmalar oqýshynyń joǵaryda alǵan bilimin (teorıa boıynsha) jáne biliktiligin (praktıka jumysy nátıjesinde) ómirdegi jaǵdaıattardysheshýge baǵyttalyp qoıylady.
Sen qalaı oılaısyń:
1. Sen qalaı oılaısyń? Tekti bilý ne úshin qajet?
J: Qazaq balasy óziniń shyqqan tegin, jeti atasyn bilý úshin
İİİ kezeń (keri baılanys – baǵalaý kezeńi): Jeke jumys. Joǵaryda meńgergen mazmundy úsh deńgeıge iriktep (ár deńgeıdiń bilimdilik, biliktilik, ıaǵnı quzyrettilik deńgeıin anyqtaıtyn tapsyrmalar) olardy birtindep oryndatý arqyly bal jınatý barysynda oqýshynyń quzirettilik deńgeıin anyqtap, ádil baǵalaý júzege asyrylady. Bul tapsyrmalardy oqýshylar sabaqtyń sońyna deıin qalǵan 15 mınýttyń 12 mınýtynda oryndaıdy + 3 mınýt qortyndy jasalady.
Qalǵan tapsyrmalary úıde aıaqtap keledi. Qortyndy bal sany dástúrli baǵaǵa aınaldyrylyp, kelesi sabaqtyń basynda synyp jýrnalyna qoıylady, monıtorıńke tirkeledi.
1 - qadam – (jeke jumys) teorıa boıynsha «Bilý» krıterııiniń ındıkatorlaryna sáıkes
(taqyryp mazmuny boıynsha kim? ne?
qandaı? qalaı? neni? qashan? ne istedi sıaqty suraqtarǵa jaýap beretin tolyq aqparattar iriktelinip İİ kezeńdegige qaraǵanda kerisinshe qoıylady)
Bos oryndarǵa tıisti sózderdi jaz:
1 - tapsyrma. Tynys belginiń úsh túri bar.
2 - tapsyrma. Tekti bilý tegin emes.
3 - tapsyrma. Adamǵa eń jaqyn óz jurty.
4 - tapsyrma. Ákemniń ákesi atam.
2 - qadam (jeke jumys) Praktıka júzinde
«QOLDANÝ»
(İİ kezeńdegi5 - qadamnyń qarapaıym tapsyrmalar úlgisindegi tapsyrmalar oryndalady)
5 - tapsyrma. " Adasqan"áripterden sóz qurastyr
1 - aralyq nátıje:
Birinshi deńgeıde qalyptasqan quzirettilik (bilim, biliktilik) deńgeıiniń sapalyq ólshemi (birinshi aralyq ólshemi): – «durys», «tolyq» degen bilim sapasynyń túrlerimen sıpattalady (Iý. K. Babanskıı). Oqýshynyń bul alǵashqy qadam nátıjesiniń sandyq ólshemi – bes bal = «synaqtan ótti» = «qanaǵattandyrarlyq» bilim deńgeıiniń ólshemi = «3» jýrnalǵa qoıylady, eger kelesi deńgeı tapsyrmalarynmeńgere almasa.
İİ deńgeı (5 bal + 4 bal = 9 bal)
1 - qadam (jeke jumys) - teorıa boıynsha «Túsiný»
krıterııiniń ındıkatorlaryna (nege? nelikten? sebebi? ne úshin?) sáıkes
suraqtar oqýshynyń joǵaryda bergen jaýaptaryna qoıylady (olardy tereńdetý úshin).
2 - qadam (jeke jumys) - teorıa boıynsha «Taldaý» krıterııiniń ındıkatorlaryna sáıkes
(1. Salystyr,
2. Aıyrmashylyǵy nede?
3. Uqsastyǵy nede?
4. Taqyryptyń basty ıdeıasyn jaz) degen tapsyrmalar bolý kerek. Nemese 1 - 3 tapsyrmalardy kesteni toltyrý arqyly salystyr.
1 - tapsyrma. Sebebin anyqta:
Adamnyń otbasy nege óz jurtyna jatady?
J: Sebebi, ol óziniń shyqqan tegi.
2 - tapsyrma.
Jeti atamyzdy ne úshin bilýimiz kerek?
J: Sebebi, Qazaq balasy shyqqan tegin bilý úshin.
3 - tapsyrma1 - 3) Kestedegi bos oryndarǵa tıisti sózderdi jazý arqyly jergilikti jerdiń plany men fızıkalyq kartany salystyr.
3 - qadam (jeke jumys): Praktıka júzinde «QOLDANÝ» krıterııine sáıkes (İİ kezeńdegige 5 - qadam qarapaıym tapsyrmalar úlgisindegi tapsyrmalardyń ózgertilgen jaǵdaıdaǵy nusqasy oryndalady)
4 - tapsyrma. Durys sózdi belgile:
1) Jite taa - Jeti ata
2) Nmeree - Nemere
3) Tsaybo - Otbasy
2 - aralyq nátıje:
Birinshi deńgeıde qalyptasqan quzirettilik (bilim, biliktilik) deńgeıiniń sapalyq ólshemi (birinshi aralyq ólshemi): – «durys», «tolyq» degen bilim sapasynyń túrlerimen sıpattalady (Iý. K. Babanskıı). Oqýshynyń bul alǵashqy qadam nátıjesiniń sandyq ólshemi – bes bal = «synaqtan ótti» = «qanaǵattandyrarlyq» bilim deńgeıiniń ólshemi = «3» jýrnalǵa qoıylady, eger kelesi deńgeı tapsyrmalaryn meńgere almasa.
İİİ deńgeı (9 bal + 3 bal = 12 bal)
1 - qadam (jeke jumys) - teorıa boıynsha «Jınaqtaý»
krıterııiniń qorytyndy shyǵarýǵa baǵyttalǵan ındıkatorlary:
Qorytyndy shyǵar, anyqtama ber, mazmundy júıele, kesteni, tirek syzbany, sózjumbaqty toltyr nemese óziń qurastyr taǵy s. s. basqa túrdegi tapsyrmalar oqýshynyń joǵarydaǵy «taqyryptyń basty ıdeıasyna» jazǵan jaýabyna qoıylady.
İİ kezeń, 4 - qadamda «jınaqtaýǵa» berilgen tapsyrma basqa formada berilip, balanyń bilim deńgeıi baǵalanady.
1 - tapsyrma. Sózjumbaqty shesh:
1. Jyl mezgili?
2. As atasy...
3. Ákege sen kim bolasyń?.
2 - qadam (jeke jumys):
«Baǵa berý» (Sen qalaı oılaısyń? Ne ister ediń? degen tapsyrmalar oqýshyǵa joǵaryda alǵan bilimin (teorıa boıynsha) jáne biliktiligin (praktıkasy boıynsha) ómirdegi jaǵdaıattardy sheshýge qoldana alý dárejesi baǵalanady.
2 - tapsyrma. Sen qalaı oılaısyń?
Jeti atańdy bilmeseń, kim bolasyń?
J: Jeti atańdy bilmeseń jetesiz bolasyń.
3 - tapsyrma. Sabaqta alǵan bilim, biliktiligińdi ómirdegi qandaı problemalyq sıtýasıany sheshýge qoldanýǵa bolady?
Mysal keltir. Onyń sheshýin tap.
Oılan!
Jeti ataǵa baılanysty qandaı maqaldar bilemiz?
J: Jeti atasyn bilmegen, jetimdiktiń belgisi.
3 - nátıje:
Úshinshi deńgeıdiń nátıjesi (túbegeıli kózdelgen nátıje): alǵashqy eki deńgeıde jınaǵan 9 balǵa + 3 bal =12 bal = «5» jýrnalǵa qoıylady. Oqýshynyń bilim sapasy bilim standarty kóleminde «durys», «tolyq», «árekettilik» pen «tereńdilik»- ke «júıelilik» pen «sanalylyq» qosylyp, barlyǵynyń jıyntyǵy «berik» bilim bolyp sanalady (Iý. K. Babanskıı).
Tolyq nusqasyn júkteý
Maıtóbe OM MDSHO KMM Bastaýysh synyp muǵalimi
Moldaqulova Bıbigúl Qudaıbergenqyzy
Ana tili 1 - synyp
Taqyryby: Tynys belgiler. Jeti ata
(aralas sabaq 45 mınýt)
Oń jaq baǵandaǵy tapsyrmalardy qurastyrýshy muǵalimderdiń esine:
İ kezeń. Muǵalim alǵashqy 5 - 7 mınýtta:
a) uıymdastyrý sátin ótkizedi;
b) ótken taqyryp boıynsha berilgen deńgeılik tapsyrmalardy úıde aıaqtap oryndap kelý dárejesi tekseriledi;
v) tómendegi «Kópir» tapsyrmalaryn tekseredi (aldymen jeke tekserip shyǵady, sosyn frontaldy tekseredi).
«Kópir» (jeke jumys) tapsyrmalary ótken taqyryptar boıynsha jańa sabaqty meńgerýge negiz bolatyn qaıtalaý tapsyrmalary
1. Sóılem neden quralady?
J: Sóılem sózderden quralady
2. Sóılemniń sońyna ne qoıylady?
J: Sóılemniń sońyna tynys belgisi qoıylady.
3. Tynys belginiń qansha túri bar?
J: Tynys belginiń úsh túri bar.
4. Olardy atap ber.
J: Olarǵa núkte, suraq belgisi, lep belgisi jatady.
İİ kezeń (toptyq jumys) jańa sabaqty toptyq jumys barysynda oqýshylardyń óz betimen meńgerýine jaǵdaı jasaý: a) oqýshylar tómendegi «Bilý», «Túsiný», «Taldaý», «Jınaqtaý» tásilderine sáıkes tapsyrmalaryn ózderi toltyrady (10 mınýt);
á) jaýaptaryn muǵalimmen birge taldaıdy (10 mınýt). Nátıjesi aýyzsha marapattalady.
1 - qadam (toptyq jumys) - teorıa boıynsha «Bilý» krıterııiniń ındıkatorlary:
(taqyryp mazmuny boıynsha kim? ne?
qandaı? qalaı? neni? qashan? ne istedi sıaqty suraqtarǵa jaýap beretin tolyq aqparat irikteliný kerek)
Bos oryndarǵa qajetti sózderdi jaz:
1. Sóılemniń birinshi sózi bas áripten bastalyp jazylady.
2. Sóılemnen soń ne núkte (.), ne suraq belgisi (?), ne lep belgisi (!) qoıylady.
3. Adamnyń úsh jurty bolady. Solardyń ishindegi eń jaqyny óz jurty. Jeti ata: ata, áke, bala, nemere, shóbere, shópshek, nemene jatady. Solarmen qosa ákesi, anasy, atasy, ájesi, týǵan - týystary jatady.
4. Týǵan - týystarǵa: aǵasy, ápkesi, inisi, qaryndasy, sińlisi jatady.
2 - qadam (toptyq jumys) - teorıa boıynsha «Túsiný»
krıterııiniń ındıkatorlary:
(nege? nelikten? sebebi? ne úshin? suraqtary oqýshynyń joǵaryda bergen jaýaptaryna olardy tereńdetý úshin qoıylady)
Sebebin anyqta.
1. Tynys belgi sóılemniń qaı jerine qoıylady?
J. Tynys belgi sóılemniń sońyna qoıylady.
2. Tynys belginiń qandaı túrleri bar?
J. Tynys belginiń núkte, suraq belgisi, lep belgisi degen túrleri bar.
3. Adamǵa óz jurty nelikten jaqyn?
J: Óıtkeni, óz jurty - adamnyń shyqqan tegi.
4. Jeti ataǵa kimder jatady?
J: Adamnyń jeti atasyna ata, áke, bala, nemere, shóbere, shópshek, nemene jatady.
3 - qadam -(toptyq jumys) teorıa boıynsha «Taldaý» krıterııiniń ındıkatorlary:
1. Salystyr,
2. Aıyrmashylyǵy nede?
3. Uqsastyǵy nede?
4. Taqyryptyń basty ıdeıasyn jaz degen tapsyrmalar bolý kerek. Nemese 1 - 3 tapsyrmalardy Venn dıagramsy arqyly qamtýǵa bolady.
(1 - 3). Venn dıagramsy arqyly jergilikti jerdiń plany men fızıkalyq kartany salystyr.
Jeti ata
Uqsastyǵy
Otbasy
4. Taqyryptyń basty ıdeıasy nede?
uqsastyǵy: Óz jurty
a) Ereksheligi: Ata, áke, bala, nemere, shóbere, shópshek, nemene
b) Ereksheligi: Atasy, ájesi, ákesi, anasy, aǵasy, ápkesi, inisi, qaryndasy, sińlisi
4 - qadam -(toptyq jumys) teorıa boıynsha «Jınaqtaý» krıterııiniń ındıkatorlary:
Qorytyndy shyǵar, anyqtama ber, mazmundy júıele, kesteni, tirek syzbany nemese sózjumbaqty toltyr, nemese óziń qurastyr taǵy s. s. basqa túrdegi tapsyrmalar oqýshynyń joǵarydaǵy «taqyryptyń basty ıdeıasyna» jazǵan jaýabyna qoıylady
Taqyryptyń basty ıdeıasy boıynsha qurylǵan tirek - syzbadaǵy bos oryndardy toltyr
Oqýlyqpen jumys (5 mınýt): tómendegi «Qoldaný» jáne oqýshynyń taqyryp mazmunyna «Baǵa berýi» tásilderine sáıkes, ıaǵnı refleksıa jasaýǵa, esse jazýǵa arnalǵan, praktıka júzinde bekitý tapsyrmalary oryndalady. Nátıjesi aýyzsha marapattalady.
5 - qadam - (toptyq jumys) praktıkada bekitý. Praktıka júzinde «Qoldaný» krıterııine sáıkes oqýlyqpen jumys júrgizý barysynda tek qarapaıym tapsyrmalarmen bekitý júrgiziledi. Daıyn formýlalar arqyly esepter shyǵarý oryndalady
Oqýlyqpen jumys:
1. Oqýlyqtaǵy "Jeti ata" óleńin mánerlep oqyńdar.
6 - qadam (toptyq jumys):
«Baǵa berý» (Sen qalaı oılaısyń? Ne ister ediń? degen tapsyrmalar oqýshynyń joǵaryda alǵan bilimin (teorıa boıynsha) jáne biliktiligin (praktıka jumysy nátıjesinde) ómirdegi jaǵdaıattardysheshýge baǵyttalyp qoıylady.
Sen qalaı oılaısyń:
1. Sen qalaı oılaısyń? Tekti bilý ne úshin qajet?
J: Qazaq balasy óziniń shyqqan tegin, jeti atasyn bilý úshin
İİİ kezeń (keri baılanys – baǵalaý kezeńi): Jeke jumys. Joǵaryda meńgergen mazmundy úsh deńgeıge iriktep (ár deńgeıdiń bilimdilik, biliktilik, ıaǵnı quzyrettilik deńgeıin anyqtaıtyn tapsyrmalar) olardy birtindep oryndatý arqyly bal jınatý barysynda oqýshynyń quzirettilik deńgeıin anyqtap, ádil baǵalaý júzege asyrylady. Bul tapsyrmalardy oqýshylar sabaqtyń sońyna deıin qalǵan 15 mınýttyń 12 mınýtynda oryndaıdy + 3 mınýt qortyndy jasalady.
Qalǵan tapsyrmalary úıde aıaqtap keledi. Qortyndy bal sany dástúrli baǵaǵa aınaldyrylyp, kelesi sabaqtyń basynda synyp jýrnalyna qoıylady, monıtorıńke tirkeledi.
1 - qadam – (jeke jumys) teorıa boıynsha «Bilý» krıterııiniń ındıkatorlaryna sáıkes
(taqyryp mazmuny boıynsha kim? ne?
qandaı? qalaı? neni? qashan? ne istedi sıaqty suraqtarǵa jaýap beretin tolyq aqparattar iriktelinip İİ kezeńdegige qaraǵanda kerisinshe qoıylady)
Bos oryndarǵa tıisti sózderdi jaz:
1 - tapsyrma. Tynys belginiń úsh túri bar.
2 - tapsyrma. Tekti bilý tegin emes.
3 - tapsyrma. Adamǵa eń jaqyn óz jurty.
4 - tapsyrma. Ákemniń ákesi atam.
2 - qadam (jeke jumys) Praktıka júzinde
«QOLDANÝ»
(İİ kezeńdegi5 - qadamnyń qarapaıym tapsyrmalar úlgisindegi tapsyrmalar oryndalady)
5 - tapsyrma. " Adasqan"áripterden sóz qurastyr
1 - aralyq nátıje:
Birinshi deńgeıde qalyptasqan quzirettilik (bilim, biliktilik) deńgeıiniń sapalyq ólshemi (birinshi aralyq ólshemi): – «durys», «tolyq» degen bilim sapasynyń túrlerimen sıpattalady (Iý. K. Babanskıı). Oqýshynyń bul alǵashqy qadam nátıjesiniń sandyq ólshemi – bes bal = «synaqtan ótti» = «qanaǵattandyrarlyq» bilim deńgeıiniń ólshemi = «3» jýrnalǵa qoıylady, eger kelesi deńgeı tapsyrmalarynmeńgere almasa.
İİ deńgeı (5 bal + 4 bal = 9 bal)
1 - qadam (jeke jumys) - teorıa boıynsha «Túsiný»
krıterııiniń ındıkatorlaryna (nege? nelikten? sebebi? ne úshin?) sáıkes
suraqtar oqýshynyń joǵaryda bergen jaýaptaryna qoıylady (olardy tereńdetý úshin).
2 - qadam (jeke jumys) - teorıa boıynsha «Taldaý» krıterııiniń ındıkatorlaryna sáıkes
(1. Salystyr,
2. Aıyrmashylyǵy nede?
3. Uqsastyǵy nede?
4. Taqyryptyń basty ıdeıasyn jaz) degen tapsyrmalar bolý kerek. Nemese 1 - 3 tapsyrmalardy kesteni toltyrý arqyly salystyr.
1 - tapsyrma. Sebebin anyqta:
Adamnyń otbasy nege óz jurtyna jatady?
J: Sebebi, ol óziniń shyqqan tegi.
2 - tapsyrma.
Jeti atamyzdy ne úshin bilýimiz kerek?
J: Sebebi, Qazaq balasy shyqqan tegin bilý úshin.
3 - tapsyrma1 - 3) Kestedegi bos oryndarǵa tıisti sózderdi jazý arqyly jergilikti jerdiń plany men fızıkalyq kartany salystyr.
3 - qadam (jeke jumys): Praktıka júzinde «QOLDANÝ» krıterııine sáıkes (İİ kezeńdegige 5 - qadam qarapaıym tapsyrmalar úlgisindegi tapsyrmalardyń ózgertilgen jaǵdaıdaǵy nusqasy oryndalady)
4 - tapsyrma. Durys sózdi belgile:
1) Jite taa - Jeti ata
2) Nmeree - Nemere
3) Tsaybo - Otbasy
2 - aralyq nátıje:
Birinshi deńgeıde qalyptasqan quzirettilik (bilim, biliktilik) deńgeıiniń sapalyq ólshemi (birinshi aralyq ólshemi): – «durys», «tolyq» degen bilim sapasynyń túrlerimen sıpattalady (Iý. K. Babanskıı). Oqýshynyń bul alǵashqy qadam nátıjesiniń sandyq ólshemi – bes bal = «synaqtan ótti» = «qanaǵattandyrarlyq» bilim deńgeıiniń ólshemi = «3» jýrnalǵa qoıylady, eger kelesi deńgeı tapsyrmalaryn meńgere almasa.
İİİ deńgeı (9 bal + 3 bal = 12 bal)
1 - qadam (jeke jumys) - teorıa boıynsha «Jınaqtaý»
krıterııiniń qorytyndy shyǵarýǵa baǵyttalǵan ındıkatorlary:
Qorytyndy shyǵar, anyqtama ber, mazmundy júıele, kesteni, tirek syzbany, sózjumbaqty toltyr nemese óziń qurastyr taǵy s. s. basqa túrdegi tapsyrmalar oqýshynyń joǵarydaǵy «taqyryptyń basty ıdeıasyna» jazǵan jaýabyna qoıylady.
İİ kezeń, 4 - qadamda «jınaqtaýǵa» berilgen tapsyrma basqa formada berilip, balanyń bilim deńgeıi baǵalanady.
1 - tapsyrma. Sózjumbaqty shesh:
1. Jyl mezgili?
2. As atasy...
3. Ákege sen kim bolasyń?.
2 - qadam (jeke jumys):
«Baǵa berý» (Sen qalaı oılaısyń? Ne ister ediń? degen tapsyrmalar oqýshyǵa joǵaryda alǵan bilimin (teorıa boıynsha) jáne biliktiligin (praktıkasy boıynsha) ómirdegi jaǵdaıattardy sheshýge qoldana alý dárejesi baǵalanady.
2 - tapsyrma. Sen qalaı oılaısyń?
Jeti atańdy bilmeseń, kim bolasyń?
J: Jeti atańdy bilmeseń jetesiz bolasyń.
3 - tapsyrma. Sabaqta alǵan bilim, biliktiligińdi ómirdegi qandaı problemalyq sıtýasıany sheshýge qoldanýǵa bolady?
Mysal keltir. Onyń sheshýin tap.
Oılan!
Jeti ataǵa baılanysty qandaı maqaldar bilemiz?
J: Jeti atasyn bilmegen, jetimdiktiń belgisi.
3 - nátıje:
Úshinshi deńgeıdiń nátıjesi (túbegeıli kózdelgen nátıje): alǵashqy eki deńgeıde jınaǵan 9 balǵa + 3 bal =12 bal = «5» jýrnalǵa qoıylady. Oqýshynyń bilim sapasy bilim standarty kóleminde «durys», «tolyq», «árekettilik» pen «tereńdilik»- ke «júıelilik» pen «sanalylyq» qosylyp, barlyǵynyń jıyntyǵy «berik» bilim bolyp sanalady (Iý. K. Babanskıı).
Tolyq nusqasyn júkteý